سوسنگرد مرکز شهرستان دشت آزادگان
سوسَنگِرد شهری است در شهرستان دشت آزادگان است که در استان خوزستان قرار گرفته‌است و دارای آب و هوایی گرم و خشک است. این شهر در ابتدا خفاجیه نام داشت که بعدها در زمان حکومت پهلوی به سوسنگرد تغییر نام یافت که هیئت وزیران در شهریور سال ۱۳۱۴ خورشیدی، نام خفاجیه را به سوسنگرد تغییر داد. البته باید یادآور شد در دوره ای هم نام این منطقه دشت میشان بوده‌است. سوسنگرد در زمان جنگ ایران و عراق، برای مدتی به اشغال ارتش عراق درآمده‌است.
در زمان جنگ، ارتش عراق ۳ بار برای تصرف سوسنگرد تلاش کرد که با مقاومت ارتش ایران و نیروهای مردمی مواجه گردید، ولی در حمله سوم شهر در محاصره ارتش عراق قرار گرفت؛ ولی دیری نپایید که عراقی‌های تا دندان مسلح شکست مفتضحانه ای از ایرانیان خوردند و سوسنگرد آزاد شد. از افرادی که در این شهر باقی‌مانده بودند، رزمنده‌های آذربایجانی بودند که، به خاطر همین در شهر تبریز بوستانی به همین اسم، نامگذاری شده‌است.
سوسنگرد طبق تقسیمات کشوری مرکز شهرستان دشت آزادگان است. سوسنگرد در شمال غربی اهواز و به فاصلهٔ ۵۵ کیلومتری این شهر قرار گرفته‌است. هویزه در جنوب غربی سوسنگرد و بستان در شمال غربی سوسنگرد قرار دارند و رودخانهٔ کرخه از آن می‌گذرد.
جمعیت این شهر ۵۱٬۴۳۱ نفر می‌باشد. مردم این شهر عرب و پیشه عمده مردم کشاورزی می‌باشد. از جمله طوایف عرب ساکن در شهر می‌توان از قبیله بزرگ ربیعه (الاماره (امیری)، میاح، باوی، اهل الکوت) (وبنی دینار)و سواری (طایفه‌ای بزرگ و شامل بیت اعواژه و بیت نصر) و بنی طرف (طایفه‌ای بزرگ و شامل) بیت سیاح، آلبویلال (جلالی)، الفرطوس (بیت اگروبا)، بیت محمد الصالح، بنی ساله، دحیمی، حمودی، بیت داغر، الحریزات، نیس (مدحج)، مرمض، «آلبوعبید»، الحیادر، سواری، سادات، زبیدات، ابوچلده، سواعد، الباویه، بیت حردان، بیت مهاوی. شرفاء و نگراوی (شبیبی) و عبیات والبوحرز و مزرعه و طایفه بزرگ بنی اسد (اسدی و سداوی و بیت جویدر) را می‌توان نام برد.
دانشگاه صنعتی شهدای هویزه یکی از دانشگاه‌های دولتی استان خوزستان است که در شهرستان دشت آزادگان (سوسنگرد) واقع شده‌است. این دانشگاه در سال ۱۳۸۸ تأسیس شد و ساختمان موقت آن در مرکز شهر سوسنگرد است ولی ساختمان اصلی آن که در حال ساخت می‌باشد در ۱۰ کیلومتری سوسنگرد واقع شده‌است. این دانشگاه در حال حاضر در دو رشته مهندسی مکانیک و مهندسی برق-الکترونیک دانشجو جذب میکند و در سال‌های آینده به تعداد رشته‌های آن افزوده خواهد شد. آدرس پردیس دانشگاه (در حال ساخت): خوزستان- دشت آزادگان- کیلومتر ۴۰ جاده اهواز- بین سوسنگرد و مزار شهدای هویزه. دانشگاه پیام نور مرکز سوسنگرد در سال ۱۳۷۱ با رشته‌های ادبیات فارسی - مدیریت دولتی و حسابداری شروع به کار کرد و اکنون در ۳۵ رشته کارشناسی به تعداد ۵۶۵۰ دانشجو در حال فعالیت می‌باشد.
در جهت سیاست‌های کلان دانشگاه آزاد اسلامی، حوزه معاونت امور سما دردانشگاه آزاد اسلامی واحد سوسنگرد در سال ۱۳۸۳ فعالیت‌های خود را آغاز نمود. مجتمع آموزشی فنی و حرفه‌ای سما سوسنگرد با هدف حمایت از دانش آموختگان فنی و حرفه‌ای و کارو دانش و امکان ادامه تحصیل برای آنان با توجه به کمبود پذیرش آموزشکده‌های دولتی به عنوان یک واحد آموزشی در سال ۱۳۸۳ تأسیس شد و از مهر ماه همان سال با پذیرش دانشجو در مقطع کاردانی در رشته‌های حسابداری، کامپیوتر آغاز به کار نمود. در پی تصویب رشته تأسیسات گامهایی جهت گسترش مرکز آموزشی و فرهنگی سما برداشته شد و در نهایت در حال حاضر این مرکز آموزشی و فرهنگی به عنوان یک مرکز مستقل در حال فعالیت است. این آموزشکده سعی در تصویب رشته‌های جدید شامل مکانیک خودرو و نقشه‌کشی معماری و همچنین صنایع شیمیایی می‌باشد که با تصویب نهایی این رشته گامهایی جهت توسعه کمی وکیفی آموزشکده برداشته شود.
