مطلب ارسالی کاربران

معرفی برترین ترانه سرایان ترانه نوین فارسی_قسمت اول

M̾a̾X̾i̾m̾o̾s̾ ‌ 03/24/2022 - 20:07 مشاهده پروفایل

4,596 مشاهده / 4 دیدگاه 11 10

این مطلب توسط کاربران طرفداری ارسال شده است و دیدگاه طرفداری نیست. قوانین سایت کاربر محور / گزارش تخلف

ترانه به ساختار موزونی از کلمات اطلاق می شود که معمولا در یک آهنگ اجرا می شوند و ترانه سرا را ملزم به اجرای یک سری قوانین ادبی خاص می کند.

ترانه را نباید با شعر اشتباه گرفت اگرچه ممکن است در بعضی آهنگ ها از شعر استفاده شود ولی ترانه ساختاری جداگانه از شعر دارد.

هر آهنگی که می شنویم حاصل تلاش و همکاری چندین نفر از هنرمندان عرصه موسیقی است؛ ترانه سرا ترانه می نویسد،آهنگساز روی آن ملودی می گذارد،تنظیم کننده و نوازندگان ملودی را اجرا می کنند ،خواننده ترانه را روی ملودی اجرا می کند، این اجرا ها در استودیو "ضبط" می شوند، بعدا "میکس" شده و در نهایت "مسترینگ" اتفاق می افتد.

ترانه سرا بعنوان خالق "موسیقی با کلام" نقش مهمی را در فرایند تولید یک آهنگ ایفا می کند.

ترانه فارسی تاریخ پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است و از زمان های دور ترانه ها خوانده می شدند. بخش مهمی از نظم هایی که به خاطر می اوریم از "اتل متل توتوله" تا "دیشب پریشب اشکنه داشتیم" و "کت شلوار و جلیقه" و "دس دسی صداش میاد صدای کفش پاش میاد" و غیره و غیره از دسته ترانه ها محسوب می شوند.

ترانه نوین به سبکی از ترانه فارسی گفته می شود که در اواخر دهه ۴۰ و اوایل دهه ۵۰ شمسی در موسیقی ایران پایه گذاری شد.این دست ترانه ها عمدتا مربوط به آهنگ های پاپ می شوند اما در سبک های دیگر مثل راک نیز استفاده شده اند.

این نوع ترانه را به نوعی عبور از ترانه های وابسته به شعر و عروض می دانند و از نظر تاریخی و ادبی حائز اهمیت.

شروع کنندگان این جنبش ادبی را ایرج جنتی عطایی با ترانه "قصه وفا" و شهیار قنبری با ترانه "قصه دو ماهی" که هردو توسط گوگوش خوانده شدند، می دانند. این نوع نوشتار به سرعت در بین ترانه سرایان جوان دیگر مثل زویا زاکاریان و اردلان سرفراز و … محبوب شد و بخش مهمی از جاودان ترین آهنگ های فارسی مربوط به همکاری این ترانه سرایان با آهنگسازانی همچون اسفندیار منفرد زاده، بابک بیات، واروژان، حسن شماعی زاده و پرویز مقصدی است.

لیستی که تهیه شده زندگی این ترانه سرایان را بررسی می کند. همچنین جدولی در هر بخش مهمترین آثار هنرمند را معرفی می کند ولی برای آشنایی بیشتر باید به کتاب های آنها مراجعه کنید.

۱) ایرج جنتی عطایی

او متولد سال ۱۳۲۵ در مشهد است. از مخالفین حکومت پهلوی بود و بهمراه شهیار قنبری توسط ساواک دستگیر هم شد. او از دوران کودکی هم محلی و دوست بابک بیات آهنگساز بزرگ ایرانی بود. این دو خالق شاهکار های بسیاری در ترانه نوین فارسی هستند مثل "جنگل" و "فریاد زیر آب". ترانه های وی در مجموعه های "زمزمه های یک شب سی ساله" "سلام کن به عشق به انسان" "مرا به خانه ام ببر" به چاپ رسیده اند.

