مشهور است که انقلاب صنعتی برای نخستین بار در انگلستان به وقوع پیوست و دوران ورود به عصر معماری نوین. در این برهه یک رویداد بزرگ مانند یک بمب آوازه اش همه جا را در بر گرفت :
" نمایشگاه بزرگ لندن در سال ۱۸۵۱ "
این نمایشگاه از یک می تا ۱۵ می سال ۱۸۵۱ در لندن به پیشنهاد سِر هنری کول مخترع بریتانیایی و شاهزاده آلبرت ( همسر ملکه ویکتوریا ) در لندن برپا شد و بیش از ۱۴۰۰۰ قرفه دار از سرتاسر جهان گرد هم آمدند.
در این نمایشگاه چهار شاخۀ ماشینآلات، تولیدات صنعتی، مواد خام و هنرهای تجسمی به نمایش درآمدند، اما موضوع اصلی نمایشگاه متعلق به ماشین آلات بود که بریتانیا در آن سرآمد روزگار بود.
پیش از این نیز نمایشگاه های این چنینی برگزار میشد که معروف ترین آن نمایشگاه ۱۸۴۴ پاریس بود ، که دلیل و مشوق انگلیسی ها در برپایی نمایشگاه لندن نیز بود.
یکی از مشکلات در راه برگزاری نمایشگاه مکان آن بود.
به پیشنهاد و تلاش سر جوزف پکستون معمار مشهور ، عمارتی شیشه ای و آهنی در هاید پارک لندن ساخته شد که به کریستال پالاس ( کاخ کریستال یا کاخ بلورین ) مشهور شد.
📷 | نقاشی نمای داخلی کریستال پالاس هایدپارک در زمان برگزاری نمایشگاه بزرگ لندن سال ۱۸۵۱
📷 | نقاشی نمای بیرونی کریستال پالاس هایدپارک در زمان برگزاری نمایشگاه بزرگ لندن ۱۸۵۱
کریستال پالاس به عنوان نخستین و بزرگترین بنای ساخته شده از شیشه و فلز شناخته شد و اولین بنای برجسته در دوران معماری نوین بود.
مساحت آن حدود ۹۲ هزار متر مربع بود که تقریبا سه برابر کلیسای جامع سنت پل به شمار میرفت.
هزینه ساخت آن حدود دو میلیون یورو معادل ۲۸۰ میلیون یورو در سال ۲۰۲۰ بوده است.
۸۴ هزار متر مربع شیشه در ساخت این عمارت استفاده شد. پکستون ایده ساخت این بنا را از باغ های ایرانی هند که شامالار نامیده میشود گرفته بود.
پس از شش ماه برگزاری نمایشگاه بزرگ لندن علی رغم مخالفت شدید مجلس عوام بریتانیا ، کریستال پالاس به منطقه سیدنهایم هیل در جنوب لندن انتقال یافت و با همان مصالح ساخته شد و دارای تفاوت هایی با بنای اولیه در هاید پارک داشت.
متاسفانه در غروب ۳۰ نوامبر سال ۱۹۳۶ کریستال پالاس دچار آتش سوزی بزرگی شد. در چند ساعت کریستال پالاس برای همیشه به پایان رسید. و حضور ۸۹ ماشین آتش نشانی و ۴۰۰ آتش نشان نیز نتوانست مانع نابودی این بنای با شکوه شود.
حدود ۱۰۰ هزار نفر برای تماشای این آتش سوزی به سیدنهایم هیل آمدند و وینستون چرچیل نیز که در آن جا حضور داشت گفت : "این پایان یک دوران است."
دلیل آتش سوزی هیچوقت مشخص نشد هرچند برخی از عمدی بودن آن گفتند.
📷 | نمایی بیرونی کریستال پالاس واقع شده در سیدنهایم
📷 | کریستال پالاس سیدنهایم ، گرفتار شده در آتش سال ۱۹۳۶
📷 | تخریب کامل کریستال پالاس
در هر حال یاد این بنای باشکوه هنوز در خاطر مردم انگلستان زنده است و نام باشگاه کریستال پالاس از این عمارت گرفته شده و نقشی از آن در لوگوی این تیم وجود دارد.