رامسَر از شهرهای استان مازندران در شمال ایران است. این شهر که پیش از این سخت سر نام داشت، آخرین شهر غرب مازندران است. رامسر از سمت شرق به شیرود از غرب به شهر چابکسر دهستان اوشیان گیلان، از جنوب به کوههای البرز و از سمت شمال به دریای مازندران محدود است. آبوهوای رامسر در تابستان گرم و مرطوب و در زمستان معتدل است. نزدیکی جنگل و دریا در این شهر زیبایی ویژهای به این شهر دادهاست و این امر موجب جذب گردشگران در همه فصلهای سال میشود. رامسر دارای فرودگاه است. مناطق ییلاقی رامسر مانند جواهرده (که تغییر یافته «جؤر ده» به معنای دهِ بالا) بسیار زیبا و خوش آبوهوا است. طبق سرشماری سال ۹۵ شهر رامسر بالغ بر ۳۵٬۹۹۷ نفر جمعیت دارد. این شهر سابقاً جزئی از شهرستان تنکابن بوده که در سال ۱۳۶۴ طبق تقسیمات جدید کشوری از این شهرستان جدا شدهاست. مردم رامسر به گویش رامسری سخن میگویند.
ملا شیخ علی گیلانی مؤلف کتاب تاریخ مازندران که در تاریخ ۱۰۴۴ قمری و در دوران صفویه کتاب را نگاشتهاست، در ذکر حدود مازندران آوردهاست: «حد غربی طبرستان قریه ملاط گیلان است ورای هوسم که اکنون به رودسر اشتهار یافته و سامان شرقی دینار چار که اهالی آن دیار دوناچال میخوانند، قریب به شهر سارویه واقع است. استندار بالتمام داخل طبرستان است».
در دوران قاجار جماعتی از فرنگیان از ایران بازدید کرده و سفرنامههایی را نگاشتهاند. یکی از سفرنامههای مهم که به تنکابن اشاره داشتهاست سفرنامهٔ موسیو بوهلر میباشد. این سفرنامه شرح مأموریت وی به دستور ناصرالدین شاه قاجار برای تهیهٔ گزارشی از وضع راههای گیلان و مازندران میباشد. این سفرنامه در سال ۱۳۵۷ توسط انتشارات گیل لاهیجان با عنوان سفرنامه و جغرافیای گیلان و مازندران به چاپ رسید. در صفحهٔ ۳۶ از این سفرنامه آمدهاست: پس از طی پنج فرسخ راه از آبگرم، به خرمآباد میرسند که ده بزرگی است از محال تنکابن سرحد گیلان، و جزء ولایت مازندران است، و حاکم آن حبیبالله خان است و این قریه در میان جنگل وسیعی میباشد و مشارالله یک عمارت خوبی در آنجا دارد و همچنین باغ پاکیزه ای در آنجا بنا گذاشتهاست که اکثر اشجار آن لیمو و نارنج است.
جیمز بیلی فریزر اسکاتلندی در جوانی به هندوستان سفر کرد و در سال ۱۸۲۱ میلادی وارد خراسان شد و از راه مشهد به مازندران و گیلان رهسپار گشت. فریزر بار دیگر در سال ۱۸۳۳ میلادی با مأموریت دیپلماتیک وارد ایران شد و در زمستان همان سال از مناطق گیلان و مازندران بازدید نمود و کتابی را با عنوان سفرنامه زمستانی به تجربیاتش دربارهٔ سواحل جنوبی دریای مازندران اختصاص داد. در سال ۱۳۶۴ خورشیدی، کتابی با عنوان سفرنامه فریزر، معروف به سفر زمستانی به چاپ رسید. فریزر پس از گذر از مازندران به گیلان وارد میشود. در صفحه ۵۶۲ از کتاب قید شده: صبح روز چهارم از سخت سر (رامسر) که نقطه ای زیبا و پرتگاهی است کنار آب و در آنجا رشته عظیمی از کوهها پایان میگیرد و مرز میان مازندران و گیلان آغاز میشود و بدین گونه من شهرستان نخست را ترک گفتم. در ادامه کتاب و در صفحه ۵۶۶ قید شدهاست: صبح فرحبخش دلانگیزی بود و اواخر ماه اوت که پس از شبی که باران ما را خیس کرده بود، به سلامت وارد سرزمین گیلان شدیم و به نخستین شهر آن رودسر رسیدیم
پیر آمدی ژوبر دیگر سیاح اهل اروپا بود که به عنوان سفیر ناپلئون بناپارت به دربار عثمانی و دربار فتحعلی شاه قاجارا آمد. وی در حدود سال ۱۸۰۷ میلادی به دربار ایران آمد و مورد مهربانی فتحعلی شاه واقع گردید و در حین بازگشت چندین نسخه کتاب خطی فارسی و خلعت دریافت داشت. وی همچنین استاد زبانهای فارسی و ترکی در فرانسه بود. سفرنامه ژوبر با عنوان مسافرت در ارمنستان و ایران از پ. آمده ژوبر به انضمام جزوه ای دربارهٔ گیلان و مازندران در سال ۱۳۴۷ به چاپ رسید. در صفحه ۳۴۶ از کتاب که دربارهٔ ولایات مازندران هست و پس از گذر از گیلان و عزیمت به سوی مازندران، چنین قید شده: هنگامی که از رودسر عزیمت میکنند باید شش فرسخ (لیو) بگذرند تا به مازندران برسند و از این طرف نخست به قصبه سخت سر میرسیم. فوراً متوجه اختلاف لباس میشویم. بجای کلاههای استوانه ای و شبکلاههای گیلانی، اینها سرشان از یک کلاه کاجی شکل کوتاه و نوک تیز که با پوست بره یا ماهوت قهوه ای رنگ که در آنجا میبافند پوشیده شدهاست. روپوش گشاد و شلوارشان از همان پارچه است. به افتخار ما یک درختچه که شاخههایش از پاپوشهای کوچک پشمی و کهنهپارهها و کلافهای زمخت ابریشم زیور یافته بود کاشتند، شش مرد دهکده دو تا دو تا با هم نبرد کردند و فرزی خود را برای سرنگون کردن دیگری به نمایش گذاشتند. من با خرسندی ملاحظه کردم که آنها از اینکه سخت همدیگر را بزنند پرهیز میکردند و آنکه فیروز میشد رقیب خود را بلند میکرد و در آغوش میگرفت.
