صفاشهر مرکز شهرستان خرم بید
صفاشهر مرکز شهرستان خرم بید استان فارس ایران است. فاصله صفاشهر تا کلانشهر شیراز ١۷۵ کیلومتر میباشد. صفاشهر در فاصله ۱۷۵ کیلومتری شمال شیراز قرار دارد و از دو ناحیه ی دهبید و خرمی تشکیل شده است. ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۲۳۲۴ متر است. صفاشهر بلندترین شهر فارس است و آن را بام فارس می‌نامند. صفاشهر پنجمین شهر مرتفع ایران است. این شهرستان از شمال به شهرستان ابرکوه و آباده از شرق به شهرستان بوانات و از غرب به شهرستان اقلید متصل است.
فاصله صفاشهر تا اصفهان ۳۰۴، صفاشهر تا یزد ۲۶۵، و تا یاسوج ۲۲۰ کیلومتر است.جشنواره سنتی اومس که همه ساله در تابستان در بافت تاریخی خرمی صفاشهر برگزار میشود، یکی از بزرگترین رویدادهای فرهنگی شمال فارس است.
از جمله روستاهای این شهرستان، قشلاق، مشکان، دلونظر، قلعه میرزا، انارک، *قلعه بامداد (علی‌آباد کوشک)* قلعه ناصر آباد، قلعه کوشک، بنگشت، شیرین آباد، دادنجان، قاضیان، دنیچه خیر، شهیدآباد، قصریعقوب، هنشک، کولی کش، بخش مشهد مرغاب و مظفرآباد است این شهرستان درمحدوده جاده اصلی اصفهان_ شیراز قراردارد.
صفاشهر دارای آب‌وهوای سرد و خشک است. منابع مهم ابی استان فارس از چشمه‌ها ورودهای این شهرستان سرچشمه می‌گیرد. درفصول بهار و تابستان دارای اب وهوای معتدل و پاییز و زمستان سرداست. گردنهٔ کولی‌کش که در مسیر مسافرانی که از اصفهان یا یزد به شیراز می‌روند قرار دارد، در زمستان برف‌گیر است و دمای هوای آن گاه به ۳۵- هم می‌رسد. صفاشهر سردترین شهرستان فارس است. صفاشهر یکی از سردترین شهرهای ایران است تعداد روزهای یخبندان ان به‌طور میانگین به۱۲۵روز در سال می‌رسد.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۲۶٬۹۳۳ نفر (۸٬۰۳۶ خانوار) بوده‌است. جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۱۳۹۰، برابر با ۶۵۸۷۰ نفر است، که در ۱۳۵۸۱ خانواده قرار دارند. از این تعداد جمعیت ۳۲۸۷۵ نفر مرد و ۳۳۵۲۳ نفر زن می‌باشند که از این تعداد تعداد۱۱۲۷۹ خانوار، با جمعیت ۵۱۲۳۵ نفر در شهرهای صفاشهر و قادرآباد و ۲۳۰۲ خانوار با جمعیت ۱۴۳۵۹ نفر در روستاهای شهرستان زندگی می‌کنند. جمعیت شهرستان نسبت به سرشماری سال ۱۳۸۵ تعداد ۴۸۷۱ نفر افزایش داشته‌است که ناشی از رشد طبیعی جمعیت و مهاجرت از شهرهای هم جوار به واسطه شرایط مطلوب اشتغال و خدمات رسانی بهتر میباشد. بین سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۵، ۱۰۸۶۳ نفر (اغلب برای به دست آوردن کار) به این شهر مهاجرت کرده‌اند.
صفاشهر دارای ذخایر معدنی سنگ مرمریت کرم رنگ ازمنابع غنی سنگ مرمریت دراین شهراست که باعث رونق بیش از ۲۰۰ کارخانه سنگبری درمنطقه شده و سنگ این معدن به چین و اروپا صادر می شود و مهمترین و مرغوب‌ترین سنگ آن مربوط به معدن چاه مرغی هست. و از دیگر معادن خاک سیلیس میباشد که در تولید کاشی و سرامیک نقش مواد اولیه را دارد. همچنین این شهرستان دارای معدن سنگ آهن در روستای هنشک و گردنه کولی کش نیز میباشد. از جمله معادن مرمریت میتوان به معادن حسن‌آباد، ثمین، کره‌ای، انگورک، چاه مرغی، کوه سفید، آشفته، دانشور و … اشاره کرد. از کارخانه‌های صفاشهر میتوان به کارخانه دالیز، یک ویک، جوراب بافی، ملامین سازی پارس، لوله سازی فاضلاب، پنجره دوجداره بام فارس و… اشاره کرد
عمده محصولات زراعی شهر شامل جو، گندم، حبوبات، گوجه فرنگی، خیار، هندوانه، سیب زمینی، چغندرقند، گردو، بادام، انگور، به، آلو و سیب است. دامداری دراین شهرستان رونق دارد شیر، پنیر، کره، ماست، خامه، روغن حیوانی، دوغ و کشک از فراورده‌های دامی این شهرستان است. برخی از مردم صفاشهر به فعالیت‌های صنایع دستی اشتغال دارند. قالی، گبه، گلیم و سنگ‌های تزیینی از محصولات صنایع دستی صفاشهر است.
