اردل ، یکی از شهرهای استان چهارمحال و بختیاری است. این شهر مرکز شهرستان اردل میباشد و در بخش مرکزی این شهرستان واقع شده‌است. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۰٬۱۱۳ نفر (در ۲٬۶۴۲ خانوار) بوده است.
شهر اردل مرکز شهرستان اردل در ۳۹ درجه و ۵۰ دقیقه دارازای جغرافیایی و … درجه و ۳۲ دقیقه پهنای جغرافیایی، در بلندی ۱۸۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. اردل در فاصله ۸۶ کیلومتری بروجن و ۷۵ کیلومتری جنوب باختری شهرکرد، در مسیر جاده ارتباطی استان خوزستان به استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. آب و هوای آن معتدل مایل به سرد و خشک و بیشترین درجه حرارت در تابستان‌ها ۳۵ درجه و کم‌ترین درجه حرارت در زمستان‌ها ۷ درجه زیر صفر میباشد. میزان باران سالانه اردل به‌طور متوسط ۵۰۰ میلی‌متر است.
درهفدهم فروردين سال ۱۳۵۶ خورشيدي (۱۹۷۷ ميلادي)، زلزله‌اي به قدرت حدود ۵ ريشتر اردل را به شهري نيمه ويرانه تبديل کرد و حدود ۳۰۰ نفر از مردم آن جان باختند.بعد از اين زلزله معروف، بافت مسکوني شهر هم تغيير يافت و هم جابجا شد.
اردل از گذشته‌هاي دور، يكي از مراكز ييلاقي و اسكان عشاير ايل هفت لنگ بختياري بود و در متون تاريخي از جمله سفرنامه ابن‌بطوطه كه از اصفهان تا شوشتر سفر كرده، اشاراتي به اين ناحيه شده است. سبز كوه يكي از مناطق زيباي اين شهر است.
مردمان این شهر و حومه دارای گویش، موسیقی و آداب بختیاری هستند. این شهر داراي كوسيستم‌هاي ويژه و چشم اندازهاي طبيعي، مرتعي، جنگلي، و كوهستاني مي‌باشد.آبشارهاي پر آب و ديدني مثل تنگ زندان و آبشار معدن زيبايي اردل را دوچندان كرده است. اين منطقه داراي سه تنوع آب و هوايي مي‌باشد و به تبع آن جانوراني چون پلنگ، خرس قهوه‌اي، سنجاب بلوط‌هاي غرب ايران، كل، بز و كبك دري در اين منطقه زندگي مي‌كنند.
قديمي ترين آثار شناسايي شده در اردل مشتمل بر ابزارهاي سنگي از دوره پارينه سنگي جديد و دوره آغاز نوسنگي است كه در غارهاي باستاني منطقه به دست آمده كه مربوط به ده تا يازده هزار سال قبل تعلق دارند… همچنين بر اساس تحقيقات باستانشناسي اين منطقه قسمتي از محدوده و سرحدادت ايالت انشان يا انزان ايلامي است (۳۵۰۰ سال قبل) و در۲۱۰۰ سال پيش بخشي از حكومت اليمايي و نيز محسوب مي شد. آثار بدست آمده از دوره ايلامي ، بردگوريها ، آثار دوره ساساني ، عبور جاده باستاني دسپارت( بختياري، اتابكان) بقایای قلاع ، پلها و محوطه های باستانی متعدد و… نشان از دیرینگی سکونت انسان در این منطقه دارد. اين شهرستان به علت پراكندكي جمعيتي و جغرافيايي از ريز مناطقي مانند ، ميانكوه ، مشايخ ، مسير دشتك ،روگر ، ديناران ، چهاربنيچه و… تشكيل شده است. كه داراي سبقه تاريخي مشتركي مي باشند.
