بوئین میاندشت شهری گرجی نشین در استان اصفهان ایران است. این شهر مرکز شهرستان بوئین میاندشت است و بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۹٬۸۸۹ نفر (۳٬۱۳۷خانوار) بوده‌است. این شهر متشکل از محله‌های بوئین، میاندشت، و ششجوان بوده و از شمال به روستای ازناوله از جنوب به روستای داشکسن، از شرق به روستای معصوم‌آباد و از غرب به شهر افوس منتهی می‌شود.
هستهٔ اولیه شهر از دو مکان جغرافیایی بوئین و میاندشت تشکیل شده‌است، که بنیادگذاران هر دو، از گرجی‌های زمان شاه عباس اول هستند که توسط خود او از گرجستان به ایران تبعید شدند و به دستور او عده‌ای از جنگاوران آن‌ها جهت حفظ منطقهٔ فریدن و همچنین پایتخت (اصفهان) از حملات بیگانگان در فریدن ساکن شدند.
این دو مکان (بوئین و میاندشت) در گذشته‌ای نه چندان دور با فاصله، و در دو سوی رودخانه قرار داشتند. احداث شاهراه اصفهان – لرستان (در سال‌های قبل از ۱۳۵۰) و عبور آن از این دو روستا، رشد و توسعهٔ این دو را فراهم نمود. ایجاد تأسیسات خدماتی، بازرگانی، ساختمان‌ها و اماکن، فاصلهٔ این دو مرکز را از میان برداشته و به هم پیوستن این دو مکان، هستهٔ اولیهٔ شهر بوئین و میاندشت را ایجاد نمود. در سال ۱۳۷۷ یک محله دیگر به نام «ششجوان» به آن افزوده شد که همان روستای ششجوان پیشین میباشد که در غرب بوئین و میاندشت قرار داشت.
بوئین را صاحب نظران به معنای «انبار» دانسته‌اند. مؤلف سیمای شهر اراک به نقل از استاد دهگان گوید: نام اولیه شهر آستانه، بوئین کرج بوده که به آن بوئین کره نیز می‌گفتند، بوئین به معنای انبار و کره به معنای محصول میباشد. میاندشت که به سبب واقع شدن در میان دشت نسبتاً وسیعی به این نام موسوم گشته‌است در میان گرجی‌ها به نام تُرِلی (toreli) موسوم است. تورلی تغییر یافته واژهٔ توللی است که در زبان گرجی به معنای «اهل تولی» میباشد و تولی تا حدود سیصد سال پیش نام منطقه‌ای در استان کاختی گرجستان بوده‌است. به نظر می‌رسد گرجی زبانان پس از نقل مکان به این منطقه، نام زادگاهشان را بر آن نهاده‌اند.
از جمله علل وجودی این مکان جغرافیایی می‌توان بهره‌برداری از آب رودخانه و چشمه‌های متعدد اطراف و نیز زمین‌های حاصلخیز اطراف رودخانه را نام برد. وجود ۱۲ رشته قنات و ۱۵ دهانه چشمه نقش منابع آب را در ایجاد و توسعهٔ این مکان به خوبی روشن می‌سازد. از سویی دیگر این مکان از دیرباز مرکزیتی بوده‌است برای داد و ستد کالا و نیز ارتباط بین روستاها و نیز تأمین مایحتاج اولیهٔ عشایر چهارلنگ در ییلاق را تا حدودی عهده‌دار بوده‌است.
به‌طور کلی ۵ قوم در بوئین و میاندشت زندگی می‌کنند و به همین علت المانی متشکل از ۵ پایه در میدان ورودی شمالی شهر قرار دارد که نمادی از ۵ قوم: گرجی، ارمنی، ترک، لر و عرب میباشد. از نظر زبان‌های گفتاری، همهٔ ساکنین فارسی را در حد تسلط بلدند و هرکس بیشتر به زبان مادری خود صحبت می‌کند. یعنی همه فقط به فارسی صحبت می‌کنند به جز عدهٔ کمی از مردم محلهٔ بوئین و اکثر مردم محلهٔ میاندشت که علاوه بر زبان گرجی به فارسی نیز صحبت می‌کنند. تمامی مردم این شهر مسلمان و از مذهب شیعه هستند و به همه دوازده امام اعتقاد دارند. بیشتر مردم وساکنین شهرستان از طریق کشاورزی ودامپروری امرار معاش می کنند که محصولاتی چون گندم جو وسیب زمینی را تولید وبه شهرستان های همجوار ارسال می کنند .در قسمت دامپروری به غیر از گوشت فراورده های لبنی چون دوغ کشک کره وپنیر وروغن حیوانی نیز تولید می گردد . صنایع دستی موجود در شهرستان عبارتند از : جاجیم - قالیچه ، تابلو فرش ، مینا کاری ، مشبک چوب ، معرق ونجاری سنتی است
