اختصاصی طرفداری | هفته سوم لیگ قهرمانان اروپا با نکاتی همچون درخشش هری مگوایر و آندره اونانا برای بازگشت منچستریونایتد به این رقابتها، ادامه تاجگذاری بایرن مونیخ، منچسترسیتی، رئال مادرید و بارسلونا به اتمام رسید. رئال مادرید در سیستم خود و البته نکات فنی دستخوش تغییری پیدا نکرده بود اما در دیگر دیدارها سوژههای آنالیزی جذابی وجود داشتند و به همین دلیل به این مسائل خواهیم پرداخت.
شب اول
گالاتاسرای 1-3 بایرن مونیخ؛ پاسهای مستقیم شاگردان توخل برای عبور از پرسینگ سنگین تیم ترکیهای!
دو تیم گالاتاسرای و بایرن مونیخ در استانبول به مصاف یکدیگر رفتند. این دیدار در نیمه اول از هر نظر برتری عددی گالاتاسرای را نشان میداد اما سوال اصلی این است که چه اتفاقی باعث شد تا شرایط به نفع تیم آلمانی رقم بخورد؟
هنگامی که گالاتاسرای با حالت 3-3-4 و البته تغییر یک بازیکن در خط هافبک (کرم آکتورکوعلو) و خط حمله (تته)، تیم خود را برای پرسی سنگین بالا میآورد، بایرن مونیخ از این فرصت استفاده میکرد تا با پاسی مستقیم و خط شکن از مدافعان خود، توپ را به میانه زمین ببرد تا جمال موسیالا با محدودهای خالی و البته فرصت تصمیمگیری بالا به بازیسازی تیم کمک کند و به دروازه حریف فشار بیاورد. همین حمله در نهایت به گل اول بایرن مونیخ توسط کینگزلی کومان تبدیل شد.
در صحنهای دیگر که به گل سوم بایرن مونیخ توسط جمال موسیالا برمیگردد، ملاحظه میکنید که بایرن مونیخ خط دفاعی خود را تا نزدیک مرکز زمین بالا برده است و کنراد لایمر نیز با نزدیک شدن یوسوا کیمیش به خط دفاع، به جلو میرود. پاسهای مستقیم در فضاهای خالی باعث میشود تا فراری از میان مدافعان گالا شکل بگیرد تا با سه پاس از خط دفاع، توپ به محوطه جریمه گالاتاسرای برسد و در نهایت با حرکت هری کین و پاس کاتبک، موسیالا کار را در هفتاد و نهمین دقیقه این دیدار به اتمام رساند.
اینترمیلان 2-1 سالزبورگ؛ پرس از بالا با خط دفاعی نزدیک به دروازه فاجعه ایجاد میکند!
اینترمیلان موفق شد در دیداری کاملاً برتر و با سبکی تهاجمی، با نتیجه 2-1 از تیم اتریشی سالزبورگ عبور کند. آنها حالا با یک تفاضل گل کمتر نسبت به رئال سوسیداد، در رتبه دوم قرار دارند و نبرد با این تیم اسپانیایی در دیدار برگشت، صدرنشین گروه D را رقم خواهد زد. مهمترین مسئله در این مسابقه به فضای خالی میان مدافعان و کمربند میانی تیم ایتالیایی مربوط میشود. بالا بردن خط هافبک و خط حمله در هنگام حملات و پایین نگهداشتن خط دفاع (نزدیک به دروازه)، موجب ایجاد این فاصله و فضا میشود و با لو رفتن توپ و هوش تیم حریف میتواند موقعیتی خطرناک را ایجاد کند که در عکس زیر نیز کاملاً قابل مشاهده است.