براي اولين بار بصورت مكتوب در قرن سوم ابن خرداد و قدامه ابن جعفر در شرح مسير جاده دسپارت و بعد از آنها در قرن هشتم ابن بطوطه سياح معروف كه در دوره اتابكان لر از سمت مالمير(ايذه) وارد منطقه شد نيز در سفرنامه خود از اردل و بهشت آباد به نامهاي اربهشت، ارد بهشت، اردي بهشت (اردل بهشت آباد) اشاره نمودند. در اسناد دوره صفويه ، افشار و زند و قاجار از اين منطقه بنام عمومي پسكوه ، پشتكوه و پشتكوه بختياري ذكر گرديد. بر اساس گفته ها و مستندات این منطقه در دوره (سلجوقیان) تحت تملک اتابکان لر (مالمیر)بوده است. در این دوره قسمتهایی از این منطقه(مشایخ فعلی و قسمتی از منطقه دیناران) به سادات سیدصالح واگذار گردید.
باحمله مغول و فروپاشی حکومت اتابکان لر و به تبع هرج و مرج ناشی از آن، این منطقه به عنوان قسمتی از محدودهٔ حکومتی اتابکان لر دچار بحران گردید. و کانونی برای مخالفان و دشمنی با مغولان شد… مردم پشتکوه بختیاری بر این باورند که هلاکوخان مغول در جنگی بدست مخالفان بختیاری اسیر و در روستای آلیکوه (ایل شهماروند)کشته شد. (لفظ آله کوه ، آلاکو وآلیکوه) تغییر یافته و اسم مکانی برای کشته شدن هلاکو می باشد. ضمن اینکه مکانی به نام قبر هلاکو در آلیکوه نیز وجود دارد. وجود گردنه ای تحت نام مغول کشته نیز بدون ارتباط با این فرضیه نیست. و این مسئله جهت پژوهش محققان قابل تامل می باشد.
در دوره صفويه و در راستاي سياست انكسار اقوام و به دليل مقاومت و سركشي مردمان اين منطقه جهت جلوگيري از تهديد پايتخت (اصفهان ) توسط بختياريها برخي طوايف اين منطقه (میانکوه و پشتکوه) به نقاط ديگركوچانده شده اند (به اصفهان) و منطقه پشتكوه بختياري حد فاصل سبزكوه ، كلار تا دشتک به عنوان مرتع سردسيري در اختيار عشاير كوچرو ترك بلوردي قرار گرفت … بنابر نظر برخي از محققين در اين مقطع زماني، اردل جهت تامین امنیت جاده مهم دسپارت مركز آموزش و استقرار قسمتي از قشون سپاه صفوي شد. حاجی آخوند(هلیسائی) از شاگردان ملا صدرا از معممین حوزوی این منطقه در آن زمان است. وی دارای کتابخانه ای در روستای سرمازه بوده است . از نامبرده به عنوان بانی اولین مسجد در منطقه میانکوه یاد نموده اند.
در اواخر حكومت صفوي مجدداً تعدادي از ساكنان اصلي( طوايف بختياري) کوچ داده شده ، به مرور وارد منطقه شدند و به طرق مختلف مناطق و مراتع را تصاحب كرده اند. در زمان افشار و به خاطر سركشي بختياريها و جهت جلوگيري از قيام و اتحاد مجدد آنان ، تعداد۱۵۰ روستا(بنه وار) از اين منطقه و بازفت ويران و تعدادي از ساكنان توسط او به همراه ديگر طوايف بختياري مناطق ديگر، به جاهاي دور دست كوچانده و يا با سپاه او همراه شدند. عده اي از آنان بعدها به منطقه(ايل ) خود مراجعه و برخي براي هميشه درجاهاي ديگر ماندگار شدند. آنچه در اسناد معتبر آمده است اينكه علي صالح خان بختياري از خوانين هفت لنگ ( باب دوركي) كوهمال پشتكوه بختياري عهد افشار، با احكامي در دوره زند نيز كوهمالي اين منطقه را بر عهده داشت. عده اي مدفن او را روستای سرپير دشتك (حليمه خاتون) مي دانند. دراسناد دوره های صفویه ، افشار و زند این منطقه با نام عمومی پسکوه ، پشتکوه و پشتکوه بختیاری آمده است.
