باتوم ها یک ابزار دستی هستند که اغلب در فعالیت های کوهنوردی، پیادهروی، طبیعت گردی و ورزش های سنگین مانند اسکی استفاده میشوند. این وسیله در واقع شبیه به یک چوب بلند و مقاوم است که به کوهنوردان کمک می کند تعادل خود را حفظ کند و فشار وارده بر زانوها و مفاصل را کاهش دهند و این مزایا آن را به یکی از لوازم کوهنوردی مفید، کاربردی و حتی ضروری تبدیل می کند. اما اکثر افراد نحوه استفاده از باتوم کوهنوردی به صورت درست را نمی دانند.
در ادامه نحوه استفاده درست از عصای کوهنوردی (باتوم کوهنوردی) را آموزش می دهیم.
اما قبل از اینکه به مبحث اصلی بپردازیم، شما باید ویژگی یک باتوم کوهنوردی خوب را بدانید:
ویژگی باتوم های کوهنوردی
- وزن سبک و مقاومت: باتومهای کوهنوردی اغلب از موادی مانند آلومینیوم یا فیبر کربن ساخته میشوند که علاوه بر وزن سبک دارای مقاومت بالایی می باشند و برای استفاده در شرایط مختلف مناسب هستند.
- طول قابل تنظیم: بسیاری از باتومها دارای قابلیت تنظیم ارتفاع هستند، به طوری که کاربر میتواند طول باتوم را بسته به شیب مسیر یا قد خود تنظیم کند. این ویژگی به تطبیق بهتر باتوم با شرایط مختلف کمک میکند.
- دسته ارگونومیک: معمولاً دارای دسته های ارگونومیک و ضد لغزش هستند که جنس انها از فوم یا لاستیک می باشد. که راحتی بیشتری را هنگام استفاده فراهم میکند. برخی دسته ها دارای عایقبندی هستند. تا از انتقال سرما در هوای سرد جلوگیری کنند.
- سیستم قفل سریع: باتومهای کوهنوردی معمولاً دارای سیستم قفل سریع می باشند. که اجازه میدهد تنظیم طول به سرعت و با دقت انجام شود و هنگام کوهنوردی ثبات بیشتری داشته باشد.
- بند مچی قابل تنظیم: بندهای مچی برای جلوگیری از افتادن باتوم هنگام استفاده مناسب هستند. و به کوهنورد اجازه میدهند باتوم را با کمترین تلاش نگه دارند.
- سریهای متنوع: انتهای باتومها اغلب دارای سری های قابل تعویض هستند. که بسته به نوع زمین (سنگلاخ، برف، خاک و ...) قابل تغییر هستند. سری های مخصوص برای جلوگیری از لغزش روی یخ و برف نیز وجود دارند.
- جذب شوک: برخی مدل های باتوم دارای سیستم جذب شوک هستند که به کاهش فشار و لرزش روی دست و مچ هنگام راه رفتن در زمین های ناهموار کمک زیادی میکنند.
نحوه استفاده از باتوم کوهنوردی
برای استفاده صحیح از باتوم ها اولین گام تنظیم طول آن می باشد. طول باتوم را باید به گونهای تنظیم کرد، که وقتی آن را به صورت عمودی نگه میدارید، آرنج در زاویه 90 درجه قرار بگیرد. در مسیرهای سربالایی، بهتر است طول باتوم را کمی کوتاه تر و در مسیرهای سرپایینی، بلندتر تنظیم کرد. این تنظیمها به شما کمک میکند تا با توجه به شرایط زمین، از حداکثر قابلیت باتوم استفاده کرد.
قرار دادن صحیح دستها در بند مچی و گرفتن دسته نیز اهمیت زیادی دارد. دستان خود را از پایین در داخل بند مچی برده و سپس دسته را بگیرید. این روش باعث کاهش فشار روی دستها میشود و باتوم در صورت لغزش به آسانی از دست شما خارج نمی شود. همچنین، حرکت باتوم ها باید هماهنگ با حرکت پاها باشد؛ به این صورت که وقتی پای چپ جلو میرود، باتوم راست نیز جلو برود و بالعکس. با این حرکت متناوب به بهبود تعادل و کاهش فشار روی عضلات و مفاصل کمک میکنید.
در مسیرهای سربالایی، عصاها باید نزدیکتر به بدن و کوتاهتر از حالت عادی تنظیم شود تا بتوانید از آنها برای فشار آوردن به بالا و افزایش تعادل بیشتر استفاده کرد. می توانید در مسیرهای سرپایینی، طول باتوم را بلندتر کنید تا بتوانید از آن برای کنترل بهتر و کاهش فشار روی زانوها استفاده کنید. با قرار دادن باتومها جلوتر از خود، به خصوص در زمین های لغزنده، میتوانید از افتادن جلوگیری کنید.
