پارسیان شهری در استان هرمزگان ایران است. این شهر مرکز شهرستان پارسیان است. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این مکان ۱۸٬۰۴۵ نفر (۴٬۹۹۵ خانوار) بوده‌است.
با توجه به اینکه این ناحیه گرم و مرطوب است، اما آب و هوای پارسیان از سایر نقاط استان معتدل‌تر است. شهرستان پارسیان یکی از بخش‌های تابع شهرستان بندر لنگه در استان هرمزگان بوده‌است که در سال ۱۳۸۳ به شهرستان ارتقاء یافت.طی سال‌های اخیر پیشرفت‌های قابل توجهی در منطقه به وجود آمده‌است که به‌وسیله نهادهای دولتی و همچنین نیکوکاران بوده‌است. شهرستان پارسیان از سمت شمال به شهرستان لامرد (استان فارس)، از سمت جنوب به خلیج فارس، از مغرب به شهرستان عسلویه (استان بوشهر) و از سمت مشرق به بخش شیبکوه از توابع شهرستان بندر لنگه در استان هرمزگان محدود می‌شود.
تعدادی از مردم این شهرستان در کشورهای حوزه خلیج‌فارس مشغول به کار هستند. درصد سواد در این منطقه نسبت به دیگر نقاط استان در سطح بالاتری است. گویش مردم این منطقه یکی از گویش های زیرسویی اچمی است که به صورت لهجه‌های مختلف به کار می‌رود.
مردم این منطقه، از نظر کشاورزی بسیار فعال بوده و محصولات خود را به سایر شهرستان‌ها ارسال می‌کنند و عمده محصولات کشاورزی این منطقه گوجه‌فرنگی، تنباکو، سبزیجات و خرما است. شغل اهالی صید، ماهی‌گیری و کشاورزی است، تجارت و سفر و کار در منطقه پارس جنوبی است. صادرات پارسیان در گذشته خرما و غله بوده‌است.
شهرستان پارسیان خوراک‌های خوش‌مزه و پرآوازه‌ای هم دارد. مردم ایران حسابی با خوراک‌های محلی و سنتی جنوب کشور آشنا هستند و معمولا برای خوردن آن‌ها راهی استان‌ها و شهرهای جنوبی می‌شوند. رستوران‌ها، غذاخوری‌ها و اقامت‌گاه‌های شهرستان پارسیان معمولا خوراک‌های سنتی و محلی این منطقه را طبخ می‌کنند و در اختیار مردم قرار می‌دهند. اگر گذرتان به این منطقه افتاد، حتما خوراک‌های لذیذ و خوش‌طعم جنوبی را امتحان کنید. از بهترین خوراک‌های محلی و سنتی پارسیان باید ته‌چین ماهی، قلیه ماهی ، هریسه (حلیم)، پلیل، مچبوس، دریه (گویده)، مری، مهیاوه، برنج سرخ، خرما گرما، ارحین، شامی، ودام، متو، چپاتی، برنج رشتکو، نان نازک، هشینه برشیده، مزروبه، دو گوگه، نان برزه، طهمه، مشو، دیشک، صلاه‌الخیر، کنگر، لگجی، پدیز، کوچیر، عربو، کتخ اوپیا، دو پیازه، کوکو و پدنه را نام ببریم. همان‌گونه که می‌بینید شمار این خوراک‌ها بسیار هستند و شاید نتوانید همه‌شان را امتحان کنید. ولی با این حال، همگی خوش‌طعم بوده و آوازه‌ی بسیاری دارند، پس هر کدام از آن‌ها می‌توانند ویژگی‌های خوراک‌های جنوبی را به نمایش بگذارند. افزون‌بر خوراک‌هایی که نام بردیم، پارسیان دارای شیرینی‌های محلی فراوانی هم هست. این شیرینی‌ها، نام‌هایی از جمله لقیمات، رنگینک، فرنی، خم‌فروش، خرما دیشو، ساگو، حلوای انگشت، پیچ، نشا، نان برزه، خرک پخته دارند. پس یادتان باشد در کنار بازدید از دیدنی های شهرستان پارسیان ، حتما خوراک‌های خوش‌مزه آن را هم بخورید!
