وقتی ادبیات مقابل دوربینها قرار میگیرد، برخی جزییات فراموش میشود. اما فیلمهای متعددی هستند که از کتابها و رمانهای گوناگون اقتباس شدهاند و همچنان جذابیت ویژهای دارند.
بخش بزرگی از فیلمهایی که هر سال در سراسر ساخته میشوند، تحت تاثیر ادبیات هستند. این فیلمها از کتابهای سیاسی یا فلسفی، رمانهای ادبی، قصههای کودکان و یا کتابهای مصور (کامیک بوکها) اقتباس میشوند. از آنجا که شباهت زیادی میان یک کتاب و یک فیلمنامه وجود دارد، ساخت یک فیلم براساس کتابها چندان هم دشوار نیست. تعدادی از بهترین و جذابترین فیلمهای تاریخ سینما از کتابهایی اقتباس شدهاند که شهرت بسیاری دارند.
در ادامه با فیلمهایی آشنا میشوید که براساس کتابها و رمانها ساخته شدهاند. عناوین مشهوری که منبع اصلی داستان آنها، آثار ادبی جذابی هستند که شاید آنها را نمیشناسید.
(غلاف تمام فلزی) Full Metal Jacket
نمره منتقدان: ۹۱ از ۱۰۰
کتاب «زمانسنجهای کوتاه» یک رمان اتوبیوگرافی از وقایع جنگ ویتنام است. این کتاب را گوستاو هاسفورد، یکی از سربازان ارتش آمریکا در ویتنام، نوشت. در سال ۱۹۸۷ استنلی کوبریک، این کتاب جذاب را به یک فیلم سینمایی تبدیل کرد. البته فیلم کوبریک، چندان هم به کتاب وفادار نبود اما در نهایت موفق شد جایزه بهترین فیلمنامهی اقتباسی اسکار را برای او ارمغان بیاورد.
(روانی آمریکایی) American Psycho
نمره منتقدان: ۶۹ از ۱۰۰
این فیلم براساس کتاب «روانی آمریکایی» ساخته شد که در سال ۱۹۹۱ نوشته شده بود. این رمان بحثبرانگیز و جنجالی درباره قاتلی بود که در محله منهتن نیویورک زندگی میکرد. بازیگر اصلی این فیلم، کریستین بیل است که هنرنماییاش در نقش بتمن، برای همیشه در تاریخ سینما به یادگار میماند. البته فیلم نسبت به رمانی که براساس آن ساخته شده، جزییات کمتری دارد. بنابراین بسیاری از منتقدان اعتقاد دارند فیلم میتوانست با کیفیت بهتری ساخته شود.
(پارک ژوراسیک) Jurassic Park
نمره منتقدان: ۹۱ از ۱۰۰
رمان «پارک ژوراسیک» را مایکل کراکتون، نویسندهی آمریکایی در سال ۱۹۹۰ منتشر کرد. این رمان علمی تخیلی درباره پارکی علمی بود که با کمک علم ژنتیک موفق شد دایناسورها را به شکلی کاملا طبیعی متولد کند. با این حال این دایناسورهای واقعی، غیرقابل پیشبینی بودند. فیلم «پارک ژوراسیک» با کارگردانی استیون اسپیلبرگ، در سال ۱۹۹۳ اکران شد. به اعتقاد بسیاری از منتقدان، این فیلم موفقیتی بزرگ در تاریخ سینما بود و یکی از پرفروشترین فیلمهای سینما لقب گرفت.
(آروارهها) Jaws
نمره منتقدان: ۹۸ از ۱۰۰
کشورهایی که ساحلهای عظیمی در کنار اقیانوسها دارند، هر سال قربانیان زیادی از حملات کوسهها دارند. این حوادث خونین برای پیتر بنچلی، منبع الهامی شد تا کتابی بنویسد دربارهی حمله کوسهی سفید بزرگی به یک شهر کوچک در حاشیه اقیانوس. این کتاب در سال ۱۹۱۶ منتشر شد و سالها بعد در سال ۱۹۷۵ به یک فیلم سینمایی تبدیل شد. این فیلم هم توسط استیون اسپیلبرگ ساخته شده و البته که نخستین فیلمی بود که شهرت او را جهانگیر کرد. «آروارهها» نخستین فیلمی بود که درباره حملهی کوسهها به انسان ساخته شد و الگوی اصلی بسیاری از فیلمهای پس از خود بود.
