پارک های ملی ایران جنگل ها، مراتع، دشت ها، کوه ها و آب هایی هستند که نمایانگر طبیعت زیبای ایران هستند. این پارک ها توسط سازمان حفاظت محیط زیست برای حفظ زندگی طبیعی جانداران، ایجاد محیط مناسب برای جفت گیری و پرورش جانوران تحت حفاظت قرار میگیرند.
ایران دارای 31 پارک ملی است که در 17 استان کشور پراکنده شده اند. جمع مساحت تمامی این پارک ها 2,056,577 هکتار است که میشود حدود 1 درصد مساحت ایران. در این مطلب میخواهیم به 10 تا از پهناور ترین پارک های ملی ایران بپردازیم.
10. لار
این پارک با مساحت تقریبی 36 هزار هکتار در سال 1354 به عنوان پارک ملی و منطقه ی حفاظت شده شناخته شد. این منطقه در دامنه ی جنوبی دماوند در مرز استان های مازندران و تهران قرار دارد و دارای اکوسیستم کوهستانی میباشد. به علت موقعیت کوهستانی لار، پرندگانی همچون کبک، بلدرپین، حواصیل سفید و خاکستری، عقاب طلایی، هما و پستاندارانی چون پلنگ، گرگ، خرس قهوه ای، گراز، شغال و روباه در اینجا رشد چشمگیری دارند.
لار هم اکنون به علت ساخت جاده ها، چرای بی رویه دام، کمبود محیط بان، شکار بی رویه و عدم رعایت مسائل زیست محیطی گردشگران از مناطق زیستی در خطر ایران به شمار میرود.
9. کلاه قاضی
کلاه قاضی با حدود 47,200 هکتار در جنوب استان اصفهان قرار دارد. در این منطقه هیچ سکونتگاه انسانیی وجود ندارد اما به محدوده شهری و روستایی بسیار نزدیک است. نام این پارک از کوهی که از دو صخره با شیب های تند تشکیل شده است گرفته شده. این کوه، بلند ترین کوه این منطقه است و به دلیل شباهت آن به کلاهی که قاضی ها در قدیم به سر میگذاشتند به آن کلاه قاضی میگفتند.
پارک ملی کلاه قاضی دارای گونه های مختلفی از پستاندارن، خزندگان و پرندگان است که برخی از آنان بسیار باارزش و در خطر انقراض هستند.
در اوایل دهه ی هفتاد جمعیت پلنگ های این محدوده 15 قلاده بود اما به مرور زمان به علت ساخت و ساز و... جمعیت این پلنگ ها در دهه ی هشتاد به عدد غم انگیز 5 قلاده رسید.
جانوران این منطقه به دلیل داشتن جذابیت از سوی شکارچیان به شدت در خطر انقراض هستند و کم آبی و در نتیجه کم شدن رشد سبزینه گیاهخواران و بعد آنها گوشت خواران را تهدید میکند.
8. نای بند
نای بند با حدود 47,800 هکتار در استان های بوشهر و هرمزگان واقع شده. این منطقه دارای گونه های جانوری مختلفی است و در بخش دریایی خود دارای جانورانی نادر همچون دلفین، لاک پشت و نهنگ است.
پارک نای بند را صنایع آلومینیوم و فولاد که صنعت هایی با آلودگی های بسیار هستند تهدید میکنند.
7. سیاه کوه
سیاه کوه در استان های اصفهان و یزد قرار دارد. آب و هوایی خشک و کویری دارد(65 میلی متر بارش سالیانه) و از دست نخورده ترین پارک های ایران است. ارتفاع آن بین 800 تا 2000 متر متغییر است.
گونه های جانوری خاصی مانند آهو، پلنگ، شاه روباه، عقاب طلایی، زاغ بور، افعی شاخدار و... دارد و گیاهانی مانند گز، بادام کوهی، آویشن شیرازی، پرند، درمنه و... را میتوان در اینجا مشاهده کرد.
6. گلستان
گلستان در استان گلستان و غرب خراسان شمالی واقع شده و از لحاظ کمیت و تنوع گونه های جانوری بسیار باارزش است ( 1350 گونه گیاهی و 302 گونه ی جانوری). پارک گلستان نیمی از گونه های پستانداری و یک هشتم گونه های گیاهی ایران را در خود جای داده و به این دلیل و تنوع زیستی فوق العاده ی آن که حتی از بعضی از کشور های اروپایی با وسعت صدها برابر بیشتر است در سازمان جهانی یونسکو به ثبت رسیده.
