تیم های استقلال و پرسپولیس تاکنون 94 بار با هم بازی کرده اند و اولین دیدار این دو تیم هم به سال 1347 بر می گردد. در طول مقاطع زمانی مختلف گمانه زنی های زیادی در مورد تعداد دربی ها یا اتفاقی که در آن رخ داده است می شود و حالا رسانه در این سلسله مطالب به مرور کامل و جامع تاریخچه دربی تهران می پردازد...
به گزارش طرفداری،ٰ رقابت های باشگاهی در سال 49 با قهرمانی تاج خاتمه یافت تا این تیم به عنوان نماینده فوتبال ایران برای شرکت در رقابت های جام باشگاه های آسیا در فروردین ماه 1350 معرفی گردد. در عرصه ملی هم تیم ملی فعلا تورنمنتی را پیش رو نداشت تا توجه تمامی فوتبال دوستان به رقابت های باشگاهی باشد. پیش از اعزام تاجی ها، فدراسیون فوتبال ایران اقدام به از سر گیری رقابت های باشگاهی در فصل جدید نمود و در دی ماه سال 49 قرعه کشی فصل جدید را انجام داد تا طبق برنامه از ابتدای بهمن ماه رقابت های فصل جدید آغاز شود. این اقدام فدراسیون در کنار سایر تصمیمات غیر حرفه ای مدیران آن زمان اعتراض تعدادی از تیم ها را در بر داشت که سرآمد آنها پرسپولیسی ها و شخص علی عبده بودند که حتی تهدید به کناره گیری از بازی ها کردند.
ترکیب تیم فوتبال پرسپولیس در دربی هشتم
ایستاده از راست: عزیز اصلی، ابراهیم آشتیانی، رضا وطنخواه، اصغر ادیبی، فریدون معینی، جعفر کاشانی
نشسته از راست: همایون بهزادی، صفر ایرانپاک، علی پروین، داریوش مصطفوی، اکبر محمدی
فدراسیون در اقدامی عجیب 15 تیم را در یک گروه قرار داد تا بازی ها در هر هفته با استراحت یک تیم همراه شود در شرایطی که میتوانستند با تصمیمی فوتبالی تر تعداد تیمها در دسته اول باشگاه های تهران را به عددی زوج برسانند. مورد دیگری که از سوی رسانه ها و تیم ها مورد اعتراض قرار گرفت عدم استفاده داوران از کارت های زرد و قرمز در طول فصل بود. همچنین پرسپولیسی ها به قرعه کشی رقابت ها هم معترض بودند. به علت وجود 15 تیم و استراحت کردن یک تیم در هر هفته، در مجموع بازی ها در 15 هفته برگزار میشد. علاوه بر موارد ذکر شده، سرخپوشان که مدعی کسب عنوان قهرمانی بودند به این که در هفته آخر استراحت داشتند هم معترض شدند. اینکه پرسپولیس رقابت ها را یک هفته زودتر از سایر رقیبانش در راه قهرمانی به پایان برساند یک ظلم آشکار به سرخپوشان بود (در شرایطی که در صورت تساوی امتیازات، تفاضل گل تعیین کننده است). ضمن اینکه به علت حضور تیم تاج در جام باشگاه های آسیا در فروردین ماه، وقفه ای نسبتا طولانی و 71 روزه هم در بازی های آبی پوشان در جام باشگا های تهران بوجود می آمد.
به هر ترتیب با فراز و نشیب فراوان این بازی ها در روز نهم بهمن 1349 شروع شد و طبق برنامه در هفته سیزدهم دو تیم پر طرفدار پایتخت، در شرایطی که تاجی ها در هفته یازدهم استراحت کرده بودند و پرسپولیسی ها در هفته پانزدهم استراحت داشتند، باید رو در روی هم قرار میگرفتند.
تاج بعد از کسب مقام سوم در جام باشگا های آسیا و از سر گیری بازی های خود در جام باشگاه های تهران تا هفته سیزدهم با 19 امتیاز و تفاضل گل 16+ ، در شرایطی به مصاف پرسپولیس میرفت که سرخپوشان با یک بازی بیشتر 21 امتیازی بودند و با تفاضل گل 14+ در صدر جدول رده بندی قرار داشتند. تاجی ها به دنبال کسب پیروزی در این بازی بودند تا بتوانند با توجه به تفاضل گل بهتر نسبت به رقیب به صدر جدول برسند و سرنوشت قهرمانیشان را به دست خود بگیرند. هرچند که تساوی هم، با توجه به اینکه پرسپولیس تنها یک بازی باقیمانده داشت، برای تاجی ها مثمر ثمر بود. در سوی دیگر سرخپوشان به دنبال کسب هر دو امتیاز این بازی بودند تا با توجه به یک بازی کمتر باقیمانده نسبت به تاج فاصله خود را با این تیم به چهار امتیاز برسانند و نیمی از راه قهرمانی را طی کنند.