در هنگام پرسینگ و بازی بدون مالکیت شاگردان اینزاگی که از قبل برنامهریزی شده است، این تیم بهتر عمل میکرد. ملاحظه میکنید که بنجامین پاوار همچون هافبک شماره 6 به عنصر بازیساز حریف در هنگام پرسینگ نزدیک میشود و خط دفاع را کامل رها میکند. این در حالیست که اینطور به حالت 1-4-1-4 پرس خود را شکل میداد و دامفرایز در راست و هنریک مخیتاریان در چپ حاضر میشد و مارتینز در کنار فراتسی پشت سر مهاجم آزاد یعنی الکسیس سانچز قرار داشتند اما با حضور پاوار، دامفرایز به عقب میرفت و مخیتاریان نیز به مرکز میآمد و لائوتارو مارتینز نیز به خط حمله ملحق میشد. بنابراین اینتر شکل 2-3-1-4 را پیدا میکرد و هاکان چالهاناوعلو بازیکنی بود که فضای بین سه هافبک جلو و خط دفاع را پر میکرد اما بیشک این نقشه، حکم یک مسکن را دارد و اینزاگی باید برای این مسئله تفکری عمیق و جدی داشته باشد.
سویا 1-2 آرسنال؛ تمام حواسها به پشتسر فولبکهای توپچیها!
آرسنال موفق شد با پیروزی در سویل، جهشی بلند برای صعود به مرحله حذفی لیگ قهرمانان اروپا انجام دهد. شاگردان آرتتا پس از شکست برابر لانس، دچار سردرگمی عجیبی در ماجراجویی اروپایی خود شدند و به خوبی مسیر دوباره خود را پیدا کردند. با این اوصاف اما مسئلهای ترسناک در این تیم دیده میشود. فضای پشت سر فولبکهای آرسنال به شدت زیاد است و هر تیمی با استفاده از دقت، ظرافت و سرعت میتواند این فضاها را هدف بگیرد و حملات خود را ایجاد کند. در این عکس ملاحظه میکنید که نه ویلیام سالیبا و نه بن وایت، دقت بالایی به بازیکن سمت چپ خط حمله سویا ندارند. شاید بتوان گفت که بن وایت به دلیل مسائل تاکتیکی آرتتا در خط میانی، طبیعی است که یار خود را در کنارهها رها کند اما عدم دقت ویلیام سالیبا هیچ توجیه تاکتیکی از سوی سرمربی اسپانیایی نخواهد داشت. اگر قرار است که وایت به جلو برود و فضای خالی ایجاد کند، پس بیشک باید این فضا توسط مدافع کنار فولبک نفوذکننده آرسنال پر شود. در عکس زیر اما سالیبا هیچ یاری را درگیر خود نمیبیند که فضای پشت سر خود را رها کرده است.
در عکسی دیگر اما شرایط در سمت چپ به طور کامل قابل کنترل است. آرسنال برای فشار آوردن به خط میانی سویا از تاکتیک فولبک معکوس (Inverted-Fullback)، استفاده میکند و تاکههیرو تومیاسو بازیکنیست که در جلوی محوطه جریمه و راستای مرکزی دیده میشود. دکلان رایس که در تمامی امور آرسنال در سمت چپ، وظیفهای غیرقابل انکار دارد، پشت سر فولبک ژاپنی حاضر میشود تا فاصله سمت چپ را با گابریل ماگالاش به حداقل برساند. با این اوصاف در سمت راست، حضور بازیکنی چون جورجینیو یا اودگارد دیده نمیشود. مخصوصاً کاپیتان نروژی که در حملات سمت راست تیم شرکت میکند اما نمیتواند نقش فوقالعاده خود در حملات را در کمک به دفاع نیز تکرار کند. بیشک آرسنال قهرمانیهای بزرگی را در این فصل هدفگذاری کرده است اما برای تبدیل رویا به واقعیت در گام اول قطعاً باید این خلأ را پر کند.
منچستریونایتد 1-0 کپنهاگن؛ حضور مکتومینای در حمله نمونه بارز کور کردن چشم برای درست کردن ابرو است!
