طرفداری | این داستان مرگ آژاکس است که در سال 2019 چند ثانیه با حضور در مرحلهٔ نهایی لیگ قهرمانان اروپا فاصله داشت، اما پس از بازی روز چهارشنبه مقابل فاینورد و شکست 4-0، خود را در رده چهاردهم لیگ هلند می‌بیند. گلی که لوکاس مورا از تاتنهام در آخرین دقیقه وقت‌های اضافه در 8 می 2019 به ثمر رساند، رؤیای آژاکس برای حضور در مرحلهٔ نهایی لیگ قهرمانان اروپا به تلخی هرچه‌تمام‌تر از بین برد. اما همچنان تیم جوان اریک تن هاخ تحسین شد. برای تیمی از لیگی که شیوخ نفت و سرمایه‌گذاران بزرگ آن را نادیده گرفته‌اند و درآمد حاصل از تلویزیون در آن ناچیز است، همچنان یک شب خاطره‌انگیز و فصلی فراموش‌نشدنی بود.
در قلب مردم از آژاکس به‌عنوان قهرمان لیگ قهرمانان یاد می‌شد. ابتدا تیم اریک تن هاخ از سه دور مقدماتی جان سالم به در برد، سپس در مرحله گروهی دو بار به شکلی دیدنی در برابر بایرن‌مونیخ مقاومت کرد، رئال‌مادرید را 4-1 در برنابئو و یوونتوس را در تورین شکست داد. ترکیبی شگفت‌انگیز و مهارت‌های فنی فوق‌العاده، استعدادهای نوپایی همچون فرنکی دی یونگ، ماتیاس دلیخت، حکیم زیاش، آندره اونانا و دونی فن ده بیک، درحالی‌که دوشان تادیچ و دالی بلیند بزرگان و رهبران تیم بودند. ترکیب ایده‌آل زیر نظر مدیر مدبر، مارک اورمارس به دست آمد. اگرچه شکست مقابل اسپرز پایانی تلخ و بی‌رحمانه بود، اما هواداران آژاکس متقاعد شده بودند که این تیم در حال آغاز دوره جدید و باشکوهی است.
آژاکسی‌ها سرمست و خوشحال از عملکرد خود بودند. هواداران، کادرفنی و... فکر می‌کردند تبدیل به بایرن‌مونیخ هلند شده‌اند و برای بقیه دست نیافتنی هستند. در می 2022، آنها برای چهارمین فصل متوالی در صدر جدول قرار گرفته بودند. آنها به گل کوبنده مورا پاسخ داده بودند و شب‌های عالی‌تری را در لیگ قهرمانان اروپا مقابل والنسیا، چلسی، بروسیا دورتموند و اسپورتینگ برگزار کردند. آژاکس، اورمارس بااستعداد را که نه‌تنها جواهرات را در اروپا کشف می‌کرد، بلکه شبکه‌ای چشمگیر در آمریکای جنوبی و مرکزی ساخته بود، را از دست داد. فرستادن پیام‌های نامناسب و غیر اخلاقی و ارسال عکس‌های مستهجن از سوی مارک اورمارس برای چندین کارمند زن باشگاه، باعث استعفای او از سمت خود در این باشگاه شد.
آنتونی، لیساندرو مارتینز، ادسون آلوارز، زیاش، محمد کودوس، رایان خرافنبرخ و کاسپر دولبرگ در نهایت با مبالغ هنگفتی فروخته شدند. همچنین استعدادهای بومی مانند دی یونگ، دلیخت و فن ده بیک دیگر حضور ندارند. اورمارس در سال ۲۰۱۲ به‌عنوان مدیر فنی، در آژاکس منصوب شد. او در پنج سال اولش مجبور بود با بازیکنان سابق دیگر مانند دنیس برکمپ و ویم یونک از نزدیک کار کند و هیئت‌مدیره از دادن حقوق بیش از یک میلیون یورو در سال به بازیکنان منع شده بود. در پایان سال 2017، اورمارس کنترل آژاکس را در کنار ادوین فن در سار در اختیار گرفت. یکی از بهترین آثارش انتصاب تن هاخ، به‌عنوان سرمربی تیم آژاکس بود. اورمارس سقف دستمزد را شکست تا تادیچ و بلیند را از لیگ برتر انگلیس به هلند بازگرداند و با این تصمیم، ظهور مجدد آژاکس به‌عنوان یک نام بزرگ در اروپا آغاز شد. سپس رسوایی اورمارس پیش آمد. تن هاخ همچنان آژاکس را به سی و ششمین قهرمانی خود در لیگ رساند، اما در تابستان 2022 راهی منچستریونایتد شد.
