مطلب ارسالی کاربران

ارزقی هروی کیست؟

مولانای جان ❤ 05/14/2021 - 23:52 مشاهده پروفایل

751 مشاهده / 4 دیدگاه 16 12

این مطلب توسط کاربران طرفداری ارسال شده است و دیدگاه طرفداری نیست. قوانین سایت کاربر محور / گزارش تخلف

🌹 درود بر شما ارجمندان ، همانند روزهای جمعه با معرفی شاعری از بوستان شعر و ادب پارسی در خدمتتون هستیم 🌹

🌹 ارزقی هروی 🌹

شرف‌الزمان ابوالمحاسن زین‌الدین ابوبکر جعفر بن اسمعیل وراق هروی متخلص به ازرقی.

ای دل ، ز شراب عشق گشتی سرمست

کز رنج خمار او بجان نتوان رست

گر از دل من چنین فرو داری دست

در روز ز دست تو بشب باید جست

اَزرَقی هِرَوی شاعر پارسی نیمهٔ دوم قرن پنجم هجری است که در دربار سلجوقیان در زادگاه خود هرات به‌سر می‌برد. ازرقی برخی از بهترین توصیف‌های طبیعت به زبان فارسی را سروده‌است.

سوز دل من ز بهر بار غم تست

اشک چشمم بهر نثار غم تست

این جان که ز دست او بجان آمده ام

زان می دارم که یادگار غم تست

با شمس‌الدوله طغانشاه پسر الب‌ارسلان ، حاکم خراسان معاصر بود و او را مدح کرد.

ازرقی به سبک خراسانی شعر می‌سرود و از او قصیده های پراکنده‌ای به‌جا مانده که در دفتری فراهم آورده‌اند.

گونه شعر او را طلیعه خروج از سبک خراسانی و زمینه برآمدن سبک عراقی به‌شمار آورده‌اند. سروده‌های ازرقی پرآرایه و زبان اشعارش دشوار است.

عشق تو زهر دل آشیانی نکند

‌ در تن جهد و زبیم جانی نکند

بر شحنۀ حسن خویش ، ای جان جهان

شحنه ببهانه ای جهانی نکند

به گفته بدیع‌الزمان فروزانفر، ازرقی «در طریقه شعر گرد سبک عنصری می‌گردد و به جواب قصایدش نظر دارد … از معانی علمی مخصوصاً ریاضی شعرش خالی نیست»

گویا کتاب سندبادنامه یا قسمتی از آن را ازرقی به نظم درآورده است.

دیوان این شاعر، بر اساس چند نسخه متأخر توسط سعید نفیسی تصحیح گردیده و در مرداد ۱۳۳۶ هجری از سوی کتابفروشی زوّار به چاپ رسیده‌است. دیوان مذکور مشتمل بر ۶۷ قصیده و نُه قطعه و ۱۰۸ رباعی، مجموعاً در ۲۶۷۴ بیت با مقدمه‌ای شانزده صفحه‌ای دربارهٔ اوضاع، احوال، زندگی شاعر و ممدوحان وی و معرفی نسخ در دسترس مصحّح است. این دیوان در ۱۱۳ صفحه (و شانزده صفحه مقدمه) بدون ذکر نسخه بدل، بر اساس پنج تذکره و شش نسخه خطی که اکثر این نسخ (به غیر از نسخه‌ای از دیوان انوری مربوط به قرن نهم که در حاشیه آن از دیوان ازرقی نیز اشعاری آمده) متعلق به قرن یازدهم به بعد است (دو نسخه مکتوب به قرن یازدهم و دو نسخه هم متعلق به قرن سیزدهم هجری). در همان سال، علی عبدالرسولی به خط خود دیوانی از این شاعر را بدون اشاره به نسخه یا نسخ در دسترس، در ۱۳۱ صفحه متن و نُه صفحه مقدمه، از سوی انتشارات دانشگاه تهران به چاپ رسانده‌است.

🌹 پیشینه ارزقی هروی 🌹

پدرش اسماعیل وراق هروی در طوس پیشهٔ وراقی (کتابفروشی) داشت (و همان کس است که به گفته نظامی عروضی فردوسی در فرار از غزنین به طوس در خانهٔ وی مخفی شد). از وی اشعاری اندک و استوار همچون مدحخواجه عبدالله انصاری باقی‌مانده‌است.

ازرقی بیشتر عمر خود را در هرات گذراند و قصیده‌های ازرقی غالباً در مدح دو تن از شاهزادگان سلجوقی است: یکی شمس‌الدوله طغانشاه و دیگری امیرانشاه بن قاورد.

ممدوح دیگری که ازرقی قصیده‌های شماره ۴۲ ( در گنجور بخوانید )

https://ganjoor.net/azraghi/aghas/sh42/

و ۵۲ در دیوان خود را در ستایش او سروده

امیر سعدالملک ابوعلی حسن، امیر غور و غرجستان است.

https://ganjoor.net/azraghi/aghas/sh52/

❤ ارزقی در سال ۴۶۵ دیده از جهان فرو بست ، روحش شاد ❤

🌻 همچنین بخوانید 🌻

مختصری در مورد زندگی هلالی جغتایی

https://www.tarafdari.com/node/1915543

مختصری درمورد زندگی ملامحمد فضولی

https://www.tarafdari.com/node/1905842

مختصری درمورد زندگی حزین لاهیجی