شهر رامسر تا دوران قاجار روستایی کوچک در غرب مازندران بود و در دوران پهلوی اول با پشتیبانی دولت وقت به شهری زیبا با امکانات فراوان جهانگردی تبدیل شدهاست. شهرستان رامسر با زیبایی وصف ناپذیر در انتهای غربی استان مازندران در دامنهٔ جنگلی و زیبای البرز و سواحل رؤیایی دریای خزر آرمیده و با برخورداری از جاذبههای گردشگری و امکانات اقامتی، پذیرایی و تفریحی و کوتاهترین فاصله بین کوه و دریا با لقب عروس شهرهای ایران به عنوان قطب مهم گردشگری در کشور و حتی جهان مطرح است.
وجود قلههای مخروطی شکل با پوشش انبوه گیاهان متنوع، باغهای مرکبات، چای، مزرعههای برنج، برخورداریاز ساحل زیبا، منطقههای ییلاقی خوش آب و هوا، منابع فراوان آبهای گرم معدنی، وجود فرودگاه و هتلهای قدیم و جدید این شهر را به یکی از شهرهای منحصربهفرد تبدیل کردهاست. وجود آبهای گرم معدنی در نزدیکی ساحل دریا و چند وان و استخر آب گرم معدنی در شهرهای کتالم و سادات شهر، بوستان جنگلی صفارود در میان دره، روستای جواهرده در ارتفاع ۱۸۰۰ متری سطح دریا، قله مخروطی شکل مارکو و جداشده از سلسله کوههای البرز در شرق رامسر، چشمه دمکش در دهستان اوشیان و شرق رامسر جنگل دالخانی در مسیر رامسر به تنکابن، کاخ موزه تماشاگه خزر نزدیک هتل بزرگ رامسر و سرولات در شرق رامسر و دهها اثر تاریخی و دیدنی سبب شدهاست که سالانه هزاران مسافر و گردشگر داخلی و خارجی از رامسر عروس شهرهای ایران دیدن کنند همچنین رامسر یکی از نزدیکترین فواصل میان کوه و دریا را داراست که این ویژگی بر جذابیت رامسر افزودهاست
رامسر در غرب مازندران با برخورداری از جاذبههای منحصربهفرد طبیعی و تاریخی یکی از مناطق برتر کشور به لحاظ طبیعت گردی محسوب میشوند که سالانه پذیرای بیش از ۱۰میلیون مسافر و گردشگر از داخل و خارج کشور است. وجود آبشارها، آبهای سرد و گرم معدنی، بوستانهای جنگلی، غارها، چشمهها، دریاچه، یادمانهای تاریخی، صدها مراکز اقامتی و پذیرایی و تفریحی و به ویژه نزدیکی کوه، دریا و جنگل این منطقه را به عنوان قطب مهم گردشگری در کشور و حتی جهان مطرح کردهاست. آب و هوای این منطقهٔ جلگهای معتدل، مرطوب و کوهستانی سرد و نیمه مرطوب است و اقتصاد آن برپایه کشاورزی، دامداری و صنعت گردشگری استوار میباشد. وجود فرودگاه در شهر رامسر، و جنگل در شهرستان رامسر در غرب مازندران از دیگر ویژگیهای این منطقه محسوب میشود.
هتل قدیم رامسر با معماری بسیار زیبا در مرکز شهر در دامنه کوههای جنگلی و فضای سبز با محوطهسازی چشمنواز جای گرفته و در سال ۱۳۱۷ خورشیدی در دوره رضاشاه پهلوی مورد بهرهبرداری قرار گرفتهاست. زیربنای این هتل حدود پنج هزار متر مربع در سه طبقه به لحاظ نوع معماری، زیبایی، موقعیت مکانی و تجهیزات یکی از مشهورترین هتلهای خاورمیانه بهشمار میرود.
بخشهای گستردهای از مرکز شهر رامسر از آبهای گرم معدنی با خاصیتهای طبی و درمانی برخوردار بوده که گردشگران زیادی از این آبها بهرهمند میشوند. چشمههای آب گرم چندین رشته را تشکیل میدهند و به چشمههای گوگردی گازدار معروف هستند و در نقاطی مانند جواهرده، کتالم، سادات محله و خود شهر رامسر واقع شدهاند که چشمهها توسط اهالی محلی و توریستها مورد استفاده قرار میگیرند و علاوه بر خاصیت درمانی این چشمهها، طبیعت زیبا و محیطی دیدنی را برای گردشگران فراهم کردهاند و مجموعهٔ هتلهای رامسر، شهرداریهای محلی و بخش خصوصی از طریق ایجاد استخر شنا، دوش و وانهای متعدد، محلهای مناسبی را برای استفاده و استحمام مسافران و مردم محلی ایجاد کردهاند. وجود این آب گرمها در نزدیکی ساحل دریا ویژگی منحصربهفردی را به رامسر بخشیدهاست. البته در فاصله پنج کیلومتری جنوب شرقی رامسر در شهرهای کتالم و سادات شهر نیز چند وان و استخر آب گرم معدنی وجوددارد که برای درمان بیماریهای پوستی، رماتیسم و دردهای عصبی و عضلانی سودمند است. مانند ابگرم رضا شاه و آبگرم جدید رضا شاه. میزان دمای بزرگترین آبگرم معدنی رامسر که به شماره یک معروف است ۴۲درجه سانتیگراد است که بهترین حد تحمل بدن میباشد.