اردل در دوره قاجار مركز حكمراني خوانين بختياري (دورکی باب) گرديد. در اين محدوده زماني اردل مركز حكومت سردسيري بختياري و بازار فصلي و مركز خريد و فروش و تبادل كالا و فرآورده ها و دستبافته هاي منطقه ، في مابين ساكنان و عشاير با پيشه وران اصفهاني بوده است. قلعه ، حمام ، باغ ، و تكيه ايلخاني ، برجهاي نگهباني و… از بناهاي اين دوره مي باشند. … امام قلي خان حاج ايلخاني كه به گواه تاريخ انساني سليم النفس و معتدل الخلق و خوشفكر بود ، با ايجاد كارگاه قاليبافي (قاليخانه) با بيش از ۵۰ دستگاه دار قالي در ضلع غربي باغ خان بازار فرش بختياري را رونق بخشيد.اين فرشها توسط زنان و دختران اين ديار بافته و در اصفهان عرضه می شدند.
در اولین تقسیمات نوین کشوری و با تصویب قانون ایالات و ولایات که خاک بختیاری را به سه بلوک تقسیم نمود اردل جز بلوک آخوره (اردل، لردگان ، گندمان و داران) تحت حاکمیت اصفهان واقع شد.
سياحان اروپايي زيادي از اين منطقه ديدن و درباره آن مطالبي نوشته اند. از آن جمله لرد كرزن انگليسي كه ضمن توصيف خصوصيات امامقلي خان حاج ايلخاني ميگويد : مقر آنها در آرادل در جنوب شرقي كوههاي بختياري است. كه ۶۰۰۰ پا از سطح دريا ارتفاع و داراي عمارت وقلعه اي دو طبقه با برجي مستحكم است … و در ادامه مسافت جاده هاي جنوبي به اصفهان مسير جاده ديلم ، بهبهان ، اردل و اصفهان را مورد بحث قرار ميدهد… از ديگر سياحان مي توان از هنري بلوس لينج شريك كمپاني لينچ ، خانم ايزابلا بيشوب ، آقای آرنولد ويلسون و… را نام برد كه هر كدام با ذكر مختصات جغرافيايي ، اجتماعي و سياسي و اقتصادي اردل پرداخته اند.
مردم اردل شيعه اثني عشري و وابسته به طوايف مختلف بختياري هستند كه در مقاطعي از زمان و به مرور از زندگي ايلياتي دست كشيده و يكجانشين شده اند. اين شهرستان از گذشته هاي دور يكي از محال بختياري و از مراكز سردسيري و اسكان عشاير هفت لنگ بختياري بوده و هم اكنون نيز محل ييلاق قسمتي از عشاير كوچرو ايل هفت لنگ است. در این منطقه نیزخانوارهایی از طوایف چهار لنگ نیز وجود دارند.
اردل از گذشته‌های دور، یکی از مراکز ییلاقی و اسکان عشایر ایل هفت‌لنگ بختیاری بود و در متون تاریخی از جمله سفرنامه ابن بطوطه که از اصفهان تا شوشتر سفر کرده، اشاراتی به این ناحیه شده‌است. این شهر همواره پایگاه خوانین بختیاری بوده است و قبر حاج ایلخانی از اجداد خوانین در این شهر واقع گشته است این شهر مرکز حکومت خوانین بوده و وجهه سیاسی آن خصوصا"درزمان مشروطیت پر رنگتر است. در هفدهم فروردین سال ۱۳۵۶ خورشیدی (۱۹۷۷ میلادی)، زمین‌لرزه‌ای به بزرگای حدود ۵ ریشتر اردل را به شهری نیمه‌ویرانه تبدیل کرد و حدود ۳۰۰ نفر از مردم آن جان باختند.[بعد از این زلزله معروف، بافت مسکونی شهر هم تغییر یافت و هم جابجا شد.[ از نام های خانوادگی اصلی و بزرگ این شهر می توان خلیلی،رییسی،نصیری،امیدی،صالحی، اسدی،طاهری، انصاری اشاره کرد. شهرستان اردل به واسطه داشتن چشمه های اب سرد فروان به یکی ازقطب های مهم پرورش ماهی قزل الادرکشورتبدیل شده است.
