شکست تخلیه غیرنظامیان از شهرهای درگیر عملیات نظامی
توقف استراتژیک - موفقیتهای تاکتیکی
روز دهم جنگ
دهمین روز جنگ در اوکراین ، با چند رویداد قابل توجه همراه شد . نخست ، تلاش ارتش فدرال برای ایجاد دالان های سبز برای ساکنان محلی ماریوپل و ولنوواخا در 4 مارس 2022 بود که می بایست از ساعت 10 صبح 4 تا 6صبح 5 مارس ادامه پیدا می کرد که این کار با کش و قوس فراوان انجام شد و مراتب آن نیز به کمیته صلیب سرخ بین الملل اطلاع داده شد . این تخلیه انسانی ، از محور روزووکا ، نیکولاسکویه ، ماریوپل ، زاپوروژونیه ، اورخوف و پولوهی برنامه ریزی شده بود که از مبداء مجتمع ورزشی ایلیچوتز ( خیابان 53 ناخیموف) ، تئاترشهر ( میدان تئاتر ) و مدیریت شهری منطقه کالیموس ( خیابان 193 متالورگوف) با خودروهای شخصی انجام می گردید . اما تا بعد ازظهر مشخص گردید که مسیر دچار اختلال بوده ، ضمن اینکه جاده های دسترسی به ماریوپل و ولنوواخا به اندازه ای ناایمن بود که امکان ایجاد دالان فراهم نگردید .
براساس داده های موجود از منابع محلی ، عناصر نظامی ملی گرای اوکراینی عامل اصلی مسدود سازی خروج غیرنظامیان از شهرهای محاصره شده بوده و مدعی هستند که دالان های ایجاد شده از امنیت لازم برخوردار نبوده و امکان خروج وجود ندارد . ازسوی دیگر ، کیف ، سرفرماندهی ارتش روسیه را متهم نمود که هنوز گلوله باران ماریوپل و شهرکهای اطراف آن را متوقف ننموده و به همین دلیل دالان مورد مذاکره ایجاد نگردید . در آنسوی جبهه ، اوکراین مدعی است که هیچ شهروند اوکراینی برای تخلیه حاضر نشد ولی فیلم ها ، عکس ها و مطالب منتشر شده از سوی منابع محلی این ادعا را بطور کامل رد می کند .
با توجه به این مساله ، حتی یک غیرنظامی موفق به خروج از مناطق محاصره شده نگردید و احتمالا این افراد بعنوان سپرانسانی در اختیار گردان های ملی گرای اوکراینی قرار گرفته اند . باا ین حال ، در 5 مارس 2022 تنها 17 نفر ( سه خانواده ) از ماریوپل خارج شدند و پس از خروج مدعی شدند که هیچ اطلاعیه ای در خصوص ایجاد دالان به مردم داده نشد و ضمن خروج نیز متوجه شدند که واحدهای نظامی ملی گرا با مین گذاری جاده و تخریب پل ها اجازه خروج مردم از شهر را نمیدهند . علاوه بر این ، اطلاعات تکان دهنده ای از داخل ماریوپل به گوش می رسد که درآن واحدهای دفاع سرزمینی اوکراینی با منفجر کردن و تخریب یک ساختمان غیرنظامی ، حداقل 200 نفر از ساکنان این ساختمان را که در زیرزمین پناه گرفته بودند ، مدفون کردند ( این ادعا تایید شده نیست و باید بررسی شود )
پودولیاکوف ، مشاوررئیس دفتر زلنسکی نیز در مصاحبه ای مدعی شده که دور سوم مذاکرات احتمالا در روز دوشنبه یا سه شنبه برگزار می شود و به گفته وی احتمال به نتیجه رسیدن گفتگوهای بیشتر بسیار اندک بوده ، در حالی که روسها معتقدند که کیف از روند مذاکرات بیشتر بعنوان یک سلاح تبلیغاتی استفاده می کند . در همین راستا ، تحلیلگران نظامی معتقدند که اعلام نتیجه از مذاکرات در دور سوم و همچنین احتمال تسلیم مسکو دربرابر فشارهای غرب ، توقف خصومتها و خروج نیروها از خطوط تماس ، بر موافقان حضور روسیه در مناطق تصرف شده تاثیر منفی خواهد گذاشت ، به همین دلیل ، مردم بصورت آشکار از واحدهای روسی مستقر در مناطق اشغال شده حمایت نمی کنند چرا که تجربه سال 2014 وامتناع مسکو از تحویل قدرت به واحدهای مسلح جمهورهای لوهانسک و دونتسک موجب بوجود آمدن یک کشتار دسته جمعی مردم این منطقه شد و صدها تن از ساکنان این مناطق کشته و برخی نیز هنوز مفقود الاثر هستند .