حساسیت بازی مافوق تصور بود، هواداران از تهران و شهرستان های مجاور به سمت ورزشگاه امجدیه هجوم آورده بودند. تعدد هواداران در خیابان های اطراف ورزشگاه به قدری بود که ترافیک تهران را مختل کرده بود و بلیط مسابقه تا چهار برابر قیمت در بازار سیاه به فروش میرسید. هوادارانی که بلیط بازی را داشتند از ساعت ها قبل از شروع بازی در سکوهای استادیوم حضور یافته بودند و آماده تماشای بازی تیم محبوبشان میشدند. تا قبل از شروع بازی حدود 35 هزار هوادار متعصب دو تیم سکوهای ورزشگاه را اشغال کرده بودند و منتظر شنیدن سوت آغاز مسابقه بودند. این تعداد تماشاگر برای یک بازی باشگاهی تا آن زمان یک رکورد جدید به حساب میامد.
اینفوگرافیک خلاصه دربی هشتم
فدراسیون فوتبال که از حساسیت بازی آگاه بود توفیق بهراموف از شوروی را برای قضاوت این بازی دعوت کرد، داوری که سابقه حضور در فینال جام جهانی 66 به عنوان کمک داور اول را در کارنامه دارد و از قاطعیت بالای در صدور آرا برخوردار است. با شروع بازی این تیم پرسپولیس بود که حملات خود را آغاز کرد و تاجی ها به دستور رایکوف با احتیاط بیشتری سعی در اداره بازی داشتند. در همان دقیقه دوم اولین خطر روی دروازه تاج ایجاد شد و چیزی نمانده بود که داریوش مصطفوی دروازه تیم سابقش را روی کاشته ارسالی آشتیانی باز کند که توپ راهی اوت شد. در پی این حمله در دقیقه پنجم بازهم پرسپولیس روی ارسال وطنخواه از جناح چپ با دخالت بهزادی صاحب موقعیت گل شد که این بار ضربه سر ایرانپاک از روی نقطه پنالتی به اوت رفت. این صحنه ها در دقایق 10 و 15 هم تکرار شد و فشار بی امان پرسپولیسی ها روی دروازه تاج ادامه داشت. در دقیقه دهم شوت معینی به اوت رفت و در دقیقه 15 ضربه زیبای مصطفوی با عکس العمل زیباتر حجازی دفع شد. دو دقیقه بعد و در شرایطی که این بار حجازی هم تسلیم شده بود تیرک دروازه سد راه ضربه سرکش معینی شد. سانتر ارسالی روی دروازه تاج با ضربه سر قلیچ خانی به پشت محوطه جریمه دفع شد و شوت سرضرب معینی با بد شانسی به تیرک دروازه برخورد کرد.
مظلومی و آشتیانی دو فرد موثر در تیم های پرسپولیس و تاج بودند که با هم درگیری فراوان داشتند. به یاد داشته باشید که مظلومی مهاجم است و آشتیانی مدافع اما اینجا آشتیانی را در کار حمله و مظلومی را در حال دفاع مشاهده میکنید
(دنیای ورزش - 29 خرداد 1350)
حملات پر دامنه پرسپولیس در بیست و چهارمین دقیقه بازی نتیجه داد اما داور با قاطعیت گل بهزادی را به علت خطا روی حجازی مردود اعلام کرد. سرانجام در دقیقه بیست و پنجم تاجی ها هم خودی نشان دادند. کاشته جباری روی دروازه پرسپولیس با ضربه سر مسعود معینی همراه شد که با اختلاف بسیار کمی به بیرون رفت. در شروع مجدد بازی صفر ایرانپاک به سرعت این حمله را پاسخ داد و با یک ضربه سنگین از فاصله دور دروازه حجازی را تهدید کرد اما در این صحنه هم دروازه بان تاج موفق تر بود. رایکوف که نبرد را مغلوبه میدید برای تقویت خط دفاع تیمش در دقیقه 27 مسعود معینی را بیرون کشید و منصور پورحیدری را به زمین مسابقه فرستاد. ورود پورحیدری برای تاج خوش یمن بود. در دقیقه 31 روی اشتباه وطنخواه در ارسال پاس به عزیز اصلی، علی جباری با تیزهوشی به توپ رسید و با یک پاس در عمق غلامحسین مظلومی را در گوشه چپ محوطه جریمه پرسپولیس صاحب توپ کرد. مظلومی هم در مصافی تک به تک، عزیز اصلی را که برای جبران اشتباه وطنخواه از دروازه خارج شده بود، مغلوب کرد و تاج را به اولین گل بازی رساند.
