این یادداشت که دهمین قسمت از سری یادداشتهای معرفی تیمهای حاضر در جام جهانی است، مروری بر تاریخ سیاسی، عملکرد گذشته و تیم اعزامی عربستان سعودی به جام جهانی 2022 قطر خواهد داشت.
اختصاصی طرفداری| عربستان به نوعی یکی از رقبای سنتی کشورمان در قارۀ آسیا به حساب میآید ولی آنها در رقابتهای جام جهانی به جز سال 1994 که به دور حذفی صعود کردند، هنوز نتوانستهاند به توفیق خاصی دست یابند و معمولا به عنوان زنگ تفریح تیمهای بزرگ در این جام شناخته میشوند. اما ممکن است حکایت جام جهانی 2022 قطر با دیگر تورنمنتهایی که عربستانیها در آن حاضر بودهاند فرق داشته باشد. شاهینهای سبز اینبار با تیمی به مراتب با انگیزهتر تحت هدایت یک مربی باهوش به نام هروه رنار پای به این مسابقات میگذارند.
تاریخ سیاسی عربستان سعودی
عربستانِ سعودی بزرگترین کشور در منطقه غرب آسیا بوده و جمعیتی در حدود 34.8 میلیون نفر دارد. از این تعداد 21 میلیون نفر، جمعیت بومی خود عربستان را شکل داده و بقیه اتباع خارجی کشورهای دیگر هستند. پایتخت این کشور شهر ریاض است که نزدیک به هشت میلیون نفر هم جمعیت دارد. عربستان کشوری بسیار ثروتمند و غنی از نظر منابع نفتی، طلا، مس و گاز به شمار میرود، به طوری که با بیش از 265 میلیارد ذخیره بشکه نفت، پس از کشور ونزوئلا در رده دوم جهان قرار دارد و به تنهایی 19 درصد نفت خام دنیا را تولید میکند. در کل اقتصاد عربستان بر پایه نفت است و 90 درصد صادرات این کشور را فروش نفت خام شکل میدهد. عربستان با 2 میلیون و 240 هزار کیلومتر وسعت در حدود 30 درصد از کشور ایران و سه برابر از کشور فرانسه بزرگتر است. آب و هوای آن بیابانی بوده و متوسط دما در روز، در آن به 45 درجه و در سردترین روزهای سال هم به ندرت دما در آن به زیر صفر میرسد. بیشتر مساحت و اراضی این کشور را بیابان و شن زار تشکیل میدهد. این کشور، مکانهای مذهبی مهمی همچون کعبه، قبرستان بقیع، مسجد النبی و آرامگاه پیامبر اسلام (ص) را درون خود جای داده است.
حکومت آل سعود در سال 1750 میلادی به وسیله محمد بن سعود پایهریزی شد. پس از او ملک عبدالعزیز با پشتیبانی شیخ محمد بن عبدالوهاب، شهر ریاض را به تصرف درآورد و توانست حکومت وهابیون را در سرتاسر این کشور گسترش دهد. آخرین پادشاهی نیز که هم اکنون در این سرزمین بر اریکه قدرت است، سلمان بن عبدالعزیز آل سعود، هفتمین پادشاه عربستان سعودی است که از سال 2015 تاکنون، زمامِ امور را در این کشور در اختیار دارد. البته در چند سال اخیر، چهرۀ شاخص عربستان، ولیعهد جوان و 37 سالۀ آنها یعنی "محمد بن سلمان" است. ولیعهد عربستان تاکنون دست به اصلاحات گستردهای در این سرزمین زده که از جملۀ آن میتوان به اجازه شرکت دختران در زنگ ورزش مدارس، حضور زنان در ورزشگاه به بهانه جشن سالگرد تشکیل کشور سعودی، صدور فرمان پادشاه برای اعطای آزادی حق رانندگی زنان، انتخاب یک زن برای اولین بار به سمت معاون شهرداری برای استان الخبر، پخش موسیقی خوانندگان زن مشهور جهان عرب، آزادی واردات نوشیدنی الکلی به عربستان و آزاد کردن سینما اشاره کرد. البته با تمامی موارد ذکر شده همچنان از عربستان سعودی به عنوان یکی از کشورهای ناقض حقوق بشر در جهان یاد میشود. به عنوان مثال در اسفند ماه 1400 در عربستان 81 نفر در یک روز اعدام شدند که این تعداد اعدام در یک روز خود رکوردی بیسابقه در تاریخ این کشور به حساب میآید. بر اساس گزارش سازمان عفو بینالملل، عربستان سعودی در کنار کشورهای چون چین، ایران، مصر و عراق بیشترین تعداد اعدام شدگان در سالهای اخیر را داشته است. عربستان خود از 13 استان مختلف تشکیل شده و از سال 1932 میلادی که پادشاهی سعودی بنیان نهاده شد، این کشور پادشاهی مطلقه داشته است. در عربستان حزب سیاسی، پارلمان و انتخاباتی وجود ندارد. دین از قدرتمندترین نهادهای جامعه است و نظام دادرسی وابسته به دولت و نیروی انتظامی (شرطه) آن کشور موظف به اجرای قانونهای امر به معروف و نهی از منکر هستند. خانواده پادشاهی خواستار سلطه کامل سیاسی بر عربستان بودهاند و هم اکنون نیز قدرت در این سرزمین در دست کبارالعلما و پادشاه متمرکز است.