این منطقه دارای قسمت‌های زیادی است که از این میان می‌توان به باغستان، دشتی، بستانو، بهده، احمدی ،بوچیر، جهواز، شیوو، مغدان، ستلو، کوشکنار، فومستان، میلکی، خوزوو برکه دکا، سروباش، یرد خردو، یردخلف، یُرد قاسمعالی، یُرد کوخردی، کناردان، روستای عمانی، روستای هشنیز اشاره کرد.
در منطقه پارسیان دره‌های متعدی وجود دارد که به صورت مسیل یا رودخانه فصلی در جریان است، مشهورترین دره‌های منطقه عبارت‌ند از:دروای سگی، دروای لییو، درواه گبری، رودخانه، درواه حلوای، درواه گز آبدین، درواه چا درواه، دروای پیاله‌ای، درواه پندنی، دروای بوگال، درواه تنگ بردول، و درواه آبیار. در گوشه و کنار بعضی از این درواه‌ها زمین‌های (جوکار) وجود دارد که بعضی اوقات کشاورزان در آن جو و گندم می‌کارند و در سال‌هایی که شهرستان با خشکسالی روبه رو شده‌است دیگر این دره‌ها آبگیری نمی‌شود.
در منطقه پارسیان نخلستان وسیعی وجود دارد و در زمان پیشین محصولات خرما و غله از این منطقه به هند ومومباسا برده می‌شده‌است و مردم منطقه از راه تجارت و سفر به هند و آفریقا امرا معاش می‌نموده‌اند، نخلستان پارسیان به شرح زیر است:
نخل فولاد، نخل جنگل غربی، جنگل بوخی، جنگل قاسمی‌ها، جنگل شیبانی‌ها، نخل خلفانی، نخل ملا خنجیها، نخل خجه کش (هیزم کش)، نخل درواه، نخل خواجه، نخل علی قاسم، نخل ملا اسحاق، نخل باقر حافظی، زریبه میر، زریبه ملا احمد وهزارها باغ‌ها و نخلستان‌هایی که در دوران گذشته در منطقه وجوده داشته‌است که متأسفانه به‌علت ایجاد سدهای کوچک در مسیر آبخور این زمین‌ها و کمبود آب شیرین، بیشتر نخل‌ها مرده و نابود شده‌اند. از زمان ایجاد این سدها اکثر نخلستان‌های منطقه خشک شده‌اند.
آب و هوای آن گرم و خشک با زمستان های معتدل و تابستان های گرم و مرطوب است. وجود ۸۰۰ حلقه چاه کشاورزی و زمین های مساعد، این شهرستان را به یکی از قطب های کشاورزی استان تبدیل کرده است. از گذشته های دور نیز پارسیان از مناطق کشاورزی بوده و برخی در مورد وجه تسمیه آن می گویند که به دلیل وجود گاوچاه های متعدد در منطقه به نام گاوبندی معروف بوده است. سفال ها وکوزه های کشف شده در این منطقه بیانگر آن است که تاریخچه سکونت در آن به بیش از۱۴۰۰ سال می رسد.
نکته دیگری که در تمایز این شهرستان نسبت به دیگر شهرستانهای استان قابل توجه است، سطح تحصیلات مردم و پیشرفت های علمی آن ها در زمینه های مختلف است. در سال های اخیر دو دانشگاه پیام نور و آزاد اسلامی نیز در منطقه ایجاد شده که زمینه ی مناسبی برای افزایش سطح تخصص و دانش به ویژه برای اهالی بومی آن می باشد.