موزه مردمشناسی رامسر با مجوز سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور، در اسفند ۸۹ با حضور مسئولین محترم استانی و شهرستانی افتتاح گردید. امکانات و تجهیزات موجود در آن غیردولتی بوده و متعلق به عیسی خاتمی شخصیت فرهنگی و استاد دانشگاه در رشته جامعهشناسی است و اموال فرهنگی آن در طی یک دوره زمانی بالغ بر ۳۰ سال از (۱۳۶۰ تا ۱۳۹۵) به تدریج گردآوری و خریداری شده و انگیزه اصلی از این کار عشق و علاقه وافر به فرهنگ نیاکان و تلاش برای حفظ آثار جهت ارائه به نسل حاضر و نسلهای آینده و همچنین معرفی تاریخ، فرهنگ و تمدن رامسر به سایر ایرانیان عزیز است. موزه مردمشناسی، محلی برای آشنایی با زندگی اقوام دیگر، مکانی برای اندیشه و تفکر و فرصتی برای آموزش و یادگیری است. در این موزه غرفههایی برای بیش از ۷۰۰ قطعه انواع ابزار، ادوات، اشیاء و اموال فرهنگی و وسایل مردمشناسی که مورد استفاده مردم منطقه و استانهای شمالی کشور بوده، اختصاص یافتهاست. علاوه بر غرفههای مذکور، فضای داخلی یک خانه سنتی با چیدمان کاملاً قدیمی، همچنین کوره آهنگری با دم چرمی قدیمی و دستگاه چادرشب بافی (پاچال) در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دارد. به جهت شباهتهای فرهنگی که بین سه استان شمالی کشور (مازندران، گیلان و گلستان) وجود دارد، وسایل و ابزار مربوط به زندگی مردم بسیار مشابه بوده و میتوان گفت اگرچه موزه مردمشناسی رامسر در نگاه اول یک موزه محلی به نظر میآید اما آنچه که در آن به نمایش درآمده در حد یک موزه منطقهای میباشد و به نظر میرسد در حال حاضر در بین شهرهای غرب مازندران و شرق گیلان، موزه مردمشناسی رامسر تنها مکانی است که میتواند قسمتی از فرهنگ و تمدن گذشته مردم این منطقه را بازگو کند.
رامسر به همراه ساری و چالوس جزء شهرستانهایی محسوب میشوند که بالاترین سطح توسعهیافتگی را در بین شهرستانهای استان و به خصوص شهرستانهای نیمه شرقی استان دارند. این شهرستان دارای راههای حمل و نقل هوایی و زمینی است. در مسیر هوایی دارای ۶ پرواز در طول هفته به تهران و ۲ پرواز به مشهد میباشد.
فرودگاه رامسر (یاتا: RZR، ایکائو: OINR) در شهر رامسر، ایران است. رامسر یکی از شهرستانهای محبوب در مازندراندر دوران پهلوی بود و فرودگاه برای خدمت به جهانگردان در رامسر ساخته شد. هنوز برخی از کاخها نیز وجود دارد که برای محمد رضا شاه و دیگر اعضای خانواده پهلوی در رامسر ساخته شد.
در حال حاضر فرودگاه برای پروازهای خصوصی و ورزش در کنار سواحل دریای خزر کایت موتوردار و .. استفاده میشود. روزانه دو یا سه پرواز مسافربری با ظرفیت حدود ۶۰–۷۰ نفر به صورت رفت برگشت از رامسر به تهران انجام میشود. در روزهای دوشنبه و جمعه پرواز رامسر- مشهد - رامسر برقرار است. فرودگاه استاندارد در حال ساخت و احداث است با باند بتن مسلح نشست برخاست به طول ۲٫۷ کیلومتر. درصورت اتمام هواپیماهای پهن بدنه مانند بوئینگ هم از آن پرواز خواهند نمود.
شهر رامسر در 36 درجه و 52 دقیقه عرض شمالی و 50 درجه و 40 دقیقه طول شرقی ، و شهر کتالم و سادات محله در 36 درجه و 52 دقیقه عرض شمالی و 50 درجه و 44 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ واقع شده است.
در این شهرستان بیش از 12,284 هکتار زمین زیرکشت محصولات کشاورزی بوده که از این مقدار حدود 2/14 درصد به محصولات زراعی و 8/85 درصد به محصولات باغی اختصاص دارد. محصولات عمده این شهرستان، برنج، مرکبات و چای است. همچنین شهرستان دارای 26705 هکتار جنگل طبیعی و 4891 هکتار جنگل مصنوعی و 72000 هکتار مرتع با قابلیت برداشت 12285 تن علوفه بوده است.
مردم رامسر عموما از قوم گیلکی هستند و به همین دلیل زبان مردم این شهر گیلکی است. البته بخش بسیار زیادی از مردم شهر رامسر به زبان فارسی تسلط داشته و قسمت دیگری نیز از مردم شهر رامسر به دلیل آن که مهاجر ترک زبان هستند به زبان ترکی صحبت می کنند و همین موضوع سبب شده تا شاهد زبان ترکی نیز در این منطقه باشیم.
