نورپردازی زمین فوتبال
فوتبال، یکی از ورزش‌های محبوب در سراسر دنیاست. به همین دلیل به فضایی خاص با آیتم‌های ویژه نیاز دارد تا ضمن ایجاد محیطی عالی برای لذت بردن تماشاگران، بازیکن‌ها نیز بتوانند بهترین عملکرد خود را ارائه دهند. از جمله ویژگی‌های زمین فوتبال استاندارد، نورپردازی و روشنایی آن است. وسیله اصلی نورپردازی زمین فوتبال، پروژکتور روشنایی است که نور زیادی می‌تاباند. ما در این مقاله قصد داریم به بررسی نکات مهم در نورپردازی زمین فوتبال بپردازیم و شما را برای انتخاب بهترین تجهیزات نورپردازی زمین فوتبال، راهنمایی کنیم. با ما همراه باشید.
تقسیم بندی انواع بازی‌های فوتبال در فیفا
همانطور که گفتیم، نورپردازی این محیط ورزشی، اهمیت بسیاری دارد. طوری که مجموعه جهانی FIFA برای نورپردازی زمین فوتبال با کاربری‌های مختلف، استانداردهای ویژه‌ای تنظیم کرده است. قبل از آشنایی با این استانداردها، به دسته‌بندی بازی‌های فوتبال می‌پردازیم که توسط سازمان FIFA ترتیب داده شده‌اند.
- بازی‌های FIFA: بازی‌های تلویزیونی
- بازی سطح 1: تمرینات مسابقات سطح جهانی یا مسابقات کوچک
- بازی سطح 2: تمرین برای مسابقات
- بازی سطح 3: آموزش و تمرین
استانداردهای نورپردازی زمین فوتبال
حال که با انواع بازی‌ها آشنا شدیم، به بررسی استاندارد زمین مناسب هر کدام می‌پردازیم.
- استاندارد A نورپردازی FIFA : مسابقات جام جهانی - شار نوری 1500 تا 2000 لومن در یک متر - دمای رنگ نور 5000 تا 6200 - شاخص نمود رنگ بیشتر از 80
- استاندارد B نورپردازی FIFA : المپیک و جام جهانی زیر 20 سال - شار نوری 1200 تا 2000 لومن در یک متر - دمای رنگ نور 5000 تا 6200 - شاخص نمود رنگ بیشتر از 80
- استاندارد C نورپردازی FIFA : جام جهانی بانوان زیر 20 سال - شار نوری 800 تا 1250 لومن در یک متر - دمای رنگ نور 4200 تا 6200 - شاخص نمود رنگ بیشتر از 70
- استاندارد D نورپردازی FIFA : جام جهانی زیر 17 سال - شار نوری 1000 لومن در یک متر - دمای رنگ نور 4200 تا 6200 - شاخص نمود رنگ بیشتر از 70
- سطح 1 : تمرین مسابقات جام جهانی فیفا - شار نوری 750 لومن در یک متر - دمای رنگ نور 5000 تا 6200 - شاخص نمود رنگ بیشتر از 80
- سطح 2 : تمرین مسابقات - شار نوری 500 لومن در یک متر - دمای رنگ نور 5000 تا 6200 - شاخص نمود رنگ بیشتر از 70
- سطح 3 : تمرین و آموزش - شار نوری 300 لومن در یک متر - دمای رنگ نور 4200 تا 6200 - شاخص نمود رنگ بیشتر از 70
تجهیزات مناسب برای نورپردازی زمین فوتبال
از آنجایی که زمین فوتبال، از جمله فضاهایی با ابعاد زیاد است، برای روشنایی آن نیز از تجهیزاتی با توان و شار نوری بالا استفاده می‌شود.
از جمله مهم‌ترین وسایل نورپردازی زمین فوتبال، می‌توان به پروژکتورها اشاره کرد. البته این تجهیزات نیز ممکن است دارای فناوری ال ای دی یا گازی باشند. پروژکتور ال ای دی که ممکن است پروژکتور اس ام دی یا سی او بی باشد، به دلیل داشتن فناوری نوین ال ای دی، از مصرف انرژی بسیار پایین در عین بهره‌وری و نوردهی عالی، برخوردار است. پروژکتور گازی نیز برای کاربردهای ویژه استفاده می‌شود.
از دیگر وسایلی که در نورپردازی ورزشگاه‌ها به کار می‌رود، چراغ خیابانی است که با داشتن ارتفاع بلند، قابلیت نصب در ارتفاع‌های بالا و نورپردازی از بالا را برای کاربران فراهم می‌سازد. تیرهای چراغی که در زمین‌های فوتبال استفاده می‌شوند نیز، از دسته چراغ‌های خیابانی هستند که ارتفاع بیشتری نسبت به مدل‌های دیگر دارند.