شاید برایتان جالب و تا حدی عجیب باشد که بدانید، بزرگترین فرودگاه جهان نیز در کشور عربستان قرار دارد. فرودگاه بین المللی ملک فهد (King Fahd International Airport) در شهر دَمام عربستان، از نظر وسعت بزرگترین فرودگاه در جهان است. مساحت این فرودگاه بالغ بر 485 مایل مربع است. عربستان سعودی همچنین بر طبق آمار سال 2020، ششمین کشور دنیا بر حسب بیشترین هزینۀ نظامی بوده و تنها کشورهایی چون ایالات متحده، چین، هند، روسیه و بریتانیا را بالاتر از خود در این زمینه میبیند.
رکوردداران بازی و گل ملی عربستان
لیست برترینهای آماری تاریخ عربستان از حیث بازی ملی و گل را که به طور اختصاصی از سوی حسین خسروی برای طرفداری تهیه شده را مشاهده میکنید. توضیح اینکه ردیفهای کمرنگ مربوط به بازیکنان بازنشسته این تیم و ردیفهای پررنگ مربوط به بازیکنان فعال است.
محمد الدعایه، دروازهبان اسطورهای فوتبال آسیا و عربستان با 178 بازی که طی 1993 تا 2006 برای عربستانیها انجام داده، رکورددار بازی ملی برای عربستان است. محمد الخلیوی و سامی الجابر به ترتیب 163 و 156 بازی انجام دادهاند و در ردههای بعدی قرار دارند. گفتنی است تمامی 10 بازیکن برتر عربستان از حیث بازی ملی، بازنشسته شدهاند.
ماجد عبدالله که از اسطورههای تیم ملی عربستان به حساب میرود و 16 سال ملیپوش بوده، با 71 گل، بهترین گلزن ملی تاریخ این کشور به حساب میرود. سامی الجابر دیگر گلزن مشهور قارۀ آسیا و فوتبال عربستان هم با زدن 46 گل، در جایگاه دوم است. یاسر القحطانی و عبید الدوساری نیز با زدن 42 و 41 گل در ردههای بعدی برترین گلزنان فوتبال عربستان قرار گرفتهاند. گفتنی است تمامی 10 بازیکن برتر عربستان از حیث تعداد گل ملی، بازنشسته شدهاند.
عملکرد عربستان در جام جهانی
عربستان به نوعی یکی از رقبای سنتی کشورمان در قارۀ آسیا به حساب میآید و با سه قهرمانی در جام ملتهای آسیا در سالهای 1984، 1988 و 1996 در کنار ایران و پس از ژاپن دومین تیم پرافتخار قارۀ کهن از این حیث قلمداد میگردد. عربستانیها همچنین با احتساب جام جهانی 2022 قطر سابقۀ شش بار حضور در جام جهانی را در کارنامۀ خود دارند و بهترین عملکرد آنها به اولین دورۀ حضورشان در این مسابقات مهم یعنی جام جهانی 1994 ایالات متحده بر میگردد.
شاهینهای سبز (لقب تیم ملی فوتبال عربستان) در جام جهانی 1994 توانستند بازیهای خوبی از خودشان به معرض نمایش بگذارند تا از اینرو نمایندهای شایسته برای قاره آسیا در آن تورنمنت به حساب آیند. بازیکنان عربستان با دو برد مقابل مراکش و بلژیک و شکست مقابل هلند توانستند به عنوان تیم دوم از مرحلۀ گروهی صعود کنند تا در دور حذفی برابر سوئد قرار گیرند. در دیدار حذفی اما این زردپوشان سوئدی بودند که با برتری 3-1 مقابل این تیم آسیایی توانستند به مرحلۀ بعدی صعود کنند. از خاطرات ماندگار عربستانیها در آن جام میتوان به سوپرگل سعید العویران مقابل بلژیک در آخرین بازی مرحلۀ گروهی آن تورنمنت اشاره کرد که این بازیکن عربستانی توانست یکی از زیباترین گلهای تاریخ جام جهانی را به ثمر برساند. عربستان اما پس از جام جهانی 1994 در سایر تورنمنتهایی که با این نام برگزار شده عملکرد ضعیفی را از خود بر جای گذاشته و به عنوان زنگ تفریح در رقابتهای جام جهانی شناخته شده است. از جملۀ این عملکردهای ضعیف میتوان به دیدار عربستان مقابل آلمان در جام جهانی 2002 کره و ژاپن اشاره کرد که در آن مسابقه عربستانیها با هشت گل مقابل آلمانها تحقیر شدند تا بدین ترتیب یکی از نتایج ضعیف نمایندگان آسیا در رقابتهای جام جهانی رقم بخورد. در مجموع عربستانیها همانطور که پیشتر گفته شد تاکنون شش بار و در سالهای 1994، 1998، 2002، 2006، 2018 و 2022 در رقابتهای جام جهانی حضور داشتهاند. از جمله بازیکنان سرشناس عربستانی در رقابتهای جام جهانی میتوان به سعید العویران، سامی الجابر، یاسر القحطانی، سالم الدوساری و البته دروازهبان سرشناس آنها یعنی محمد الدعایه اشاره کرد.