در این رابطه ، مسکو هنوز به وضوح اهداف خود از حمله اوکراین را اعلام نکرده و نقشه سیاسی خود را برای آینده مطرح ننموده اند که این باعث تقویت نگاه منفی مردم به روسها خواهد شد . بیانیه اولیه روسیه ، بیشتربر نازی زدایی و از میان بردن زیرساختهای نظامی اوکراین تمرکز داشته و به همین دلیل مردم بر این باورند که پس از محقق شدن این اهداف ، واحدهای روسی به سادگی مناطق موصوف را ترک کرده و ملی گرایان دوباره به قدرت برسند . به گفته برخی ناظران نظامی ، یک جنگ قدرت درونی در کرملین وجود دارد که اجازه روشن شدن مسیر سیاسی در اوکراین را نمیدهد ...!!
در صحنه عملیات نظامی ، به تقریب پیشرفت چندانی در جبهه ها صورت نگرفت ، ولی واحدهای روسی و عناصر رزمی جمهوری های لوهانسک و دونتسک در برخی محورها همچنان به جلو می روند . دراین مورد ، واحدهای رزمی لوهانسک با ادامه پیشروی خود ، مناطق گولیگوو ، نوسوکویه ، کاترینوفکا را تصرف نموده ، و از سمت شمال همچنان در محور سوردونتسک – لیسیچنسک پیشروی نمودن تا به کراماتورسک برسند ولی مقاومت واحدهای ارتش اوکراین همچنان ادامه دارد . در محور خارکف ، واحدهای روس به حرکت خود در مسیر غرب و جنوب غربی ادامه میدهند تا گروه های پراکنده اوکراینی را در این منطقه محاصره کنند . درنزدیکی ایژیوم ، درگیری های شدت بیشتری داشته و گلوله باران کراماتورسک گزارش شده است ولی هنوز جاده میان ایژیوم – اسلاویانسک قطع نشده است
علاوه براین ، عناصر مسلح جمهوری دونتسک ، شهرکهای زاچاتووف ، نووتاترووکا ، خلبودارووکا و در جنوب غربی شهرکهای مارین ، ولنوواخا را بتدریج به کنترل خود درآورده اند که تا اینجا ، حدود 7 کیلومتر پیشروی گزارش شده است . درگیرهای پیش گفته به گفته شاهدان ، آنچنان سنگین بوده که خودروهای منهدم شده ارتش اوکراین در نزدیکی شهرک دونتسکویه بخوبی قابل مشاهده است ولی درگیری در ولنوواخا همچنان ادامه دارد . در محور ماریوپل ، درگیری ها در نزدیکی روستای سوپین شدت گرفته که منجر به اشغال این روستا توسط واحدهای جمهوری دونتسک شد .
این روستا پیش ازاین بعنوان قرارگاه اصلی واحدهای ملی گرای آزوف درشرق ماریوپل شناخته می شد . در محور زاپوروژنیه ، واحدهای روسی همچنان به پیشروی خود ادامه میدهند و کنترل شهرکهای رمووکا ، مالینووکا ، زاتیشی ، مارفووپل ، ولودنیو و اورلینوو درنهایت روستای مهم هولیاپولی را بدست گرفتند . پیشروی در این محور اگر تا غرب دونتسک صورت گیرد ، احتمالا منجر به محاصره واحدهای اوکراینی در این منطقه منجر خواهد شد . در محور خارکف ، همچنان درگیری های شدیدی در حومه شهر در جریان هست ، شهر تا حدودی محاصره شده ولی روند عملیات برای اجرای کامل آن هنوز ادامه دارد در حالی که هنوز می توان از مسیر ریلی و جاده ای در غرب این شهر ، از آن خارج شد ولی اطلاعات موجود نشان می دهد که خروج غیرنظامیان بسمت مرز روسیه مسدود شده است .