از محلات این شهر می‌توان مشروطه، سراه هویزه، خزعلیه، نود دستگاه، کوی ۱۱۲ هکتاری، کوی زعفرانیه، بازار، بازار کویتی‌ها، کوی فرهنگیان، کوی فرهنگیان بستان، تکریم، ابو جلال جنوبی و شمالی، کوی ابوذر، کوی جهاد، منازل بنیاد شهید کوی مستضعفان و کوی ولایت را نام برد. مساجد معروف این شهر مسجد جامع، مسجد امام رضا، مسجد امام علی، مسجد کوی فرهنگیان، مسجد امیرالمؤمنین مشروطه و مسجد امام حسن مجتبی هستند.
میهمان نوازی عرب ها زبان زد است و کدبانویی و دست پخت زنان کوشا و زحمتکش اونها رو میشه از انواع خوراکی های سنتی، نان محلی خُبُز، طاباگ سیاح، کره حیوانی، خرما، ماهی کباب، حَشو ، مرغ شکم پر ، مفطح ” بره شکم پر ” و … متوجه شد. کباب کوبیده ، سبزی پلو ، قیمه ماهی ، خورشت سبزی و … از غذاهای محلی شهر به حساب میاد. یکی از نوشیدنی های سنتی این شهر که طعمی لذیذ و روح بخش دارد، قهوه تلخ عربی با فنجان مخصوص و دَلِه ای است که در وسط مُضیف ( کلبه ای سنتی ) سرو میشود.
شهر سوسنگرد بدلیل موقیعیت منطقه ای که داشته و تحمل جنگ تحمیلی ایران و عراق و از آنجایی که این شهر مدتی در حصر کشور عراق بوده است از جاهای دیدنی زیادی بهرمند نیست، اما اهالی این شهر اوقات فراغت خود را در پارک های جنگلی سوسنگرد و پارک ساحلی سوسنگرد(شهید سبهانی) میگذرانند.
شهرستان دشت آزادگان
شهرستان دشت آزادگان یکی از شهرستان‌های استان خوزستان در جنوب غربی ایران است.مرکز این شهرستان، شهر سوسنگرد است.مردم این شهرستان عرب و به زبان عربی سخن می‌گویند. دشت آزادگان در آغاز به دست میسان یا سهل میان معروف بود. در سال ۱۳۱۴ خورشیدی بنا به تصویب هیئت وزیران به دشت میشان تغییر نام یافت و پس از جنگ ایران و عراق، نام آن به دشت آزادگان تغییر یافت. دشت آزادگان از نخستین مناطق ایران است که به اشغال نیروهای عراقی درآمده‌بود. مرکز این شهرستان شهر سوسنگرد است. این شهرستان از شرق با شهرستان‌های شوش و اهواز هم‌مرز است.در خوزستان باد معروفی است به نام «سام» ، که از دشت میشان به طرف شمال شرق می‌وزد .بادی است بسیار گرم که در تابستان جریان دارد.
سرزمین مسنه یا میشان که در حدود قرن دوم میلادی استقلال یافته‌است ، قسمت کوچکی از خوزستان امروز بوده در مصب رود دجله که در آن زمان با فرات توأم نمی‌شده و مستقیماً به خلیج فارس می‌ریخته‌است و ظاهراً از جایی شروع می‌شده که رود کارون به دجله می‌ریخته‌است. در دوره اسلامی میسان را شامل نواحی واسط و بصره می‌دانستند و قصبه آن نیز میسان نام داشته‌است. چون ایرانیان به این ناحیه دشت میشان می‌گفته‌اند پیداست که ناحیه مسطح دو طرف دجله و کارون بوده‌است. ظاهراً این ناحیه تا حدود سال ۲۲۵ میلادی مستقل بوده‌است و در این سال اردشیر بابکان آن را جزو شاهنشاهی ساسانی کرده‌است. سرزمین مسن همان است که ایرانیان در صدر اسلام به آن میشان یا دشت میشان یا میشون می‌گفتند و اعراب آن را به میسان و دشت میسان بدل کرده‌اند و به همین جهت احتمال نزدیک به یقین می‌رود که در زمان ساسانیان هم به آن میشان می‌گفته‌اند . چنان‌که حکمران آنجا را «میشانشاه» لقب می‌دادند و مسن ضبط دیگری از همین کمه میسان است. به این کلمه نخست در قرون دوم میلادی برمی‌خوریم و به خط یونانی آن را «مسنه»Mesene نوشته‌اند
جاذبه های دشت آزادگان
اقامتگاه بومگردی مضیف بردیه سوسنگرد: میهمان خانواده ی حیدری در روستای سوسنگرد شوید. مضیف بردیه سه سالی ست که بنا به رسم قدیمی عرب ها در این روستا بنا شده است.عرب ها در زمانی نه چندان دور برای میزبانی از میهمانان خود، مضیف هایی خارج از خانه بنا می نهادند که تمامی سازه های آن از نی بوده است. مضیف در نداشته و رو به قبله بوده و میهمانان برای ورود بایستی کمی خم شوند.یکی از مهمترین مراسمی که در مضیف برگزار می شود، مراسم قهوه خوری است که بعد از نهار برگزار می شود. در این مراسم که آداب خاصی دارد، بعد از نوشیدن فنجان نخست چنانچه تمایل نداشته باشید فنجان را تکان دهید. اگر این رسم را فراموش کنید اجبار به نوشیدن فنجان دوم خواهید داشت.”فنیان” فنجان مخصوص عرب هاست که همه مهمانان با آن قهوه می نوشند. پذیرایی قهوه از سمت راست مضیف شروع می شودو کسیکه قهوه تعارف می کند، قهوه تعارف میکند فنجان را با دست راست می گیرد و مهمان باید آن را با دست راست بگیرید و بدون آنکه زمین بگذارد آن را بنوشد. اگر کسی سه بار فنیان را بدون حرکت به میزبان دهد و سه بار قهوه بنوشد، یعنی اینکه برای حل مشکلش نزد شیخ یا صاحب مضیف آمده تا وی مشکلش را حل کند.