باشگاه آژاکس چندین مدیر بی‌تجربه را جایگزین اورمارس کرد و از فن در سار درخواست کرد تا در تصمیم‌گیری‌های نقل‌وانتقالات به باشگاه کمک کند. باشگاه در آن تابستان بازیکنانی را به قیمت حدود 200 میلیون یورو فروخت و حدود 100 میلیون یورو خرج کرد که هر دو آنها رکورد خاصی برای آژاکس بود. اما فصل فاجعه‌باری در انتظار آژاکس بود. شکست 6-1 در لیگ قهرمانان اروپا مقابل ناپولی، باخت‌های فجیع و دور از انتظار، اخراج مربی آلفرد شرودر و کسب مقام سومی زیر نظر مربی موقت بی‌تجربه یان هیتینگا، به معنای عدم حضور در لیگ قهرمانان در این فصل بود.
فن در سار در تابستان امسال به دلیل فشار و خستگی، از سمتش کناره‌گیری کرد. سون میسلنتات، روی کار آمد. به او دستور داده شده بود که فروش سنگینی (150 میلیون یورو) و کاهش ساختار دستمزدها را در نظر داشته باشد. حضور نداشتن در لیگ قهرمانان اروپا و عدم درآمد از معروف‌ترین تورنمنت جهان، باشگاه آژاکس را بعد از سال‌ها دچار مشکلات عدیده‌ای کرده است. میسلنتات روش اورمارس را تکرار کرد. او با 12 استعداد نسبتاً ناشناخته قرارداد امضا کرد که برخی از آنها هرگز در بالاترین سطح بازی نکرده بودند. او هیتینگا را که محبوب هواداران بود از سمت خود برکنار کرد و موریس اشتاین را که در رأس بی‌تجربه‌ها بود، منصوب کرد و چند ماه صبر خواست. اما در آمستردام صبر معنا ندارد. آژاکس بدترین شروع خود را در یک‌فصل از سال 1964 انجام داده است. همه چیز یکشنبه گذشته در بازی مقابل فاینورد به اوج خود رسید. رقبای سرسختی که سال‌ها در روتردام با لذتی بدخواهانه به آنها نگاه می‌کردند، اکنون در سطح لیگ داخلی و اروپایی با اختلافی چشمگیر از آژاکس پیشی گرفته‌اند. فاینورد 3-0 پیش افتاد. هواداران آژاکس از اولتراهای اف ساید فریاد می‌زدند که هیئت‌مدیره و میسلنتات، از سمت خود برکنار شوند. هواداران غرق در عصبانیت بودند و زمین و هوا را به آتش کشیدند.
هولیگان ها به‌زور وارد ورودی اصلی شدند و با پلیس و واحدهای سیار به شکلی که مدت‌ها در آمستردام دیده نمی‌شد، درگیر شدند. آن شب، میسلنتات برکنار شد. ادامه بازی چه؟ روز چهارشنبه. ۳۵ دقیقه دیگر و زدن یک گل دیگر به آژاکس نگون‌بخت، درد هواداران تیم را چندین برابر کرده است. آینده؟ برخی از هواداران متعصب امیدوارند که اورمارس که اکنون در بلژیک - آنتورپ - موفق عمل کرده است، بازگردد. بسیاری دیگر فکر می‌کنند که این امیدواری خیلی دور از انتظار است. باشگاه آژاکس به طرز ناامیدکننده‌ای در حال فروپاشی است. هواداران ناامید، رقیب‌های خوشحال و داستان نا به سامان آمستردام همچنان ادامه دارد. شاید اورمارس دیگری روی کار آید و اوضاع را مانند سابق کند، یا شاید میسلنتات دیگری روی کار بیاید و شرایط را بدتر از الان کند.
- ترجمهای از یادداشت Bart Vlietstra برای گاردین