صنایع دستی این شهرستان شامل موارد نامبرده می شود: بادبزن،کَتَل، خورجین، چاکون، تولک، بَرداله، مَهتک(گهواره)، حصیر، میزان(ترازو)، سرقلیان، بادگیر، سرپوش، انبر، جارو، گلت خرما، منقل، دسین، مدانه، مشک آبی، حاسک، پیشک، پَروَنگ، شَلوت، بستل، کَپَر، کنده، جوغَن(هاون)، حَوسین، بنه کاه، آردبیز، سپ، وَرجی، جِفیر، رَف، مَشکو، مشتو، خمره آبی ، چاکو، چندول، گنزو، چَنک.
پارسیان دریا، کوه و دشت را در کنار هم دارد. این منطقه مملو از چشمه‌های پر آب و جوشان، مزارع سرسبز، روستاهای آباد و نخلستان‌های زیبا است.
سواحل پارسیان از بهترین جاهای دیدنی استان هرمزگان هستند که گردشگران زیادی را دعوت می‌کنند. سواحل شنی درخشان و سواحل صخره‌ای که از تلاقی کوهستان و دریا طی سال‌های متمادی شکل گرفته‌اند، نظیر ندارند. این سواحل در مسافت بیش از ۹۰ کیلومتر در کرانه خلیج فارس گسترده‌اند. برای لذت بردن از طبیعت هرآنچه می‌خواهید، در این منطقه سرسبز خواهید یافت. به‌دلیل ظرفیت‌های بالای پارسیان در جذب گردشگران، در سال‌های اخیر این منطقه پیشرفت‌های اقتصادی و رشدی مطلوب داشته و وجود بنادر صیادی بزرگ، ماهی‌گیری را رونق بخشیده است.
برای رسیدن به پارسیان سه مسیر متفاوت وجود دارد:
مسیر اول (بوشهر-عسلویه-پارسیان): اگر از استان بوشهر به‌سمت هرمزگان بروید، شهر عسلویه در جنوب بوشهر همسایه شمالی این شهرستان است و با مرکز آن، شهر پارسیان، حدود ۶۰ کیلومتر فاصله دارد.
مسیر دوم (شیراز-پارسیان): مسیر بعدی از استان فارس به این شهرستان می‌رسد. در این مسیر از شهر شیراز به‌سمت جنوب حرکت کنید و پس از گذشتن از شهرهای جنوبی استان فارس و طی مسافت در حدود ۴۰۰ کیلومتر به شهر پارسیان خواهید رسید.
مسیر سوم (بندرعباس-بندر خمیر-بندرلنگه-پارسیان): مسیر سوم مناسب کسانی است که برای بازدید از هرمزگان از شرق یا شمال وارد استان می‌شوند. در این مسیر از شهر بندرعباس به‌سمت غرب حرکت کنید و با گذشتن از بندر خمیر و بندر لنگه از شرق شهرستان به آن وارد خواهید شد. در این مسیر ۴۰۰ کیلومتری نیز جاذبه‌های فراوانی اطراف بندر خمیر و بندر لنگه وجود دارد. فاصله بندر لنگه تا شهر پارسیان ۲۲۰ کیلومتر است. پارسیان از جنوب به خلیج فارس محدود می‌شود.
به‌دلیل آب و هوای مناسب این منطقه و سواحل بسیار زیبا و متفاوت آن، کمپ کردن در فضای باز نیز علاقه‌مندان خاص خود را دارد. اگر تمایل به اقامت در فضای باز داشته باشید، نقاط بکر و زیبای زیادی برای برپایی چادرتان خواهید یافت. گرچه هرمزگان منطقه‌ای کم بارش است ولی در نیمه دوم سال بارش‌ها به‌صورت ناگهانی است و رگبار باعث بروز سیلاب می‌شود، پس در صورت اقامت در طبیعت با استعلام وضعیت هوا زمان مناسب را انتخاب کنید و آمادگی‌های لازم را داشته باشید.
