اختصاصی طرفداری / در این قسمت به بررسی یکی پارامتر های دنیای فوتبال می پردازیم که از دسته Expected ها است. اصطلاح xG که این روزها به یکی از پر کاربردترین پارامترهای دنیای فوتبال تبدیل شده است را در مطالب مختلف دیده اید که ما مترادف فارسی امید گل را برای آن درنظر گرفته ایم. Expected ها پارامتر هایی هستند که یک اتفاق خاص درر زمین فوتبال را ارزش گذاری می کنند و معمولا این ارزش نیز عددی بین 0 تا 1 است.
در امید گل یا xG مرجع آماری مورد نظر به موقعیتی که منجر به شوت به سمت دروازه می شود ارزشی بین 0 تا 1 می دهد. این ارزش هم به عواملی همچون زاویه توپ نسبت به دروازه، وضعیت زننده ضربه، فاصله توپ تا دروازه و ... بستگی دارد.

برای مثال موقعیتی که تیمو ورنر دقیقه 14 بازی فینال لیگ قهرمانان اروپا از دست داد، xG 0.31 دارد. برای ارزش گذاری این موقعیت هم باید به این نکته توجه کنیم که 2 بازیکن رقیب نزدیک ورنر هستند و این بازیکن در شرایط متعدلی هم قرار ندارد.
گرچه همین پارامتر امید گل دارای نواقصی هست، برای مثال این پارامتر میزان فرصت طلبی مهاجم را به ما نشان نمی دهد.
پارامتر xA
یکی از پارامتر هایی است که برای نشان دادن میزان خلاقیت و اثر گذاری پاس های یک بازیکن در ریتم هجومی تیم استفاده می شود. xA مثل بقیه پارامترهای هم خانواده اش ارزشی بین 0 تا 1 برای اتفاق مورد نظر که همان پاس است در نظر می گیرد.
این پارامتر به ما نشان می دهد هر پاس تا چه حد احتمال پاس گل شدن را داشته است ربطی هم به گل شدن یا نشدن توپ ندارد. در حالت عادی برای سنجش میزان اثر گذاری یک بازیکن تعداد پاس گل هایش را در نظر می گرفتند که وابسته به عملکرد مهاجم بود. یعنی اگر مهاجم توپ را وارد دروازه نکند، هیچ پاس گلی برایش ثبت نمی کند و در واقع ارزشی برای پاسور در نظر گرفته نمی شود.
با توجه به تعاریف و کارکرد این پارامتر از "ارزش پاس" به عنوان معادل فارسی Expected Assists (xA) استفاده می کنیم این معادل فارسی با توجه به استفاده و کارکرد پارامتر استفاده شده است و خیلی توجهی به معنای تحت لفظی Expected Assists (xA) ندارد چرا که معنی ساده این عبارت "پاس مورد انتظار" است که خیلی از لحاظ معنا و ترکیبی برای استفاده در مطالب مختلف مناسب نیست.
تعریف مرجع آماری اوپتا برای پارامتر xA:
Expected assists measures the likelihood that a pass will be a primary assist. The model is based on the finishing location of the pass, what type of pass it was and a variety of other factors. This model is not reliant on whether a shot was taken from this pass, so credits all passes, regardless of whether they result in a shot
ارزش پاس، میزان احتمال پاس منجر به گل شدن یک پاس را می سنجد و این پارامتر به مواردی مثل مقصد یا نوع پاس بستگی دارد و صرف نظر از منجر به ضربه شدن یا نشدن توپ، به هر پاسی ارزش می دهد.
یکی دیگر از مبناهای سنجش میزان اثر گذاری یک بازیکن، تعداد پاس کلیدی است. در شمارش تعداد پاس های کلیدی تنها پاس هایی جزو آمار محسوب می شوند که منجر به ضربه شوند اما xA صرف نظر از ضربه به هر پاسی ارزش می دهد.
برترین بازیکنان لیگ انگلیس از لحاظ xA ثبت شده، برونو فرناندز با با مجموع xA ثبت شده 11.47 از این لحاظ است و این بازیکن از لحاظ میانگین در هر بازی عدد 0.33 را ثبت کرده است. اگر ارزش هر پاس گل را 1 در نظر بگیریم با توجه به این که برونو در طول بازی های لیگ انگلیس 12 پاس گل را به ثبت رسانده است از پاس های این بازیکن استفاده مناسبی شده چرا که عدد xA و تعداد پاس گل او به هم نزدیک است.
در سری آ هم رودریگو دی پائول، هافبک اودینزه با ثبت 11.7 xA برترین بازیکن سری آ از این لحاظ است. این در حالی است که دی پائول 9 پاس گل در این فصل به ثبت رسانده است و اگر در تیم اودینزه همه چیز ایده آل پیش می رفت، تعداد پاس گل های دی پائول حداقل باید عدد 11 را به ما نشان می داد چرا که ارزش پاس این بازیکن 11.7 است.
در اسپانیا هم لیونل مسی در صدر جدول حضور دارد.
در بوندسلیگا فیلیپه کاستیچ صدر جدول را در اختیار دارد.
هافبک ها هیچ گاه به اندازه مهاجمان در کانون توجهات نبوده اند اما در سال های اخیر با پارامتر هایی مثل (xT) Expected Threa یا همان ارزش تهدید و xA می توان عملکرد هافبک های تیم را دقیق تر بررسی کرد. البته این پارامتر ها برای بررسی سایر پست ها هم ارزش دارد و فقط مختص بازیکنان خط میانی نیست.
در قسمت های اخیر ایستگاه تاکتیک پارامتر های مختلفی مثل xA، xG، PPDA، xGchain را بررسی کردیم و حالا در قسمت های بعدی می توانیم به صورت دقیق تر به موضوعات جزیی تری مثل عملکرد یک تیم در طول فصل و .... بپردازیم.
پ.ن: عکس مطلب با احترام به کلودیو مارکیزیو یکی از بهترین هافبک های فوتبال که هیچ گاه آن طوری که باید و شاید از سوی هواداران و کارشناسان دیده نشد، انتخاب شده است.
قسمت های قبلی:
کاتناچیو چیست؟ چگونه می توان درهای فوتبال را بست و کلیدش را قورت داد؟ | ایستگاه تاکتیک
ایستگاه آنالیز فوتبال | PPDA چیست؟
ایستگاه آنالیز فوتبال | counter press چیست؟
آنالیز فوتبال | منطقه بندی زمین بازی از اریگو ساکی و فن خال تا پپ گواردیولا
آنالیز فوتبال | رجیستا چیست؟
آنالیز فوتبال | (xT) Expected Threat چیست؟
از تعریف Third-man تا اهمیت عرض در فوتبال؛ low block تیم های دفاعی را چگونه بشکنیم؟ (قسمت پایانی)
آنالیز فوتبال؛ low block تیم های دفاعی را چگونه بشکنیم؟؛ قسمت اول
آنالیز فوتبال؛ low block تیم های دفاعی را چگونه بشکنیم؟ (۲) | تعریف اصول superiority و Compactness
ایستگاه آنالیز فوتبال؛ سفر به لایه های زیرین فوتبال، هر دوشنبه در طرفداری