در نتیجه، در زمین های ناهموار یا لغزنده، باتومها به عنوان نقطه ثابتی برای حفظ تعادل شما عمل میکنند. مهم است که باتوم ها را محکم در زمین قرار دهید و قبل از برداشتن قدم بعدی مطمئن بشوید که باتوم به درستی قرار گرفته است. با رعایت این نکات، باتوم های کوهنوردی میتواند به عنوان یک ابزار مفید، کارایی شما را افزایش داده و تجربه کوهنوردی یا طبیعت گردی را ایمنتر و لذت بخشتر کند.
طریقه دست گرفتن باتوم کوهنوردی
برای در دست گرفتن صحیح باتوم کوهنوردی، باید چند نکته کلیدی را رعایت کنید تا از آنها به بهترین شکل استفاده کنید و فشار کمتری به دست و مچها وارد شود. در ادامه طریقه صحیح در دست گرفتن باتوم کوهنوردی را بیان میکنیم:
- دست را از پایین به داخل بند مچی ببرید: ابتدا دست های خود را از پایین به داخل بند مچی ببرید. بند مچی به این منظور طراحی شده است که هنگام استفاده از باتوم، فشار از دست به مچها منتقل شود و دست ها کمتر خسته بشوند. همچنین این بند مانع از افتادن باتوم ها در صورت لغزش میشود.
- دسته را بگیرید: پس از عبور دادن دست از داخل بند مچی، دسته باتوم ها را به گونهای بگیرید که انگشتانتان راحت روی آنها قرار بگیرد. دسته باتومها معمولاً بطور ارگونومیک و ضد لغزش طراحی شدهاند. تا راحتی بیشتری برای دستها فراهم کند. نباید دسته ها را خیلی محکم بگیرید؛ بلکه باید به آرامی و با کنترل مناسب آن را در دست بگیرید تا انعطاف بیشتری هنگام حرکت داشته باشند.
- زاویه مناسب دست: در حالت معمول، وقتی باتوم ها را در دست میگیرید و در حالتی که ایستادهاید، آرنج شما باید در زاویه 90 درجه باشد. در این وضعیت تعادل مناسبی هنگام حرکت خواهید داشت و فشار کمتری بر شانهها و دستها وارد می شود.
تنظیم ارتفاع باتوم کوهنوردی
تنظیم ارتفاع باتوم کوهنوردی یکی از مهمترین مراحل برای استفاده بهینه از این ابزار می باشد. ارتفاع مناسب باتوم به تعادل بهتر، کاهش فشار روی مفاصل و کارایی هر چه بیشتر کمک میکند. در زیر طریقه تنظیم ارتفاع عصای کوهنوردی را توضیح میدهیم:
1. تنظیم ارتفاع در زمینهای صاف
در مسیرهای صاف و هموار، طول باتوم را باید به گونهای تنظیم کرد که وقتی آن را در حالت عمودی در کنار خود نگه میداریید، آرنج شما در زاویه 90 درجه قرار بگیرد. این حالت به شما کمک میکند بدون ایجاد فشار اضافی روی شانهها و مچها، راحت تر حرکت کنید.
2. تنظیم ارتفاع در زمینهای سربالایی
برای مسیرهای سربالایی، بهتر است طول باتوم را کمی کوتاهتر از حالت عادی قرار بدهید. این تنظیم به شما اجازه میدهد تا بهتر به زمین فشار وارد کرده و با تعادل بیشتری به سمت بالا حرکت کنید. کوتاهتر کردن باتوم در سربالایی باعث میشود که باتومها به بدن نزدیکتر شده و فشار بیشتری برای بالا رفتن به پاها و دستها وارد شود.
3. تنظیم ارتفاع در زمینهای سرپایینی
در مسیرهای سرپایینی، باتومها را باید کمی بلندتر تنظیم کنید. این کار کمک میکند تا بتوانید کنترل بهتری بر حرکت خود داشته باشید و فشار روی زانوها و مچها کاهش یابد. همچنین، با بلندتر کردن باتوم در مسیرهای سراشیبی، میتوانید آنها را جلوتر از خود قرار دهید و از لغزش یا افتادن جلوگیری کنید.
4. تکنیک قفل کردن
پس از تنظیم ارتفاع، مطمئن شوید که قفل های باتوم به خوبی محکم شده است. بیشتر باتومها دارای سیستم قفل پیچی یا کلیپسی هستند. پس از تنظیم طول، قفلها را به خوبی چک کنید تا باتوم هنگام استفاده به طور ناگهانی تغییر اندازه ندهد.
5. تنظیم مجدد در صورت نیاز
ممکن است در طول مسیر بسته به تغییرات شیب و نوع زمین، نیاز به تنظیم مجدد ارتفاع باتوم داشته باشید. این کار را سریع و بهدقت انجام بدهید تا همیشه از تعادل و راحتی بیشتری برخوردار باشید.
با رعایت این نکات میتوانید ارتفاع باتوم را به درستی تنظیم کرده و از مزایای آن در شرایط مختلف بهرهمند شوید.