تالاب هورالعظیم: هور العظیم یا تالاب بزرگ هویزه (هور الهویزه)، بزرگ‌ترین تالاب استان خوزستان و یکی از بزرگ‌ترین تالاب‌های داخلی ایران است که در غرب استان خوزستان در انتهای رود کرخه در منطقه مرزی دشت آزادگان قرار دارد. هور العظیم یکی از زیستگاه‌های حساس و مهم پرندگان مهاجر آبزی و بومی منطقه از جمله اردک‌ها، غار خاکستری، چنگر، انواع آبچلیک است. این تالاب یکی از برترین دیدنی های شهر است.
بهارستان: در روستای شریعتی سیدعباس از توابع این شهرستان، مکانی به نام بهارستان به مساحت ۳ هکتار وجود دارد که در این بهارستان انواع گل‌های شب بو به رنگ‌های مختلف کاشته و هر سال اسفندماه که این گل‌ها شکوفا می‌شوند به مناطق مختلف صادر می‌گردد، ضمن اینکه گردشگران داخلی و خارجی زیادی برای بازدید از این بهارستان به این منطقه سفر می‌کنند.
جنگل عفلوگ: جنگل عفلوگ، مکانی سرسبز در ۱۸ کیلومتری و شمال شهر سوسنگرد قرار است که به دلیل تلاقی طبیعت ماسه‌ای و جنگلی، مکانی مناسب برای استراحت و گذران لحظاتی خوش در هوای بهاری است.
جنگل ام الدبس: جنگل ام الدبس در ۵ کیلومتری بستان، یکی از زیباترین جنگل‌های ایران به شمار می‌رود که جذابیت زیادی برای گردشگران دارد. تپه‌های شنی و جنگلی ام الدبس، حدفاصل مزارع کشاورزی شمال رودخانه کرخه بستان و جنوب کوه‌های میشداغ واقع شده و از شرق به تپه ماهور‌های چذابه منتهی میشود.
پارک مرکزی شهر: پارک مرکزی شهر سوسنگرد از دیگر جاذبه‌های گردشگری تفریحی این شهرستان محسوب میشود که به صورت طرح یک گل سوسن احداث شده و از پارک‌های بزرگ استان محسوب میشود. رستوران سنتی داخل پارک شهر سوسنگرد با انواع غذاهای محلی و ستنی و همچنین چای و قهوه رایگان از گردشگران پذیرایی می‌کنند.
مرقد سیدفرج موسوی: سید فرج موسوی، فرزند سید خفی از سادات متدین و معروف شهرستان دشت آزادگان است که در روستای نعمه زندگی می‌کرد و کرامات زیادی دارد. ضریح مطهر این سید بزرگوار سال ۱۳۴۰ احداث و در سال ۱۳۷۵ تجدید بنا شد که محل آن کوی مشروطه شهر سوسنگرد است.
مزار شهدای سوسنگرد: مزار شهدای سوسنگرد قطعه‌ای از بهشت است که در دیار عزم و حماسه و ایثار و مقاومت و شهادت سوسنگرد قهرمان متجلی شده، مزاری که مردان دلاور و زنان غیرتمند شهر سوسنگرد را حلقه وصلی بین زمین و آسمان در دل خود جانمایی کرده است.
یادمان شهدای گمنام چذابه: این یادمان در محل تنگه چذابه و در غرب جاده فکه - بستان قرار دارد که در جریان عملیات خیبر نیز به منظور فریب دشمن عملیات ایذایی والفجر ۶ در تنگه چذابه و دشت چیلان صورت گرفت. البته متاسفانه قریب به ۴۰۰ نفر از رزمندگان در این عملیات مفقودالاثر شدند.
...................................
آرشیو
