الوند مرکز شهرستان البرز
اَلوَند شهری است در شهرستان البرز در استان قزوین. شهر الوند دومین شهر بزرگ استان قزوین از نظر جمعیت و مرکز شهرستان البرز در ۱۴ کیلومتری جنوب شرقی شهر قزوین واقع شده. شهر صنعتی البرز بعنوان یکی از بزرگترین شهرهای صنعتی ایران در محدوده مستقیم شهر الوند بوده و شهرک صنعتی لیا در نزدیکی این شهر قرار گرفته‌است. این شهر یکی از شهرهای مهاجر پذیر به علت تداخل با کار در شهر صنعتی است. شهر سرسبز الوند دارای خاک بسیار حاصلخیزی بوده و اطراف شهر پر از باغها و کشتزارهای زیبا می‌باشد. شعبه‌ای از دانشگاه پیام نور و مؤسسه آموزش عالی کار در این شهر قرار دارد. الوند زادگاه موسیقیدان و خواننده شهیر ایرانی استاد ابوالحسن خان اقبال آذر می‌باشد. مسجد قدیمی الوند، خانه اربابی (عمارت اربابی) و تپه‌های تاریخی از آثار قدیمی و تاریخی این شهر می‌باشند.
شهر الوند در اراضی رسوبی دشت قزوین (اراضی درجه یک و درجه دو کشاورزی) واقع شده و موقعیت آن ۵۰ درجه و ۳۰ دقیقه طول شرقی و ۳۶ درجه و ۱۲ دقیقه عرض شمالی است. این شهر براساس سرشماری ۱۳۸۵ برابر ۶۹٬۳۳۳ نفر جمعیت داشت.
:شهر الوند در مجاورت شهر صنعتی البرز شکل گرفته و خاستگاه آن روستای الوند (واقع در جنوب غربی شهر فعلی) می‌باشد. این شهر به‌دنبال احداث شهر صنعتی البرز و در مجاورت آن، در اراضی درجه یک و دو کشاورزی دشت قزوین شکل گرفته‌است. از نظر اقلیمی دارای آب و هوای مدیترانه (نیمه بیابانی) با بارش متوسط سالانه ۳۱۲ میلیمتر می‌باشد دمای شهر در طول سال معادل ۱۳ درجه سانتی گراد است. جهت حرکت باد غالب که آزار دهنده‌است از جنوب شرقی و موسوم به باد راز یا شره می‌باشد که تؤام با خشکی هوا و افزایش دمای شهر می‌گردد. وجود ۲ گسل اصلی در دو سمت شمال (گسل قزوین) با فاصله تقریبی ۱۷ کیلومتری و جنوب (گسل آبیک) با فاصله ۶۶ کیلومتری منطقه را آسیب پذیر نموده‌است. حوزه نفوذ شهر:حوزه نفوذ شهر به سبب قرارگیری آن در جوار قزوین از گستردگی چندانی برخوردار نیست و صرفاً آبادی‌هایی که جهت دسترسی به قزوین به ناچار از الوند عبور می‌کنند تحت تأثیر بیشتر شهر الوند قرار دارند. روستاهای نصرت‌آباد، پیریوسفیان، مشعلدار، کمال‌آباد و تا حدودی حسن‌آباد کلج در حوزه نفوذ شهر الوند قرار دارند. به علاوه شهر صنعتی البرز و همچنین ناحیه صنعتی لیا در محدوده مستقیم شهر الوند واقع شده‌اند.
از مشاهیر این قریه کوچک ابوالحسن اقبال آذر (۱۲۵۲-۱۳۴۹) فرزند ملا موسی معروف به «اقبال‌السلطان آذر» و «اقبال آذر» خواننده موسیقی ایرانی و صاحب یکی از قوی‌ترین صداها در آواز ایرانی بود. اولین صفحه ایرانی که پر شد در تفلیس وبا صدای ایشان بوده است. وی خواننده مکتب تبریز در موسیقی ایرانی بوده است.وی در سال ۱۲۷۷ ش قزوین را را ترک کرده و به تبریز رفت.