بیشک این اصطلاح را شنیدهایم که میگویند "آمدیم ابرو را درست کنیم اما چشم را هم کور کردیم!". این دقیقاً برای استفاده عجیب اریک تنهاخ از اسکات مکتومینای در خط حمله ایجاد شده است. سرمربی هلندی پس از بریس هافبک اسکاتلندی برابر برنتفورد نمیتواند از حضور این بازیکن در ترکیب اصلی چشم بپوشاند اما از این بازیکن در مسیری نادرست بهره میبرد. هافبک اسکاتلندی پس از آن بریس جذاب دو دیدار است که به عنوان هافبک شماره 8 و با قابلیت تبدیل به 10 به میدان میرود و در کنار او هافبکی چون سفیان آمرابط دیده میشود که با وجود ارتباطی که بین خط دفاع و حمله ایجاد میکند اما بازیسازی خوبی ندارد. بنابراین برونو فرناندز باید به تنهایی این بار سنگین را به دوش بکشد. مکتومینای بازیکنی بود که نقش یک هافبک شماره ۶ را بازی میکرد و در کنار او بازیکنی باهوش همچون کریستین اریکسن دیده میشد اما حالا این بازیکن جای بازیکنان خلاق را با عدم وجود این قابلیت پر کرده است. اریک تنهاخ سعی داشت که با این تاکتیک جانی تازه به خط حمله ببخشد (درست کردن ابرو) اما با این انتخاب توانایی بازیسازی و همان انتقال حداقل را هم به مهاجمان از بین برد.(کور کردن چشم)! در هیت مپ زیر نیز ملاحظه میکنید که اسکات مکتومینای(نقشه بالا) به چه شکل کار برونو فرناندز(نقشه پایین) را سخت کرده است و کاپیتان پرتغالی باید نبود یک مکمل کنار آمرابط را پر کند و البته از عقب زمین بازیسازی خود را شکل دهد تا نبود یک هافبک شماره 8 دیده نشود.
ملاحظه میکنید که در عکس زیر مکتومینای خود شروعکننده حملات میشود و پس از سپردن توپ در کنارهها، نزدیک به دروازه حریف میشود تا از ارسالها استفاده کند اما انتقالهای خوب و دقیقی شکل نمیگیرد.
در حرکتی دیگر ملاحظه میکنید که آنتونی به جلو میرود و با نفوذ عرضی راسموس هویلند، این بازیکن دانمارکی را صاحب توپ میکند. شماره 11 شیاطین سرخ بسیار در امور ترکیبی به تیم کمک میکند و بارها نیز این قدرت خود را به نمایش گذاشته است. بنابراین هویلند نقش یک طعمه را بازی میکند تا مکتومینای در فضایی که در پشت سر مهاجم دانمارکی شکل میگیرد، حرکت کند و دروازه رقبا را تهدید کند. حضور مکتومینای در خط حمله بیشک ایده بسیار جالبیست اما این مسئلهای نیست که به زودی یک راهحل مطمئن داشته باشد و سرمربی هلندی نیز نباید یک هافبک بازیساز را فدای گلزنی کند. چرا که هزاران مهاجم نیز تا وقتی که توپی را در اختیار نداشته باشند، نمیتوانند خطرناک ظاهر شوند.
شب دوم
سلتیک 2-2 اتلتیکومادرید؛ فاصلهای عجیب در سیستم دفاع پنج نفره تیم سیمئونه!
اتلتیکومادرید موفق شد برابر شاگردان برندان راجرز کامبک بزند و شکست 2-0 را با تساوی 2-2 عوض کند و با یک امتیاز اختلاف نسبت به فاینورد در رتبه دوم گروه E لیگ قهرمانان قرار بکیرد. مسئلهای که به شدت به دو تیم مربوط میشود، فاصله بین ماریو هرموسو و خاوی گالان بود. سلتیک دقیقاً اغلب حملات خود را از آن محدوده و در سمت راست زمین خود شکل میداد و اتلتیکومادرید نیز شکست دفاعی خود را در آن ناحیه میدید. کوکه و سائول نیز نزدیک به آن فاصله بازی میکنند اما عدم برنامهریزی درست و دوندگی بیهدف، باعث میشود تا راه خوبی برای حملات حریف شکل بگیرد.
