کیاکلا مرکز شهرستان سیمرغ
کیاکلا یکی از شهرهای استان مازندران ایران است. این شهر مرکز شهرستان سیمرغ است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیت این شهر برابر با ۸،۰۴۰ نفر بوده‌است. این شهر از محله‌های کیاکلا، دستکنده‌کلا، سرپل، سیدمحله، وازیمال، سوخت‌آبندان و شهرک شهیدبهشتی تشکیل شده‌است. فاصلهٔ این شهر تا قائمشهر ۱۴ کیلومتر، تا بهنمیر ۱۱ کیلومتر، تا جویبار ۱۳ کیلومتر، تا بابل ۱۵ کیلومتر و تا ساری ۲۴ کیلومتر است. شهر کیاکلا طبق آمار سال ۹۵ دارای ۸،۰۴۰ جمعیت بوده است. مردم کیاکلا به گویش قائمشهری که گویشی از زبان مازندرانی است صحبت می کنند.
نشانه‌های بر جای مانده از صفویه (امامزاده عبدالله قریه فری کلامن (مری فعلی) بلوک کیاکلا که از دربار صفویه در سده یازدهم مستمری نقدی و جنسی برای آن گرفته می‌شد) و حتی پیشتر از آن تپه‌های بجامانده از هزاره اول قبل از میلاد همچون تپه اکوک و آغوزدین همچنین وجود قلعه‌ای قدیمی در یکی از دهکده‌های کیاکلا نشان می‌دهد که مردمی در این دیار سکونت داشتند و این‌جا مرکز حکومتی بود و تدابیر سخت نظامی همانند دژی استوار برای آن وضع شده؛ و تپه‌های باستانی که به نام «دین» در جای جای این منطقه می‌باشد گواه این مطلب است. نشان‌های فرهنگی دیگر همانند مقابر و مشاهد بزرگانی همچون ابویعقوب بن یوسف بن الحکم بن یعقوب تنبلایی و آیت الله سید ابراهیم ثاقبی نجارکلایی و آیت الله سید حسن بهشتی سمناکلایی و از دیگر افراد سرشناس کیاکلا می‌توان به شیرزاد گرجی نژاد که مدیر مدرسه قدیمی کیاکلا در محله سرپل بوده اشاره کرد؛ منابع تاریخی موجود در بعد از ظهور اسلام تا حکومت قاجاریه، مطلب روشن و خاصی را دربارهٔ "کیاکلاً بیان نمی‌کنند. زیرا در قرون گذشته، شهرهای مازندران یا طبرستان به تعداد شهرهای فعلی نبوده‌است. اما آنچه به اختصار نقل می‌شود حاکی از آن است که کیاکلا از سال ۲۵۰ هجری قمری و شاید پیش از آن به صورت دهستان و بلوک بوده‌است.
اردشیر برزگر در کتاب "تاریخ طبرستان" آنجا که در مورد شهرها و آبادی‌های بعد از اسلام توضیح داده‌است یکی از بخش‌های آباد را "رزمیخواست" می‌داند. رزمیخواست بخشی بوده از شهرستان بابل کنونی که تا سده سوم اسلامی در دست اسپهبدان مزمغانی بوده‌است، چانکه ابن اسفندیار گوید:"... و مزمغان بن ونداد امید پیش از این محمد بن اوس (نایب خلیفه عباسی) به خشم… بود… چون کار حسن زید (داعی الکبیر ۲۵۰–۲۷۰ ق) قوت گرفت از بیشه بیرون آمد و به مامطیر (بارفروشده– بابل) رسید، روز پنجشنبه بیست و ششم شوال (۲۵۰ق) و مردم را با بیعت حسن زید دعوت کرد… حسن زید… پادشاهی رزمیخواست… به او سپرد و مثال داد که با ساری رود… (مصمغان) با حدود ساری رفت و به نوروز آباد (پوتم) لشگرگاه ساخت…" و پوتم را امروز فوتم خوانند؛ و دهکده‌ای است میان دو ده جدید الاسلام و اسماعیل کلای بلوک کیاکلای میان دو شهر شاهی و بابل. دوری پوتم از کیاکلا ۱۲ و ساری ۳۳ و جاده شوسه ۵ کیلومتر و دارای ۲۵ خانوار و ۱۵۰ تن مردم. در سفرنامه شخصی که اهل روسیه بود آمده‌است که در سیدمحله مردمانی قوی هیکل و تنومند زندگی می‌کردند که به آبادکردن جنگلها و دامداری امرار معاش می‌کردند.
آداب و رسوم مردم کیاکلا تقریبا شبیه مناطق همجوار است. هر چند در گذر زمان، آداب و رسوم منطقه با تغییر و تحولات مختلفی روبرو شده اما هنوز برخی از این آداب و رسوم به قوت خود در این منطقه باقی‌اند. برپایی مراسم نوروز باستانی، چهارشنبه سوری، شب یلدا، ماه رمضان، عید فطر و سایر اعیاد اسلامی و ملی از جمله این آداب و رسوم است. متاسفانه برخی از فرهنگ‌های کهن و غنی این منطقه و سایر مناطق که دارای پیام‌ها و ارزش‌های مطلوبی بوده؛ در حال فراموشی می‌باشند. برای مثال یکی از این آیین‌ها، دید و بازدید دسته جمعی نوروزی ساکنان روستاها در ایام تعطیلات است که اکنون کمتر این رفتار در این مناطق دیده می‌شود.
