کَرَج مرکز استان البرز، مرکز شهرستان کرج و یکی از کلان‌شهرهای ایران است. این شهر با ۱٬۵۹۲٬۴۹۲ تن جمعیت چهارمین شهر پرجمعیت ایران است. کلانشهر کرج نیز بیست و دومین کلانشهر پرجمعیت خاورمیانه است. کرج در کوهپایه‌های البرز مرکزی با وسعت ۱۶۰ کیلومتر مربع قرار دارد. کرج تا قبل از تشکیل استان البرز در سال ۱۳۸۹ جزو استان تهران بود؛ با تشکیل استان البرز کرج به عنوان مرکز استان البرز قرار گرفت. این شهر به علت موقعیت جغرافیایی مناسب، داشتن شهرک‌های صنعتی و موقعیت اقتصادی و همجواری با کلانشهر تهران بسیار مهاجرپذیر است. کرج پس از تهران بزرگترین شهر مهاجرپذیر ایران است و به همین دلیل به آن لقب «ایران کوچک» داده شده‌است. همچنین جمعیت این شهر نسبت به سایر شهرهای بزرگ ایران جوان‌تر است، و بالاترین میزان رشد موالید یا زاد و ولد را به خود اختصاص داده‌است. این شهر در میان کلان‌شهرهای ایران با رشد جمعیت سالانهٔ ۴/۷ درصد بالاترین رشد جمعیت را دارد.
بر پایهٔ گویش کهن کرج، نام کرج از واژهٔ کاوک به معنی «میان تهی» گرفته شده و به خاطر این است که کرج میان دره واقع شده‌است. همچنین وجه تسمیهٔ دیگر آن از واژهٔ «کراج» است و با پیشینهٔ تاریخی آن در تپهٔ آتشگاه، کوه‌های کلاک، قلعهٔ دختر شهرستانک و قلعهٔ اشتهارد که در روزهای تابستان برای خبررسانی و دیده‌بانی آتش‌افروزی می‌شده، مرتبط است. بر اساس گزارش خبرگزاری فارس، نام کرج از واژهٔ کوه رج به معنی محلی که کوه‌های ردیف شده دارد و درجای دیگری از این گزارش نام کرج را بدست آمده از واژهٔ اکراج به معنی بانگ و فریاد می‌داند. در فرهنگ نفیسی، کرج به معنی گوی، گریبان، چاک و شکاف آمده و آن رودخانه ایست که در کوه‌های شمال غربی ری جاری می‌شد و بلوک شهریار و ساوجبلاغ را مشروب می‌سازد و نام دهی است در کنار این رودخانه که پادشاهان قاجار در آنجا بناها و قصرهای عالیه برپا نموده‌اند. همچنین در کتاب‌های مختلف آمده، لفظ کرج از واژهٔ "کرژ" به معنی کوهپایه‌است. ریشه نام البرز در زبان پارسی میانه هَرْبورْزْ می‌باشد.
آثار باقی‌مانده در عهد باستان و دوران حکومت هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان در منطقهٔ کرج گواه است که این ناحیه در روزگاران گذشته از تمدن پیشرفته‌ای برخوردار بوده‌است. کرج، مدتی جزء مازندران و زمانی بخشی از ری بوده‌است و گاهی از روستاهای طالقان یا شهرستانک محسوب می‌شده‌است. تا پیش از حملهٔ مغول رفت‌وآمد کاروان‌ها بیشتر از راهی بوده که از طریق سگز آباد و شهریار (تهران) به ری می‌رفته‌است. پس از این دوره راه قزوین–کرج–ری اهمیت بیشتری یافت ولی اهمیت کرج در دورهٔ صفوی به دلیل قرار گرفتن بر سر راه تهران-قزوین-تبریز بیشتر شده و کاروانسراها، پل‌ها و قلعه‌ها ایجاد شده در حاشیهٔ این جاده به آن هویت بخشیده‌است. مقدسی در سدهٔ چهارم هجری قمری از کرج به عنوان یکی از روستاهای ری نام برده‌است. در آغاز سدهٔ هفتم هـ. ق یاقوت حموی نیز کرج را تابع ری دانسته‌است. حمدالله مستوفی، در سدهٔ هشتم هـ. ق در کتاب مشهور خود (نزهة القلوب) کن و کرج را از ولایات تابع طالقان برشمرده و در ذکر رودخانه‌های عراق عجم از کوهرود نام می‌برد که ویژگی‌های آن به‌طور دقیق قابل تطبیق بر روی رودخانه کرج است. در سده‌های میانهٔ اسلام و پس از آن به ویژه در عهد آخرین پادشاهان صفوی که تهران مقر حکومتی دربار می‌شود، مسیر تهران–کرج–قزوین مورد توجه قرار می‌گیرد و به احتمال فراوان کاروانسرای صفوی کرج قابل انتساب به همین دوره‌است.
دورهٔ قاجار به ویژه دورهٔ فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه کرج به علت همجواری با پایتخت و قرار گرفتن بر سر راه ارتباطی سلطانیه و تبریز مورد توجهٔ سلیمان میرزا قرار گرفت و کاخ سلیمانیه را در آنجا ساخت. در همین دوران سپاهی‌ها زیادی از منطقه عبور کرده و یادداشت‌هایی از خود بر جای گذاشته‌اند. در این دورهٔ کرج به عنوان قسمتی از راه اصلی تهران-قزوین شناخته می‌شد. در بیشتر سفرنامه‌ها ایرانی و غربی به گستردگی از این مکان یاد نشده‌است.
در کتاب فرهنگ جغرافیایی ایران که در دهه ۱۳۲۰ شمسی توسط حسینعلی رزم آرا تالیف شده است ، درباره کرج این‌گونه نوشته است که این نشان دهنده وضعیت کرج در آن روزگار است:کرج شهری کوچک بر سر راه شوسه تهران به قزوین است که در ۳۹ کیلومتری باختر تهران و ۱۰۱ کیلومتری خاور قزوین واقع است؛ در دامنه رودخانه کرج با آب و هوایی سردسیر و معتدل است.حدود ۵۰،۰۰۰ نفر سکنه دارد که شیعه مذهب و فارسی زبان هستند.آب شهر از رودخانه کرج تامین می‌شود.کرج در گذشته دهی بیش نبوده ، پس از احداث راه و شوسه و موسسات کشاورزی آباد شده.از فلکه آن چهار خیابان در چهار جهت اصلی احداث گردیده ، بناهای جدید و مغازه‌های نوساز در طرفین خیابانها بنا شده و روز به روز به آبادی آن افزوده می‌گردد.دانشکده کشاورزی و کارخانه قند در جنوب باختر آن واقع شده است.ادارات دولتی کرج عبارتند از بخشداری ، شهرداری ، کلانتری ، دارائی ، آمار ، شعبات بانک ملی و کشاورزی ، دامپروری ، بهداری ، فرهنگ ، مراکز پست و تلگراف و تلفن ، دسته ژاندارمری ، دامپزشکی ، ۳ دبستان و ۱ دبیرستان.کارخانه‌های کرج عبارتند از ، کارخانه قند ، سیم سازی ، مقواسازی و مشروب سازی.کرج از طرف خاور از راه شوسه آسفالته به تهران - از شمال از راه شوسه درجه ۱ در طول دره کرج چالوس - از طرف باختر از راه شوسه آسفالته به قزوین و از طرف جنوب به راه نیمه شوسه به سمت اشتهارد و زرند منشعب می‌گردد.راه آهن تهران آذربایجان از جنوب کرج گذشته و ایستگاه راه‌آهن معتبر آن در جنوب شهر واقع است.پمپ بنزین و ۲۰۰ باب مغازه مختلفه دارد.در تمام ساعات روز اتوبوس خط تهران به کرج رفت و آمد می‌نماید.آثار قدیم آن کاروانسرای شاه‌عباسی و بنای امامزاده حسن می‌باشد.
در سال ۱۳۱۲ هـ. خ با احداث جادهٔ آسفالت تهران-کرج به سواحل دریا خزر (چالوس) و همچنین احداث جاده‌ها غرب کشور (قزوین-همدان-زنجان-تبریز-و…)، کرج به گلوگاه مهم ارتباطی تبدیل گردید. در دورهٔ پهلوی احداث کارخانه‌ها و تأسیسات صنعتی فراوان حد فاصل تهران-کرج-قزوین و اطراف آن باعث شکوفایی و گسترش روزافزون شهر گردید. کرج، در محدودهٔ خیابان‌های کشاورز و مصباح، روستایی تابع بخش ساوجبلاغ از توابع حوزهٔ ۱۹ تهران بود و در این دوره مراکز اداری و تجاری آن گاهی تهران، برغان، کردان و هشتگرد بوده‌است. سپس شهر کرج تابع شهرستان تهران شد و نمایندگی‌های ادارات مرکزی به رتق و فتق امور آن می‌پرداختند. این شهرستان با جهشی سریع از دورهٔ روستایی و شهری گذشت و منطقهٔ بسیار وسیعی را دربر گرفت. اشتهارد، شهریار، طالقان، ساوجبلاغ، کوهپایه و بخش حومهٔ تابع استان تهران، همه قلمرو کرج به حساب می‌آمد.
