سیرجان شهری در جنوب ایران و در جنوب غربی استان کرمان و مرکز شهرستان سیرجان است. این شهر در ۹۶۰ کیلومتری تهران و ۱۸۰کیلومتری کرمان قرار دارد و با توجه به قرار گرفتن در تقاطع محورهای مواصلاتی تهران - بندرعباس و کرمان - شیراز از گذشته تاکنون، مورد توجه بوده‌است. جمعیت شهر سیرجان بر پایه سرشماری سال ۹۵ برابر ۱۹۹٬۷۰۴ نفر بوده‌است و به لحاظ جمعیت دومین شهر استان کرمان بعد از شهر کرمان می‌باشد. شهر سیرجان به دو منطقهٔ شهرداری تقسیم شده‌است. سیرجان یکی از شهرهای صنعتی و اقتصادی کشور به‌شمار می‌رود و منطقه ویژه اقتصادی محسوب می‌شود. شهر سیرجان سرانه فضای سبز خوبی دارد ارتفاع شهر سیرجان از سطح دریا ۱۷۶۶ متر است و به دلیل قرارگرفتن سیرجان در دشتی مرتفع، این شهر نسبت به شهرهای نیمه کویری دیگر ایران هوایی معتدل‌تر و ملایم‌تر دارد و یکی از تولیدکنندگان اصلی پسته در استان کرمان است. به لحاظ تاریخی نیز سیرجان جاذبه‌های مهمی را در خود جای داده‌است.
قدیمی‌ترین سند تاریخی دربارهٔ سیرجان این نوشتهٔ ابن اثیر است: «گشتاسب یکی از پادشاهان قدیم ایران بود و دین سلیمان را داشت، دین زرتشت را پذیرفت و در کوهستانی که تنبور نام داشت جای گرفت و در حالت تقیه به عبادت مشغول شد». به عقیده استاد باستانی پاریزی، کوه تنبور همان است که در مشرق سیرجان و حدود چهار گنبد قرار گرفته و به همین نام مشهور است.
دربارهٔ وجه تسمیهٔ سیرجان نظرهای مختلفی اظهار شده‌است، ولی پژوهشگران عمدتاً بر این عقیده‌اند که در زمان ساسانیان به دلیل وجود قناتهای بسیار زیاد در این منطقه، آن را سیرگان یا سیرکان یعنی سیرآب از قنات یا پر از قنات نامیده‌اند. عده‌ای نیز کلمه گان یا کان را که به معنی معدن است به علت وجود معادن گوناگون در این منطقه دانسته‌اند. در استیلای عرب نام سیرگان معرب شده و به سیرجان تغییر یافت.
بنای سیرجان را به بهمن پادشاه اشکانی نسبت می‌دهند. ژان گوره در کتاب خواجهٔ تاجدار، شرحی بر سیرجان می‌نویسد و نشان می‌دهد که سیرجان قبل از اشکانیان نیز آباد بوده و توضیح می‌دهد: «سیرجان قدیم، به قول مورخان قدیم، از جمله سیسرون و کتزیاس که در دورهٔ هخامنشیان می‌زیسته‌اند، دارای ده محله بوده و در هر یک از محلات آن شهر، یک دسته از مردم زندگی می‌کرده‌اند». اما قدمت این شهر را به قبل از اشکانیان نیز نسبت داده‌اند. آن گونه که در کتاب تاریخ کرمان نوشته شده‌است: «اسکندر در بازگشت از هندوستان از روی قلعهٔ سنگ که محل قدیم شهر سیرجان است، عبور کرده و از طریق بوانات به پاسارگاد رفته‌است.»
مقدسی در قرن چهارم هجری قمری، سیرجان را یکی از چهار ولایت کرمان ذکر می‌کند. شهر قدیم سیرجان در محل قلعهٔ سنگ (در فاصله ۹ کیلومتری شهر فعلی سیرجان قرار دارد) و تا سال ۷۹۶ هجری قمری آباد بوده‌است و در آن تاریخ به وسیله «ایدکو» سردار تیمور، که دو سال شهر را در محاصره داشت نابود می‌گردد. ساکنان باقی‌مانده آن به محلی در همان نزدیکی به نام باغ بمید منتقل می‌شوند و شهر جدید در آن موقعیت بوجود می‌آید. اما باز در هجوم محمود افغان به کرمان، سیرجان هم مورد حمله و غارت قرار می‌گیرد. سال‌ها بعد در حدود سال ۱۲۰۰ هجری قمری، میرزا سعید کلانتر در جنوب باغ بمید دهی را آباد نمود که سعیدآباد نامیده شد، و این سعید آباد، همین شهر فعلی سیرجان و در واقع سومین موقعیت این شهر است.