اقتصاد شهر رامسر عموما بر پایه گردشگری، باغداری، کشاورزی، ماهیگیری و... است و مردم این شهر با انجام فعالیت های مربوط به حوزه گردشگری نیز سعی می کنند تا چرخه اقتصادی منطقه را به گردش درآورند. خوشبختانه وضعیت باغبانی و باغداری در این منطقه در شرایط خوبی قرار دارد و این شهر یکی از مهم ترین تولیدکنندگان و صادر کنندگان کیوی در ایران و دنیا به حساب می آید. یکی از نکات بسیار جالبی که می توان در رابطه با شهر رامسر بیان کرد این است که بر اساس تحقیقات ناسا آمریکا، مردم شهر رامسر بهترین گزینه برای سفر به سیاره مریخ هستند، زیرا به دلیل شرایط مشابه شدت پرتو تابش در شهر رامسر و سیاره مریخ و همین طور از لحاظ بدنی مردم این شهر ایده آل ترین افراد برای سفر به مریخ به حساب می آیند. البته برخی از شهرهای برزیل نیز چنین شرایطی را دارند.
سوغاتیها:
کلوچه و کوکی: یکی از محبوبترین سوغاتیهای شمال کشور کلوچه و کوکی است که تقریبا در تمام شهرهای شمالی پیدا میشود. کلوچه درواقع نوعی شیرینی است که در تهیه آن از آرد، شکر و روغن استفاده میشود و در سالهای اخیر متداول است که در مغزی هر یک از کلوچهها از طعم خاصی مثل گردو یا پرتغال استفاده میشود. اما کوکی نوعی شیرینی است که در سالهای اخیر بسیار محبوب شده است و بسیاری از گردشگران کوکی را به کلوچه ترجیح میدهند. در کوکی دیگر خبری از مغزی با طعمهای مختلف نیست و روی کوکی تکههای شکلات وجود دارد.
آغوزنون: آغوزنون یکی از شیرینیهای خوشمزه مازندران است که در بسیاری از جشنهای مازندرانی برای پذیرایی از آن استفاده میشود. آغازنون یکی از شیرینیهای مخصوص شب یلدا هم هست و در شب یلدا در کنار سایر خوراکیها از این شیرینی هم استفاده میشود. آغازنون به دو شکل خام و پخته سرو میشود و به شکل خام این شیرینی پیس گِنده گفته میشود.
پشت زیک: شیرینی پشت زیک از دیگر شیرینیهای خوشمزه استان مازندران است که در شهر رامسر هم پخته میشود. در تهیه پشت زیک از کنجد، شکر، گردو و عسل و کره استفاده میشود. این شیرینی در بسیاری از نقاط استان بهجای قند در کنار چای استفاده میشود.
رشتهبهرشته: رشتهبهرشته شیرینی محبوب استان مازندران است که از گردو، رشته آرد برنج، خاک قند، هل، روغن تهیه میشود و طرفداران زیادی دارد. رشتهبهرشته مازندرانی طعم بسیار خوب و لذیذی دارد. اگر روزی گذرتان به هر یک از شهرهای این استان افتاد، امتحان کردن رشتهبهرشته را فراموش نکنید.
قماق: یکی دیگر از شیرینیهای خاص این خطه از کشورمان، قماق است. در پخت قماق از شکر استفاده نمیشود و برای تهیه آن از شنبلیله، آرد گندم، کره، تخممرغ، جعفری، شوید و گردو استفاده میشود. قماق در رژیم غذایی مازندرانیها جای بهخصوصی دارد و یکی از پایههای اصلی صبحانه است.
برنجک: برنجک نوعی شیرینی مجلسی است که ساکنین تمام شهرهای مازندران از آن برای پذیرایی در مراسمهای خود استفاده میکنند. در تهیه برنجک از آب، شکر، آبلیمو استفاده میشود.
نان قتلمه: نان قتلمه یکی از نانهای سنتی مازندرانی است که در ماه مبارک رمضان در سفره افطار دیده میشود. در تهیه قتلمه از شیر، تخممرغ، خمیرمایه، آرد سفید، شکر و نمک استفاده میشود.
عسل: عسل ارمغان شهرهای شمالی کشور است که در کوههای مازندران یافت میشود. عسل دامنه کوههای مازندران بسیار ناب و خوشمزه است و اگر روزی به رامسر سفر کردید، خرید عسل کوهی را فراموش نکنید.
ترشی: ترشی از سوغاتیهای محبوب شهرهای شمالی کشور بهخصوص رامسر است. ازجمله ترشیهای پرطرفدار شمالی میتوان به ترشی بادمجان، سیرترشی، هفتبیجار، لیته و ترشی مرکبات اشاره کرد.
زیتون: و اما زیتون این سوغات مشهور رامسر، زیتون یکی از محبوبترین سوغاتیهای رامسر است و اگر روزی به این شهر سفر کردید، خرید زیتونپرورده را فراموش نکنید. امروز زیتون با شکلهای خاصی عرضه میشود؛ نوعی زیتون در بازار شهرهای شمالی به فروش میرسد که هسته آن درآورده شده و بهجای هسته از فلفل یا سیر استفاده شده که این نوع از زیتونها هم بسیار لذیذ است.
ماهی: ماهی از سوغاتیهای تمام شهرهایی است که با دریا مرز مشترک دارند. بسیاری از افراد معتقد هستند که ماهیهای جنوب بسیار لذیذتر از ماهیهای دریای شمال کشور است، ولی دریای خزر هم ماهیهای بسیار لذیذی دارد. ازجمله ماهیهای خوشمزه شمالی میتوان به قزلآلا، ماهی آزاد یا سالمون، اردکماهی، ازون برون، سوف و کلیکا اشاره کنیم. فروش ماهیدودی و ماهی شور در بسیاری از بازارهای شمالی رواج دارد و این ماهیها دیر فاسد میشوند. یکی از محصولات اصلی دریای شمال کشور خاویار است. بیش از ۹۰ درصد خاویار دنیا از دریای خزر تأمین میشود و خزر بزرگترین منبع خاویار دنیا است. گونههای ماهیهای خاویاری که در دریای خزر زندگی میکنند، عبارتاند از فیلماهی، تاس ماهی، روسی یا چالباش، قره برون، ماهی شیب و ازون برون.