پس از انقلاب، با گسترش سریع و افزایش جمعیت و پیدایش قطب‌های جاذبه‌ای، کرج به چندین شهرستان و منطقه تقسیم شد؛ که اینک هر کدام از بخش‌های پیشین به یک شهرستان و بسیاری از روستاهای اقماری آن خود به شهر و شهرک‌هایی تبدیل شده‌اند. محدوده‌ای که امروز کرج بزرگ (شهر کرج) نامیده می‌شود، در گذشته شامل روستاهایی تابع حوزهٔ کن، شهرستان شمیران، ساوجبلاغ و شهریار بوده‌است؛ و کلاک، سرجوب، حصار، وسیه، باغ پیر، بیلقان، حسین‌آباد بیلقان، علی‌آباد پرگیرک، تپهٔ مرادآباد، بیدستان، دشت ویان، جوادآباد، نهر رستم، درهٔ دروا، حسن‌آباد، حاجی‌آباد، صوفی‌آباد، وهرجرد (ورگرد)، دلمبر، حیدرآباد، میان‌جاده، شنبه‌دژ، نوزمین، سیاه کلان، کسین، کارخانهٔ قند، گلشهر، مهرویلا، مهرشهر، حسین‌آباد، پیشاهنگی، گلدشت، جو مردآباد، سرحد آباد، آسیاب برجی، سرآسیاب، ده کرج، حسین‌آباد راه‌آهن، شهر صنعتی، اطراف امامزاده طاهر و امامزاده حسن، باغ فلاحت و مناطق دیگری که در سالهای اخیر در محدودهٔ شهر کرج قرار گرفته، را در بر می‌گرفته‌است.
در سال ۱۳۸۹ خورشیدی پس از تصویب مجلس شورای اسلامی، شهر کرج به همراه ۳ شهرستان دیگر در قالب استان البرز جای گرفت. کرج در ۳۶ کیلومتری غرب تهران، در کرانهٔ غربی رود کرج و در دامنهٔ جنوبی رشته کوه البرز گسترده شده‌است. این شهرستان از شمال به شهرستان چالوس، از شرق به شهرستان تهران، از جنوب به شهرستان شهریار و از غرب به شهرستان ساوجبلاغ و شهرستان اشتهارد محدود است.
شهر کرج با طول جغرافیایی ۵۱ درجه و ۰ دقیقه و ۳۰ ثانیهٔ خاوری و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۴۸ دقیقه و ۴۵ ثانیهٔ شمالی (پل تاریخی کرج، ورودی جادهٔ کرج-چالوس)، با ارتفاع ۱٬۲۹۷ متر از سطح دریا (ایستگاه راه‌آهن)، در فاصلهٔ ۴۸ کیلومتری غرب شمالی تهران واقع شده‌است. این شهر با مساحتی معادل ۱۷۵٫۴ کیلومتر مربع و حریمی به وسعت ۱۷۸٫۹ کیلومتر مربع در دامنهٔ رشته‌کوه البرز مرکزی قرار دارد و مرکز شهرستان کرج می‌باشد.
جلگهٔ پهناور کرج با ارتفاع متوسط ۱٬۳۲۰ متر از سطح دریا در مسیر راه ارتباطی وسائل نقلیهٔ حامل کالاها وارداتی و صادراتی از مرز ترکیه و جمهوری آذربایجان و به مقصد تهران و بالعکس است. رشته‌کوه‌های البرز همچون دیواری بلند استان مازندران را از کرج جدا کرده‌است. دهستان کرج در میان دره‌های پرپیچ و خم البرز و در اطراف جاده چالوس قرار دارند. از تونل کندوان تا روستا مراد تپه در غرب اشتهارد، حوزهٔ فرمانداری کرج را تشکیل می‌دهد.
حوزهٔ فرمانداری کرج در سال ۱۳۳۷ برای جمعیتی در حدود ۳۵ هزار نفر و با وسعتی در حدود ۵٬۸۳۰ کیلومتر مربع بنیاد شد.[نیازمند منبع] با گذشت زمان و افزایش جمعیت، شهرستان‌های طالقان، ساوجبلاغ، نظرآباد، اشتهارد و فردیس از شهرستان کرج جدا و هر کدام تبدیل به یک شهرستان مستقل شدند. شهر کرج امروزه به عنوان مرکز شهرستان کرج به حساب می‌آید.
در مقیاس کلی منطقهٔ کرج همانند سایر بخش‌های استان البرز در فصول سرد سال متأثر از سیستم‌های شمالی و شمال غربی و غربی به ویژه جنوب غربی بوده و ریزش‌های جوی آن که از ماه‌های آبان و آذر آغاز و تا اواسط اردیبهشت ماه ادامه دارد، تابعی از فعالیت‌های سیستم‌های فوق می‌باشد. از نظر ویژگی‌های خرد اقلیمی، منطقهٔ کرج از پاره‌ای جهات دارای مختصات شاخصی است که به آن‌ها اشاره می‌شود: منطقهٔ کرج به لحاظ اقلیمی تحت تأثیر ارتفاعات البرز و درهٔ چالوس و رودخانهٔ کرج قرار دارد که موجب خنک و مرطوب‌تر شدن این منطقه نسبت به تهران می‌گردد و این تمایز تقریباً در تمام طول سال مشاهده می‌گردد. علت اختلاف دمای کرج نسبت به تهران به خصوص در شب‌ها به سبب نزدیکی کرج به ارتفاعات شمالی و سرد شدن شبانهٔ این دامنه‌ها و وزش باد کوه به دشت می‌باشد. دور بودن کرج از دشت کویر نیز موجب برودت و رطوبت بیشتر این منطقه نسبت به تهران در فصول مختلف سال، به ویژه در تابستان می‌گردد. در مورد بارندگی‌های تابستانهٔ کرج می‌توان این‌گونه بیان داشت که گاهی اوقات برخورد دو تودهٔ هوای گرم جنوبی و نسبتاً سرد و مرطوب شمالی که در سطوح فوقانی ناحیهٔ البرز صورت می‌گیرد، موجب می‌گردد که ابرهای جوششی بسیار فعال در منطقه پدید آمده و ریزش‌های رگباری شدیدی را به‌وجود آورد که غالباً همراه با سیل است. برخی از مشخصه‌های اقلیمی ایستگاه تحقیقات هواشناسی کشاورزی کرج در دورهٔ آماری ۱۳۵۰ تا ۱۳۸۰ به شرح ذیل می‌باشد: میانگین بارندگی سالیانهٔ کرج حدود ۲۵۱ میلی‌متر با ضریب تغییرات ۲۴٫۱ درصد و حداقل ۸۹٫۳ میلی‌متر و حداکثر ۳۷۴٫۴ میلی‌متر می‌باشد. فصل زمستان با ۴۲٫۳ درصد و فصل تابستان با ۱٫۵ درصد بیشترین و کمترین سهم را در بارش سالیانه بر عهده دارند. حداقل و حداکثر مطلق دما به ترتیب ۲۰- و ۴۲ درجه و میانگین سالیانه نیز ۱۴٫۱ درجهٔ سانتی‌گراد می‌باشد. ماه تیر با میانگین ۲۶٫۰ درجهٔ سانتی‌گراد و دی با ۱٫۲ درجهٔ سانتی‌گراد به ترتیب گرم‌ترین و سردترین ماه سال محسوب می‌شوند. میانگین تعداد روزهای یخبندان با آستانه‌های صفر، ۵- و ۱۰- به ترتیب ۷۶٫۲۴ و ۷ روز می‌باشد. میانگین سالیانهٔ رطوبت نسبی ۵۲ درصد و میانگین حداکثر و حداقل آن به ترتیب ۷۲ و ۳۸ درصد می‌باشد. جمع تبخیر سالیانه از تشت کلاس A بالغ بر ۲٬۱۸۴ میلی‌متر می‌باشد. دی با متوسط ۲۶ میلی‌متر و تیر با ۳۷۵ میلی‌متر به ترتیب کمترین و بیشترین مقدار تبخیر را دارا هستند. مجموع سالیانهٔ تبخیر-تعرق پتانسیل کیاه مرجع به روش پنمن مانتیث ۱٬۳۰۷ میلی‌متر محاسبه گردیده‌است. میانگین ساعات آفتابی سالیانه در طی دورهٔ آماری برابر با ۲٬۸۹۹ ساعت به ثبت رسیده‌است.