فاینورد 3-1 لاتزیو؛ سیستم ابداعی و جذاب 0-5-5!
فاینورد بیشک یکی از تیمهای جذاب حال حاضر اروپا است و آرنه اسلات نیز روزبهروز ایدههای جذابی را در زمین به نمایش میگذارد. سیستم 0-5-5 نیز یکی از همان نکاتیست که سرمربی هلندی به فوتبال جذاب تیم خود اضافه کرده است. در هنگامی که تیم حریف خط دفاعی خود را برای بازیسازی از عقب زمین بالا میآورد، فاینورد با 5 مدافع که شامل دو هافبک دفاعی و خروج فولبک از خط دفاع میشود به همراه 5 هافبک شکل میدهد. سانتیاگو خیمنز بازیکنیست که در این لحظات نقش آزادانه هافبک-مهاجم را دارد. بارت نیوکوپ، فولبک سمت راست هلندی به جلو میآید و این حالت باعث میشود تا تمام روزنهها برای عقابها بسته شود و فاینورد پس از بازپسگیری توپ، ابتکار عمل را نیز در دست بگیرد.
بارسلونا 2-1 شاختار دونتسک؛ جابجاییها در خط دفاع برای ارسال پاس بلند و خطشکن!
بارسلونا در دیداری کاملاً برتر موفق شد نماینده کشور اوکراین را از مقابل بردارد. مهمترین مسئله تیم ژاوی به ارسال پاس بلند از خط دفاع و تغییر جناحین برمیگردد تا با این حرکت از بازیکنان متعدد شاختار دونتسک عبور کنند. پروسه اصلی اما به نحوه انجام این کار مربوط است. در عکس زیر ملاحظه میکنید که ژائو کانسلو پس از انتقال از منچسترسیتی، تا حدی نقشی را بازی میکند که زیر نظر پپ گواردیولا در فصل 2022/23 ایفا میکرد. حضور در خط هافبک و بازیسازی اما اینبار کمی عقبتر و با حضور در خط دفاع رقم میخورد. رونالدو آرائوخو در فصل گذشته جابجاییهای زیادی را با ژول کونده شکل میداد و بازیهای بسیاری را نیز به عنوان فولبک راست برای بارسلونا به میدان رفته است اما حضور کانسلو در قلب خط دفاعی، دستپخت جدید ژاوی هرناندز است. این فولبک پرتغالی با پاسهای بلند خود نقشی فوقالعاده در سیستم بلوگرانا داشت.
از طرفی پس از جابجاییها، آرائوخو باز هم به خط دفاع اکتفا نمیکرد و به عنوان رأس بازپسگیری سریع توپ انجام وظیفه میکرد. در عکس زیر نیز میبینید که آرائوخو جلوتر میآید و اینیگو مارتینز نیز به وسطتر میآید تا بتواند جای خالی آرائوخو را پر کند. آرائوخو با قطع توپ خود نباید اجازه استفاده از پاسهای خطشکن و زمینی را به حریف بدهد و در انجام این کار نیز به شدت موفق عمل کرده است.
نیوکاسل 0-1 بوروسیا دورتموند؛ تکامل تاکتیکی با نیکو اشلوتربک
نیوکاسل یونایتد اولین شکست خود پس از بازگشت به لیگ قهرمانان را در سنت جیمز پارک تجربه کرد. دورتموند اما برخلاف دیدار خود برابر پاری سنت ژرمن و آث میلان، یک عملکرد کاملاً برتر را به نمایش گذاشت و نیکو اشلوتربک نیز نقشی فوقالعاده در این پیروزی داشت. خط دفاع بالای دورتموند باعث میشد تا مهاجمان نیوکاسل عقب بکشند و خط هافبک دورتموند نیز در هنگام ضدحملات نیوکاسل در نزدیکی محوطه جریمه حریف حضور دارند. بنابراین فضای خوبی برای پاس بلند، جهت استفاده بازیکنان سریع نیوکاسل شکل میگیرد. در اینجا بود که مدافع آلمانی به خوبی جای خالی یک هافبک تخریبچی را پر میکرد و اجازه رسیدن توپ را به حریف نمیداد.