آمار و ارقام عربستان در جام جهانی
عربستان در مجموع 5 دوره حضورش در جام جهانی، 16 مسابقه انجام داده که حاصل آنها 3 برد، 2 تساوی و 11 شکست بوده است. آنها 11 گل زده و 39 گل دریافت کردهاند و در مجموع 11 امتیاز در این رقابتها بدست آوردهاند. بهترین عملکرد آنها به اولین دورۀ حضورشان در این تورنمنت مهم یعنی جام جهانی 1994 ایالات متحدۀ آمریکا بر میگردد که عربستانیها موفق به صعود به دور حذفی این مسابقات شدند.
محمد الدعایه با 10 بازی در 3 دوره، رکورددار بازی در جام جهانی برای عربستان سعودی است و پس از این گلر سرشناس قارۀ آسیا، سامی الجابر، عبدالله زبرماوی و حسین عبدالغنی با 9 بازی در ردههای بعدی قرار گرفتهاند. همچنین سامی الجابر با 3 گل زده در سه جام جهانی رکورددار گل زده برای عربستان در این رقابتهای مهم به شمار میآید. اسطورۀ فوتبال عربستان در جام جهانی 1994، یک گل، جام جهانی 1998، یک گل و جام جهانی 2006 نیز یک گل به ثمر رسانده است. بعد از سامی الجابر، فواد انور امین با 2 گل که همگی آنها را در جام جهانی 1994 به ثمر رسانده، در جایگاه دوم قرار گرفته است.
پیراهن و اسپانسر عربستان در جام جهانی قطر
عربستان در جام جهانی قطر با پیراهن سبز همیشگی خود به میدان خواهد رفت و رنگ سفید را به عنوان پیراهن دوم انتخاب کرده است. آنها برای اسپانسری پیراهنهای خود سراغ نایکی رفتهاند و یکی از 13 کشور مسابقات هستند که با این برند در جام جهانی بازی خواهند کرد. نایکی بیشترین تیم را در جام جهانی قطر، اسپانسری میکند.
عربستان در جام جهانی 2022
تیم ملی فوتبال عربستان در مرحلۀ مقدماتی جام جهانی 2022 قارۀ آسیا در گروه به نسبت سختی قرار داشت و آنها در جدال با دیگر تیمهای سرشناس فوتبال این قاره یعنی ژاپن و استرالیا توانستند به طور مستقیم و به عنوان تیم اول به جام جهانی قطر صعود کنند. مردان فوتبال عربستان با کسب 23 امتیاز از 10 بازی بالاتر از ژاپن با 22 امتیاز و استرالیا با 15 امتیاز به عنوان تیم اول از گروه دوم دور مقدماتی آسیا به جام جهانی 2022 صعود کردند. تنها تیم ملی فوتبال ایران با 25 امتیاز توانست، امتیازات بیشتری نسبت به این کشور در دور مقدماتی جام جهانی برای صعود به این مسابقات کسب نماید. میتوانید روند نتیجهگیری و صعود این تیم در جریان بازیهای مقدماتی جام جهانی قطر را به تفصیل در تصویر زیر مشاهده کنید.
شاهینهای سبز بسیار امیدوارند تا بازیهای خوب خود در مرحلۀ مقدماتی جام جهانی را در قطر نیز تکرار نمایند تا نتایج ضعیفشان در دورههای قبل را به فراموشی بسپارند. هدایت عربستان در جام جهانی 2022 قطر برعهدۀ هروه رنار، سرمربی فرانسوی الاصل این کشور بوده که از سال 2019 تاکنون سکان هدایت این تیم آسیایی را به دست گرفته است. رنار یکی از سرمربیان شناخته شدهای است که در فوتبال آسیا مشغول به کار بوده و پیش از قبول هدایت عربستان، بر روی نیمکت تیمهایی چون زامبیا، آنگولا، ساحل عاج، لیل و مراکش نشسته است.
عربستان در گروه سوم جام جهانی 2022 در گروه به نسبت سختی قرار گرفته است. آنها با آرژانتین، مکزیک و لهستان همگروه شدهاند و روی کاغذ و با توجه به داشتههایشان از شانس بسیار کمی برای صعود از دور گروهی برخوردارند.
همچنین بیشتر بخوانید
معرفی کشور عربستان در جام جهانی 2018 / از سکسکه وینستون تا اصلاحات جدید پادشاه