باد غالب در کرج که بر مبنای سه نوبت دیدبانی (صبح، ظهر و عصر) محاسبه گردیده‌است، در جهت شمال غربی بوده و متوسط آن ۳٫۴ متر بر ثانیه می‌باشد. بیشترین سرعت باد در کرج ۲۴٫۵ متر بر ثانیه از سمت غرب و میانگین سرعت باد ۲٫۲ متر بر ثانیه به ثبت رسیده‌است.
امروزه هوای کرج به دلیل گسترش شهر و تردد زیاد وسائل نقلیه و وجود کارخانه‌ها و شهرک‌های صنعتی رو به آلودگی است به‌طوری‌که در فصل‌های پاییز و زمستان وارونگی هوا کاملاً قابل لمس بوده‌است. شهر کرج به علت قرار گرفتن در منطقه لرزه خیز، وجود بافت‌های فرسوده بسیار و جمعیت متراکم بسیار از زمین لرزه آسیب‌پذیر است.[۲۵]براساس مطالعات ژئوفیزیکی انجام شده، گسل‌های اطراف شهر کرج پتانسیل لرزه زایی بالایی دارند. عامل اصلی خطر زمین لرزه در شهر کرج بخش غربی گسل مشاء، بخش غربی گسل شمال تهران، گسل ایپک و گسل بوئین زهرا می‌باشد. بر اساس تحقیقات انجام شده شهر کرج از لحاظ تاب آوری در برابر زمین لرزه در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. بر پایهٔ بررسی‌های سال ۱۳۸۷ خورشیدی، کلانشهر کرج در آن سال دارای ۶۸۰ هکتار بافت فرسودهٔ شهری بوده‌است.
مناطق عظیمیه، گوهردشت و جهانشهر به علت ساخت و ساز اصولی، ساختمان‌های نوساز و معابر عریض، مقاوم‌ترین مناطق کرج در برابر زمین لرزه هستند و همچنین مناطق حصارک بالا، کیانمهر، مرکز شهر کرج و اسلام‌آباد به علت وجود بافت‌های فرسوده بسیار، جمعیت متراکم، عدم نقشه‌کشی شهری اصولی و هندسی، کمترین میزان تاب آوری را در برابر زمین لرزه دارند.
شهر کرج از لحاظ خطر وقوع سیل در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. مناطق کوهستانی شمال و شمال شرقی کرج از جمله عظیمیه، مرکز شهر کرج و مناطق اطراف رودخانه کرج بیشترین خطر سیل خیزی را دارند. مناطق جنوبی و دشت‌های کرج مانند مهرشهر نیز کمترین خطر سیل خیزی را دارند. از علل افزایش خطر وقوع سیل در کرج می‌توان به ساخت و ساز بی‌رویه در حریم رودخانه‌ها و حوضه‌های آبریز و عدم وجود سیستم هدایت و جمع‌آوری فاضلاب شهری در برخی مناطق اشاره کرد.
جمعیت شهر کرج بر پایهٔ سرشماری سال ۱۳۹۵ ه.خ برابر با ۱٬۵۹۲٬۴۹۲ تن بوده که این رقم با احتساب جمعیت ساکن در حومهٔ شهر (کلانشهر کرج) به ۱٬۹۷۳٬۴۷۰ تن می‌رسد. کرج چهارمین شهر پرجمعیت ایران و بیست و دومین کلانشهر پرجمعیت خاورمیانه است. رشد جمعیت در شهر کرج برابر با ۴/۷ درصد بوده‌است که بالاترین میزان رشد جمعیت در بین شهرهای ایران است. مردم کرج به زبان فارسی و گویش کرجی گویش می‌کنند.
سرانه امکانات آموزشی در کرج و استان البرز ۳٫۲۸ است و سرانه فضای آموزشی کل ایران ۵٫۱۷ است و این آمار کرج را در رده ضعیف‌ترین شهرهای ایران از لحاظ فضای آموزشی قرار می‌دهد. حاشیه‌نشینی از معضلات بزرگ کرج است که به علت مهاجرپذیری بالا روی داده‌است. کرج در زمینه حاشیه نشینی، رتبه دوم در ایران را داراست. از علت‌های مهم حاشیه نشینی در کرج، وجود زندان‌های بزرگ ملی در کرج است که باعث مهاجرت خانواده‌های زندانیان به کرج و اسکان در نزدیکی زندان‌ها است. از دیگر علت‌های مهم نیز می‌توان به مهاجرپذیری بالا، عدم برنامه‌ریزی شهری و همجواری با تهران اشاره کرد.
مسیر جابجایی کاروان‌ها به سمت جادهٔ چالوس از میان روستای کرج که در دورهٔ قاجار ساخته شده‌است امروزه جای خود را به بزرگراه داده‌است. این مسیر تهران را به کرانه‌های دریای خزر از طریق تونل کندوان که در سال ۱۹۳۸ احداث شد، متصل می‌کند. یکی دیگر از راه‌های اصلی که از میان کرج می‌گذرد بزرگراهی بود که تهران را به آذربایجان و گیلان متصل می‌کند.
کلانشهر کرج، از دیرباز پل ارتباطی و گلوگاه بسیار مهمی در حد فاصل تهران-قزوین و شهرهای استان مازندران بوده‌است. مهمترین راه‌های ارتباطی کرج عبارت‌اند از: آزادراه تهران- کرج- قزوین ، بزرگراه یادگارامام، بزرگراه شمالی کرج (شهید سلیمانی)، بزرگراه فتح (جاده قدیم کرج)، بزرگراه لشکری (جاده مخصوص کرج)، خیابان بهشتی و جاده ۳۲، راه آسفالتهٔ کرج-چالوس به طول ۱۶۱ کیلومتر، راه آسفالتهٔ کرج-شهریار به طول ۱۸ کیلومترراه آسفالتهٔ کرج-بوئین زهرا به طول ۹۸ کیلومتر، راه آسفالتهٔ کرج-رباط کریم به طول ۴۰ کیلومتر، راه آسفالتهٔ کرج- گاجره – دیزین- شمشک به طول ۸۲، ۸۸ و ۱۰۳ کیلومتر.
پایانه‌های مسافربری کرج (پایانه‌های: شهید کلانتری، البرز،شهید سلطانی و گلشهر) نقش عمده‌ای را در زمینهٔ ترابری و جابجایی بار و مسافر از مقصد کرج به سوی نقاط مختلف ایران و درون کرج بر عهده دارند. فرودگاه بین‌المللی پیام کرج یک فرودگاه مسافربری، پستی و سازمانی اقتصادی با پتانسیل‌های ویژه است. این سازمان دارای فرودگاه بین‌المللی- هاب پستی و تنها منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی استان البرز و مرکز کشور است که در مسیر شاهراه ارتباطی ۹ استان کشور قرار گرفته‌است. منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی پیام در زمینی به مساحت سه هزار و ۶۰۰ هکتار در اراضی ۱۰ هزار هکتاری فرودگاه بین‌المللی پیام جهت حمل و نقل بار هوایی و پستی- انبارداری- خدمات سردخانه‌ای- صنایع بسته‌بندی- فراوری کالا و صادرات کالاهای فاسدشدنی در محدودهٔ فرودگاه بین‌المللی پیام واقع در استان البرز در جنوب غربی شهر کرج در سال ۱۳۶۹ تأسیس شده‌است. این فرودگاه در ابتدا فقط کاربرد باری و پستی داشت که سرانجام در ۱۸ شهریور ۱۳۹۸ نخستین پرواز مسافری به سمت مشهد انجام شد. در سال ۱۴۰۰ مجوز پرواز هواپیما به عنوان تاکسی‌هوایی در این فرودگاه داده شد که این اتفاق برای اولین بار در ایران در فرودگاه پیام افتاده‌است. بخش تاکسی‌هوایی این فرودگاه ظرفیت سفر به تمام فرودگاه‌های ایران را دارد. باند این فرودگاه دارای قابلیت فرود هواپیماهایی پهن‌پیکر همچون آنتونوف۱۲۴ را دارا می‌باشد.
