استفادهها
یک گاو در یک منطقه حاشیهای اهواز
جانوری بسیار مفید است و از شیر و گوشت و پوست و نیروی بدنی آن استفاده میشود. از گاو نر جهت تخمکشی، شخم و بارکشی نیز استفاده میشود.
احتمالاً یکی از هدفهای اصلی اهلی کردن گاو بارکشی بودهاست. از نیروی فیل، شتر و اسب، بعد از گاو استفاده شد.[پانویس ۲]
جمعیت
جمعیت گاوهای جهان در حدود یک میلیارد راس است که در حدود نصف آنها یعنی پانصد میلیون راس از نژاد هلشتاین و مابقی از سایر نژادها هستند.
کشورهای دارای بیشترین تعداد گاو زنده[۱۷]
کشور تعداد گاو در سال ۲۰۱۸
۱ برزیل ۲۱۳٬۰۰۰٬۰۰۰
۲ هند ۱۸۴٬۰۰۰٬۰۰۰
۳ ایالات متحده آمریکا ۹۴٬۲۰۰٬۰۰۰
۴ چین ۶۳٬۲۰۰٬۰۰۰
۵ اتیوپی ۶۲٬۵۰۰٬۰۰۰
۶ آرژانتین ۵۳٬۹۰۰٬۰۰۰
۷ پاکستان ۴۶٬۰۸۰٬۰۰۰
۸ مکزیک ۳۴٬۸۰۰٬۰۰۰
۹ سودان ۳۱٬۲۲۰٬۰۰۰
۱۰ چاد ۲۹٬۰۶۰٬۰۰۰
۱۱ تانزانیا ۲۷٬۴۲۰٬۰۰۰
۱۲ استرالیا ۲۶٬۳۹۰٬۰۰۰
۱۳ کلمبیا ۲۵٬۵۵۰٬۰۰۰
۱۴ بنگلادش ۲۴٬۰۸۰٬۰۰۰
۱۵ نیجریه ۲۱٬۴۱۰٬۰۰۰
آمار جهانی ۱٬۴۸۹٬۰۰۰٬۰۰۰
گاو در فرهنگ باستان
سنگنگارهای در تخت جمشید که نمادی از نوروز زرتشتیان را نشان میدهد. شیر نماد خورشید و گاو نماد زمین است.
گاو در فرهنگ ایران
در کتاب بندهش که در ایران اواخر دوره ساسانی نوشته شدهاست بیان میشود که آفریده پنجم اهورامزدا گاو بود «پنجم، گاو یکتا آفریده در ایران آفرید، که به میانه جهان است. آن گاو سپید و روشن بود چون ماه که او را به بالا به اندازه سهنای بود. به یاری او آفریده شد آب و گیاه» و بعد از گاو انسان را آفرید[۱۸]
در دانشنامه ایران باستان آمدهاست: گاو، یکتا آفریده و بهدرستی نماد همه جانوران سودمند اهلی و سرچشمه زندگی است. در کتاب بندهش نوشته شدهاست که در پنجمین نبرد با اهریمن درگذشت و چون سرشتی گیاهی داشت از اندامهای او پنجاهوپنج گونه دانه و دوازده گونه گیاهِ درمانی از زمین رویید. روشنی و زوری که در تخمه گاو بود به ماه سپرده شد. آن تخمه در روشنی ماه پالوده شد، به همه گونهای آراسته شد، جان در او کنده شد و از آنجا جفتی گاو، یک نر و دیگری ماده، بر زمین آورده شدند، سپس در زمین از هر گونهای دو تا، یعنی ۲۸۲ گونه جاندار فراز پیدا شدند. همچنین گاو را میتوان نماد نیرومندی دانست. در افسانههای آریایی، زمین روی شاخ گاو جای دارد. هرگاه او خسته شود، زمین را از روی یک شاخش به شاخ دیگر میلغزاند و همین کار زمینلرزه را پدید میآورد. گاه همچنین نماد زمینِ روزیبخش است و با نمادهای گوناگون باروری چون شاخ، آسمان، آب، تندر و آذرخش، باران و ماه در پیوند است. ویژگیهای گوناگون و نمادین دیگری را نیز میتوان برای گاو برشمرد. گاوِ نر نماد خوبی، آرامش و نیروهای آرامشبرانگیز است. بر پایه داستانهای باستانی گاو نماد زمستان است. گاهی گاو نماد نادانی میشود. زبانزد «گاو بی شاخ و دم» از کسی یاد میکند که بسیار نادان است. همچنین در سرودهای از فردوسی که در آن ترکیب گاو نادان بهکاررفته است:
«نباشی بس ایمن به بازوی خویش خورد گاو نادان ز پهلوی خویش».[۱۹]
گاو در فرهنگ هند
در آیین و قوانین هندوان گاو از احترام بسیار ویژهای برخوردار است.
آریاییهای باستان(هندیها و ایرانیها) اعتقاد داشتند خدایان گیتی را در هفت مرحله آفریدند که اول آسمان بود و بعد زمین. خدایان در مرکز زمین سه آفریده گذاشتند: یک گیاه، یک گاو و یک انسان. آنها با قربانی کردن اولین انسان انسانها را به وجود آوردند و از خمیر گیاه تمام گلها و گیاهان را و با قربانی گاو و با استفاده از کالبد او تمام حیوانات روی گیتی را.[۲۰]
گاو در فرهنگ اروپا
گاوها (نقاشی) اثر ونسان ون گوگ
در ادبیات اروپا بستگی به نوع نژاد و اقوام مردم، گاو به نمادهای گوناگونی شناخته گردیده شدهاست، در اسپانیا و در جشنها و عیدها، مراسم گاوبازی برپا است، در آلمان هنروران بسیاری در درازای تاریخ همیشه از گاو در دیدگاههای نگارههای خویش بهره میجستند، در فرانسه آنقدر مهم است که در بسیاری از مکانها مجسمه گاو را جای دادهاند.