اقلیم سیرجان نیمه‌بیابانی است. رطوبت متوسط آن ۳۶٪ و میانگین بارندگی سالانه ۱۶۰ میلی‌متر است. تابستان‌های نسبتاً گرم با شب‌های تابستانی خنک و زمستان های نسبتا سرد دارد. یکی از مرتفع‌ترین دشت‌های داخلی ایران به نام دشت ابراهیم‌آباد در جنوب‌شرقی سیرجان قرار گرفته و حداقل ۱٬۷۱۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. کویر نمک سیرجان در فاصلهٔ ۳۰ کیلومتری غرب شهر سیرجان واقع در استان کرمان می‌باشد. طول این کویر در حدود ۵۰ کیلومتر و عرض آن در قسمت میانی برابر با ۲۰ کیلومتر می‌باشد که هر چه در جهت شمال یا جنوب آن حرکت کنید از عرض آن کاسته می‌شود. موقعیت ژئولوژیک زمین‌شناسی سیرجان در کشور بی‌نظیر است. در شرق و شمال شرق این شهر کوه‌های بلند و مناطق سردسیر پاریز، چهارگنبد و قهستان وجود دارد.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت شهرسیرجان ۱۹۹٬۷۰۴ نفر (۵۸٬۷۵۶ خانوار) بوده‌است. جمعیت سیرجان با احتساب شهر نجف شهر که در نزدیکی شهرسیرجان قرار دارد بالغ بر ۲۲۰٬۰۰۰ نفر می رسد. این شهر به دلیل قدمتی که دارد، مجموعه و موزه‌ای است از ادوار مختلف تاریخ ایران که هنوز در بناهای این شهر انعکاس دارد. معماری سیرجان صاحب یکی از بی‌نظیرترین نوع بادگیرهای ایرانی به نام بادگیر چپقی است.
کوه‌های سیرجان : کوه دالخونی، کوه لاشکار یا دکل، کوه قوچی، کوه سیاهکوه، کوه خواجویی، کوه چشمه قافل، کوه پوته ای، کوه مقولی، کوه سیاهکوه خیرآباد، کوه باغچوبی، کوه منسار، کوه کلاهی، کوه زرد، کوه خرسی، کوه خاکستری، کوه دره گرا، کوه مگسی، کوه ریزآب، کوه یال خری، کوه کمربست، کوه پوته‌ای، کوه شاه خیرالله، کوه هیزم بریز، کوه قله ماری، کوه تنبور، کوه یال سبز، کوه چاه طلا، کوه لانه زنبوری، کوه کویز، کوه چاه پت، کوه چک آب، کوه باغ حسن، کوه تونل، کوه پنج، کوه میان کوه زیارت، کوه کهکمی، کوه نوکن، کوه خدا نزدیک، کوه چاهزار، کوه قدارکوه، کوه چاه میل، کوه بیدسگلی
گلیم شیریکی پیچ: این نوع گلیم در میراث جهانی یونسکو ثبت شده و سیرجان به عنوان شهر جهانی گلیم معرفی شده‌است. به ندرت می‌توان در میان گلیم‌های شیریکی‌پیچ، دو نقش همانند یافت؛ چون نقوش، ترکیب‌بندی و رنگ‌ها بیانگر اندیشه و احساس بافنده‌اند و شادی و اندوه او در سردی و گرمی رنگ تبلور می‌یابد و نشانه‌های ذهنی یا تقلیدی را در شکل‌دادن نقوش از محیط و طبیعت و از باورها، عقاید، عادات، سنت‌ها الهام می‌گیرد.
سیرجان به‌لحاظ اقتصادی نیز یکی از مهم‌ترین شهرهای ایران است. شهری که در گذشته در مسیر جاده‌ی ابریشم بوده و امروز نیز در مرکز محور ترانزیتی کالا از جنوب به شمال ایران قرار دارد. وجود گل‌گهر به عنوان یکی از بزرگترین معادن سنگ‌اهن جهان در سیرجان و همچنین وجود شرکت‌های فولادی که سیرجان را به قطب فولادی ایران تبدیل کرده، در کنار معادن مس و منطقه‌ی ویژه اقتصادی، تنها بخشی از قابلیت‌های صنعتی و اقتصادی این شهرستان است.در بخش کشاورزی نیز، سیرجان یکی از قطب‌های تولید پسته در ایران است. فرودگاه سیرجان فرودگاهی در کشور ایران با کد یاتا SYJ و ایکائو OIKY است که در شهر سیرجان قرار دارد. در سال ۲۰۱۶ میلادی ۴۲۸ نشست و برخاست هواپیما در این فرودگاه انجام شد و ۳۲٬۵۱۲ کیلوگرم بار و ۲۱۲٬۳۱۸ نفر مسافر از طریق آن جابجا شدند.