مطالعات امکان‌سنجی احداث قطار شهری کرج و حومه که با همکاری سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور صورت گرفته در ابتدای سه‌ماههٔ اول سال ۸۲ به انجام رسید که کلیات آن در جلسهٔ مورخهٔ ۸۲/۳/۲۱ شورای ترافیک استان تأیید گردید و در جلسهٔ مورخهٔ ۸۲/۵/۸ کمیتهٔ فنی شورای عالی ترافیک شهرهای کشور، ۲۵ کیلومتر آن به تصویب رسیده و سرانجام این امر در تاریخ ۸۲/۷/۹ به تصویب نهائی شورای عالی ترافیک شهرهای کشور رسید. در سال ۱۳۷۷ فعالیت روزانهٔ قطار سریع‌السیر کرج-تهران (از ایستگاه گلشهر تا ایستگاه صادقیه) مورد بهره‌برداری قرار گرفت و در تاریخ ۱۰ دی ۱۳۹۸نیز ایستگاه شهرجدید هشتگرد به طول ۴۳ کیلومتر از گلشهر تا شهرجدید هشتگرد مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌است.
ایستگاه راه‌آهن شهر کرج که در قسمت جنوب آزادراه تهران-کرج قرار دارد یکی دیگر از شبکه‌های انتقال مسافر و بار می‌باشد که فاصلهٔ آن از تهران به کرج ۴۱ کیلومتر و از ایستگاه کرج تا قزوین ۱۰۳ کیلومتر است. اتوبوسرانی کرج و حومه که در حال حاضر یکی از بزرگترین زیرمجموعه‌های سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداری کرج محسوب می‌شود در تاریخ ۱۳۷۰/۶/۳۱ فعالیت خود را با کنترل خطوط تحت پوشش مینی‌بوس‌رانی در بخش خصوصی رسماً آغاز نمود. پس از مدت کوتاهی با خرید ۱۲ دستگاه اتوبوس در واقع پایهٔ اصلی حمل و نقل ناوگان اتوبوسرانی کرج در اواخر سال ۱۳۷۰ پایه‌گذاری شد. بنابر آمار اعلامی در ابتدای سال ۱۴۰۰ ه.ش مجموع ناوگان ملکی فعال در خطوط اتوبوسرانی کرج ۹۳ دستگاه و مجموع ناوگان بخش خصوصی فعال ۱۷۶ دستگاه، تعداد خطوط شهری و حومه ۴۷ خط و تعداد خطوط منتهی به تهران نیز ۶ خط می‌باشد. میانگین سن ناوگان ملکی شش سال و میانگین سن ناوگان بخش خصوصی نیز سیزده سال است. تعداد خطوط تاکسیرانی کرج ۱۱۵ خط است. در شهر کرج ۱۲۵۰۰ دستگاه تاکسی وجود دارد که ۷۷۰۰ تاکسی ایستگاهی و ۴۸۰۰ دستگاه تاکسی به صورت گردشی فعالیت می‌کنند.کرج دارای تعداد زیادی واحدهای تولیدی و صنعتی است که در مناطق مختلف شهر یا عمدتاً در شهرک‌های صنعتی متمرکز شده‌اند. برای نمونه دو شهرک صنعتی سیمین دشت و بهارستان مجموعاً بیش از ۴۷۰ واحد تولیدی فعال دارند و بیش از ۹۵۰ واحد دیگر در مناطق مختلف شهر و حومهٔ آن قرار دارند.
شهر کرج در گذشته‌ای نه چندان دور، با توجه به آب و هوای مناسب و وجود منابع آبی چون رودخانهٔ کرج، باغ شهری زیبا و سبز با درختان کهن و بی‌شمار بوده‌است که آثار آن هنوز هم در شهر به چشم می‌خورد. در طی ۴۰ سال اخیر و با مهاجرت‌های زیاد از سراسر ایران به این شهر، رفته رفته باغ‌های آن تخریب و با مناطق مسکونی و راه‌ها جایگزین گردید.
از مناطقی که دارای درختان انبوه زیادی بوده‌اند و در حال حاضر نسبت به دیگر مناطق کرج دارای فضای سبز و درختان بیشتری هستند می‌توان به جهانشهر، مهرشهر و عظیمیه اشاره کرد. پارک جهان‌نما، باغ سیب مهرشهر و باغ‌های محمدصادق فاتح در جهانشهر از جمله باغ‌های بزرگ کرج هستند که البته قسمت‌های زیادی از آن‌ها در ۳۰ سال اخیر از بین رفته‌است. در حدود ۵ الی ۶ سال اخیر شهرداری کرج تصمیم گرفته که هویت باغشهر کرج را به این شهر برگرداند و اقدام به ساخت پارک‌ها و بوستان‌های متعدد در سطح شهر کرده‌است. البته راه زیادی تا احیای باغ‌های انبوه از دست رفته باقی است. در حال حاضر شهر کرج دارای بیش از ۲۴۳ پارک و بوستان کوچک و بزرگ است. از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به پارک جهان‌نما، پارک چمران، باغ سیب مهرشهر، پارک ایران کوچک، پارک تنیس (باغ فاتح)، پارک نبوت، پارک ایران‌زمین، پارک خانواده و پارک هامون اشاره کرد. در گذشته با توجه به تخصیص مقدار زیادی از آب سد و رودخانه کرج به زمین‌های پایین دست شهر ، در زمین‌های هموار و دشت‌های کرج بسیار کشاورزی و باغداری رونق داشت. در سالهای اخیر با توجه به انتقال آب سد کرج به تهران و رشد جمعیت که نتیجه آن اختصاص نیافتن آب به کشاورزی یا کم شدن فشار آب که نتیجه آن افت سطح ایستابی و آلوده شدن آن را در پی دارد، عملا کشاورزی در کرج از بین رفته است. همچنین در سالهای اخیر حقآبه کشاورزان کرج از ۱۰ متر مکعب به ۵ متر مکعب کاهش پیدا کرده است.
ورزشگاه انقلاب کرج در حال حاضر ورزشگاه خانگی تیم گل ریحان البرز در لیگ دسته یک کشور محسوب می‌شود که در سال ۱۳۹۷ از اکسین البرز به گل ریحان البرز تغییر نام داد. تیم فوتبال سایپای کرج در سال ۱۳۸۶ در این ورزشگاه با برد ۲ بر صفر مقابل تیم مس کرمان قهرمان لیگ برتر ششم شد. تیم والیبال سایپا هم در سال ۹۰ با باخت برابر تیم کاله آمل در این ورزشگاه در دیدار فینال به مقام نایب قهرمانی لیگ برتر والیبال کشور نائل شد. ورزشگاه شریعتی هم بین سالهای ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۹ میزبان بازی‌های خانگی باشگاه فوتبال بهمن کرج بود و این تیم در این ورزشگاه به افتخارات زیادی در سطح اول فوتبال کشور رسید. این ورزشگاه همچنین در چند سال ابتدایی میزبان بازی‌های تیم فوتبال سایپای کرج هم بود. هم‌اکنون این ورزشگاه میزبان بازی‌های خانگی باشگاه‌های: شهدای رزکان البرز، ستارگان سیمرغ البرز، فرهنگ البرز و برق‌آرای البرز در لیگ دسته سوم است.
در حوزه فرمانداری کرج بیش از ۱۰۰ اثر با ارزش فرهنگی – تاریخی و هنری شناسایی شده و در گزارش بررسی و شناسایی این منطقه درج گردیده. از آثار و مکان‌های تاریخی که دارای قدمت دوره اسلام و پیش از اسلام و دوره قاجار و صفوی و قرن ۷ و ۸ و ۹ هـ. ق می‌توان موارد زیر را نام برد. آثار فرهنگی و تاریخی دهستان‌های نسا، آسارا و آدران در منطقه‌ای کوهستانی قرار داشته و آبادی‌های آن‌ها در دره‌های پرشیب یا بر کناره بلند کوه‌ها ایجاد شده‌است. در شهرهای کمال شهر، گرمدره، محمدشهر از حوزه فرمانداری کرج آثار ارزشمند و چشمگیری وجود دارد که شماری از آن‌ها توسط کارشناسان میراث فرهنگی استان تهران و کرج شناسایی شده و تعدادی نیز در حال بازسازی و استحکام بخشی هستند. دو گرمابهٔ قدیمی واقع در روستاهای هلجرد و بیلقان نیز از آثار تاریخی کرج است.