صفاشهر یکی از شهرهای باستانی ایران است که سابقهٔ تمدن۳۰۰۰ ساله در آن می‌درخشد ازجمله آثار تاریخی این شهر میتوان به قصر بهرام گور، تل خاکی، چهارطاق ساسانی، کاروانسرای قاجار، کاروانسرای شاه عباس، مسجدجامع صفاشهر، قلعه و حمام گرگی، امام زاده شهدا ، تل جنگی و تپه‌های تاریخی فرآب و خرمه که قدمت هزاران ساله دارند، تپه‌های تاریخی مشکان-قصر یعقوب، قلعه قدیمی پرواب (حسینقلی خان) قلعه ناصر آباد و قلعه حسین آباد (قلعه گرگی) اشاره کرد.
جاهای تفریحی و تفرجگاه‌های شهر صفاشهر میتوان به قصر یعقوب و کاریزک و و مناطق کوهستانی بکر این شهرستان (نظیر:بیدستان، باغ‌های گرگی، باغ‌های ملک‌آباد ،قصر یعقوب، کوه عزمت، کوه چنارو، کوه امری، کوه قارون. قلعه گرگی، غار دیو از دورهٔ ساسانیان، کاروانسرای شهید آباد، چشمه بناب، چشمه گردآب و تپه‌های باستانی خرمه، منزل قدیمی بامداد، خرسال، جنگل‌های بنه و پسته کوهی و…) و پارک سعدی و حافظ و پارک کوهستانی قادر آباد وقنات شرف آباداشاره کرد از مفاخر قدیم صفاشهر میتوان به ملا محمد حسین و حسن حیدری فرد اشاره کرد.
شهرستان خرمبید
شهرستان خرمبید یکی از شهرستانهای استان فارس ایران است. مرکز این شهرستان، شهر صفاشهر است. جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با ۵۰٬۵۲۲ تن بوده است.
بخش مرکزی(دهستان قشلاق،دهستان خرمی) شهر: صفاشهر
بخش مشهد مرغاب(دهستان شهیدآباد،دهستان مرغاب) شهر: قادرآباد
شهرستان خرم بيد از شهر های شمالی استان فارس و مرکز آن صفاشهراست كه در فاصله ۱۸۰ کيلومتری شمال شيراز و ۸۰ کيلومتری جنوب آباده بين طول های جغرافيايی ۵۲ درجه و ۱۷ دقيقه و ۵۲ درجه و ۴۴ دقيقه شرقی و در بين عرض های جغرافيايی ۳۰درجه و ۲۵ دقيقه و ۳۱ درجه و ۵ دقيقه شمالی قرار دارد. از شمال به استان يزد و شهرستان آباده ،از جنوب به شهرستان مرودشت،از شرق به شهرستان بوانات و از غرب به شهرستان اقليد محدود می شود.اين شهرستان ۳۳۰۰ متر ارتفاع از سطح دريا در استان فارس دارد و دارای زمستانی بسيار سرد و يخبندان است. اين شهرستان با مساحتی در حدود ۳۳۲۵ کيلومتر مربع دارای ويژگی های طبيعی ويژه ای است. کوه های مختلف معروفی مانند کوه عِظمَت در شمال شهرستان و گردنه معروف و برف گير کولی کُش ،در همين سلسله واقع می باشد.کوه های موسی خانی و چنارو در جنوب و سلسله کوه های بيدستان ،انگورک و کوه سفيد ،معروف به عروس جغرافيای ايران ،در شرق صفاشهر قرار دارند.همچنين سلسله کوه های مشکان و قره بلاغ در حد فاصل اين شهرستان وشهرستان اقليد واقع هستند.اين شهرستان رود خانه هايی دارد که از نظر تفريحی بسيار با اهميت و ديدنی هستندکه بعنوان مثال می توان رودخانه قصر يعقوب را نام برد.
به دليل ارتفاع زياد از سطح دريا و وجود کوهستان های اطراف دارای آب و هوای سرد کوهستانی است . زمستان ها بسيار سرد ويخبندان و تابستان ها معتدل و خنک است.درجه حرارت آن بين ۲۰- درجه تا ۳۷+ درجه در سردترين و گرم ترين ماه های سال ،متغير است ميانگين بارندگی ۲۵۰-۳۰۰ ميلی متر است. ۲-۲- پوشش گياهی و نمونه جانوری : وجود کوه های فراوان و موقعيت جذاب منطقه ،زمينه تجمع و زندگی انواع جانوران و پرندگانی همچون ميش قوچ،کَل،بزکوهی،آهو،پلنگ،کبک و تِيهُو را در آن فراهم آورده است. اين شهرستان دارای مراتع و جنگل های مرغوبی است که حدود ۳۰۰ هزار هکتار آن را جنگل تشکيل می دهد.در اين جنگل ها درختچه های گوناگونی مانند بادام کوهی،بنه ،ارژن و انجير کوهی يافت می شود .گياهان دارويي همچون پونه کوهی ،آويشن،گل گاوزبان،کاسنی،خارشتر،شيرين بيان و ريواس ، به وفور يافت می شوند.