این شهرستان با ارتفاع 2430 متر ارتفاع از سطح دریا وحداکثر دمای 34+وحداقل 34- درجه سانتیگراد براساس یافته های باستانشناسی از قدمت 4000هزار ساله برخوردار میباشد بقایای اثار تاریخی که در جایجای تمام شهرستان وجود دارد از جمله تپه های باستانی وسفالهای یافت شد ه گواه براین مدعا می باشد وجود بیش از 200 اثر تاریخی اعم از سایت موزه وابنیه بر اثبات این موضوع می افزایدکه در این شهرستان بیش از 4000هزار سال زندگی انسان بر روی این قسمت از کره خاکی بوده وتا به حال استمرار داشته است وجود سازه های سنگی وابزار سنگی (مثل نیزه تیغه چاقو و ابزار برای جدا نمودن گندم از خوشه نشانگر قدمت کشاورزی در این شهرستان است . در این شهرستان حدود 6 حمام تاریخی از زمان قاجاریه ، 4 مسجد تاریخی و حدود 5 خانه تاریخی یک کلیسا ویک قلعه ودو پل قدیمی مورد شناسایی قرار گرفته است که امید است در اینده نزدیک مورد ثبت در اثار ملی قرار گیرد از تمامی اثار شناسایی شده5 اثر تاریخی به ثبت ملی رسیده است
در شهرستان بویین میاندشت بیش از 1300 نوع گیاه دارویی شناسایی شده که بدلیل مساعد بودن زمینه در این شهرستان رشد می کند که می توان به عنوان نمونه : گیاه زرین گیاه گل گاوزبان بابا آدم گل گندم کنگر وشیرین بیان را نام برد. به دلیل وجود دشتهای وسیع وتپه های بکر طبیعی بهترین فصول جهت طبیعت گردی فصل بهار ودو ماه اول تابستان می باشد البته جهت انجام ورزشهای زمستانه این شهرستان از اواسط پاییز پذیرای ورزشکاران می باشد.
جاذبه های بوئین و میاندشت
سد و سرچشمه افوس: در ضلع جنوب غربی شهرستان در ارتفاعات رشته کوه زاگرس و در نزدیکی شهر افوس واقع شده است این مکان یکی از جاذبه های گردشگری استان شناخته شده که با سرمایه گذاری شهرداری شهر افوس و اداره میراث فرهنگی استان اصفهان امکاناتی همچون: سرویس بهداشتی، پارکینگ و سکوهای مسقف که جریان آب از سرچشمه از میان آن می گذرد فراهم گردیده.
پیست اسکی افوس: این پیست اسکی که در کنار سرچشمه افوس قرار دارد در سال ١٣٩٣ افتتاح گردید و در فصل زمستان پذیرای میهمانان و ورزشکاران می باشد.
تفرجگاه دره حوض: در فاصله حدودا ٢۵ کیلومتری غرب شهرستان با رودخانه و درختان زیبا و کوه های سر به فلک کشیده مکانی بکر و زیبا را برای استراحت مسافرین به وجود آورده است.
دشت لاله های واژگون در روستای ماهورستان: این مکان در قسمت غربی شهرستان و در اراضی و ارتفاعات با وسعت بیش از ١٠٠٠ هکتار واقع شده است که در فصل اردیبهشت مکانی مناسب برای طبیعت گردان محسوب می شود.
بیشه زار پیلستون: در امتداد رودخانه ای که از ارتفاعات زاگرس و سراب روستای آغچه سرچشمه می گیرد در فاصله ١۵ کیلومتری مرکز شهرستان قرار گرفته است. با درختان میوه و خودرو بیشه زاری به وجود آمده که انواع مختلف پرندگان و حیوانات وحشی را می توان در این بیشه زار دید.
سد و سرچشمه آغچه: که یکی از سر شاخه های رودخانه های دائمی در شهرستان بوده و پس از طی مسیری طولانی به سد گلپایگان می ریزد. از خصوصیات این منطقه بکر و ناب بودن و آب وهوای متنوع آن است.
پل تاریخی و آبشار نوغان: رودخانه قم رود ( انار بار ) که از سراب آغچه سرچشمه گرفته و پس از عبور دره ها و تپه ماهورها و ارتفاعات از روستاهای پائین دست گذشته و در مسیر خود بیشه زارهائی بسیار زیبا بوجود آورده که با چشم اندازهای زیبا و آب و هوائی مطبوع و دلپذیر ، محیطی مناسب برای گذارن اوقات طبیعت دوستان در ایام فصل بهار و تابستان را فراهم نموده است . در مسیر این رودخانه و در تقاطع با جاده ترانزیتی اصفهان خوزستان در بخش بوئین میاندشت و در فاصله ۴۸ کیلومتری غرب از مرکز شهرستان پل تاریخی وجود دارد که به پل نوغان معروف است . در امتداد این رودخانه به سمت شمال آبشاری بسیار زیبا وجود دارد که به همراه بیشه زارهای وسیع و زیبا مسافران زیادی را به سوی خود می خواند.
...............................
آرشیو