برنج : برنج شمال هم دیگر نیازی به معرفی و تعریف ندارند. همه ما شمال کشور را به برنجهای خوشمزه و خوش عطرش میشناسیم.
صنایعدستی:
صنایع چوبی: حصیربافی و تهیه صنایع چوبی مدتها است که در رامسر رواج دارد و بسیاری از روستاییها از این طریق امرار معاش میکنند. ازجمله محصولات حصیربافی میتوان به سبد، زیرانداز و کاسه اشاره کرد.
چادرشب بافی: چادرشب بافی یکی از هنرهایی است که در گذشته زنان روستاهای رامسر به آن مشغول بودند و هرچه به مدرنیته نزدیک شدهایم، این هنر هم رو به فراموشی رفته است. بافت چادرشب زحمت زیادی دارد و در تهیه آن از پارچههای رنگارنگی استفاده میشود و درنتیجه کالای نهایی قیمت ارزانی نخواهد داشت. تمام این عوامل دستبهدست هم دادهاند تا امروز چادرشب بافی رو به فراموشی برود و کمتر افرادی به این کار مشغول باشند. چادرشب بافی که نام آن در مازندران لاون بافی است ، هماکنون در شهرهای رامسر، آلاشت، لفور و هزار جريب بهشهر بافته میشود.
نمدبافی: نمدبافی هم از دیگر صنایعدستی است که در گذشته در رامسر رواج داشته، ولی امروز رو به فراموشی رفته است. نمد از پشم طبیعی ساخته میشود و به اشکال متفاوتی ازجمله گرد، بیضی، مستطیل درمیآید. نمدبافی هنری سخت و زمانبر است، نمدی که بیشتر مشتومال خورده باشد، قیمت بالایی دارد و از دوام بیشتری هم برخوردار است. همین مسائل باعث شده تا افراد کمتری در روستاها نمدبافی را بهعنوان شغل خود انتخاب کنند.
مرواربافی: مرواربافی یکی از رشتههای صنایعدستی است که در شهرهای شمالی ازجمله رامسر رایج است. مروار درواقع چوب ترکهای است که پس از تهیه شدن به سه یا چهار قسمت تقسیم میشوند و در آب جوشانده شده و بافته میشوند و پس از بافته شدن باید به آنها زمان داد تا خشک شد. مروار زردرنگ است و وقتی روغن جلا روی آن قرار میگیرد، به رنگ طلایی درمیآید. مروار نامرغوب به رنگ سبز با سیاه است و هرچه رنگ آن طلاییتر باشد، از کیفیت بیشتری برخوردار است.
جاذبه های رامسر
روستای جواهرده: از جاهای دیدنی رامسر، میتوان از یک روستا به نام «جواهرده»، نام برد که همانند نامش همچون جواهری است در دل طبیعت استان مازندران و شهرستان رامسر. این روستا سالانه میزبان گردشگران بسیاری از سراسر ایران و جهان است. جواهرده در فاصله ۲۶ کیلومتری از رامسر قرار دارد و بهواسطه طبیعت زیبا و بکر، چشماندازهای منحصربهفرد و خارقالعاده، آبوهوایی دلنشین و مطبوع در بهار و تابستان و میهماننوازی و فرهنگ غنی مردم این خطه از شمال کشور، همواره زبانزد مسافران و بازدیدکنندگان بوده است. جواهرده را میتوان از جذابترین مناطق گردشگری و شاهکاری از مخلوقات خداوند معرفی کرد که با آثار تاریخی که در خود جای داده، در بخش گردشگری تاریخی نیز مهم و قابلتوجه است؛ مسجد سید سعید آقا و مسجد آدینه با قدمتی حدود هفت قرن و گورهای گبری از جمله دیدنیهای تاریخی در جواهرده رامسر محسوب میشود.
دریاچه قو: دریاچه قو رامسر از جمله جاهای دیدنی رامسر در نزدیکی جواهرده است. برای دسترسی به این دریاچه، باید از طرف روستای جواهرده، از جنوب بهسمت رامسر حرکت کرده و در بین راه جاده فرعی و خاکی خواهید دید که میتوانید از آنجا به این دریاچه دسترسی داشته باشید. برای ورود به این جاذبه باید مبلغی را جداگانه بپردازید. اطراف این دریاچه جاذبههای طبیعی فراوانی را خواهید یافت که در کنار لذت بردن طبیعت آن، میتوانید ناهار خورده و مدتی از این مکان لذت ببرید.
تلهکابین رامسر: «تلهکابین رامسر»، بزرگترین تلهکابین در سراسر کشور است که در فاصلهی پنج کیلومتری از غرب شهرستان رامسر و در فاصله بسیار کمی از شهرستان چابکسر در استان گیلان قرار دارد و از کنار ساحل دریای خزر شروع شده و تا ارتفاعات جنگلی ادامه یافته است. این تلهکابین با طولی بالغ بر دو کیلومتر، دارای ۴۰ کابین است که به همت بخش خصوصی احداث شده است. این تلهکابین عنوان تنها تلهکابین در خاورمیانه است که ارتفاعات جنگلی و ساحل دریا را به یکدیگر متصل میسازد. از امکانات ارائه شده در این مکان گردشگری میتوان به واحدهای پذیرایی و مکانهای تفریحی و گردشگری اشاره کرد که مورد استقبال گردشگران و مسافران قرار گرفته است. «مجتمع رفاهی تفریحی شهر سبز»، نام رسمی تلهکابین رامسر است که در گروه مجموعه کامل توریستی و در دو بخش در حال فعالیت است. بخش اول تلهکابین در بخش پایینی کوه و در کنار ساحل است که با امکانات رفاهی و تفریحی همچون شهر بازی، پینت بال، پیست کارتینگ، باگی، کلوپ دریایی، ایستگاه تلهکابین، اسکی روی آب، قایقسواری، مراکز تجاری، صنایع دستی، رستوران، شعب بانکهای مختلف و... پذیرای گردشگران است. بخش دوم نیز بهشکل کلبههای لوکس جنگلی و سوئیتهای ویآیپی (VIP)، مکانهای گردشگری و تفریحی مختلفی از جمله مسیر پیادهروی جنگلی، سالن بازی، رستوران، بام رامسر و... را در خود جای داده است.
