مسعود اوزيل، ملى‌پوش پيشين و ترك‌تبار فوتبال آلمان، سير نزولى مشهودى را در سال‌هاى اخير داشته است. او دوران پايانى فعاليت حرفه‌اى خود را در تيم باشاک شهير استانبول سپرى مى‌كند.
مسعود اوزيل ميان سال‌هاى ٢٠٠٩ تا ٢٠١٨ از بازيكنان كليدى تيم ملى فوتبال آلمان بود. او در نقش هافبک طراح و بازى‌ساز، سهم مهمى در قهرمانى تيم ملى فوتبال آلمان در جام جهانى ٢٠١٤ داشت.
اوزيل مجموعا ٩٢ بار براى تيم ملى فوتبال بزرگسالان آلمان به ميدان رفت و ٢٣ بار نيز براى اين تيم گلزنى كرد. اين فوتباليست با تيم ملى فوتبال جوانان زير ٢١ سال آلمان نيز در كنار هم تيمى ايرانى- آلمانی خود، اشكان دژآگه، در سال ٢٠٠٩ قهرمان اروپا شد.
اما بلندپروازى و دوران پرفروغ اين چهره برجسته فوتبال آلمان در سال‌هاى اخير رفته رفته نه تنها متوقف شده، بلكه روند نزولى نسبتا شديدى نيز در پیش گرفت.
حضور فعلى اوزيل در تيم باشاک شهير استانبول در تركيه، نمايان‌گر پيامدی حاصل از فرآيند ناكامى‌هاى سال‌هاى اخير اين چهره سرشناس فوتبال آلمان و جهان است.
ریشه خانوادگی، دوران کودکی و دریافت ملیت آلمان
مسعود اوزيل روز ۱۵ اكتبر سال ١٩٩٨ ميلادى در شهر كارگرنشين گلزن‌كيرشن در ايالت نوردراين وستفالن جمهورى فدرال آلمان به دنیا آمد.
پدربزرگ و مادربزرگ او اهل كشور تركيه و از شهروندان مهاجر اين كشور هستند كه بیش از نيم قرن پيش براى اشتغال به آلمان نقل مكان كردند. پدر مسعود اوزیل، مصطفی، در آن زمان یک کودک دو ساله بود.
مسعود اوزیل دوران کودکی را در مهد کودکی در گلزن‌كيرشن گذراند که اکثر خردسالان آنجا از خانواده‌های ترک‌تبار بودند و با زبان ترکی با هم حرف می‌زدند. او به این خاطر در ابتدای حضورش در دبستان، به سختی به زبان آلمانی صحبت می‌کرد و نسبتا دیر به این زبان مسلط شد.
اوزيل تا سن ١٨ سالگى مليت كشور تركيه را داشت و از سال ٢٠٠٦ به بعد، به منظور حضور در تيم‌هاى ملى فوتبال جوانان و بزرگسالان آلمان، مليت خود را تغيير داد و شهروند آلمان شد.
از شالكه تا وردربرمن، رئال مادريد و آرسنال
مسعود اوزیل در سن ١٨ سالگى با پيراهن تيم شالكه براى نخستين بار پا به صحنه فوتبال بوندس‌ليگاى آلمان گذاشت. او پس از ٢ فصل حضور با شالكه در بوندس ليگا، در سال ٢٠٠٨ به تيم وردربرمن پيوست.
اوزيل در اين تيم سبزپوش و شما‌ل‌نشين آلمان موفق‌ترين دوران فعاليت خود در عرصه فوتبال باشگاهى آلمان را تجربه كرد و پس از ٢ سال و نیم هنرنمايى در برمن، به تيم پرآوازه رئال مادريد ملحق شد. او با حضور در تیم رئال مادرید رویا و آرزوی زندگی ورزشی خود را محقق کرد.
در طول سه سال بازی در ترکیب رئال مادرید، مسعود اوزیل موفق شد یک بار قهرمان لالیگای اسپانیا، یک بار قهرمان جام حذفی و یک بار نیز برنده سوپرجام این کشور شود.
در تابستان سال ۲۰۱۳ وقت جدایی اوزیل از رئال مادرید فرا رسید و او با ۵۰ میلیون یورو که به عنوان مبلغ "رکوردی" برای انتقال یک ملی‌‌پوش فوتبال آلمان در آن زمان محسوب می‌شد، به تیم آرسنال انگلیس پیوست.
اوزیل با ۷ سال و نیم فعالیت در پیراهن آرسنال، طولانی‌ترین حضور خود را در یک تیم باشگاهی تجربه کرد. کسب چهار مقام قهرمانی جام حذفی و سه عنوان قهرمانی سوپرجام انگلیس با این تیم، در فهرست افتخارات ورزشی این فوتبالیست جاودانه شد.
ناكامى در تيم فنرباغچه
در ابتدای سال ۲۰۲۱ میلادی علی کُچ، تاجر سرشناس در ترکیه و رئیس باشگاه فنرباغچه استانبول، برای تقویت تیم پُرطرفدار خود با اقدامی پُر سر و صدا اوزیل را از آرسنال به فنرباغچه آورد. این انتقال توجه گسترده رسانههای ترکیه را به همراه داشت.