شهر کرج دارای ۱۰ منطقه شهری است:
منطقه۱: عظیمیه، اسلام‌آباد
منطقه۲: اصفهانیها، قلمستان، مصباح، ترک آباد، ساسانی، شهرک بنفشه، شهرک استاندارد، شیخ آباد، نوروز آباد، حسین آباد راه آهن، شهرک ذوب آهن، آسیاب برجی
منطقه۳: مهرشهر
منطقه ۴: حسین‌آباد، فاز۴ مهرشهر
منطقه۵: حصارک پایین، گلشهر، دهقان ویلا
منطقه۶: حصارک بالا، شاهین ویلا
منطقه۷: گوهردشت، باغستان
منطقه۸: کوی کارمندان شمالی، عظیمیه، حسن‌آباد، جهانشهر، حاجی‌آباد
منطقه۹: کوی کارمندان جنوبی، مهرویلا
منطقه۱۰: شهرک جهان‌نما، کلاک، خلج آباد حصار
شهرداری کرج سازمان غیردولتی است که مسئولیت اداره شهر کرج را برعهده دارد. مسئولیت مدیریت این سازمان با شهردار کرج است که با حکم از طریق رای‌گیری در شورای شهر کرج انتخاب می‌شود و به وزارت کشور معرفی می‌گردد و وزارت کشور با بررسی صلاحیت منتخب شورا حکم شهردار را صادر می‌کند. شهرداری کرج شامل ۱۰ منطقه است که مدیریت هر منطقه به عهده شهردار آن منطقه است که توسط شهردار کرج انتخاب می‌شود. شورای اسلامی شهر کرج، شورایی مرکب از ۱۳ نفر است که با رأی مردم شهر کرج، برای تصمیم‌گیری در خصوص امور مربوط به شهرداری کرج انتخاب می‌شوند. با توجه به رشد سریع جمعیت، سیاست‌های غلط شهرداری و عدم تخصیص نماد شاخص شهری به کرج، این شهر تا پیش از احداث باغ گلهای پارک چمران فاقد نماد شاخص شهری بود؛ پس از احداث باغ گلها در بوستان چمران کرج، گل لاله به عنوان نماد اصلی شهر کرج و حتی استان البرز شناخته می‌شود. با توجه به نامگذاری کرج در سالیان اخیر با عنوان ایران کوچکو وجود اقوام گوناگون در این شهر، باید برای معرفی این شهر، اقدامات اساسی صورت پذیرد که برپایی جشنواره روز فرهنگی کرج یکی از رویدادهای تأثیرگذار بوده و نماد همبستگی اقوام ایران‌زمین است. روز فرهنگی کرج در روز ۲۱ فروردین است که همزمان با آغاز جشنواره لاله‌ها، به عنوان روز فرهنگی کرج، نامگذاری شده‌است. همچنین در سالهای اخیر با احداث پارک ایران کوچک در قسمتی از باغ‌های فاتح، این پارک به عنوان نماد هویتی کرج معرفی شده‌است. این پارک تجلی پیوند هویت باغ شهری با معماری فرهنگی ایران زمین در کرج است.
با توجه به افزایش شدید جمعیت شهر کرج در سالهای اخیر و عدم برنامه‌ریزی برای کنترل تراکم جمعیتی و بهبود زیرساخت‌های شهری، شهر کرج با مشکلات زیست‌محیطی بسیاری روبه‌رو شده‌است. برجسته‌ترین مشکلات زیست‌محیطی شهر کرج، آلودگی هوا و بحران آب است. آلودگی هوا بزرگترین مشکل زیست‌محیطی شهر کرج است. به حدی که در پاییز سال ۱۳۹۹ شهر کرج ۴۴ روز هوای ناسالم را تجربه کرده‌است که آمار بسیار نامطلوبی است. همچنین در سالهای اخیر کرج در ردیف ۸ شهر آلوده کشور قرار گرفته‌است. از مهمترین علل افزایش آلودگی هوا در کرج، عدم وجود ناوگان حمل و نقل عمومی استاندارد، تخریب باغات، عدم وجود خطوط حمل‌ونقل ریلی به تناسب جمعیت و تراکم جمعیتی بالا به نسبت زیرساخت‌های موجود می‌باشد.
کرج به خصوص در سالهای اخیر با بحران جدی آب روبه‌رو بوده‌است. از مهمترین علل بحران آب در کرج، اختصاص آب سد کرج به تهران بوده‌است که باعث شده‌است که آب شهر کرج از طریق چاه‌ها و سفره آب‌های زیر زمینی تأمین شود و کرج را با بحران مواجه کند.[ از دیگر علت‌ها نیز تغییرات اقلیمی و افزایش جمعیت می‌باشد.
تراکم جمعیتی بسیار بالا در کرج یکی از مشکلات مهم این شهر است که باعث بروز مشکلات بسیار جدی در کرج شده‌است. تراکم جمعیتی در کرج ۸۹۱ تن است که ۱۹ برابر متوسط کشوری است. در اوایل انقلاب اسلامی، کرج ۲۵۰ هزار تن سکنه داشت اما امروزه ۱٬۵۹۲٬۴۹۲ تن جمعیت دارد در حالی که زیرساخت‌های موجود جوابگوی جمعیت یک‌ونیم میلیون نفری کرج نیست. مهمترین علت افزایش تراکم جمعیتی شهر، مهاجرت بالای افراد از اقصی نقاط کشور و نیاز این جمعیت به مسکن می‌باشد که آپارتمان نشینی و ساخت و ساز انبوه در کرج و به طبع این اتفاق، تراکم جمعیتی شهر را به شدت افزایش داده‌است . از سوی دیگر افزایش نیافتن امکاناتی نظیر سرانه فضای سبز و آموزش به تناسب افزایش جمعیت و به‌طور کلی غالب شدن سرانه مسکن بر سرانه فضای سبز، آموزش و بهداشت باعث بروز مشکلات شهری شده‌است.از مشکلات به وجود آمده بخاطر تراکم جمعیتی بالای شهر می‌توان به کمبود سرانه آموزشی، کمبود امکانات بهداشتی، ترافیک، کمبود آب و برق، آلودگی هوا، کمبود امکانات حمل و نقل عمومی و عدم امکان مدیریت بحران در صورت اتفاقاتی نظیر شیوع بیماری‌های واگیر یا زمین لرزه اشاره کرد.
فرونشست زمین یکی از بحران‌های زیست‌محیطی مهم شهرهای ایران است که در سالهای اخیر بسیار گسترش یافته‌است. کرج در سالهای اخیر دچار این بحران زیست‌محیطی شده‌است. مناطق مهرشهر، کمالشهر و محمدشهر با میزان شش سانتی‌متر در سال بیشترین میزان فرونشست زمین در مناطق کرج و اطراف شهر را دارند. علت اصلی این فرونشست‌ها برداشت بی‌رویه از آبخوان‌های زیرزمینی است. به دلیل انتقال آب سدهای کرج و طالقان به تهران، آب شرب اکثر مناطق شهری کرج از سفره آب‌های زیرزمینی تأمین می‌شود و کاهش حجم آبخوان‌ها باعث فرونشست زمین و ایجاد فروچاله‌ها خواهد شد. از خطرات فرونشست زمین می‌توان به تخریب تأسیسات زیرزمینی، از بین رفتن چاه‌های تأمین آب و در موارد شدید به تخریب سازه‌ها اشاره کرد.
جاذبه های کرج
کاخ مروارید (کاخ شمس): مهرشهر یکی از مناطق مهم شهر کرج، دارای دو خیابان اصلی به نام‌های ارم و شهرداری است که در انتهای خیابان ارم کاخ مروارید یا همان کاخ شمس پهلوی قرار دارد. پس از ساخت کاخ مروارید و در زمان محمدرضا شاه پهلوی، یک بلوار ۴ بانده و منطقه‌ای ویلایی برای شهروندان در سه فاز در مجاورت کاخ ساخته شد که مهرشهر نام گرفت. شمس پهلوی به دلیل بیماری آسم این منطقه را برای زندگی انتخاب کرد. کاخ مروارید که هم اکنون نیز پا برجاست و عموما از آن با نام کاخ شمس یاد می‌شود، از آثار تاریخی و جاهای دیدنی کرج و استان البرز محسوب می‌شود.کاخ مروارید با زیر بنای ۲۵۰۰ متر مربع برای اقامت شمس پهلوی در سالهای ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۷ بنا شد. این بنا توسط وسلی پیترز، معمار آمریکایی و بنیاد فرانک لوید رایت با صرف هزینه یک میلیون دلار به شکل یک سفره ماهی که صدفی آن را در برگرفته است، طراحی و ساخته شد. این کاخ در زمینی به مساحت ۱۱۱ هکتار با ۲۵۰۰ متر مربع زیربنا در مهرشهر کرج، انتهای خیابان ارم واقع شده است. تا سال ۱۳۵۷ به مدت ۱۲ سال شمس پهلوی و خانواده او در این کاخ زندگی می‌کردند. گفته می‌شود شمس پهلوی در این کاخ ایرانی، اروپایی پذیرای مهمانان ویژه‌ای از داخل و خارج از کشور بوده است. سازه اصلی بنا به صورت سفره ماهی طراحی شده است و ضلع شمالی کاخ و محوطه بیرونی دریاچه نیز به شکل باله‌های سفره‌ماهی اجرا شده است. در طراحی فضای بیرونی دریاچه کوچکی از سه طرف کاخ را احاطه کرده است. همه فضاهای معماری در زیر سقفی با فرم حلزونی و با نورگیرهای گوناگون و به‌شکل دانه‌های مروارید اجرا شده است. تالار طلایی بار، دفتر مخصوص شمس، تالار پذیرایی، سالن سینما، سالن بیلیارد، استخر، آب‌نما، محل نگهداری پرندگان کمیاب، اتاق‌های خواب از بخش‌های متنوع این کاخ هستند. یکی از مهمترین بخش‌های این کاخ اتاق صدف است که دارای تزئینات مختلفی بوده، به خصوص نمای بیرونی آن که بصورت حلزونی شکل ساخته شده است.