بوستان جنگلی صفارود: در فاصله ۹ کیلومتری از مسیر جواهرده به رامسر، «بوستان جنگلی صفارود»، قرار دارد که از جاذبههای گردشگری طبیعی در شهرستان رامسر به شمار میرود. این منطقه گردشگری در دل دره، در مجاورت رود صفارود و در بخش پایینی جاده واقع شده است. «آبمعدن»، نام دیگر این بوستان جنگلی زیبا و دوستداشتنی است که مکانی ایدئال برای گردهمایی خانوادههای محلی هنگام ۱۳ فروردین محسوب میشود. از ویژگیهای این منطقه میتوان به مسیرهای بکر با چشماندازهای ویژه و تماشایی اشاره کرد که مناظری زیبا و دیدنی را در این ناحیه برای مسافران و علاقهمندان به طبیعتگردی، فراهم کرده است. وجود جنگل، رودخانه، چشمههای آب معدنی گرم و سرد و آب و هوایی دلپسند و مطبوع، از ویژگیهای این بوستان است. همچنین آلاچیق، سرویسهای بهداشتی، آب قابل استفاده و... از جمله امکاناتی است که در بوستان جنگلی صفارود برای مسافران و گردشگران فراهم شده است.
منطقه ییلاقی گرسماسر: «منطقه ییلاقی گرسماسر»، یکی دیگر از جاذبههای گردشگری طبیعی در شهرستان رامسر با قدمتی بالغ بر ۱۰ قرن است که در بین گردشگران از محبوبیت و شهرت بسیاری برخوردار است. گرسماسر در واقع روستایی است با طبیعت زیبا، بهرهمند از آب و هوایی دلپسند و از جاذبههای گردشگری متنوع که در فاصلهی ۴۰ کیلومتری از غرب رامسر قرار دارد. ارتفاع روستا از دریا دو هزار متر است و تحتتاثیر اقلیم کوهستانی قرار گرفته و همین امر سبب شده است تا زمستان در این روستا بسیار سرد و تابستان معتدل و خنک باشد. روستای کوهپایهای گرسماسر، با بافت مسکونی پراکنده در شیبی ملایم استقرار یافته است. کوچههای پیچدرپیچ روستا و خانههای قدیمی آن با سقفهای شیروانی و دیوارهای گلاندود، جلوه زیبایی از معماری سنتی و ساده روستا را به نمایش میگذارند. احاطه شدن روستای گرسماسر از دو جهت شمال و جنوب به رشتهکوه البرز، از سمت شرق به روستای بزشی محله و از غرب به روستای رستمخیز، چشماندازها و مناظر دیدنی زیبایی را برای این منطقه ییلاقی به ارمغان آورده است. وجه تسمیه این روستا برگرفته از نام «قلعه گرزمان سر»، از بناهای دوران «حسن صباح» و بهمعنای «مکانی در بالای بهشت» است. احتمالا این نام بهدلیل موقعیت قلعه روی آن گذاشته شده است که به مرور زمان به گرسماسر تغییر یافته است.
جنگل دالخانی: «جنگل دالخانی»، از دیگر جاهای دیدنی رامسر و استان مازندران است که در روستایی به همین نام قرار گرفته است. این جنگل بسیار زیبا و بهصورت نیمهکوهستانی با ارتفاع تقریبی ۸۰۰ متر است که برخوردار از مناظر بکر و جاذبههای تماشایی و طبیعی است. جنگل دالخانی در فاصله ۳۰ کیلومتری از جنوب شرقی رامسر قرار دارد و بهدلیل ارتفاع آن، انتخابی مناسب برای کوهنوردی و طبیعتگردی است. مه غلیظ در این جنگل، از ویژگیهای منحصربهفرد و تماشایی آن است که خود به مهمترین دلیل برای جذب مسافر و توریست به این منطقه تبدیل شده است. «دالان بهشت»، لقبی است که از سوی گردشگران به این جنگل افسانهای با درختانی سربهفلک کشیده، سرسبزی و خرمی و آب و هوایی مطبوع داده شده است. جنگل در جاده رامسر به تنکابن قرار گرفته و برای رسیدن به آن بهتر است که از جادهی کتالم به هریس که به جادهی میرزا کوچکخان نیز شهرت دارد، استفاده کرد. خروجی شهر رامسر نیز مسیر دیگری است که گردشگران را پس از هفت کیلومتر طی کردن جادهی آسفالته رامسر به تنکابن، به سه راهی جنت رودبار میرساند. سپس با پیمودن مسافتی حدود ۲۳ کیلومتر، وارد جنگل افسانهای و رویایی دالخالی خواهند شد.