نحوه استفاده هم زمان از 2 باتوم
استفاده همزمان از دو باتوم کوهنوردی میتواند به تعادل بهتر و کاهش فشار روی مفاصل و افزایش کارایی در مسیرهای مختلف کمک بسزایی کند. اولین گام برای استفاده صحیح از دو باتوم، تنظیم ارتفاع باتوم ها است. در زمین های صاف، چوب های کوهنوردی باید به گونهای تنظیم شود که وقتی در حالت عمودی قرار دارند، آرنجها در زاویه 90 درجه قرار بگیرند. در مسیرهای سربالایی، طول باتومها را کوتاهتر و در مسیرهای سرپایینی، بلندتر کنید تا کنترل و تعادل بیشتری داشته باشید.
برای در دست گرفتن باتومها، ابتدا دستها را از پایین به داخل بند مچی هر باتوم برده و سپس دسته ها را با تسلط مناسب بگیرید. بند مچی کمک میکند تا فشار از روی دستها به مچها انتقال پیدا کند. و از لغزش یا افتادن باتومها جلوگیری کند. هنگام راه رفتن، باتومها را بهطور منظم با قدمهای خود هماهنگ کنید؛ یعنی وقتی پای چپ جلو میرود، باتوم دست راست را جلو ببرید و برعکس. این حرکت متقاطع به حفظ تعادل و کاهش فشار روی پاها کمک زیادی میکند.
در مسیرهای سربالایی، هر دو باتوم را نزدیکتر به بدن و همزمان به جلو حرکت دهید. باتومها را محکم بر روی زمین قرار دهید. تا بتوانید با قدرت بیشتری به سمت بالا حرکت کنید و از انرژی بیشتری بهرهمند شوید. استفاده از دو باتوم در این شرایط به حفظ تعادل و کاهش فشار بر پاها و زانوها کمک میکند. در مسیرهای سرپایینی، باتومها را بلندتر کرده و جلوتر از خود قرار دهید تا بتوانید با کنترل بیشتری حرکت کنید. فرو کردن همزمان باتومها در زمین باعث کاهش فشار بر زانوها شده و از لیز خوردن جلوگیری میکند.
در هنگام راه رفتن در زمین های ناهموار و لغزنده، باتومها را به عنوان تکیهگاه استفاده کنید و مطمئن شوید که بهخوبی در زمین فرو رفتهاند. این روش به حفظ تعادل و جلوگیری از افتادن در شرایط دشوار کمک زیادی میکند. استفاده همزمان از دو باتوم نیاز به تمرین و هماهنگی دارد، اما با گذشت زمان، میتوانید به راحتی از باتوم ها برای بهبود عملکرد و تجربه بهتر کوهنوردی استفاده کنید.
نکات مهم نحوه استفاده از باتوم کوهنوردی
در استفاده از باتوم های کوهنوردی رعایت نکات زیر میتواند به بهبود تجربه کوهنوردی، افزایش کارایی و جلوگیری از آسیبهای احتمالی کمک کند:
حرکت هماهنگ با پاها
هنگام استفاده از باتوم کوهنوردی، آنها را با حرکت پاها هماهنگ کنید. به این صورت که وقتی پای چپ جلو میرود، باتوم راست را نیز جلو ببرید و بالعکس. این حرکت منظم به حفظ تعادل کمک کرده و فشار کمتری به بدن وارد می کند.
استفاده در زمینهای لغزنده
در زمین های لغزنده یا سنگلاخی، می توانید از باتومهای کوهنوردی به عنوان نقطه ثابت برای حفظ تعادل استفاده کنید. باتومها را محکم در زمین فرو کنید و قبل از برداشتن قدم بعدی مطمئن شوید که به درستی قرار گرفته است.
فشار دادن به آرامی
در حین استفاده از باتومها، به آرامی و با کنترل فشار وارد کنید. باتومها نباید به گونهای استفاده شوند که به مچ یا شانهها فشار زیادی وارد کنند. تمرکز اصلی باید روی کمک به تعادل و پخش کردن وزن باشد.
اجتناب از استفاده دائمی
سعی کنید باتومها را در تمام طول مسیر استفاده نکنید. در برخی نقاط سادهتر و بدون نیاز به تعادل زیاد، میتوانید باتومها را کنار بگذارید و به طور طبیعی راه بروید. این کار باعث استراحت دست ها و مچ می شود.
نگهداری و نظافت
پس از هر بار استفاده، باتومها را تمیز و خشک کنید، مخصوصاً اگر در مسیرهای گلی یا برفی استفاده شده باشند. این کار از آسیب های احتمالی جلوگیری می کند و عمر باتوم را افزایش میدهد.
تمرین و عادت به استفاده از باتوم
استفاده از باتوم کوهنوردی ممکن است در ابتدا کمی سخت باشد. اما با تمرین، به استفاده صحیح از آن عادت خواهید کرد و متوجه می شوید. که چقدر میتواند به کاهش خستگی و افزایش کارایی در طول کوهنوردی کمک کند.
با رعایت این نکات، استفاده از باتوم کوهنوردی به بهترین شکل ممکن خواهد بود و تجربه کوهنوردی ایمن تر و راحت تری خواهید داشت.