علی کُچ هواپیمای شخصی خود را برای پرواز مسعود اوزیل از لندن به استانبول ارسال کرد؛ پروازی که لحظه‌های آن به طور زنده توسط رسانههای ترکیه و هواداران فنرباغچه از طریق نرم‌افزاز "هواپیمایاب" دنبال و با استقبال بی‌نظیری در استانبول مواجه شد.
اما این بازیکن که قرار بود نقش کلیدی را در کیفیت بازی فنرباغچه ایفا کند، بر خلاف میزان انتظارات هواداران و رئیس باشگاه فنرباغچه، عملکرد قابل قبولی را در زمین از خود ارائه نداد.
پس از گذشت یک سال، علی کُچ که دیگر حاضر به ادامه تحمل این وضعیت نبود با انتقاد از کارایی مسعود اوزیل با صراحت گفت که "بهتر می‌بود اوزیل آن اشتیاق و تلاشی را که در فعالیت تجاری خود در شرکت‌هایی که مالکش است دارد، در زمین فوتبال هم از خود نشان می‌داد."
فعالیت اوزیل در عرصه تجارت و اقتصاد
مسعود اوزیل در فعالیتش در عرصه تجارت، مالک یک شرکت با کافه‌تریا‌های زنجیره‌ای در لندن، یک شرکت پوشاک و لوازم مُد در استانبول و سهام‌دار شرکت‌های تولید نرم‌افزار و سخت‌افزار بازی‌های کامپیوتری است.
گفته می‌شود که اوزیل با فعالیت گسترده خود در بخش اقتصادی و تجاری، درآمد هنگفت دیگری در کنار درآمدش در فوتبال حرفه‌ای دارد.
ارکوت سوگوت، مدیر برنامه‌‌های مسعود اوزیل، اشاره کرده است که اوزیل در آینده بیشتر در صحنه "ورزش‌های الکترونیکی" فعال خواهد بود. گمان می‌رود که اوزیل به عنوان "بازیکن" در بازی‌های کامپیوتری نیز از مهارت بالایی برخوردار است.
نزديكى به اردوغان
روابط نزدیک مسعود اوزیل با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، از دیگر موضوعات حاشیه‌ای و جنجالی این فوتبالیست در طول سال‌های اخیر بوده است. ملاقات اوزیل با اردوغان در سال ۲۰۱۸ با انتشار یک عکس مشترک او با این سیاستمدار، مورد انتقاد شدید در جامعه آلمان قرار گرفت.
این ماجرا در آستانه جام جهانی روسیه باعث ایجاد جنجال پیرامون حضور اوزیل در ترکیب تیم ملی فوتبال آلمان شد و فدراسیون فوتبال آلمان را درگیر مسائل حاشیه‌ای دردسرسازی کرد.
این موضوع سرانجام به خداحافظی مسعود اوزیل از تیم ملی فوتبال آلمان پس از پایان جام جهانی ۲۰۱۸ انجامید. عملکرد ضعیف تیم ملی فوتبال آلمان در این رقابت‌ها با حدف زودهنگام از تورنمنت در مرحله گروهی نیز از سوی رسانه‌ها تا مقداری به این چالش‌های حاشیه‌ای ربط داده شد.
روابط نزدیک مسعود اوزیل با رجب طیب اردوغان همچنان ادامه دارد. رئیس جمهور ترکیه در مراسم عقد و عروسی نه تنها به عنوان مهمان، بلکه همچنین به عنوان "شاهد عقد" این ورزشکار حضور داشت.
ایستگاه آخر: باشاک شهیر
مسعود اوزیل در پی ناکامی‌های متوالی ورزشی در چند سال اخیر، پس از خداحافظی زودهنگام از فنرباغچه استانبول، از تابستان سال ۲۰۲۲ پیراهن تیم همشهری فنرباغچه، باشاک شهیر را بر تن دارد. به تیم باشاک شهیر، به عنوان تیم محبوب اردوغان توجه ویژه‌ای در ترکیه می‌شود.
برخی از کارشناسان نیز به این خاطر تیم باشاک شهیر را یک "تیم حکومتی" در ترکیه توصیف کرده‌اند. حامی مالی اصلی باشگاه باشاک شهیر یک شرکت پزشکی و درمانی بزرگ است که مالک بیمارستان‌های زنجیره‌ای در ترکیه است. بنیان‌گذار آن نیز فخرالدین کُچا، وزیر بهداشت در دولت اردوغان است.
باشاک شهیر از هواداران کمتری در مقایسه با تیم‌های محبوب و شماره یک استانبول که فنرباغچه، گالاتاسرای و بشیکتاش هستند، برخوردار است.
احتمالا میزان انتظارات از مسعود اوزیل در این تیم نیز کمتر از سطح توقع در فنرباغچه و آرسنال است و باعث ایجاد "آرامش بیشتر" برای او در آستانه بازنشستگی به عنوان فوتبالیست حرفه‌ای خواهد بود.
کاهش درآمد اوزیل در باشاک شهیر بهایی است که او برای دستیابی به "آرامش" قبول کرده است. گفته می‌شود که درآمد سالانه مسعود اوزیل در آرسنال ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار یورو و در فنرباغچه ۳ میلیون یورو بوده است. او اما در باشاک شهیر سالانه "فقط" ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار یورو درآمد خواهد داشت.