نام ترانه	آهنگساز	خواننده
قصه وفا	پرویز مقصدی	گوگوش
شرقی غمگین	کپی از ملودی یونانی	فریدون فرخزاد
جنگل	بابک بیات	داریوش
خاتون	بابک بیات	ابی
همسفر	واروژان	گوگوش
پوست شیر	واروژان	ابی
یاور همیشه مومن	بابک بیات	داریوش
ستاره های سربی	سیاوش قمیشی	ابی

۲)شهیار قنبری

او در سال ۱۳۲۹ در تهران متولد شد. او فرزند حمید قنبری صداپیشه مشهور ایرانی است. علاوه بر ترانه سرایی نمایشنامه و فیلمنامه نیز می نویسد و چندین آهنگ به یاد ماندنی در تاریخ موسیقی ایران اجرا کرده است. او از دوستان صمیمی واروژان آهنگسازی شهیر است. رفاقت این دو نفر بارها توسط شهیار و در کتاب هایش تصدیق شده و از واروژان بعنوان بهترین دوستش برای همیشه یاد می کند. همچنین دوستی نزدیکی با اسفندیار منفرد زاده و داریوش داشت.

مجموعه آثار او در در کتاب های "لئونارد شهیار" ، "دریا در من" ، "درخت بی زمین" و … به چاپ رسیده اند.

نام ترانه	آهنگساز	خواننده
بوی خوب گندم	واروژان	داریوش
نون و پنیر و سبزی	فرید زلاند	ابی و داریوش
عطر تو	فرید زلاند	ابی
جمعه	اسفندیار منفردزاده	فرهاد
مرد تنها	اسفندیار منفردزاده	فرهاد
کودکانه	اسفندیار منفردزاده	فرهاد
قصه دو ماهی	بابک افشار	گوگوش
دلریخته	شهیار قنبری	شهیار قنبری

۳)اردلان سرفراز

وی متولد سال ۱۳۲۹ در داراب است. او از مهمترین ترانه سرایان نوین فارسی است. همکاری های متعدد او با فرید زلاند و حسن شماعی زاده منجر به ساخته شدن ترانه های خاطره انگیز بسیاری نظیر "غریب آشنا" و "چشم من" شده است. "از ریشه تا همیشه" و " سال صفر" از آثار او هستند.

نام ترانه	آهنگساز	خواننده
بگو ای یار بگو	فرید زلاند	ابی
خانوم گل	فرید زلاند	ابی
شقایق	فرید زلاند	داریوش
چشم من	حسن شماعی زاده	داریوش
مرداب	حسن شماعی زاده	گوگوش
دو پنجره	حسن شماعی زاده	گوگوش
غریب آشنا	حسن شماعی زاده	گوگوش
سوغاتی	محمد حیدری	هایده
ساقی	فرید زلاند	هایده
مستی	بهمن خوشبین	هایده
پریچهر	فرید زلاند	معین

۴)زویا زاکاریان

زویا زاکاریان در سال ۱۳۲۹ در تهران متولد شد. علی رغم ارمنی بودنش ترانه سرایی و نویسندگی و نمایشنامه نویسی فارسی می کند. ترانه های وی در کتاب "طلوع از مغرب" به چاپ رسیده اند.

نام ترانه	آهنگساز	خواننده
شب زده	واروژان	ابی
حنا خانوم	شوبرت آواکیان	ابی
حریق سبز	شوبرت آواکیان	ابی
کیو کیو بنگ بنگ	مهرداد آسمانی	گوگوش

۵)محمد صالح علاء

زاده ۱۳۳۱ اراک ترانه سرا و نویسنده است. او سبک نگارش خاص خودش را دارد. او معمولا معشوقش را با احترام مخاطب قرار می دهد و با کلماتی مثل "شما" او را صدا می کند. این نوع نوشتن به نوعی امضای هنری وی محسوب می شود. همچنین او رمان ها و داستان های کوتاه زیادی را به چاپ رسانده است.

نام ترانه	آهنگساز	خواننده
شازده خانوم	منوچهر چشم آذر	ستار
بابا کرم	مهرداد آسمانی	مهرداد آسمانی
منو نترسون	منوچهر چشم آدر	ستار
حضرت عشق	صادق نوجوکی	گوگوش

۶)مسعود امینی

او زاده ۱۳۲۸ تهران است. سبک خاص ادای کلمات در ترانه هایش او را در دسته ی ترانه سرایان مهم قرار می دهد.

نام ترانه	آهنگساز	خواننده
قوزک پا	فریدون فروغی	فریدون فروغی
سال قحطی	فریدون فروغی	فریدون فروغی
قبله	سیاوش قمیشی	ابی
تکیه گاه	محمد حیدری	امید