اردل در فاصله ۸۶ كيلومتری بروجن و ۹۵ كيلومتری جنوب باختری شهر كرد، در مسير جاده ارتباطی استان خوزستان به استان چهارمحال و بختياری قرار دارد.در ميان ايلات و عشايری که در مناطق اطراف اين شهرستان زندگی می کنند، صنايع دستی رواج زيادی دارد که از آن جمله می توان به بافت انواع قالی های محلی، گليم، جاجيم، چوقای محلی، پشتی، هم چنين خورجين، چادر سياه، نمکدان و سفره اشاره کرد.
برخی از مناطق اين شهرستان مانند سرخون و منطقه مشايخ «سادات بختياری» در صنايع دستی بسيار شاخص می باشند. سرخون منطقه ای از توابع شهرستان اردل، استان چهار محال وبختياری است که تعداد زيادی ازمردمان اين منطقه علاوه بر فعاليت هايی نظير دامداری و كشاورزی به بافت قالی‌های محلی، گليم، خورجين و ديگر صنايع دستی مانند جاجيم، نمكدان، پشتی و سفره می پردازند.
منطقه مشايخ«سادات بختياری» نيز‌درصنايع‌دستی‌ازاهميت‌قابل‌توجهی برخورداراست، دراين منطقه صنايع دستی قديمی مانند قالی بافی، گليم بافی، بافت چوقای محلی، چادرسياه، خورجين وغيره رايج است. اين صنايع به واسطه وجود کارگاه های مختلف تاحدودی به صورت پيشرفته درآمده است ولی ماهيت آن هم‌چنان از سنت‌های قديمی پيروی می كند.
شهرستان اردل از جمله مناطق آباد و حاصل خيز استان به شمار مي آيد كه به دليل وجود بارندگي كافي و خاك نسبتا مناسب انواع محصولات در اين شهرستان به عمل مي آيد. هم چنين علاوه بر رمه های كوچنده، پرورش انواع دام رايج ترين فعاليت عشاير و مردم روستاهای اين منطقه است.
شهر اردل مرکز شهرستان اردل در ۳۹ درجه و ۵۰ دقيقه دارازای جغرافيايی و …. درجه و ۳۲ دقيقه پهنای جغرافيايی، در بلندی ۱۸۰۰ متری از سطح دريا قرار دارد. اردل در فاصله ۸۶ كيلومتری بروجن و ۹۵ كيلومتری جنوب باختری شهر كرد، در مسير جاده ارتباطی استان خوزستان به استان چهارمحال و بختياری قرار دارد. آب و هوای آن معتدل مايل به سرد و خشك و بيش ترين درجه حرارت در تابستآن ها ۳۵ درجه و كم ترين درجه حرارت در زمستآن ها ۷ درجه زير صفر می باشد. ميزان باران سالانه اردل به طور متوسط ۵۰۰ ميلی متر است.
جاذبه های اردل
آبشار دره عشق: آبشار دره عشق یکی از زیباترین دره های استان چهارمحال و بختیاری است که در بخش جنوب غربی استان و دربخش ناغان واقع گردیده است.این آبشار در دل جنگلهای منطقه ی حفاظت شده ی هلن و در منطقه مشایخ قرار داشته و منظره ای زیبا و دیدنی را برای علاقه مندان به طبیعت رقم زده است . این آبشار با سرعت زیاد از دل كوه بیرون می جهد و بیش از یكصد متر ارتفاع دارد. در كنار این آبشار رود كارون به آرامی جاری است و در تركیب با انارستان ها و شالیزارهای روستاهای دره عشق و دورك شاهپوری، فضای شگفت انگیزی را به وجود آورده است. در اكثر فصول سال و بويژه در فصل بهار، بازديد از اين آبشار ، مناسب و دلنشین است.
شوران آبسرده: در گشت و گذار در شهرستان اردل به روستایی می رسیم به نام شوران آبسرده. مسیر رسیدن به روستا کوهستانی است در قسمت های بسیاری ازمسیر کوه ریزش کرده است که در زبان محلی به شور کردن کوه یا پایین ریختن کوه تعبیر می شود از طرفی چشمه آبسرده در این روستا قرار دارد که به آن شوران آبسرده گفته می شود. برای رسیدن به شوران آبسرده بعد از عبور از اردل به روستای ده کهنه می رسیم از ده کهنه به سمت کاوند جلو می آییم و ۱۰کیلومتری کاوند به شوران آبسرده می رسیم .
آبشار زرد لیمه: آبشار زرد لیمه یا بوینه در انتهای دره زرد لیمه در منطقه دیناران شهرستان اردل واقع شده است. آبشار زرد لیمه در میان صخره ها و کوه های بلند زاگرس و در انتهای یک دره بسیار سرسبز و باصفا قرار دارد. ارتفاع این آبشار ۴۰ متر و عرض تاج آن (به جایی که آب شروع به پائین ریختن می کند، تاج آبشار می گویند) حدود ۶۵ متر است که آن را به عنوان یکی از عریض ترین آبشارهای کشور معروف کرده است. هر چیزی که از یک مقصد طبیعت گردی انتظار دارید را می توانید در این منطقه پیدا کنید. کوهستان های مرتفع، رودخانه ای زیبا، جنگل، مراتع سرسبز و البته یک اثر تاریخی ۶۰۰۰ ساله در این منطقه دور هم جمع شده اند. معروف ترین نوع پوشش گیاهی در کوهپایه های زاگرس، جنگل های پراکنده بلوط آن هستند. این جنگل ها به عنوان دومین منابع طبیعی جنگلی ایران پس از جنگل های شمال کشور، ارزش بسیار زیادی دارند و به عنوان ریه های تنفسی زاگرس شناخته می شوند. گستردگی این جنگل ها در مجاورت آبشار زرد لیمه، منطقه ای بسیار جذاب از منظر طبیعت گردی ایجاد کرده است. درختان بادام وحشی و صنوبر هم نوع دیگر پوشش گیاهی گسترده این ناحیه هستند.
چشمه های باغ رستم: آبشارهای زیبای باغ رستم در تنگ درکش ورکش و در فاصله ۶ کیلومتری شهرستان اردل در زمره زیباییهای طبیعی به شمار می رود اما برای گردشگران ناشناخته مانده است.
سد کارون چهار: سد کارون چهار به عنوان بزرگترین سد بتنی کشور در ابتدای سال ۱۳۸۹ آبگیری شد؛ این سد با ارتفاع ۲۳۰ متر و حجم بتنی افزون بر یک میلیون و ۷۰۰ هزار متر مکعب توانایی ذخیره ۲/۳ میلیارد متر مکعب آب را داشته و نیروگاهی به ظرفیت یک هزار مگاوات در کنار آن ساخته شده است. هر ساله بیشترین بازدید از مناطق گردشگری شهرستان اردل در ایام تعطیلات نوروزی از سد کارون چهار می باشد که طبق گفته امام داد شهبازی بخشدار میانکوه از توابع شهرستان اردل تا کنون ۵۰ هزار گردشگر از چشم انداز های این سد زیبا بازدید کردند. بخش میانکوه از توابع شهرستان اردل با برخورداری از جمعیتی افزون بر ۲۲ هزار نفر در فاصله ۱۶۰ کیلومتری شهرکرد مرکز استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است.
اقامتگاه بومگردی بهشت آباد اردل: اقامتگاه بوم گردی بهشت آباد، واقع دراستان چهارمحال و بختیاری روستای بهشت آباد کیلومتر۱۰ جاده شهرستان اردل، از لحاظ جغرافیات در مرکزاستان چهارمحال و برتمام نقاط گردشگری استان مشرف میباشد دارای ۶ اتاق با ظریفت مختلف می باشد و علاوه بر اتاقها درمحوطه بزرگ چند سکو همراه با پشه بند و تجهیزات درنظرگرفته شده همچنین دارای تنور و باغچه سبزی و سیفی جات برای استفاده مسافرین تدارک دیده شده لباسهای سنتی بختیاری و سیاه چادر و قرفه صنایع دستی و پارکینگ اختصاصی موجود میباشد.
تنگ درکش و ورکش: اين منطقه ديدنی بدليل داشتن گذرگاه های خطرناک کوهستانی که درکنار رودخانه آن برای عشاير و افراد در حال گذر ايجاد زحمت ميکرد به اين نام شناخته ميشود .در قديم چون بيشتر کار مردم با اسب و خر ويابو که به مال شهره بود انجام ميشد جاده های موجود در اين گذرگاه را مالرو می ناميدند که بدليل سربالايی وسرازيری های تند افراد مجبور ميشدند زين يا همان جل خر يا اسب را گاهی به جلو (درکش) وگاهي به عقب(ورکش)اند يا بکشند به اين دليل نام آن درکش و ورکش شد.
روستای کاوند درویشان: روستای كاوند دویشان ازتوابع شهرستان اردل .بخش مركزی۳۰كیلومتری جنوب غرب شهراردل و۱۰۵كیلومتری جنوب غرب شهركرد(مركزاستان)واقع شده است .
روستای آبشاران علیا: روستای آبشاران علیا یکی از روستاهای استان چهارمحال و بختیاری و از توابع شهرستان اردل، دهستان مشایخ می باشد .این روستا محصور بین دو کوه بسیار بلند می باشد و دارای یک رودخانه است که فضای بسیار زیبا و رویایی مخصوصا در فصول بهار و تابستان به این روستا می دهد.در برخورد با مردم این روستا صفا وصمیمیت را به چشم می بینی این روستا دارای چشم اندازهای بسیار زیبا می باشد.
روستای لندی: روستای لندی از توابع بخش میانکوه شهرستان اردل در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. این روستا در دل خود جاذبه‌ای دیدنی چون آبشار لندی را نیز جای داده است. آبشار لندی هم یکی از آبشارهای دائمی و زیبای استان چهارمحال و بختیاری است که در منطقه شلیل از توابع شهرستان اردل قرار گرفته است.
حاشیه رودخانه ارمند: رودخانه اَرمند یا کارون علیا یکی از رودخانه‌های مهم استان چهارمحال و بختیاری است که از مناطق کوهستانی مرتفع شرق و دشت‌های مرکزی استان سرچشمه گرفته و پس از عبور از منطقه ارمند، آب رودخانه سرخون را دریافت نموده و با پیوستن به رودخانه بازفت، به سد کارون ۴ می‌ریزد.
قایقرانی در آب های خروشان رودخانه ارمند: این رودخانه از نظر قایقرانی، تخصصی است و راهنمایان و قایقران‌ها باید علاوه بر مهارت کافی در هدایت قایق‌ها، به وسایل ایمنی و تجهیزات لازم برای چنین سفری هم آشنا باشند.فراموش نکنید که به هیچ وجه بدون گروه راهنما قایقرانی در آب‌های خروشان را آغاز نکنید. به دلیل تخصصی بودن و خطرات احتمالی باید این سفر به همراه راهنمایان باتجربه و تجهیزات تخصصی انجام شود؛ در غیر این صورت حوادث ناگواری در کمین مسافران خواهد بود. یکی از بهترین راه‌ها ثبت نام در یکی از شرکت‌های مسافرتی است که مجوز برگزاری این تور را دارا بوده و پایبند به استانداردهای بین‌المللی این رشته باشند. شما می‌توانید پس از هماهنگی خود را به روستای معدن، یعنی محل آغاز قایقرانی برسانید و سپس به گروه اصلی بپیوندید. همچنین می‌توانید دو مسیر برای رسیدن به این روستا انتخاب کنید؛ شهرکرد و بروجن. مسیر هوایی، ریلی و جاده‌ای می‌توانند از انتخاب‌های شما باشند. در صورتی که مسیر جاده‌ای را انتخاب کنید و مبدأ حرکت هم تهران باشد، شهرهای قم، ساوه، دلیجان، میمند، اصفهان و شهرکرد را پیش رو دارید. در صورت انتخاب بروجن به‌عنوان مقصد هم پس از اصفهان به سمت دو راهی زرین‌شهر رفته و از آنجا هم به بروجن خواهید رسید.