در ایران نترسیدن حیوانات وحشی از انسان ها اتفاقی بسیار نادر است. اما در گلستان ما شاهد گراز هایی هستیم که بدون ترس و اهمیت از کنار انسان ها میگذرند و این پدیده ای جالب برای گردشگران است.
حفاظت از این زیستگاه به این گونه انجام میشود که در داخل پارک 12 پاسگاه محیط بانی وجود دارد. کل کادر پارک نزدیک 50 نفر است و در هر شیفت حداکثر 20 نفر از پارک محافظت میکنند.
5. توران
توران با 100 هزار هکتار در جایگاه پنجم قرار میگیرد. پارک توران از معدود زیستگاه های یوزپلنگ ایرانی است و از مهم ترین پارک های ملی ایران است که در خراسان رضوی و سمنان قرار دارد. آب و هوایی خشک و نیمه خشک دارد و شامل 41 گونه پستاندار، 167 گونه پرنده، 42 گونه خزنده و 2 گونه دوزیست است.
گونه های یوزپلنگ ایرانی و گورخر در توران به شدت در خطر انقراض هستند. در سال 1356 تعداد گورخر ها در خارتون بیش از 2هزار راس سرشماری شده بود اما در سال 1389 تعداد آنها به 149 راس رسیده بود.
4.خبر
پارک ملی خَبر از مناطق حفاظت شده ی استان کرمان با مساحت 120 هزار هکتار است. خبر در سال 1370 به عنوان منطقه گردشگری در سازمان یونسکو به ثبت رسید و در 1378 عمده ی این پارک، به پارک ملی ارتقاع یافت.
خبر دارای حوضه های آبخیز متفاوت و سه نوع آب و هوای متفاوت سردسیری، معتدل و گرمسیری است که در کشور کم نظیر است و موجب شده که تنوع زیستی در این منطقه بسیار زیاد شود.
3. بختگان
بختگان در استان فارس با مساحت 175 هزار هکتار در جایگاه سوم قرار میگیرد.
برای اولین بار در سال 1396 محیط بانان با نصب دوربین های تله ای بر روی یکی از چشمه ها توانستند چند قلاده از یوز های ایرانی را در این منطقه شناسایی نمایند. آنها از روی رد پاها و خراش ها متوجه وجود یوزپلنگ در این ناحیه شده بودند.
در بعضی از اوقات سال شاهد مهاجرت فلامینگو ها در بختگان هستیم که مناظر بسیار زیبایی در کناره چشمه و دریاچه ها به وجود می آورند.
2. پارک ملی کویر
پارک ملی کویر با 440 هزار هکتار از قدیمی ترین مناطق حفاظت شده ی ایران است. پارک کویر در استان های سمنان، تهران، اصفهان و قم گسترده شده.
به علت تنوع جانوری زیاد به آفریقای کوچک و سرنگتی ایران شهرت دارد. در مجموع 34 گونه پستاندار، 155 گونه پرنده و 34 گونه خزنده در این منطقه شناسایی شده.
انواع گونه های گیاهی خشکی پسند که تعداد آنها به 355میرسد نیز در این ناحیه رشد میکنند.
متاسفانه سال هاست که گونه هایی همچون گورخر و یوزپلنگ در این ناحیه دیده نشده و به احتمال زیاد نسل آنها در این منطقه منقرض گشته.
1. دریاچه ارومیه
دریاچه ارومیه که حتما همه شما با آن آشنایی دارید با 540 هزار هکتار بزرگترین پارک ملی ایران است.
ارومیه از زیستگاه های مهم گوزن زرد ایرانی، قوچ و میش ارمنی است.
پوشش گیاهی آن شامل گیاهانی مانند بادام کوهی، کاکوتی، زنبق، شقایق، علف شور و... است و در فصول تابستان و بهار در دریاچه ی ارومیه شاهد مهاجرت فلامینگو ها، تنجه ها، پلیکان ها و کاکایی ها هستیم که مناظری فوق العاده پدید می آورند.
.
.
.
امیدوارم از مطلب لذت برده باشید.
اگر خوشتون اومد ممنون میشم تبیلغ و حمایت کنید. با تشکر (:
