سریال «سلمان فارسی» بزرگ ترین پروژه فرهنگی، رسانهای و هنری در تاریخ نمایش ایران است که به گواه سازندگانش یک اثر بین المللی و بین الادیانی خواهد بود و در مرکز سیمافیلم ساخته میشود. این پروژه با نویسندگی و کارگردانی " داوود میرباقری " و تهیه کنندگی " حسین طاهری " تهیه می شود.
این سریال، حقیقت طلبی و صلح جویی سلمان را به عنوان شخصیتی تاریخی و خستگی ناپذیر به تصویر میکشد. سلمان در این سریال بعد از مواجهه با ادیانی مانند زرتشت و مسیحیت به دین اسلام رو میآورد و با شناختی کامل مسلمان میشود. سریال سلمان فارسی در خلال قصه سلمان، به تاثیرهای فرهنگی متقابل ایران و روم در قرن ششم و هفتم میلادی (که هم اکنون هم باقی است) اشاره میکند.
این مجموعه درحقیقت شامل سه مقطع تاریخی به صورت همزمان است: "ایران دوره ساسانی (که تا به حال تجربه نمایشی نداشته است و برای اولین بار شاهد نمایش چنین فضاهایی هستیم)"، "روم دوران بیزانس" و "حجاز صدر اسلام و زندگی سلمان فارسی، یار ایرانی پیامبر اکرم (ص) ". این اولین بار است که رسانه ملی، ایران پیش از اسلام را تصویر میکند. تمدن ساسانی، وقتی مابه ازای تصویری و نمونههای پیشین ندارد، جستوجوی بسیاری را میطلبد. چشم دوختن به منابع مکتوب و پژوهش در اماکن تاریخی و اشیاء باقی مانده از آن روزگار، طراحیهای مکرر و تخیل در چارچوب تاریخ.
متن این سریال در سال ۱۳۷۸ تحویل سازمان صدا و سیما شد و پس از وقفهای دو دههای با پیگیریهای مستمر و پرتلاش مدیریت مرکز سیمافیلم در زمستان ۱۳۹۸ توسط داود میرباقری کلید خورد و کاری ناتمام به کارستانی عملیاتی مبدل شد.
کمی پس از آغاز تصویربرداری سریال سلمان فارسی، ویروس کرونا جهان را درنوردید و بر تولید و پخش آثار نمایشی مُهر رکود زد. تعطیلی پروژهای با آن ابعاد، آن هم پس از پیشتولیدی یک ساله، چشمانداز روشنی از احیای دوباره را ترسیم نمیکرد. از این روی، با گماردن تیم پزشکی و مسئولان بهداشتی، با رعایت دقیق پروتکلها، تاکنون، این پروژه دینی متوقف نمانده و تولید آن علیرغم جابهجاییهای گسترده مکانی و نیروی بیشمار انسانی تداوم یافته است و همه چیز مطابق برنامهریزی اعلامی و پیشبینی آغازین پیش رفته است.
فیلم برداری سریال سلمان فارسی از زمستان سال ۱۳۹۸ در کویر شهداد کرمان و جزیره قشم آغاز شد و سال ۹۹ را در شاهرود آغاز کرد. سواحل مازندران، شهرک سینمایی نور (جاده قم) و شهر مرزی جلفا و اَرَس استان آذربایجان شرقی مسیرهای آتی این کاروان بودند. به دلیل شیوع ویروس کرونا با لغو سفرهای ترکیه و ارمنستان، لوکیشنهای داخلی مانند شاهرود و شهرکهای سینمایی غزالی و نور به عنوان لوکیشنهای جایگزین انتخاب و مراحل پیش تولید انجام شد.
با دوبله این سریال به چند زبان، سریال همزمان در کشورهای مختلف پخش و در سینماهای داخل کشور، اکران میشود. این سریال با بهترین دوربینی که در ایران وجود دارد در حال فیلمبرداری است. کار با کیفیت سینمایی تولید میشود و با صحبتهای رئیس رسانه ملّی قرار است توزیع جهانی و منطقهای شود. از این جهت امکان دارد یا همزمان با تلویزیون هر قسمت آن روی پرده نقرهای سینما هم برود و یا اینکه نسخهای سینمایی از این سریال تلویزیونی برای اکران در سینماها آماده خواهد شد. آنقدر به جهانی بودن و جهانی شدن این سریال توجه شده که از بازیگران خارجی در این سریال بسیار استفاده میشود. چنان که در کنار بازیگران به نام ایرانی، تاکنون از کشورهای گوناگون، بازیگران بسیاری در برابر دوربین میرباقری قرار گرفتهاند. از مراکش و تونس گرفته تا ارمنستان و یونان. در مراحل مختلف از کشورهای دیگر هم به پروژه اضافه میشوند تا همه زبانها و هنرها و هنرنماییها را در این سریالِ بزرگ شاهد باشیم.
خریستینا سوتیریو، بازیگر یونانی سریال سلمان فارسی در لوکیشن شاهرود
|
نکته مسرتبخش دیگر، بسنده نکردن به شیوههای سنتی و بهرهگیری از امکانات دیجیتال در تولید این اثر است. چنانکه در فصل دریاییها و کشتیهای عظیمی که در شاهرود ساخته شدند، به مدد فناوریهای رایانهای، سفر دریایی حضرت سلمان را تصویر میکنند.
براساس پیشبینیهای صورتگرفته تا پایان سال جاری، فیلمبرداری بیزانس به اتمام میرسد و فیلمبرداری فصل ایران دوران ساسانی آغاز خواهد شد. فصلی بزرگ که مسائل پیچیدهای در حوزه ساخت و ساز، اشیاء صحنه، مکانیابی و سایر ملاحظات اجرایی دارد. عبور از این گذرگاه دشوار و تداوم تولید این سریال، با عنایت به استراتژیک بودن آن، آزمونی بزرگ برای سازندگان و رسانه ملی خواهد بود.
در این سریال تلویزیونی علیرضا شجاع نوری ایفاگر نقش میانسالی سلمان فارسی است و تا به حال فرهاد اصلانی، محمدرضا هدایتی، داریوش فرهنگ، مرحوم چنگیز جلیلوند، امین زندگانی، رامونا شاه، احترام برومند، و علیرضا مهران و چند بازیگر خارجی و حدود ۱۵۰۰ بازیگر تئاتری و بومی جلوی دوربین این سریال رفتهاند. تعداد بازیگران این سریال همانند آثار قبلی میرباقری متعدد است و ۱۵۰۰ شخصیت در سریال پیشبینی شده است، اما پیگیریها نشان میدهد هنوز بازیگران جدیدی به گروه نپیوستهاند؛ چون هر مقطع و زمانی که جلوی دوربین میرود بهتناسب آن فضا، معمولاً داود میرباقری بازیگر یا بازیگران جدیدی را به گروه اضافه میکند و باید منتظر ماند و دید که نهایتاً کدام بازیگران سینما، تئاتر و تلویزیون جزو بازیگران این کارگردان کاربلد عرصه سینما و تلویزیون خواهند شد.
پیگیریها نشان میدهد بخشهای مهم و دشواری از این سریال باقی ماندهاند؛ مثلِ جنگها، بخشهای مکه و مدینه و آن قسمت زندگی سلمان فارسی که حضرت رسول اکرم (ص) را پیدا میکند، فعلاً مقدمات معرفی سلمان و این را که چطور شد سر از مدینه درآورد گروه پیش بردهاند و حدوداً ۱۲، ۱۳ قسمت پیش رفتهاند.
ساخت سریال «سلمان فارسی» حداقل پنج سال به طول خواهد انجامید و تاکنون حدود ۲۵ درصد از این سریال تاریخی تولید شده است. پیش بینی می شود سریال در سال ۱۴۰۵ در ۴۰ قسمت آماده نمایش شود.