چشمه سرخون: چشمه سرخون یکی از چشمه‌های استان چهارمحال و بختیاری است که در شهر سرخون از توابع بخش میانکوه شهرستان اردل در ۱۲۰ کیلومتری شهرکرد قرار دارد. این چشمه که از کوه‌های واقع در این منطقه سرچشمه می‌گیرد، دارای آب سرد و گوارایی میباشد و در طول مسیر ۲۰ کیلومتری خود موجب عمران و آبادانی این منطقه شده است. این چشمه در انتهای مسیر خود به رودخانه کارون می‌ریزد. سرخون به معنای سرچشمه میباشد زیرا کلمات «خن»، «خون» و «خان» در فارسی قدیم به معنای چشمه به کار می‌رفته است. از آب این چشمه برای تأمین آب آشامیدنی چندین روستا، آب مورد نیاز چند مزرعه پرورش ماهی و چندین هکتار مزارع کشاورزی استفاده می‌شود اما متأسفانه از آنجا که این چشمه در پایین‌دست تلمبه‌خانه نفتی گندمکار واقع شده است، چندی است آب این چشمه با مواد نفتی آمیخته شده و به این ترتیب سبب به خطر افتادن سلامت مردم منطقه شده است.
آبشارهای بهشت آباد: اين رودخانه در مسير خود آبشارهای سالدران و بهشت آباد را در منطقه ای به همين نام پديد می آورد. بهشت آباد در فاصله هفت کيلومتری شمال شرق اردل واقع شده و به راستی که نام زيبنده ای دارد. اين آبشارها از زيباترين مناظر کوهستانی منطقه هستند.
منطقه شکار ممنوع خدا آفرید: منطقه شکار ممنوع « خدا آفرید » با مساحت ۴۹ هزار و ۳۰۰ هکتار در شهرستان های اردل و کوهرنگ قرار دارد. در این منطقه ۶۲ گونه پستاندار، ۱۷۰ گونه پرنده، ۳۵ گونه خزنده، ۵ گونه دوزیست، و هزار و ۱۰۰ گونه گیاهی، ۹۰ گونه گیاهی انحصاری وجود دارد. منطقه خدا آفرید در یک منطقه سرد کوهستانی واقع شده است و به علت وجود کوه پایه های مرتعي دارای آب و هوای ملایم و معتدل است.
قلعه ابوالقاسم خان اردل: قلعه اردل به دستور ابوالقاسم خان بختياری در اواخر دوره قاجاريه ساخته شده است. ساختمان اصلی دارای سه جبهه اصلی با ايوان‌های ستون دار در جهات شمال، جنوب، غرب و ابنيه جانبی در جهت مشرق بوده كه درسال ۱۳۵۵ بخش عمده ای از آ ن تخريب گرديده است. سرستونها، ستونها و سنگ قبور نفيس خوانين در اين بنا از بخشهای قابل توجه می باشند.
پل بهشت آباد: پل بهشت آباد مربوط به دوره قاجاری است و در شهرستان اردل، روستای بهشت آباد واقع شده و این اثر در تاریخ ۸ مرداد ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۵۹۸۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این پل درعهد قاجار توسط یکی ازخوانین قدرتمند بختیاری بنام حسینقلیخان ایلخان بختیاری در شش کیلومتری شهر اردل در کنار روستای بهشت آباد بر روی رودخانه بهشت آباد ساخته شده است.
آبشار لندی: آبشار لندی یکی از آبشارهای دائمی و زیبای استان چهارمحال و بختیاری است که در منطقه شلیل از توابع شهرستان اردل قرار گرفته است.
غار اردل: غار کوچک و فرسایش ساخته اردل در مسیر راه جونقان به اردل و در حدود ۴ کیلومتری تونل اردل قرار دارد.
تالاب سولقان ( سولگان ): این تالاب زیبا و با شکوه در ۷۰ کیلومتری شهرکرد در مسیر شهرکرد به ایذه قرار گرفته و دارای اکوسیستمهای زیبایی است. حضور عشایر ومهاجرت و زیست پرندگان مهاجر و رویش گلهای رنگارنگ در برخی فصول سال زیبایی این مکان را چند برابر کرده است.
...............................
آرشیو