غار یاغی لوکا: در منطقهای از شمال غربی شهرستان رامسر، پدیدهای طبیعی و جالب قرار دارد که از آن به «غار یاغی لوکا» یاد میشود. یاغی لوکا که بهمعنای «سوراخ راهزنان» است، در واقع چاهی است با دهانهای نزدیک به سه متر که روی «کوه ایلمیلی» قرار دارد و طبق روایات مردم محلی، در گذشته از آن بهعنوان مکانی جهت فرار اهالی «دژ ایلمیلی»، بهسمت ساحل دریا استفاده میشد. هرچند به نظر میرسد که این غار مدتزمانی نیز مامن و پناهگاه دزدان و راهزنان و نیز افرادی که مخالف امرای محلی بوده و توسط حاکمان وقت، یاغی لقب میگرفتند نیز بوده است. بنابراین میتوان این غار را همانند دژی استوار و مستحکم در نظر گرفت.
دهستان جنت رودبار رامسر: «جنت رودبار» به یقین از زیباترین مناطق در ۶۰ کیلومتری از شهرستان رامسر و استان مازندران است که زیباییهای مناظر طبیعی و دیدنیهای خارقالعادهاش زبانزد هر گردشگر و مسافری است که برای یک مرتبه هم که شده، قدم در این منطقه از کشور نهاده است. جنت رودبار را که سرزمین «گل گاوزبان» نیز مینامند، از مناطق جذاب و فوقالعاده تماشایی است که بهعنوان یکی از اصلیترین و محبوبترین مناطق گردشگری رامسر، شناخته میشود. در این ناحیهی ارزشمند گردشگری ییلاقهای بسیار زیبایی مانند ییلاق اکراسر، چاک، چرته، ایزکی، نمکدره و جیررود وجود دارد که در عین زیبایی، برخوردار از آب و هوایی دلنشین و مطلوب است. همچنین حضور آبشارهای خروشان در جنت رودبار مانند آبشار آزارک، آبشار حسینیه، چاردر، خشکا، ریش بزار و هیسیان، این منطقهی ییلاقی و گردشگری را در لیست پرترددترین مقاصد مسافرتی توریستی در بخش شمالی کشور، قرار داده است. پوششی از جنگلهای انبوه، مزارع و چشماندازهای طبیعی در کنار مه غلیظ در دهستان جنت رودبار، از دیگر ویژگیهای این منطقهی ییلاقی و گردشگری است.
آبشار ایج رامسر: شهرستان رامسر بهدلیل برخورداری از کوههای پربرف و نیز بهرهمندی از بارندگیهای فراوان فصلی، در گروه شهرهایی پرآب و مملو از آبشارهای خروشان قرار گرفته است. همین امر سبب شده است تا مناظری طبیعی بسیار زیبا با چشماندازهای خارقالعاده و مناطق بکر طبیعی در این منطقه ایجاد شود. «آبشار ایج» که به «آبشار دهقلو» نیز شهرت دارد، یکی از این جاذبههای طبیعی در شهرستان رامسر است که در فاصلهی کمی از روستای ایج، قرار گرفته است. از ویژگیهای منحصربهفرد این پدیدهی طبیعی میتوان به آب فراوان آن و نیز فضاهایی در زیر سنگهای آبشار اشاره کرد که همانند غاری وسیع است. منطقهای که آبشار ایج در آن قرار دارد، مملو از چشمههای خروشان، چشماندازهای یخچالهای دائمی خشم چال، درهی تماشایی اشکور و پوششی از گیاهان معطر و مدهوشکننده است که آن منطقه را بسیار تماشایی و خیرهکننده میکند. آبشار ایج بر اثر ذوب شدن برفهایی که روی کوه خشم چال که در ارتفاعات اشکورعلیا قرار دارد، ایجاد میشود.
غار گرگر لوکا: یکی دیگر از غارهای زیبا و منحصربهفرد شهرستان رامسر، غار گرگر لوکا است که در شمال این شهرستان قرار دارد. این جاذبه طبیعی، دارای شیبی بسیار تند بوده و در مسیری بسیار سخت و در بسیاری نقاط، صعبالعبور که در ارتفاعات کوه ایلمیلی است، قرار دارد. از ویژگیهای این غار، چشمانداز خیرهکننده و کمنظیر آن است.
آبشار سیاسرت رامسر: در فاصلهی ۳۵ کیلومتری از جنوب شهرستان رامسر، در مجاورت مسیر ارتباطی به منطقهی ییلاقی جنت رودبار، یکی دیگر از جاذبههای گردشگری طبیعی استان مازندران قرار دارد که به «آبشار سیاسرت»، شهرت یافته است. این پدیده طبیعی را که قدمت آن به دوران کواترنری میرسد میتوان در فاصله ۳۰۰ متر پایینتر از جادهی اصلی جنت رودبار مشاهده کرد که فضای اطراف آن بهرهمند از طبیعتی بینظیر و بسیار تماشایی است. وجود رودخانهی «چالک رود» در نزدیکی این آبشار، بر زیبایی منطقه پیرامون آبشار، تاثیر شگرف و سازندهای داشته است. رودی به طول ۴۰ کیلومتر که از دامنه شرقی کوه سربهفلک کشیدهی سماموس سرچشمه گرفته و پس از طی مسافتی در کوهها، درهها و جنگلهای منطقه به دریای خزر میریزد. آبشار سیاسرت در سال ۱۳۹۵ بهعنوان یک اثر ملی در فهرست جاذبههای طبیعی ایران به ثبت رسیده است.
سد میجران: در فاصله ۲۰ کیلومتری از شهرستان رامسر و پنج کیلومتری از بخش جنوبی قله زیبای مارکوه، یکی از مکانهای دیدنی و چشمنواز استان مازندران قرار دارد. «سد میجران»، نام این جاذبه گردشگری است که در حد واسط اربه کله و دالخانی و روی رودخانه «نسارود» که از ازاره سرریز میشود، ساخته شده است. از ویژگیهای گردشگری در این منطقه میتوان به طبیعت بکر و چشماندازهای خارقالعادهی آن است که همانند بهشتی بینظیر در استان مازندران و شهرستان رامسر، خودنمایی میکند. میجران از نوع سدهای سنگریزهای با هستهی بتن آسفالتی است که دارای تاجی به طول تقریبی ۱۹۰ متر و ارتفاعی حدود پنج متر و نیم از سطح رودخانه است. منطقه سد میجران حفاظتشده است و مسافران و بازدیدکنندگان تنها میتوانند از فاصلهای مشخص شده این منطقه و سد زیبا را مشاهده کنند که به حق بسیار تماشایی و تحسینبرانگیز است.
آب گرم سادات محله: از دیگر جاذبههای گردشگری طبیعی در شهرستان رامسر، چشمههای آب گرم این شهرستان است که بهدلیل وجود املاح معدنی در سراسر کشور معروف است. سادات محله یکی از مناطقی است که در فاصله ۵ کیلومتری این شهرستان قرار گرفته و بهدلیل بهرهمندی این ناحیه از آبهای گرم معدنی با ویژگیهای درمانی و دارویی، از جمله درمان بیماریهای پوستی، دردهای عصبی و عضلانی و درمان روماتیسم، همواره میزبان جمع زیادی از گردشگران داخلی و خارجی است.
قلعه مارکوه رامسر: برفراز کوهی به نام «مارکوه» که به بام رامسر نیز شهرت دارد، یکی دیگر از آثار تاریخی کشور قرار گرفته که به «قلعهی مارکوه»، شهرت یافته است. این بنای کهن در قرون مختلفی از جمله سوم تا ششم هجری و نیز هشتم هجری قمری بهعنوان دژی نظامی مورد استفاده قرار میگرفت. متاسفانه اطلاعاتی در مورد قدمت دقیق این اثر تاریخی وجود ندارد، ولی اسنادی موجود است که از حیات این قلعه در نیمه نخست سده ششم هجری قمری حکایت دارد و با توجه به این مدارک، احتمال دایر بودن آن در قرنهای پیشین، بهویژه در زمان پیش از اسلام، وجود دارد. مساحت قلعه نزدیک به ۶۰۰ مترمربع است و عمده مصالح استفاده شده در ساخت آن سنگ، ساروج و گچ است. امروزه تنها چهار حصار جانبی و برجهای پشتیبان آن برجای مانده است و سازندگان آن را بهگونهای احداث کردهاند که یکصد سرباز بهراحتی در آن جای میگرفت. جالب است بدانید که رون قلعه، قطعه سفالهایی شکسته کشف شده است که احتمال میرود، ساکنین آن آب مورد نیاز خود را از چشمههای دوردست تامین میکردند.
کاخ مرمر رامسر: کاخ مرمر رامسر، عمارتی قدیمی، متعلق به دوران پهلوی اول است که در سال ۱۳۱۶ هجری قمری به دستور رضا شاه پهلوی در باغی زیبا احداث شد. «کاخ سلطنتی رامسر»، نام دیگر این میراث تاریخی کشور است که تا پیش از انقلاب اسلامی، بهعنوان اقامتگاه خاندان پهلوی مورد استفاده قرار میگرفت. معمار این عمارت ارزشمند «هوانس اونیک قریبیان»، است که با مشارکت و همکاری معماران ایرانی و آلمان مراحل ساخت آن را به اتمام رسانده است. در واقع این بنای تاریخی با معماری به سبک بناهای اروپایی ساخته و توسط گچبریهای زیبا، مجسمههای سنگی و اشیا قدیمی و ارزشمند، تزیین شده است. کاخ درون باغی به مساحت ۶۰ هزار متر ساخته شده است که میتوان آن را در گروه متنوعترین باغهای ایران بهدلیل بهرهمندی از نهالهای مرکبات اصلاحشده و گیاهان نادر تزئینی قرار داد. پس از انقلاب، این ساختمان به محلی برای حفظ و نگهداری آثار هنرمندان بزرگ ایرانی و خارجی تبدیل شده است که از آن بهعنوان «موزه تماشاگه خزر»، یاد میشود. حضور درخت کاجی با ارتفاعی بالغ بر ۲۳ متر، مشهور به «چهار شاخ»که در سال ۱۳۹۲ هجری شمسی کاشته شده است، نظر بازدیدکنندگان را به خود جلب میسازد.
موزه تاریخ طبیعی رامسر: موزه تاریخ طبیعی رامسر یکی دیگر از موزههای غیر دولتی رامسر است به همت آقای اسماعیل پور رسمتی در سال ۱۳۹۶ تأسیس شد. در این موزه گونههای زیستی مختلف مانند صدفها، سنگها، سنگوارهها، حشرات، پرندگان، جانوران، گیاهان نگهداری میشود که برای آشنایی علاقهمندان بهویژه کودکان و نوجوانان با محیط زیست و طبیعت مکان مناسبی است. برای بازدید از موزه تاریخ طبیعی میتوانید به خیابان طالقانی، بلوار لیدو انتهای خیابان ساحل ۹ مراجعه کنید.
موزه عاج رامسر: در رامسر میتوانید اولین موزه عاج در ایران و خاورمیانه و تخصصیترین نوع این موزهها در جهان را مشاهده کنید. این موزه که در فروردین ماه سال ۱۳۹۶ تأسیس شده، کاخ آتابای یا بنای تاج الملوک نام دارد و زیر نظر بنیاد مستضعفان رامسر است. ۳۰۰ اثر از جنس عاج بهصورت خام و تراش خورده در معرض نمایش گذاشته شده و از تمامی زیستگاههای فیل آثاری در این موزه گردآوری شده است.
............................
آرشیو