جاذبه های پارسیان
کوشکنار: «کوشکنار» در غربی‌ترین نقطه شهرستان پارسیان در همسایگی پارس جنوبی و مرز بوشهر، پوشیده از درختان کنار و طبیعتی بکر با دریا و دشت و کوه است. «بندر تبن»، «پارک شهروند» و مجموعه‌های دیدنی و تفریحی سرسبز ساحلی در روستاهای «سورباش» و «فارسی»، به‌خصوص در پایان سال و اوایل بهار بسیار پرطرفدار و پررونق می‌شوند. از دیگر دیدنی‌های بکر طبیعی در اطراف این شهر می‌توان منطقه تفریحی و سرسبز در علفزارهای «کورو»، منطقه زیبا و دیدنی «تشتک تاسو» و «لاور» در کوه‌های جنوبی کوشکنار، «تنبوی شمالی» و «تنبوی جنوبی» و اسکله و بندر «تبن» را نام برد.
شهر دشتی: دشتی شهری کوچک از توابع پارسیان است. شاهین کوه در نزدیکی این شهر قرار دارد. ارگ بزرگ کلات سرخ که در قرن دوازدهم هجری ساخته شده از بناهای تاریخی دشتی بوده است که متأسفانه با گذشت زمان از بین رفته. ساحل زیبای دستیر از دیگر جاذبه‌های این شهر است که محل تخم‌گذاری لاک‌پشت‌‌هاست.
آبشار و چشمه بوچیر: در هفت کیلومتری غرب روستای «حمیران» و ۶ کیلومتری شرق روستای «هشنیز»، پشت کوه سنجول، روستای «بوچیر» در شرق پارسیان قرار گرفته است. در نزدیکی این روستا، تنگه بوچیر با دره‌هایی پرآب و عمیق قرار دارد. قندیل‌های زیبا، چشم‌انداز طبیعی بکر و محیط خنک آن در گرمای هرمزگان بسیار پرطرفدار است. عمق دره‌ها در بعضی نقاط به ۵۰ متر می‌رسد. برای عبور از این دره‌ها و رسیدن به استخر انتهای آن باید تنی به آب بزنید و شنا کنید یا با جلیقه نجات و قایق‌های بادی مسیر را طی کنید. ۸۰۰ متر ورودی غار عمق دارد و پس از رسیدن به دهانه غار، ۱۰۰۰ متر تا انتهای آن راه باقی است. آب ورودی گرم و آب داخل سرد می‌شود. دما در داخل بین ۱۰ تا۲۰ درجه سانتی‌گراد است. در روستای بوچیر آبشاری زیبا به همین نام نیز، وجود دارد.
جاده ساحلی بستانو: در منطقه‌ی پارسیان و از بندر بستانو تا بندر مقام، جاده‌ای دیدنی و ویژه به نام جاده ساحلی بستانو وجود دارد که زیبایی دوچندانی به این شهرستان و مناطق پیرامون آن بخشیده است و امروزه یکی از بهترین دیدنی های شهرستان پارسیان به شمار می‌رود. در این جاده‌ی خوش‌منظر، می‌توان شاهد پیوند کوه به دریا بود. وجود صخره‌های سرسخت و باشکوه در کنار دریای خروشان، به همراه صدای پرندگان دریایی و جانورانی مانند لاک‌پشت‌های دریایی، همگی دست به دست یکدیگر داده‌اند تا یکی از بهترین جاذبه‌های گردشگری جنوب، و یکی از زیباترین جاده‌های ساحلی ایران را شکل بدهند. در درازای این جاده، می‌توانید شاهد روستاهایی مانند زیارت و مغدان که هر کدام زیبای‌های ویژه‌ی خودشان را دارند، باشید. در این منطقه همچنین سواحل بکر و خیره‌کننده‌ای هم وجود دارند که بهترین مکان برای دیدن دریا، غروب خورشید و عکس گرفتن به حساب می‌آیند. ساحل نیرم و مکسر، تلاقی کوهستان و دریا را به بهترین شیوه‌ی ممکن به نگاره درمی‌آورند و نظر مردم زیادی را به سوی خود جلب می‌کند. مواردی که گفتیم تنها گوشه‌ای از زیبایی‌های این جاده ساحلی است. پس تنها به این‌ها اکتفا نکنید! حتما به جاده ساحلی بستانو بروید و تمام دیدنی‌ها و زیبایی‌های آن را ببینید؛ و اوقات خوشی را برای خودتان به ارمغان بیاورید.