نکات مهم برای نورپردازی زمین فوتبال
در میان بسیاری از مواردی که باید برای انتخاب تجهیزات مختلف روشنایی این فضای ورزشی در نظر داشته باشید، نکاتی هستند که از اهمیت بیشتری برخوردارند.
۱. ابعاد زمین فوتبال
اولین نکته‌ای که می‌بایست برای روشن‌سازی زمین فوتبال مورد نظر خود به آن توجه کنید، ابعاد زمین فوتبال است. زمین‌های فوتبال معمولا دارای طول 105 متر و عرض 68 متر هستند. اما این مقدار می‌تواند در ورزشگاه‌ها و استادیوم‌های مختلف، متفاوت باشد. از این رو، می‌توان طول زمین فوتبال را از 90 تا 120 متر و عرض آن را از 45 تا 90 متر، متغیر دانست.
2. چیدمان نور در زمین
از دیگر نکات بسیار مهم در نورپردازی هر فضا، نحوه چیدمان تجهیزات است. شما ممکن است تعداد زیادی تجهیزات را در محل نامناسب قرار داده باشید. در این صورت احتمالا متوجه روشنایی کم یا ایجاد شدن سایه‌های زیادی شوید. موارد زیر، نکاتی هستند که بهتر است برای چیدمان تجهیزات نورپردازی زمین فوتبال، به آن‌ها توجه کنید.
- نورپردازی خطی - روشنایی لبه سقف : پروژکتورهای ال ای دی معمولا دور تا دور سقف و در لبه‌ها استفاده می‌شوند. البته میزان فاصله از لبه نیز مهم است!
- پشت خط در دروازه : برای نصب پروژکتورهای ال ای دی در قسمت پشت دروازه، باید فاصله و ارتفاع را طوری تنظیم کنید که زاویه تابش نور بیشتر از 60 درجه باشد. زیرا در غیر این صورت، نور خیره‌کننده‌ای ایجاد شده و باعث اذیت چشم بازیکنان می‌شود.
- نقطه تمرکز پروژکتورها : نقطه کانونی در پروژکتورهای ال ای دی باید حداکثر تا 60 درجه و در پروژکتورهای گازی حداکثر تا 70 درجه باشد.
- موفقیت ستون‌های چراغ : برای قرار دادن چراغ‌های خیابانی بلند در گوشه‌های زمین، بهتر است تجهیزات را در فاصله 12 متری از هر راس قرار دهید.
3. یکواختی نور
از جمله نکات مهمی که در انتخاب تجهیزات نورپردازی یک فضا، باید به آن توجه کنیم، میزان یکنواختی نور آن است. به این معنا که نور کم یا زیاد نشود. در واقع یکنواختی نور، نسبت حداقل نور تابیده شده به متوسط نور تابیده شده محسوب می‌شود. هر چه این مقدار بیشتر باشد، یکنواختی نور بیشتر بوده و در نتیجه نمای بصری بهتری دارد.
4. خیرگی نور
خیره‌کننده بودن نور تابیده، از دیگر نکات مهم است. البته می‌توان گف این ویژگی، تماما ساختاری نبوده و بخشی از آن به زاویه قرار گرفتن وسیله روشنایی، بستگی دارد. اگر نورافکن‌ها و پروژکتورها، در ارتفاع نامناسبی از زمین قرار بگیرند، ممکن است نور، چشم‌های بازیکنان را اذیت کرده و در بازی آن‌ها اختلال ایجاد کند.
5. قابلیت دیمر نورها
منظور از قابلیت دیمر، امکان کم و زیاد کردن شدت نور است. از آنجایی که ممکن است زمین‌های فوتبال برای اهداف مختلفی مانند بازی دوستانه، جام جهانی، تمرین، آموزش و… استفاده می‌شوند، وجود این قابلیت در تجهیزات نورپردازی، مهم است. با توجه به این موضوع، برای سه حالت مسابقه، آموزش و تمرین، به صورت زیر عمل می‌کنیم:
- مسابقه: برای انجام مسابقات، با توجه به سطح یا نوع بازی، استانداردهای فیفا اعمال می‌شود.
- آموزش: با توجه به جدول، نوردهی در این حالت، بهتر است 500 لوکس (لومن در متر مربع) باشد.
- تمرین: میزان روشنایی در این حالت، 250 لوکس (لومن در متر مربع) است.
7. چشمک زدن نور
از دیگر چیزهایی که باید در انتخاب تجهیزات به آن توجه کنید، سوسو کردن چراغ است. اگر چراغ مورد نظر چشمک بزند، چراغ مناسبی برای به کار رفتن در نورپردازی زمین فوتبال، نیست.
۸. دمای رنگ نور
دمای رنگ نور نشان‌دهنده میزان سرد یا گرم بودن رنگ یک منبع نور است. البته توجه داشته باشید که در گستره نورهای مرئی، هرچه دمای رنگ بالاتر باشد، رنگ آن سردتر است.