گل تاج، به دنبال پاس جباری و فرار سریع مظلومی - شماره 9 - و ضربه خوب او به ثمر رسید. اصلی - دروازه بان پرسپولیس - نتوانست در مقابل ضربه مظلومی که با هشیاری نواخته شده بود، عکس العمل نشان دهد و توپ از سمت مخالف محلی که اصلی جا گرفته بود درون دروازه پرسپولیس جا گرفت!
(روزنامه کیهان - 29 خرداد 1350)
مظلومی سنتر فروارد تاج که تا قبل از مسابقه شایع شده بود آسیب دیده و قادر به بازی نست تنها گل تاج را که تا پایان بازی برای تاجیها شادی آفرین بود بثمر میرساند. اصلی هرگر منتظر یک چنین ضربه بریده و منحرف کننده ای نبود. اکبر محمدی که دوان دوان به سمت دروازه می آید و کاشانی که مسیر توپ را می نگرد غفلت زده ناظر ورود توپ به دروازه اند
(کیهان ورزشی - 29 خرداد 1350)
شادی گل غلامحسین مظلومی و کارو حق وردیان از تاج و واکنش نیمکت سرخپوشان و سرمربی تیم حسین فکری
این صحنه دو دقیقه بعد باز هم با اشتباه مدافعان پرسپولیس تکرار شد اما این بار مظلومی در محوطه شش قدم توپ را از دست داد. با این گل روند حملات پرسپولیس شدیدتر شد و تاجی ها بیشتر از قبل به لاک دفاعی فرو رفتند. تا پایان نیمه اول سه بار دیگر حجازی دروازه تیمش را از خطر گل حتمی نجات داد، در دو صحنه هم که او مغلوب شد این علی جباری و منصور پورحیدری بودند که ضربات مهاجمان پرسپولیس را از روی خط دروازه دور کردند تا تاج نیمه اول را پیروز به رختکن برود.
اکبر محمدی پا به توپ درون محوطه جریمه تاج نفوذ کرده و جواد قراب نگران به حرکت وی مینگرد. دورتر راست کاشانی و چپ جباری صحنه را تعقیب می کنند
حسین فکری، سرمربی پرسپولیس با آغاز نیمه دوم رحیمی پور را جایگزین بهزادی کرد. با این تغییر رحیمی پور به دفاع راست رفت و آشتیانی آزادی عمل بیشتری پیدا کرد تا بتواند در حملات تیم شرکت موثرتری داشته باشد. در سمت مقابل رایکوف که از نتیجه تساوی هم راضی بود حالا بازی را برده بود و نیازی به حمله کردن نمیدید. همین موضوع باعث شد در که نیمه دوم توپ و میدان کاملا در اختیار پرسپولیسی ها باشد. حملات متعدد پرسپولیسی ها مدافعان تاج را به خطا وادار میکرد که خشن ترین چهره کارو حق وردیان بود. اولین خطر جدی در دقیقه 63 روی همکاری پروین و ایرانپاک روی دروازه تاج ایجاد شد که با دفع ناقص حجازی توپ در محوطه جریمه به آشتیانی رسید اما ضربه این بازیکن با برخورد به تیر دروازه راهی اوت شد. یک دقیقه بعد آشتیانی سه نفر را دریبل کرد اما حرکت زیبای انفرادی او به دستان حجازی ختم شد.
این صحنه ایست از حمله پرسپولیس و دفاع تاج. ادیبی توپ را از کارو عبور داده در حالیکه ایرانپاک و آشتیانی نگران پایان کارند. حضور حاج قاسم در این صحنه نمونه ای از دفاع مطلق تاج در نیمه دوم بازی را نشان میدهد
(دنیای ورزش - 29 خرداد 1350)
رایکوف زیر فشار همه جانبه پرسپولیسی ها در دقیقه 75 مسعود مژدهی را به جای عزت جان ملکی به میدان فرستاد تا گوشه چشمی هم به ضد حملات داشته باشد. سرمربی سرخپوشان هم یک دقیقه بعد محمود خوردبین را به جای رحیمی پور وارد بازی کرد تا در کنار صفر ایرانپاک در خط حمله قرار بگیرد. پشت سر این دو، داریوش مصطفوی، علی پروین، اصغر ادیبی و رضا وطنخواه هم به سمت دروازه تاج یورش میبردند تا فشار حملات بیش از پیش شود.