برج تهمینه: برج آرامگاهی میدانک یا برج تهمینه از مهمترین آثار تاریخی و جاهای دیدنی کرج در آسارا است که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بنای آرامگاهی معروف به برج میدانک که در نزد اهالی به برج تهمینه شهرت دارد، مدفن یکی از قلعه‌بانان یا اعضای خاندان پادوسپان (۹۷۵- ۱۰۱۴ هجری شمسی) از حکام محلی منطقه رویان در خلال قرن‌های هشتم تا نهم هجری قمری است و شبیه بناهای دوران مغول ساخته شده است. شیوه ساختمانی بنا، آن را در ردیف برج‌های آرامگاهی قرن هفتم هجری قرار می‌دهد. این برج در کیلومتر ۶۰ جاده کرج به چالوس و در روستای میدانک واقع شده است و قدمت آن به دوره تیموری بازمی‌گردد. بنای سنگی برج میدانک یا برج تهمینه، مقبره‌ای است با پلان ۸ ضلعی با یک ایوان پیش آمده در سمت غرب، پهناوری ورودی ایوان حدود ۳ متر است و با ضخامت دیوارهای طرفین به ۶۰ متر می‌رسد. فضای داخلی برج دارای پلان مربع شکل است که چهار قوس عقب نشسته آن در هر ضلع، پلان چلیپایی را در ذهن تداعی می‌کند. بنا دارای تزییناتی از جمله کاربندی و قطاربندی‌های داخل فضای ایوان و بقعه است. پوشش برج به صورت گنبدی دوپوش مخروطی و رک بوده است که در حال حاضر، پوشش بیرونی از بین رفته و تنها پوش زیرین باقی مانده است. مصالح به کار رفته در ساخت برج نیز، سنگ، گچ و نوعی ملاط ساروج است.
امامزاده عبدالله کندر: امامزاده عبدالله کندر که با نام امامزادگان عبدالله و طاهر کندر نیز شناخته می‌شود، در ۲۲ کیلومتری شمال شرق شهر کرج و در هفت کیلومتری جاده‌ی کرج–چالوس، در روستای کندر قرار دارد و مدفن دو تن از نوادگان حضرت امام موسی کاظم (ع) است. با ۹۰ متر مربع مساحت، بقعه در محیط قبرستانی به وسعت یک هزار و ۱۷۴ متر مربع در مرکز روستا واقع شده است که در آن سنگ قبرهای تاریخی با نقش‌های حک شده در ارتباط با شغل متوفی، جنسیت و... دیده می‌شود. بنای امامزاده با قدمتی که به دوره صفوی بازمی‌گردد، از دیدنی های کرج به شمار می‌رود و در تاریخ ۱۸ اسفند ۱۳۸۷، با شماره ثبت ۲۵۳۷۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
کاخ سلیمانیه: کاخ سلیمانیه در محدوده مرکزی شهر قدیم کرج استان البرز و حدفاصل بلوارهای شهید چمران و امامزاده حسن، در محل کنونی دانشکده کشاورزی بنا شده است. این بنا در بین سالهای ۱۲۲۵ تا ۱۲۲۷ هجری قمری در دوران فتحعلی‌شاه قاجار، به فرمان یکی از پسران وی به نام سلیمان‌میرزا، برای اقامت تابستانی در باغ بزرگی بنا شده است. این بنا توسط محمد حسین خان نظام الدوله اصفهانی (صدر اصفهانی) ساخته شده است. برای رسیدن به کاخ سلیمانیه ابتدا باید خود را به میدان امام حسین (ع) کرج برسانید. سپس وارد بلوار هفتم تیر شوید. پس از ورود به بلوار، ورودی کاخ در اولین کوچه از سمت راست به نام کوچه شهید کیانپور، جنب مدرسه استقلال واقع شده است. ساختمان کاخ سلیمانیه بنایی است آجری، متقارن و کشیده به نسبت پنج به یک با سقف شیروانی و دارای تمامی مشخصه‌ها و مولفه‌های سبک معماری دوران قاجار که می‌توان آن را از جمله ساده‌ترین، زیباترین و با احساس‌ترین ساختمان‌های دوران خود دانست. تالارها، ارسی‌ها، نقاشی‌ها، آیینه‌کاری‌ها، قوس‌های نیم دایره نما، سقف شیروانی، تناسبات نما و نقشه، دواشکوبه (طبقه) بودن آن، همگی از جمله خصوصیات بارز کاخ سلیمانیه بوده که در ترکیب نهایی و بسیار ساده خود و در کنار مجموعه ساختمان‌ها و باغ پیرامونی، منجر به شکل‌گیری ساختمانی دوست‌داشتنی، با هویت و صمیمی شده است. این ساختمان از آجر و خشت با تیر‌ها و مهاربندهای چوبی ساخته شده است. تالارها و فضاهای داخلی از انواع تزئینات، شامل نقاشی‌های دیواری بزرگ و آینه‌کاری‌ها با سقف چوبی و همچنین تزئینات گچی اندود شده و نمای بیرونی ساختمان دارای قاب‌های آجری، جرزها اندود گچ و خاک و اندکی نقش و نگار دارد.
پارک چمران: منطقه خوش آب و هوای کرج یکی از مهمترین مناطق پرورش گل در ایران بوده و گل گوهر شب‌چراغ نیز به‌طور استثنایی تنها در این منطقه قابل تولید و پرورش است. پارک دکتر چمران از اواسط بلوار سر سبز ورودی اصلی شهر کرج که به همین نام است آغاز شده و منطقه وسیعی را تا تپه‌های کلاک و ورودی جاده چالوس دربرمی‌گیرد. رودخانه کرج از میان این پارک نیمه طبیعی گذر می‌کند و کناره این رودخانه تفرجگاه مناسبی برای اهالی کرج در ایام تعطیل بوجود آورده است. این پارک همچنین دارای یک شهر بازی زیبا و مجهز است که در سال ۱۳۹۰ به عنوان شهر بازی نمونه کشوری انتخاب شد. وسعت این پارک حدود ۴۰ هکتار است. باغ گلها یکی دیگر از جاذبه‌های پارک شهید چمران است که باغی بسیار زیبا و رنگارنگ است. روزانه افراد بسیاری از این باغ دیدن می‌کنند. این باغ در سال ۱۳۸۴ توسط سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری کرج در زمینی به مساحت ۳۰ هزار متر مربع بنا شد که در آن بیش از ۳۰۰ گونه گیاهی از جمله کروپسیس، میخک، ساکولنت، یاس هندی، ارغوان، پیچ اناری و انواع مختلف دیگری از گیاهان و گلها وجود دارد. بزرگترین فرش گل خاورمیانه نیز در این باغ گل آرایی می‌شود. هرساله در فصل بهار در این باغ گل جشنواره لاله‌ها برپا می‌شود. از اهداف برگزاری این جشنواره، معرفی باغ گلهای کرج به عنوان یک منطقه گردشگری در استان البرز است. در باغ گلهای کرج برای بازدیدکنندگان امکانات و دیدنی‌های متنوعی همچون محوطه پرچین تودر تو، کلکسیون رز، آمفی تئاتر روباز، قفس پرندگان، آلاچیق، آبشار، رستوران و کافی‌شاپ تدارک دیده شده است.