این شهر مانند مناطق دیگر استان، دارای تنوع غذایی فراوانی است. غذاهای محلی و سنتی همچون خورشت سیر انار، بشته واش، مالابیج، بیج بیج، ترش سماق، ناز خاتون، باقلا وابیج، کدو بره، آغوز مسما، ترش ترشو، دوپتی، اسپناساک، اسفناج مرجی، خورشت آلو، کئی پلا و آش کدو در این منطقه طبخ می‌شوند. این غذاها از طرفداران زیادی در بین گردشگران و مسافران برخوردار هستند. به همین دلیل خیلی از گردشگران وقتی پایشان به این مناطق می‌رسد تهیه و صرف این غذاها را در برنامه‌های روزانه خود قرار می‌دهند. تنوع غذاهای این منطقه از جاذبه‌های گردشگری شهرهای شمالی از جمله کیاکلا محسوب می‌شود بنابر‌این حفظ و نگهداری فرهنگ پخت و تهیه آن‌ها، از لوازم رونق صنعت گردشگری در این منطقه و مناطق مشابه است.
شهرستان سیمرغ
شهرستان سیمرغ با مرکزیت شهر کیاکلا یکی از شهرستان‌های استان مازندران در شمال ایران است. شهرستان سیمرغ بیستمین شهرستان تأسیس شده در استان مازندران است. این شهرستان در آذر ماه ۱۳۹۱ به دستور رئیس‌جمهور محمود احمدی‌نژاد با تغییر نام و ارتقای بخش کیاکلا و انتزاع آن از شهرستان قائمشهر ایجاد شد. بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت شهرستان سیمرغ (بخش کیاکلا ی سابق) در سال ۱۳۹۵ برابر با ۱۹ هزار و ۳۷۶ نفر بوده‌است.
بر اساس مصوبه هیئت دولت در سال 1391 شهرستان سیمرغ به مرکزیت شهر کیاکلا از ترکیب بخش مرکزی به مرکزیت شهر کیاکلا و بخش تالارپی ایجاد می شود. بر این اساس، دهستان طور به مرکزیت روستای خراط کلا با ترکیب روستاهای کارتیج کلا ،رضوان کلا ،خراط کلا، اخته چی ،گوشتی کلا ،زیار کلا ،شیر خوار،لاله زارکتی و صلح دار کلا در تابعیت بخش کیاکلا ایجاد می شود. طبق این مصوبه ، بخش تالارپی به مرکزیت روستای سنگتاب از ترکیب دهستانهای تالارپی و طور در تابعیت شهرستان قائم شهر ایجاد می شود. همچنین، روستاها و مزارع تنبلا ، پهناجی ، جمال کلا ،برج خیل ، پایین دسته رکنکلا ،دینه سررکن کلا در تابعیت بخش کیاکلا شهرستان قائم شهر ایجاد می شود.
جاذبه های سیمرغ
بازار کیاکلا: بازار این شهر از قدمتی طولانی برخوردار است. . این بازار یکی از قدیمی‌ترین بازارهای شمال کشور و از جاذبه های گردشگری کیاکلا محسوب می‌شود. در این بازار محصولات و تولیدات مختلف و متنوع مردم این منطقه عرضه می‌شوند. در بازار کیاکلا محصولات کشاورزی از جمله برنج، حبوبات، صیفی‌جات، ماهی و خیلی دیگر از تولیدات محلی به مشتریان ارائه می شود.
روستای برج خیل: بلوار اصلی کیاکلا را به سمت میدان شهر ره می سپاریم و در فاصله هفت کیلومتری آن به روستای برج خیل می رسیم . این روستا دارای ۱۲۰ خانوار جمعیت است که مجموعا ۴۰۰ نفر را تشکیل می دهد. برج خیل از شمال به روستای دینه سر ، از جنوب به روستای ملا کلا ، ازغرب به برج خیل لنگور و از شرق به بالا دست رکن الکلا منتهی می شود. اهالی برج خیل عموما کشاورز و دامدار هستند.بستن جارو از دیگر مشاغلی است که اکنون از تب و تاب افتاده و تنها عده ی انگشت شماری از مردمان برج خیل به این کار اهتمام دارند. روستای برج خیل از خیابانها و کوچه های آباد و خوش منظره برخوردار است و امکاناتی چون معابر آسفالته ، نانوایی ، گاز شهری و مدرسه ابتدایی در آن وجود دارد. پیرتکیه با قدمتی ۴۰۰ ساله که بنای جدید آن در سال ۱۳۶۰ احداث شد معرف عمق باور و اعتقادات دینی مردم روستای برج خیل است . رود تلار روستای برج خیل را به دو قسمت تقسیم می کند .پیش از احداث پل رودخانه ی تلار مردم روستا از قایق برای عبور و مرور استفاده می کردند.اما ساخت این پل دوسوی روستای برج خیل را به هم پیوند زد. آب بندان روستا از جاذبه های طبیعی روستای برج خیل است .
رود تلار: این رود، روستای برج خیل را به دو قسمت تقسیم می کند. حاشیه این رود پوشیده از گل و گیاه و درخت است که فضایی دیدنی در این منطقه ایجاد کرده است. بر روی این رودخانه، پل هایی زیبا ساخته شده‌اند. پیش از احداث پل رودخانه تلار، مردم روستا از قایق برای عبور و مرور استفاده می‌کردند. ساخت این پل دوسوی روستای برج خیل را به هم پیوند زد. آب بندان روستا از جاذبه‌های طبیعی روستای برج خیل است.
.................................
آرشیو