علیرضا حاج قاسم بازیکن جوان تاج دیروز از جمله چهره های پرکار این تیم بود. در عکس در حال درگیری با معینی بازیکن پرسپولیس دیده می شود
(روزنامه اطلاعات - 29 خرداد 1350)
در دقیقه 80 تاجی ها روی یک ضد حمله سریع توسط مژدهی روانه دروازه پرسپولیس شدند که با خطای کاشانی روی مژدهی یک ضربه آزاد نصیب آبی پوشان شد. ضربه آزاد را مظلومی روانه دروازه پرسپولیس کرد اما این عزیز اصلی بود که با یک عکس العمل سریع توپ را دفع کرد.
کارو هافبک تاج دیروز برخلاف همیشه بعوض حکومت بر توپ و بازی در پی خشونت بود! در عکس او قصد تصاحب توپ ایرانپاک را دارد!
(روزنامه اطلاعات - 29 خرداد 1350)
هشت دقیقه مانده به پایان بازی باز هم صفر ایرانپاک با یک حرکت انفرادی میرفت تا کار را به تساوی بکشاند که با بد شانسی توپش به تیر عمودی دروازه اسابت کرد. در دقیقه 89 در یک رفت و برگشت روی دروازه تاج توپ پشت محوطه جریمه به پروین رسید که ضربه فنی این بازیکن با عکس العمل خیره کننده حجازی به کرنر فرستاده شد. در شرایطی که هواداران پرسپولیس در حال ترک ورزشگاه بودند پرسپولیسی ها از روی ضربه کرنر آخرین شانس خود را برای گلزنی امتحان کردند. ضربه کرنر به شکل پاس به پروین رسید، سانتر زیبای علی پروین روی سر ادیبی نشست و ضربه سر ادیبی را مطابق نود دقیقه گذشته حجازی دفع کرد اما این بار در برگشت صفر ایرانپاک تعلل نکرد و توپ برگشتی را از بین دستان حجازی به تور دروازه تاج رساند و کار را به تساوی کشاند. ضربه ایرانپاک با تصمیم داور بازی به آخرین ضربه بازی تبدیل شد چرا که توفیق بهراموف بدون در نظر گرفتن حتی یک دقیقه وقت اضافه (در شرایطی که حد اقل چهار تا پنج دقیقه وقت اضافه برای بازی تصور می شد) سوت پایان بازی را به صدا در آورد.
گل تساوی پرسپولیس در 30 ثانیه آخر بازی و در شرایطی به ثمر رسید که حجازی قبلا آن را با دست لمس کرده بود. ایرانپاک در این میان زرنگی کرد و توپ را از لای دست های حجازی ربود و درون دروازه جا داد عکس لحظه ورود توپ بدروازه را نشان میدهد
(روزنامه کیهان - 29 خرداد 1350)
کوشش های پرسپولیس سرانجام در این صحنه به نتیجه رسید و آن زمانی بود که ساعت ثانیه های پایان وقت را اعلام میکرد. ایرانپاک با سرسختی توپ را از میان چنگال های حجازی بیرون کشیده راهی دروازه کرده است، کارگرجم سخت نگران سقوط دروازه است و کاری از دستش بر نمی آید، ادیبی که پایه گل را نهاده از چشمانش برق شادی میجهد و پورحیدری اندکی دیر رسیده است
(کیهان ورزشی - 29 خرداد 1350)
با این نتیجه پرسپولیس با 13 بازی 22 امتیازی شد و صدرنشین باقی ماند. تاج هم با 12 بازی و 20 امتیاز در رده دوم قرار گرفت. بعد از وقفه ای 19 روزه که به علت حضور تیم ملی در بازی های دوستانه جام کوروش اتفاق افتاد، پرسپولیس در روز 17 تیر ماه و در آخرین بازی خود با هشت گل از سد تیم شگفتی ساز گارد گذشت و کارش در این رقابت ها را با 24 امتیاز و تفاضل گل +22 به پایان رساند. تاجی ها هم روز بعد در شرایطی که پرونده رقابت های رقیب اصلیشان در مسیر قهرمانی بشته شده بود در دو دیدار باقی مانده برابر تیمهای افسر و قصر یخ با نتایج 6-0 و 3-0 به پیروزی رسیدند تا ضمن جبران اختلاف چهار امتیازی با صدرنشین از نظر تفاضل گل هم بالاتر از پرسپولیس قرار بگیرند و فاتح رقابت ها شوند.
اینفوگرافیک پیراهن های دو تیم در دربی هشتم