علاوه براین ، گزارش های میدانی ، حاکی از حرکت ستون های بزرگ زرهی روسی بسمت شهر دارد که این کار با پشتیبانی هوایی صورت می گیرد . بطور همزمان نیز ارتش اوکراین ، سد موجود بر روی رودخانه سورسکی-دونتز را منفجر نمود .در 5 مارس 2022 ، واحدهای روسی همچنان بسمت کیف پیشروی می کنند ولی نبردهای شدید در حومه این شهر گزارش می شود . نبرد در مناطقی نظیر بوچا و ایرپن ادامه دارد و ضدحملات ارتش اوکراین به روسها قابل مشاهده است و از هر دوطرف تلفات سنگینی ثبت شده که بصورت انهدام ادوات زرهی مشاهده میشود ولی خطوط تماس همچنان بدون تغییر باقی ماند . در منطقه براوری ، روسها هنوز درحال انتقال تجهیزات خود هستند و درست در مجاورت مناطق مسکونی قرار دارند ولی هنوز درگیری در این بخش دیده نشده .
در محور چرنیهوف و سومی ، عملیات محاصره سازی ادامه دارد ولی براساس تصاویر منتشر شده ، یکفروند سوخو-34 برفراز چرنیهوف سرنگون گردید که گفته شده براثر اصابت آتش دفاع ضدهوایی دوش پرتاب اوکراین صورت پذیرفته که یکی از خدمه های آن کشته و دیگری نیز مجروح شده است . در میکولایف ، روسها جبهه خود را گسترش داده و سواحل رودخانه بوگ را به اشغال درآورده اند و در ضمن پیشروی ، روستای یاستربینو به تصرف درآمده ولی هنوز تایید نشده است .همزمان با این تحولات ، ارتش اوکراین موفق شد تا با استفاده از استینگر ، یک فروند بالگرد رزمی ارتش روسیه را در نزدیکی میکولایف سرنگون کند . در اودسا ، یگان های ارتش روسیه ، مبادرت به اجرای آتش بر علیه نقاط خاصی نموده اند ولی هنوز از اجرای عملیات آبی خاکی خبری منتشر نشده .
وزارت دفاع روسیه نیز اعلام نموده که در5 مارس 2022 ، پنج ایستگاه راداری ، دو سامانه دفاع هوایی بوک ام-1 و در یک نبردهوایی برفراز ژیتومیر ، 4 فروند سوخو-27 نیروی هوایی اوکراین را ساقط نموده در حالی که پدافند هوایی ارتش اوکراین نیز در نزدیکی نیژین ، یکفروند سوخو-25 را ساقط نموده اند . علاوه براین ، یکفروند میل-8 نیروی هوایی اوکراین و یکفروند بیرقدار نیز ساقط شده است ( عجالتا به استثنای تصاویر منتشر شده از هواگردهای روسی ، بقیه تنها ادعاست و باید تایید شود )
ه گفته سخنگوی وزارت دفاع روسیه ، تا کنون در مجموع 2119 زیرساخت نظامی اوکراین ، شامل 74 پست فرماندهی ، 108 سامانه اس-300 ، بوک ام-1 ، اوسا و حداقل 68 دستگاه رادار منهدم شده است علاوه براین ، 69 فروند هواپیما بر روی زمین ، 21 شکار هوایی ، 748 دستگاه تانک و نفربر ، 76 دستگاه راکت انداز ، 274 قطعه توپ و خمپاره انداز و 59 فروند هواپیمای بدون سرنشین نیز در فهرست انهدامی قرار دارند ( البته همه اینها تنها ادعاست و می بایست تایید شود )
در 5 مارس ، یک تیم چریکی در تلاش برای گلوله باران مناطق مسکونی مرزی در بلگوگراد شناسایی گردید ولی علیرغم شلیک خمپاره ، آسیبی جانی گزارش نشده است . در 48 ساعت اخیر ( 5تا6 مارس ) ابتکار عمل نظامی همچنان در اختیار روسیه بوده ولی در بسیاری از محورها ، روند پیشروی کُند یا متوقف شده است . این مساله بدان معناست که موفقیتهای تاکتیکی هنوز به موفقیت در سطح استراتژیک تبدیل نشده ولی کاهش توان رزمی ارتش اوکراین درشرق این کشور مشخص و هویداست . در صورتی که به هردلیل مذاکرات به شکست منجر شود ، به احتمال زیاد ، تبدیل پیشروی های تاکتیکی روی زمین به اهداف قابل ارزشگذاری در دستور کار روسها قرار گیرد .
به گفته برخی منابع ، واحدهای وزارت کشور روسیه در حال انتقال به مناطق تصرف شده هستند تا نظم را در عقبه واحدهای رزمی برقرارکنند . به اعتقاد تحلیلگران نظامی ، برنامه ریزی اولیه ارتش روسیه ، برای 30 روز عملیات نظامی در اوکراین طراحی شده بود و هنوز نشانه خاصی برای توقف آن دیده نشده است .
منبع:میلیتاری.بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران
http://www.military.ir/forums/topic/...