روستای بهده: پارسیان دارای روستاهای زیبای بسیاری بوده و یکی از آن‌ها روستای بهده است که از دیدنی های شهرستان پارسیان به شمار می‌رود. این روستا در دهستان مهرگان قرار دارد و با توجه به سرشماری سال ۱۳۸۵، جمعیتی برابر با ۱۴۳۶ نفر را دارا است. این روستا در ۳۸ کیلومتری پارسیان جای گرفته و پر از جاذبه‌های طبیعی است. یکی از این دیدنی‌های طبیعی، غار گیری کنار بوده که در شمال روستای بهده و ۴۰ کیلومتری پارسیان جا خوش کرده است. گفته می‌شود پیشینه‌ی آن به کم‌وبیش ۱۰۰۰ سال گذشته برمی‌گردد و به‌دست ساکنان کهن این منطقه ساخته شده است. این غار دارای منظره‌های طبیعی، سد و کانال بوده و همچنین مناظر کوهستانی در برابر زمین‌های کشاورزی را هم در اختیار دارد. افزون‌بر این، دو آب‌انبار کهن هم در نزدیکی آن واقع شده است. پس این غار می‌تواند برای کسانی که شیفته‌ی طبیعت‌گردی و دیدن آثار کهن ایران هستند، گزینه‌ی فوق‌العاده‌ای به حساب بیاید.
تنگه شوتاریکو و چشمه اودبه: در ۱۷ کیلومتری شرق شهر پارسیان و قبل از روستای «بهده»، در شمال روستای «چکچک»، کوه‌های مشرف بر تنگه «شوتاریکو» با ظاهری متفاوت، رنگی روشن و فرورفتگی‌های فراوان از فرسایش مداوم، قرار گرفته‌اند. پیمایش این مسیر، همراه با صخره‌نوردی و سنگ‌نوردی میان تنگه‌ای با رودخانه‌ای در میان آن است. در فصل‌های گرم اثری از این رودخانه نیست. پس از طی کردن مسیر ابتدای تنگه به دو راهی می‌رسید. سمت راست شما را به تنگه شوتاریکو و سمت چپ به تنگه و چشمه «اودبه» هدایت می‌کند. مسیرچشمه اودبه کوتاه‌تر و در دسترسی به آن، آسان‌تر است. در هر دو مسیر گیاهان دارویی و معطر کنار چشمه‌ها، فراوان روییده‌اند. اودبه به واسطه آبشارهای کوچک و درختان نخل معروف است و شوتاریکو صخره‌هایی عجیب و پیچ‌در‌پیچ دارد. برای پیمودن مسیر صخره‌ای و پرپیچ‌وخم تنگه شوتاریکو به راهنمای محلی نیاز دارید. در طول مسیر شکل و شمایل صخره‌ها عجیب‌تر و پوشیده از خز می‌شوند. هرچه پیش بروید هوای دره خنک‌تر و مسیر پرپیچ‌وخم‌تر می‌شود. در بعضی قسمت‌ها صخره‌ها به هم پیچیده‌اند و فضا را مسقف کرده‌اند. در قسمت‌های پایانی تنگه، کمتر نشانی از نور خورشید می‌ماند و دلیل نام‌گذاری این تنگه نیز همین است. در انتهای مسیر، حوضچه‌های فیروزه‌ای و سبز با چشمه‌های جوشان، در میان بوته‌های انبوه و خزه‌ها، منظره‌ای رویایی می‌سازند. صدای پرندگان پیچیده در دالان‌های تنگه، شما را غرق لذت و آرامش می‌کند. تنگه شوتاریکو از برجسته‌ترین دیدنی‌های طبیعی و بکر منطقه پارسیان است.
...............................
آرشیو