اما همه چیز صرفا به قطع توپ تمام نمیشود. این بازیکن با استفاده از انرژی تمام نشدنی خود، پس از رساندن توپ به بازیکنان همتیمی، به سمت محوطه جریمه حریف میرود و نقش یک بازیکن کناری و نفوذکننده را بازی میکند. تکگل سه امتیازی فلیکس انمچا، بیانگر همین مسئله است و اشلوتربک پس از ضدحمله فوراً از پشت سر مارکو رویس حرکت میکند و در نهایت نیز همین مدافع با پاس کاتبک سازنده تنها گل این مسابقه میشود.
در هیتمپ زیر که از سوفااسکور بدست آمده است، ملاحظه میکنید که اشلوتربک پررنگترین نقش خود را در خارج از محوطه جریمه و نزدیک به میانه زمین به جای گذاشته است. دوندگی و استقامت به همراه هوش بالای این بازیکن آلمانی، آزادی خیلی زیادی را در بحث تاکتیک به ادین ترزیچ و بازیکنان دورتموند میدهد و به راحتی آنها میتوانند از حضور این بازیکن در خط هافبک بهرهمند شوند. به نوعی دورتموند سیستم 4 دفاعه خود را به حالت 1-3 در میآورد و فاصله فولبکهای خود را با تک مدافع مرکزی کم میکند.
پاری سن ژرمن 3-0 آث میلان؛ فرار از پرس تنها با وارن زائر امری امکانپذیر است!
تیم فرانسوی زیرنظر لوئیس انریکه موفق شد تا خود را به صدر جدول برساند. باز هم شرایط ناامیدکنندهای از سوی میلانیها رقم خورد تا آنها کماکان در حسرت گل زده در فصل 2023/24 لیگ قهرمانان اروپا بمانند و با 2 امتیاز در قعر جدول گروه F و مرگ این رقابتها قرار دارند. مسئله بسیار حیاتی این دیدار به پرس ناگهانی میلان برمیگشت که پس از رسیدن توپ به بازیکن انتقالدهندهای چون ویتینیا یا زائر امری رقم میخورد و کار برای انتقال توپ سخت و سختتر میشد. در اغلب صحنهها این وارن زائر امری بود که نقش یک بازیکن ضدپرس را بازی میکرد و در صحنههایی مثل عکس زیر که ویتینیا در این پست ظاهر میشد، توپ به راحتی لو میرفت و پاریسیها در مقابل فشار حریف ایتالیایی شکست میخوردند.
زائر امری تنها تمرکز خود را در عقب زمین شکل نمیداد و در حملات مختلف نیز پشت محوطه جریمه حاضر میشد تا توپ را از فضاهای بسته خارج کند و در موقعیتی ایدهآل به بازیکنان کناردست خود بسپارد. به عنوان مثال در عکس زیر پس از بازگشت توپ از محوطه میلان، این بازیکن 17 ساله و فرانسوی دست بهکار میشود و رساندن توپ به منطقه 18 (پشت محوطه جریمه و دقیقاً جایی که کیلیان امباپه قرار دارد)، کاپیتان تیم ملی فرانسه را علاوه بر خروج از پرس، در یک موقعیت عالی جهت شوتزنی قرار میدهد. این بازیکن در تمامی نقاط زمین نقشی کلیدی برای بازیسازی و البته خروج تیم از فشار حریف داشت و 89 درصد برتری در پاسها نیز، همین موضوع را میرساند.