پارک جنگلی جهان نما: پارک جنگلی جهان نما از جاهای دیدنی کرج و بزرگترین پارک شهر به شمار می‌رود. در این پارک گونه‌های گیاهی مختلف، دریاچه‌ای زیبا و جزیره‌ای مصنوعی در میان آن جای گرفته‌اند که قدمت آن‌ها به نیم قرن می‌رسد. با ۱۴۰۰ هکتار مساحت، پارک جهان نما در حد فاصل اتوبان تهران-کرج و بزرگراه شهید همت قرار دارد. علاوه‌بر حس و حال طبیعی، وجود درختان کهنسال و قدیمی وجهه‌ای تاریخی نیز به این پارک می‌دهد و آن را از دیگر پارک‌های کرج متمایز می‌کند.
روستای برغان: روستای برغان در دهستان برغان، بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ در غرب استان البرز واقع شده است و در دل کوه‌های البرز در ارتفاع ۱,۶۵۰ متری از سطح دریا، در میان کرج و هشتگرد قرار دارد. رونق صنعت گردشگری در این روستا به‌دلیل قرار گرفتن در مسیر کرج به‌سمت کردان است؛ البته نباید فراموش کرد که موقعیت جغرافیایی برغان در بین دو رود سنج و شاهرود نیز یکی از دلایل مهم توسعه این روستا به شمار می‌آید؛ رودهایی که از کوه‌های البرز مرکزی سرچشمه می‌گیرند و از کنار روستا عبور می‌کنند. مختصات جغرافیایی برغان ۵۰ درجه و ۵۶ دقیقه طول شرقی و ۳۵ درجه و ۵۷ دقیقه عرض شمالی است. برغان در شمال غربی کرج قرار دارد و فاصله آن تا مرکز شهر کرج ۲۱ کیلومتر (حدود ۴۰ دقیقه رانندگی) است. این روستا با مرکز شهر تهران حدود ۶۸ کیلومتر (یک ساعت و نیم) فاصله دارد. روستای برغان قدمتی طولانی‌تر از کرج دارد و قدمت بازار و برخی از خانه‌های قدیمی آن به دوره قاجار برمی‌گردد. در این روستا که آن را با لقب «مهد چنارهای هزارساله» می‌شناسند، درختانی کهنسال و دیدنی وجود دارند که به ما نشان می‌دهند برغان روستایی از گذشته‌های دور است. این روستا دارای سه اثر تاریخی ثبت شده ملموس است که شامل حسینیه اعظم برغان، پل صفویه و درخت چنار داخل محوطه مسجد جامع می‌شوند. آلوی برغان با شهرت جهانی، بستنی‌گله و تعزیه برغان سه اثر دیگر هستند که تا به امروز توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به ثبت رسیده‌اند.
پل شاه عباسی (پل دختر کرج): پل شاه عباسی که با نام‌های پل دختر کرج و پل سلیمانیه نیز شناخته می‌شود، روی رودخانه کرج ساخته شده است. در دوره صفوی، این پل را روی باقی‌مانده‌ی پلی قدیمی که از دوره‌ی سلجوقی به‌جای مانده بود و ری و قزوین را به یک‌دیگر پیوند می‌داد، ساختند. از این رو می‌توان نیز سبک پل‌های صفوی را در این سازه مشاهده کرد. این اثر بهعنوان یکی از دیدنی های کرج، با شماره ۳۵۰۱ در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
شهرستانک: شهرستانک از جاهای دیدنی کرج به شمار می‌رود و روستایی زیبا در دهستان «آسارا» از توابع بخش آسارا واقع در شهر کرج در استان البرز ایران است. شهرستانک در گذشته، مرکز بخش کن بود؛ اما زمانی که دهستان شمیران در اواخر سال ۱۳۲۶، تبدیل به بخش شد، دهستان‌های ارنگه و لورا و شهرستانک را ضمیمه بخش کرج کردند. این روستا در ۵۴ کیلومتری شمال غربی کرج و در مرز استان‌های البرز و تهران قرار دارد. ارتفاع این روستا از سطح دریا ۲,۱۹۰ متر است و با وجود جاده کوهستانی، دره سرسبز، باغ‌های میوه و کوچه‌باغ‌های زیبا، هرسال، بخصوص در فصل پاییز، گردشگران و طبیعت‌گردان بسیاری را به سمت خود می‌کشاند. روستای شهرستانک از شمال به روستای «کسیل» و از جنوب به «کن»، «سولقان» و «امامزاده داوود» می‌رسد و از شرق به «شکرآب» و «آهار» و از غرب به «سرک»، «لانیز» و «شلینک» محدود می‌شود. فاصله تهران (میدان آزادی) تا شهرستانک از طریق آزادراه تهران شمال، حدود ۶۰ کیلومتر است و شما با یک ساعت رانندگی به آن می‌رسید. البته اگر می‌خواهید از جاده چالوس به شهرستانک بروید تا از پیچ و خم‌ها و زیبایی‌های این جاده خارق‌العاده لذت ببرید، مسیری دو ساعته با مسافت ۸۴ کیلومتر پیش روی شما است.
باغ فاتح کرج: نام و نشان باغ فاتح را باید در استان البرز و در شهر کرج جستجو کنید. جایی که در گذشته یکی از سرسبزترین و بهترین مناطق کرج به شمار می‌رفت. این منطقه جهانشهر نام دارد که به‌دلیل داشتن باغ‌های فراوان به «باغشهر» معروف بود و در حال‌حاضر، بسیاری از باغ‌های آن دیگر وجود ندارند. جهانشهر از شمال به حاجی‌آباد، از غرب به کوی کارمندان شمالی، از جنوب محدود به محله‌ی چهارصددستگاه و از شرق نیز به بلوار طالقانی شمالی محدود می‌شود. یکی از بازمانده‌های باغ‌های جهانشهر، باغ فاتح است که در بلوار جمهوری کرج قرار دارد. این باغ که اکنون به پارک و فضای سبز تبدیل شده است زیر نظر سازمان شهرداری اداره می‌شود. در ادامه با باغ فاتح آشنا می‌شوید. شروع داستان باغ فاتح با زندگی محمد صادق فاتح یزدی گره خورده است. فاتح از سرمایه‌داران و ثروتمندان یزد بود که دست تقدیر او را از آنجا به کرج کشاند. قبل از انقلاب، خشک‌سالی، قحطی و بیکاری در یزد باعث شد که فاتح، مانند بسیاری از همشهری‌هایش مهاجرت کند و به کرج بیاید. وی در کرج به سرمایه‌گذاری پرداخت و کارخانه‌های معروف و بزرگی مانند روغن جهان، جهان چیت، یخ‌سازی جهان، پلاستیک سازی آرمه، شرکت آبادانی جهان، جهان چیت، پتوبافی جهان، چای جهان، صابون جهان و روغن‌موتور جهان را تأسیس کرد؛ اما همه‌ی اقدامات وی به اینجا ختم نمی‌شود. ساخت محله‌هایی مثل جهانشهر و باغ‌های تماشایی آن، کوی کارمندان شمالی، کوی کارمندان جنوبی، چهارصد دستگاه، ساخت مدارس و آموزشگاه‌ها، بیمارستان و ده‌ها فعالیت عمرانی و عام المنفعه دیگر، از خدمات و کارهای وی در جهت آبادانی و رونق شهر کرج بود. اما چرا محمد صادق فاتح بسیاری از مکان‌هایی را که ساخت جهان نامید؟ علت این نام‌گذاری‌ها به عشق وی به همسرش، رقیه خانم غضنفر، بر می‌گردد که او را جهان صدا می‌کرد. زمانی که فاتح در حال تحصیل در رشته‌ی مهندسی کشاورزی در هند بود، جهان خانم در اثر بیماری آبله نابینا می‌شود؛ اما این از علاقه و مهر فاتح چیزی کم نمی‌کند و با وی ازدواج می‌کند. بنابراین محمد صادق بر هرآنچه که می‌ساخت نام همسرش را می‌گذاشت.
کاروانسرای شاه عباسی: کاروانسرای شاه عباسی در دوره شاه سلیمان صفوی ساخته شد و در سال ۱۳۵۶، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این کاروانسرا از ارزشمندترین بناهای دوره‌ی صفویان به شمار می‌رود. با قرارگیری در شاهراه ابریشم، کاروانسرای شاه عباسی کرج در دوران خود بهعنوان مکانی برای استراحت کاروان‌ها و مرکب‌هایشان به‌کار می‌رفت. در ابتدای دوره‌ی قاجار این محل به قلعه‌ی نظامی تغییر کاربری داد و در پایان دوره، آن را به مدرسه تبدیل کردند. کاروانسرای شاه عباسی کرج اکنون شامل بخش‌هایی مانند موزه صنایع دستی، رستوران سنتی و سفره‌خانه می‌شود و بهعنوان یکی از کامل‌ترین جاهای دیدنی کرج، میزبان گردشگران است.