(سکوت برهها) The Silence of the Lambs
نمره منتقدان: ۹۶ از ۱۰۰
رمان «سکوت برهها» را توماس هریس نوشته است. ماجرای این رمان درباره دیوانهی آدمکش به نام هانیبال لکتر است. او پس از آن که دستگیر میشود، با کارموزی جوان از افبیآی مواجه میشود. این کارآموز جوان که کلاریس استرلینگ نام دارد، میخواهد جزییات مهمی از زندگی هانیبال را درک کند. فیلم «سکوت برهها» با هنرنمایی کوتاه آنتونی هاپکینز، یکی از مهمترین فیلمهای تاریخ سینما است. این فیلم همهی جوایز اصلی اسکار را از آن خود کرد؛ بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه (اقتباسی)، بهترین بازیگر نقش اول زن، بهترین بازیگر نقش اول مرد و البته که بهترین فیلم.
(فهرست شیندلر) Schindler’s List
نمره منتقدان: ۹۷ از ۱۰۰
کتاب «فهرست شیندلر» نوشتهی توماس کنیلی، از خاطرات پولدک ففربرگ نشات میگیرد. ففربرگ یکی از یهودیانی بود که موفق شد در دوران قتل عام یهودیها در آلمان، زنده بماند. این کتاب جوایز متعددی را کسب کرد و در سال ۱۹۹۳ به یک فیلم سینمایی تبدیل شد. فیلم «فهرست شیندلر» را هم استیون اسپیلبرگ کارگردانی کرده است. داستان فیلم حول محور مردی به نام اسکار شیندلر چرخد. تاجری آلمانی که موفق شد صدها یهودیها را از دست نازیها نجات دهد.
(رستگاری در شاوشنک) The Shawshank Redemption
نمره منتقدان: ۹۰ از ۱۰۰
استفن کینگ نویسندهی مشهوری است که رمانهای ترسناکش منبع اقتباس بسیاری از فیلمهای سینمایی هم لقب میگیرد. اما داستان کوتاه «ریتا هیورس: رستگاری در شاوشنک» که توسط کینگ نوشته شده، یکی از آثار کمترشناختهشدهی اوست که یکی از فیلمهای مشهور تاریخ سینما شد. این فیلم در سال ۱۹۹۴ اکران شد اما در سینماها شکست خورد. بعدها استقبال از فیلم به حدی زیاد شد که همه رکوردهای فروش نسخههای فیزیکی فیلمها به «رستگاری در شاوشنک» رسید. البته داستان فیلم در ابتدا جذابیت ویژهای ندارد؛ مردی به اتهام قتل همسرش راهی زندان میشود اما ادعا میکند که بیگناه است. بنابراین تلاش میکند تا از زندان فرار کند.
(درخشش) The Shining
نمره منتقدان: ۸۵ از ۱۰۰
این کتاب را هم استفن کینگ براساس بسیاری از تجربههای شخصیاش نوشته است. استنلی کوبریک هم آن را به یک فیلم سینمایی بینظیر تبدیل کرده که شاید کمتر فیلمی در سطح و اندازهی آن دیده شود. البته این فیلم ترسناک چندان هم به داستان کتاب وفادار نیست. با این حال بسیاری از منتقدان اعتقاد دارند «درخشش» که درباره نویسندهای با اختلالات روانی است، یکی از بهترین فیلمهای ترسناک تاریخ سینما است. بخش عمدهای از صحنههای فیلم درون یک هتل رخ میدهد. یکی از مشهورترین حقایقی که دربارهی «درخشش» وجود دارد آن است که استنلی کوبریک بسیاری از لحظات فیلم را دهها بار فیلمبرداری کرده تا آنچه دوست دارد را پیدا کند.