الوند از شهرهای ۱۲ گانه قزوین محسوب می شود که دارای وضعیت دشتی و آب و هوایی معتدل و مطبوع در فاصله ۱۲ کیلومتری جنوب شرقی قزوین واقع شده است. ابتدا الوند یک روستا دارای ۶۹۵ نفر بود که با گذشت زمان و همچنین بیشتر به دلیل شروع کارهای صنعتی در شهرستان البرز جمعیت آن رو به فزونی رفت. در این بالا رفتن جمعیت افرادی که از استان های گیلان، آدربایجان و زنجان به این شهر هجرت کردند، بسیار موثر بوده و می باشد. تا جایی که به ۴.۵۰۵ نفر رسید. به دنبال این وقایع و ساخت موسسات مهم همچنین ایجاد منازل تعاونی کارگری عاقبت در سال ۱۳۶۵ شمسی تبدیل به شهر گردید.
این شهر دارای خاکی مساعد و حاصلخیز می باشد که قبل از این مردمان این شهر به باغداری، کشاورزی و کارگری مشغول بودند و میوه هایی مانند انگور، سیب، گندم و جو آبی و همچنین حبوبات و میوه های جالیزی حاصل کار آنها بود؛ باغ عمران از جمله ی باغهای سرسبز و پرثمر در این منطقه محسوب می شود که اصلی ترین میوه های آن گلابی و سیب می باشد.
در نهایت الوند شهری که در نزدیکی شهرستان البرز قرار گفته به دلیل همین نزدیکی و نیز فزونی جمعیت و دارای پرجمعیت بودن توانست در زمره شهرهای قابل توجه و اصلی کارگری ایران محسوب گردد. در این شهر یک شعبه از دانشگاه پیام نور و همچنین سازمان آموزش عالی کار واقع شده است.
شهرستان البرز
شهرستان اَلبرز یکی از شهرستانهای استان قزوین در ایران است. مرکز این شهرستان، شهر الوند است. جمعیت این شهرستان طبق سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵ برابر با ۲۴۲٫۸۶۵ نفر بوده‌است. آذری‌ها، تات‌ها و فارس‌ها ساکنان اصلی شهرستان البرز هستند.
بخش محمدیه : دهستان حصار خروان ، دهستان شریف آباد. شهرها : محمدیه و شریفیه و بیدستان
بخش مرکزی شهرستان البرز : دهستان پیر یوسفیان، دهستان نصرت آباد . شهر: الوند
جاذبه های البرز
عمارت اربابی الوند: در چند قدمی آرامستان و تپه تاریخی شهر الوند، آثاری از خانه ای قدیمی قرار دارد که با معماری سنتی و چشم نواز خود، بازگوی خاطرات دوران گذشته شهر سرسبز الوند است، خانه ای که به «عمارت اربابی» مشهور بوده است. اين عمارت که در انتهای جنوبی شهر، در بافت قديم الوند واقع شده، از آثار دوره قاجار به شمار می رود و منزل ييلاقی ده الوند بوده است. عمارت در دو طبقه همكف و ايوان ساخته شده و از خشت با پوشش آجر به شكل تاق و قوس ساده با رواقهای تودرتو می باشد. اين عمارت در گذشته داری باغ مشجر بوده كه در حال حاضر اثری از آن باقی نمانده است. مساحت این بنا در حدود ۳۷۷ متر مربع است.
تپه الوند: تپه الوند مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان است و در الوند، جنوب شرقی شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۳۱۵۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
مسجد قدیمی الوند: مسجد جامع شهر الوند مزین به نام حضرت ابوالفضل‌العباس(ع) واقع در تقاطع خیابان امام خمینی(ره) و خیابان شهید مطهری تقریباً در مرکز شهر همچون نگینی در کالبد شهر الوند جای گرفته است. بنای اولیه این مسجد در سال 53 به وسیله عده‌ای از خیرین مؤمن این شهر بنیان نهاده شد و ساخت بنای آن به دست یک روحانی معمار به نام شیخ اصفهانی صورت گرفت. تا سال 56 اطراف آن با دیواری به ارتفاع سه متر با آجر و ملات گلی ساخته شد و به وسیله هیئت حضرت ابوالفضل (ع) سقف آن با چادر برزنتی پوشانده و حدود دو سال به همین صورت از آن برای برگزاری نماز جماعت و مجلس عزاداری و کارکردهای دیگر استفاده شد.
....................................
آرشیو