بام کرج: بام کرج به کوهپایه‌های عظیمیه کرج گفته می‌شود که همه روزه و در هر آب و هوایی میزبان شهروندان کرجی است. بام کرج در انتهای بلوار طالقانی شمال قرار دارد.اولین چیزی که پس از رسیدن به این منطقه نظر شما را به خود جلب می‌کند، نماد این میدان است که نمادی از کوهنوردان بسیجی است. دیدن سراسر بلوار طالقانی و منطقه عظیمیه هم در روزهایی که هوا تمیز باشد، جالب توجه است. در پایین بام کرج بنرهایی با موضوع حفظ محیط زیست و اجتناب از ریختن زباله در آن نصب شده است.در طول مسیر کم کم ارتفاع بیشتر می‌شود.برخلاف بام تهران در انتهای پلکان بام کرج، محوطه یا امکانات رفاهی ساخته نشده است و آخر این مسیر به کوه می‌رسد که ممکن است کم‌کم امکاناتی هم برای گردشگرها در نظر گرفته شود.در مجموع بام کرج فضایی بسیار دوست داشتنی دارد و اگر در روزی که هوا صاف است به این مکان بروید، منظره شهری زیبایی را خواهید دید.
آبشار هفت چشمه: آبشار هفت چشمه کرج، از جمله آبشارهای زیبای استان البرز است که با ارتفاعی در حدود ۹۰ متر، از مرتفع‌ترین آبشارهای ایران نیز به حساب می‌آید. این آبشار بلند و زیبا، در کیلومتر ۱۷ جاده کرج به چالوس، در نزدیکی روستای ارنگه کرج و بالادست رودخانه ارنگه واقع شده است. در مسیر رسیدن به آبشار اصلی که در انتهای راه قرار دارد و «آدران» نامیده می‌شود، هفت چشمه و آبشار کوچک با ارتفاع تقریبی پنج تا هفت متر به چشم می‌خورد که وجه تسمیه کلی آبشار، از وجود این چشمه‌ها نشات می‌گیرد. در واقع آبشار هفت چشمه، نامش را وام‌دار این چشمه‌هایی است که از کوه به دره ریخته و آب آن‌ها در اثر جاری شدن از ارتفاع و در کنار هم آبشارهای کوچکی خلق می‌کنند. قرار گرفتن آبشار داخل دره، وجود غارهایی در دل طبیعت بکر هفت چشمه و پوشش گیاهی زیبای این منظقه با محوریت درختان بید، بر جذابیت‌های بصری این مکان افزوده است.
دشت لاله کندر: دشت لاله‌های کندر که برای اولین بار در بهار ۱۳۹۹ چهره رویایی خود را در دامان طبیعت زیبا و بهاری منطقه گستراند، در روستای کندر در بخش آسارا، از توابع استان البرز قرار دارد. این روستا در ۲۲ کیلومتری شمال شرق شهر کرج و در هفت کیلومتری جاده‌ی کرج–چالوس واقع است. وقتی به کندر برسید، دشت لاله‌ها را در غرب روستا، در جایی که دشت، حریر رنگارنگ خود را بر دامان کوه پهن کرده است، جستجو کنید. اگر برایتان سوال است که کی و چرا این دشت شکل گرفته است، بهتر است بدانید که داستان دشت لاله از همکاری مردمان روستا و علاقه‌مندان به گل و گیاه آغاز می‌شود که تصمیم می‌گیرند با کاشت فرشی از لاله‌ها، زیبایی روستای خود را دو چندان کنند. در این دشت که بر دامنه‌ی کوهی مشرف بر روستا جا خوش کرده و از دور چشم‌نوازی می‌کند، برای اولین بار دو میلیون و ۱۰۰ هزار پیاز لاله آلیوم و سنبل در ۳۰ نوع واریته لاله در مساحتی حدود سه‌و‌نیم هکتار در عرصه‌ی طبیعی کشت شده‌اند. ۲۰ هزار متر مربع از این عرصه به‌صورت فشرده و ۱۵ هزار متر مربع به‌صورت پراکنده در سه نوع پیاز پیش رس، میان رس و دیررس کشت شده است.
آبشار خور: آبشار خور در نزدیکی روستای خور، در فاصله ۱۷ کیلومتری جاده کرج-چالوس قرار دارد. ارتفاع این آبشار ۵۰ متر است و از روستای خور، تقریبا دو کیلومتر فاصله دارد و با پیاده‌روی ۳۰ تا ۴۵ دقیقه‌ای از میان درختان سیب ترش، گوجه‌سبز، زردآلو و گیلاس و منطقه‌ای زیبا به این آبشار می‌رسید. در فصل سرد سال به علت سردی هوا آب آبشار یخ می‌زند و منظره بسیار زیبایی خلق می‌کند.
غار یخ مراد: غار یخ مراد یکی از زیباترین و کمیاب‌ترین غارهای کشور است و کارشناسان اعتقاد دارند که در گذشته زیر آب بود. این غار در حوالی روستای آزادبر و روستای کهنه‌ده قرار دارد. دریچه ورودی این غار در ارتفاعات کوه‌های منطقه قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا ۲۶۴۰ متر است. در اعماق کوه چشمه‌های یخ‌زده در کف زمین و استالاکتیت‌های اسفنجی به چشم می‌خورد. در بخشی از این غار چهار طبقه با اختلاف ارتفاع بیش از ۳۰ متر دیده می‌شود. یادتان باشد که اگر دوست داشتید به این غار بروید، حتما وسایل حرفه‌ای غارنوردی به همراه داشته باشید.
روستای واریان: روستای واریان یکی دیگر از روستاهای مسیر کرج-چالوس است که مردم آن به زبان تاتی صحبت می‌کنند. بعد از پی‌ریزی سد امیرکبیر، تنها راه ارتباطی به این روستا، عبور از سد کرج با قایق است. به عبارت دیگر برای ورود به این روستا هیچ راه زمینی دیگر وجود ندارد! این روستا به همراه دو روستای دیگر به نام‌های زرکان و کوشک‌بالا، ابتدا در جایی قرار داشت که هم‌اکنون سد امیرکبیر قرار دارد. در پی ساخت این سد، مردم این روستاها به مناطق بالاتر کوچ داده شدند.
روستای آتشگاه : روستای آتشگاه یکی از روستاهای گردشگری کرج است و چشم‌اندازهای طبیعی و بکر آن مقصد مناسبی برای تفریح و سرگرمی فراهم آورده است. در گذشته این روستا محل زندگی زرتشتیان بود و «آتش‌کوه» یا «آتشکده» نامیده می‌شد. در این روستای تاریخی نشانه‌هایی از دوران ساسانیان و اشکانیان به چشم می‌خورد که نشان از وجود سنگ‌های چخماق و سنگ‌های آتش‌زن دیگری است که از نظر باستان‌شناسی اهمیت زیادی دارد. در شمالی‌ترین قسمت این روستا تپه باستانی قرار دارد که سفال‌های آجری کشف شده است. این تپه را تپه (تل) مهدیخان می‌نامند. دژ دو برار (دو برادر) نیز از دیگر جاذبه‌های تاریخی این روستا است که قدمت آن به دوران ساسانی می‌رسد. آرامگاه پیرپیران و درخت سرسبز نیز نزدیک به دو تا سه هزار سال عمر دارد که همه این‌ها نشان از قدمت این روستا دارد.
حمام بیلقان: بیلقان یکی از محلات کرج است که در شمال شرقی این شهر و دره‌ای معتدل و خشک قرار دارد. رودخانه کرج از میان این محله عبور می‌کند. حمام قدیمی بیلقان از سه برآمدگی مخروطی‌شکل تشکیل شده که در یک میدانگاه قرار دارند. بالای هر یک از این برآمدگی‌های مخروطی، سوراخ نورگیری وجود دارد که روی آن‌ها را با تورهای سیمی پوشانده‌اند. هنگام ورود، پس از عبور از ۱۰ پله و یک پیچ، وارد رختکن می‌شوید. سقف رختکن و گرمخانه گنبدی شکل است.
دریاچه سد امیرکبیر (سد کرج): سد امیرکبیر یا همان سد کرج بین سالهای ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۲ شمسی ساخته شده و اولین سد چندمنظوره ایران است که به عنوان محل تفریحی و ورزشی هم شناخته می‌شود. در این دریاچه پرورش ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان و قزل‌آلای خال‌قرمز انجام می‌گیرد.
....................................
آرشیو