یکی از منابع غنی سنگ مرمریت جهان در این شهرستان قرار گرفته که باعث رونق بیش از ۱۰۰ کارخانه سنگبری درمنطقه شده و سنگ این معدن به چین و ژاپن نیز صادر می شود. همچنین شهرستان خرم بید از نظر کشاورزی و دامپروری و زنبورداری از مناطق پررونق استان فارس محسوب میشود.محصولات مهم کشاورزی شهرستان گندم، جو، سیب زمینی و چغندر قند، گوجه فرنگی، ذرت دانه ای، خیار، حبوبات، انگور، سیب و بادام است. سیب زمینی این شهرستان از نظر کیفیت حائز مقام اول در سطح استان است.
صنایع دستی: گلیم، جاجیم، معرق سنگ، رودوزیهای سنتی، گبه و فرش از صنایع دستی و سوغات این شهرستان هستند. فرش خرم بید دارای شهرت جهانی بوده و یکی از مناطق مهم فرش بافی در ایران محسوب می شده است. همچنین این شهرستان هم اکنون به عنوان پایلوت صنایع دستی تراش و معرق سنگ نیز محسوب می شود.
غذای محلی: نان سنتی، قورمه، نان تیری، آش محلی گیاهی و آش شولی از غذاهای محلی خرمبید است.
جاذبه خرم بید
تفرجگاه طبیعی بیدستان: تفرجگاه بیدستان یکی از مناطق دیدنی است که در 5 کیلومتری صفاشهر در دل کوه بیدستان قرار دارد و دارای ساختمان، چشمه، استخر و باغ است که از جمله نقاط دیدنی و زیبای شهرستان محسوب می شود. مناطر طبیعی این تفرجگاه در فصل بهار و به ویژه اردیبهشت ماه جلوه های بسیار زیبایی از عظمت پروردگار را به نمایش می گذارد.
اقامتگاه بومگردی علیزاده خرم بید: اقامتگاه بومگردی علیزاده در شهر خرم بید استان فارس قرار دارد. این اقامتگاه خانه ای سنتی است که با فراهم آوردن امکانات رفاهی بومی و سنتی پذیرای گردشگران ایرانی و خارجی است.
روستای گردشگری خورجان صفاشهر: این روستای ییلاقی و منحصر به فرد دارای جاذبه های منحصر به فرد توریستی و گردشگری می باشد.این روستا در بخش مشهدمرغاب واقع است.این روستا دارای باغات بسیار قدیمی، خانه های زیبا و درختان هزارساله و هم چنین چشمه ساران متعدد می باشد.از دیگر جاذبه های این روستا می توان به قنات سبزه پوش، استانه مبارک امامزاده سید محمد حسین اشاره کرد.
اقامتگاه بومگردی فرواب پارس صفاشهر: فرواب پارس یکی از علمی ترین مجموعه های گردشگری و اقامتگاههای بوم گردی در ایران مرکزی است که در شمال فارس و شهر صفاشهر واقع گردیده است.اقامتگاه بومگردی فرواب پارس به مدیریت ایرانشناس، مورخ و پاسبان میراث فرهنگی و گردشگری، جابر حیدری فرد اداره میشود. استفاده از نیروهای متخصص و با تحصیلات عالیه مرتبط با موضوع فعالیت، موجب رشد روزافزون کیفیت خدمات و ویژگیهای علمی و تحقیقاتی مجموعه گردیده است. خدمات این مجموعه به صورت رزرو از قبل بوده و کیفیت بسیار مطلوبی دارد. مطالب ارائه شده در این مجموعه بر اساس تحقیقات علمی بوده و بسیار جذاب است. این مجموعه پیشگام معرفی دستکندهای شبکه ای، طبقاتی و چندمنطوره در ایران است و “دستکندشناسی” از برندهای مختص این مجموعه می باشد.
روستای قصر يعقوب: از روستاهای اطراف صفاشهر، که آب و هوای آن در بهار و تابستون معتدل و در پاییز و زمستان سرده. این روستا صدها چشمه طبیعی دارد که طبیعتی بکر و زیبا را ایجاد کرده است.مهم ترین چشمه آن چشمه مراد است که سرچشمه رودخانه این روستا است که این رودخانه در ادامه به سد سیوند میریزد.روستای قصر یعقوب، که پیشتر اتراق گاه عشایر بود، بیش از یکصد سال قدمت داره. آثار ارزشمند تاریخی اطراف روستا، قدمتی کهن تر از روستای فعلی دارند. ناحیه ای که روستای قصر یعقوب در آن استقرار یافته در روزگاران گذشته یکی از نواحی آباد منطقه فارس بوده.در نزدیکی این روستا نیز امامزاده ابراهیم قرار دارد که معروف به امامزاده شهدا است.
......................................
آرشیو
