روز گذشته در مطلبی تحلیلی به بررسی نقش های متفاوتی که یک هافبک پست 6 می تواند داشته باشد، اشاره کردیم و گفتیم یک بازیکن پست 6 در فوتبال مدرن می تواند یکی از سه نقش destroyer - deep lying playmaker- holding midfielder را عهده دار باشد. در این قسمت به بررسی deep-lying playmaker که بین فوتبالی ها تحت عنوان رجیستا هم از آن یاد می شود، می پردازیم.
از لحاظ معنوی رجیستا یک واژه ایتالیایی است و در معنای روزمره، رجیستا به کسی گفته می شود که مدیریت یک بخش را برعهده می گیرد و حتی کارگردان یک اثر سینمایی هم گاها تحت عنوان رجیستا یاد می شود. اما در مطالب مختلفی ممکن است شما با عبارت deep-lying playmaker مواجه شوید که به نوعی به همان نقش رجیستا اشاره می کند.
اگر بخواهیم تعریف ساده ای برای یک پست 6 رجیستا در نظر بگیریم می توانیم بگوییم این بازیکن یک هافبک دفاعی با دید و هوش بازیسازی بالا است که وظیفه پخش توپ، تنظیم ریتم و ضرب آهنگ بازی و سازماندهی حملات تیم را بر عهده دارد.
ار آندره آ پیرلو به عنوان بهترین رجیستای تاریخ یاد می شود و البته بازیکنانی مثل ژابی آلونسو هم بوده اند که به خوبی این نقش را ایفا می کردند و در این مطلب برای احترام به هافبک سال های نه چندان دور یوونتوس و تیم ملی ایتالیا در مثال ها و تصاویر نمونه از حرکات آندره آ پیرلو استفاده کرده ایم چرا که پیرلو را می توانیم به عنوان یک معیار و استاندارد جهانی برای یک هافبک در نقش رجیستا در نظر بگیریم و در این مطلب هم وضعیت یک هافبک رجیستا را به صورت ایده آل در نظر گرفته ایم یعنی با در نظر گرفتن موفق ترین نمونه یک رجیستا به تعریف آن پرداخته ایم و قطعا تیم هایی هم بوده اند که با استفاده از رجیستا نتوانسته اند به آن چیزی که می خواهند دست پیدا کنند...
حالا در سه بخش به بررسی وظایف و ویژگی های یک رجیستا می پردازیم:
1- تنظیم سرعت و ضرب آهنگ بازی
با توجه به شعاع حرکتی یک رجیستا و محل قرار گیری اش در زمین، این بازیکن دید بسیار خوبی نسبت به ساختار تیم حریف و لاین هایش دارد.
این بازیکنان هنگام بازیسازی از عقب معمولا بین دو مدافع میانی قرار می گیرند و وظیفه پخش توپ را برعهده می گیرند و به نوعی تمام حملات تیم از این بازیکن آغاز می شود. رجیستاها معمولا از هوش فوتبالی بالایی برخوردار هستند و با توجه به چهار رفرنس پوینت اصلی در مورد پاس دادن یا ندادن و در مورد شعاع حرکاتی خود تصمیم می گیرند. (به طور مختصر 4 رفرنس پوینت اصلی فوتبال، توپ، یار حریف، یار هم تیمی و فضای اطراف بازیکن هستند. بازیکن هم با توجه به این 4 رفرنس پوینت تصمیم بعدی خود را مشخص می کند. برای مثال یک مدافع کناری قبل از این که تصمیم به نفوذ بگیرد، باید موقعیت مکانی خود نسبت به بازیکن های هم تیمی، بازیکن های حریف و محل توپ توجه کند و سپس به فضایی که مقابلش ایجاد شده هم نگاهی بیاندازد و تصمیم بگیرد آیا نفوذ در آن مقطع زمانی کار درستی است یا نه؟ شاید شما هم اصطلاح هوش فوتبالی به گوش تان خورده باشد. قدرت و سرعت تصمیم گیری با توجه به 4 رفرنس پوینت اصلی یکی از شاخصه هایی است که با آن می توان هوش فوتبالی یک بازیکن را سنجید...)
برای مثال زمانی که یک تیم قصد کنترل بازی را دارد این هافبک باید ریتم و ضرب آهنگ بازی را کُند کند تا هم از دامنه حملات تیم مهاجم کاسته شود و هم بازی را برای حفظ نتیجه کُندتر کند و برای این کار می تواند از تعداد پاس های طولی و پر ریسک بکاهد و با پاس های عرضی و صاحب توپ کردن گزینه پاس های مطمئن، مالکیت تیم را حفظ کند.
این که شما از حریف خود جلو باشید و بخواهید کاملا مالکیت میدان را در اختیار داشته باشید، امری بعید و غیرقابل تصور است مگر این که حریف شما به دنبال گل زدن نباشد و گرنه در چنین لحظاتی تیمی که به دنبال حفظ نتیجه است مالکیت را در اختیار ندارد اما این تیم باید توپ هایی را که پس از حملات حریف به دست می آورد مدیریت کند. یا زمانی که تیم به دنبال گل زنی است این هافبک باید ریتم بازی را تندتر کند و با ارسال پاس های پرریسک و خط شکن بلاک دفاعی حریف را بشکند. بخشی از تمایز رجیستا ها با توجه به این فاکتور مشخص می شود. چرا که برخی از تیم هایی که با رویکرد مالکانه بازی می کنند معمولا در موقعیت سازی و گل زنی مقابل تیم های دفاعی به مشکل می خورند.
هافبک رجیستا با هوش بازیسازی ای که دارد باید سریعا فضاهای خالی را شناسیایی کند و توپ را به آن منطقه برساند.
در این تصویر آندره آ پیرلو را مشاهده میکنید که با دید خوبی که دارد فضای خالی در زمین رئال مادرید را شناسایی می کند و یک پاس بسیار ارزشمند و خط شکن را برای هم تیمی هایش می فرستد. رئال مادرید در آن بازی با هافبمک های کناری اش به خوبی بازیکنان کناری یوونتوس را پوشش داد و یووه ای ها بار ها در طول بازی از کانال مرکزی برای حمله اقدام کردند. پاس بالا دو یونیت دفاعی حریف را می شکند و از ارزشمندی بالایی برخوردار است.
البته در این بین نحوه رفتار و شعاع حرکتی بازیکنان هم بسیار مهم و حیاتی است چرا که یک رجیستا هر چقدر هم توانایی های بالایی داشته باشد، باز هم به گزینه پاس های مطمئنی نیاز دارد.
در این صحنه هم پاس زیبای آندره آ پیرلو را مشاهده می کنید که به قصد بر هم زدن خط دفاعی رئال مادرید ارسال می شود.
در مطالب فنی فوتبال برای ارزش گذاری پاس های مختلف معمولا از متر و معیار زیر استفاده می کنند:
ارزشمندی انواع پاس
| نوع پاس |
میزان ارزشمندی |
| پاس رو به عقب |
یک امتیاز منفی |
| پاس در عرض |
صفر |
| پاس مورب (پاسی با زاویه بیش از 15 درجه به سمت دروازه حریف) |
یک امتیاز مثبت |
| پاس به قصد تعویض منطقه بازی |
دو امتیاز مثبت |
| پاس طولی بلند |
سه امتیاز مثبت |
| پاس تو در |
پنج امتیاز مثبت |
| پاس کلیدی |
پنج امتیاز مثبت |
2- وظایف دفاعی
هافبک های رجیستا را ما معمولا با خلاقیت و مهارت هایشان در بازی سازی و پخش توپ می شناسیم اما این هافبک ها دارای وظایف دفاعی هم هستند.
یکی از وظایف آن ها پوشش منطقه خالی مقابل لاین دفاعی تیم خودی است.
در این صحنه می بینیم که آندره پیرلو به عنوان رجیستا فضای جلوی مدافعان تیم را پوشش داده است.
هافبک های رجیستا در صورت نیاز باید از قدرت فیزیکی و تکلینگ خود هم استفاده کنند.
وظایف دفاعی یک رجیستا بستگی به سیستم و استراتژی های تیم هم دارد. معمولا ترکیب خط میانی تیم هایی که از رجیستا استفاده می کنند به صورت زیر است:
1) یک رجیستا و یک تخریبی مثل منچستر با حضور روی کین و اسکولز
2) یک رجیستا، یک هافبک دفاعی و یک هافبک وسط مثل بارسلونا با بوسکتس، ژاوی و اینیستا
3) یک رجیستا، یک بازیکن تخریبی و یک هافبک وسط مثل یوونتوس آلگری
3- شکستن خط پرس حریف
رجیستا ها با توجه به قدرت حفظ توپ و هوش بالایی که دارند می توانند کمک بسیار زیادی به تیم برای شکستن خط پرس حریف بکنند. برای مثال این بازیکنان می توانند با یک پاس 60 متری به راحتی سه لاین دفاعی حریف را از کار بیاندازند و مهاجم خودی را در موقعیت قرار بدهند. توصیه می شود برای درک این مطلب فیلم بازی های آندره آ پیرلو یا ژابی آلونسو را مشاهده کنید.
در این صحنه می بینید به وسیله رجیستا چگونه به راحتی منطقه بازی عوض می شود و برنامه های رئال مادرید به کلی برای پرسینگ به هم می ریزد. چرا که رئالی ها برای بازپس گیری توپ در سمت راست زمین تراکم ایجاد کرده اند.
در مورد بالا چیزی که بیشتر به چشم می آید جایگیری آندره آ پیرلو است که خودش را برای هم تیمی اش قابل دسترس کرده و منطقه بازی را عوض می کند.
در این صحنه هم می بینید تونی کروس توپ را از فضایی که مورد نظر تیم حریف برای پرس است را به فضای خالی می فرستد.
این روز ها یک رجیستای خوب دقیقا همان چیزی است که استقلال به آن نیاز دارد و به نوعی همان طور که تا سال ها خلا آندره پیرلو در یوونتوس حس می شد، خلا علی کریمی هم در استقلال حس می شود...
بیشتر بخوانید:
آنالیز فوتبال | (xT) Expected Threat چیست؟
از تعریف Third-man تا اهمیت عرض در فوتبال؛ low block تیم های دفاعی را چگونه بشکنیم؟ (قسمت پایانی)
آنالیز فوتبال؛ low block تیم های دفاعی را چگونه بشکنیم؟؛ قسمت اول
آنالیز فوتبال؛ low block تیم های دفاعی را چگونه بشکنیم؟ (۲) | تعریف اصول superiority و Compactness
ایستگاه آنالیز فوتبال؛ سفر به لایه های زیرین فوتبال، هر دوشنبه در طرفداری