قطار بندرعباس به تهران از سیرجان می‌گذرد و این شهر دارای ایستگاه راه‌آهن است. همچنین قطار بندرعباس به مشهد از این شهر عبور می‌کند که امکان مسافرت به شهرهای تهران و مشهد از طریق راه‌آهن برای شهروندان این شهر فراهم است. عملیات احداث راه‌آهن سیرجان به کرمان نیز آغاز شده‌است.
منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی سیرجان، که الگوی توسعهٔ مناطق ویژهٔ اقتصادی در سراسر ایران محسوب می‌شود، نخستین منطقهٔ ویژهٔ چندمنظوره در ایران است که با مجوز فعالیت‌های همه‌جانبه اقتصادی در بخش‌های صنعت، تجارت و خدمات به سرمایه‌گذاران فعال خدمات ارائه می‌دهد. منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی سیرجان، در بهمن ماه سال ۱۳۷۰ بر مبنای تبصرهٔ ۲۰ قانون برنامهٔ اول توسعهٔ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تأسیس و از شهریورماه سال ۱۳۷۲ تأسیسات گمرکی، انبارهای نگهداری کالا و فاز اول تأسیسات زیربنایی به بهره‌برداری رسیده‌است. منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی سیرجان، تمامی امکانات و تسهیلات لازم برای تولید و تجارت بین‌المللی را یکجا و به صورت قابل دسترسی فراهم آورده و شرایط و موقعیت آن برای سرمایه‌گذاری‌های صنعتی، تولیدی، تجاری و خدمات پشتیبانی منحصربه‌فرد است. تاکنون بالغ بر ۴۰ واحد تولیدی با سرمایه‌گذاری بالغ بر ۲۰۰۰ میلیارد ریال در منطقه ویژه اقتصادی سیرجان به بهره‌برداری رسیده و فضای انباری سرپوشیده بالغ بر ۲۰۰۰۰۰ مترمربع برای نگهداشت کالا در اختیار تجار و بازرگانان محترم داخلی و خارجی قرار می‌گیرد.
هم‌اکنون باشگاه فرهنگی ورزشی گل‌گهر با پوشش قریب به ۲۰۰۰ ورزشکار و با استفاده از ۶۰ نفر کادر فنی در غالب ۳۸ تیم ورزشی سعی در ارتقاء سطح کمی وکیفی ورزش شهرستان سیرجان و استان کرمان دارد. حضور حرفه‌ای در رشته‌های فوتبال و والیبال و همچنین حمایت از ورزش همگانی شهرستان و کارگری در سطح شرکت معدنی و صنعتی گل گهر، باعث ایجاد انگیزه، تحرک و پویایی بین نسل جوان شهر شده‌است و سلامتی و شادابی را نیز به فضای کارگری شرکت هدیه کرده‌است. حضور تیم‌های ورزشی باشگاه فرهنگی ورزشی گل‌گهر در لیگ‌های کشوری تبعات مثبت فراوانی را برای ورزش و اقتصاد شهر سیرجان به همراه دارد و علاوه بر ایجاد اشتغال مستقیم، به صورت غیرمستقیم نیز باعث ایجاد اشتغال گردیده‌است. هم چنین حضور تیم‌های مختلف ورزشی در سیرجان باعث رونق هتل‌ها، رستوران‌ها، فروشگاه‌ها و گسترش صنعت توریسم داخلی نیز شده‌است.
آب و هوای سیرجان نیمه بیابانی است. در تابستان نسبتاً گرم و خشک ، در زمستان سرد و در بهار همراه با بارندگی های پراکنده است. میزان بارندگی این شهرستان در سال های معمولی 155 میلی متر است. همچنین این شهرستان در موقعیت 55 درجه و 32 دقیقه طول شرقی و 29 درجه و 25 دقیقه عرض شمالی واقع می باشد. ارتفاع آن از سطح دریا 1735 متر است. شهر سیرجان مرکز شهرستان سیرجان می باشد و شش شهر « پاریز، زید آباد ، هماشهر ، بلورد، خواجو شهر و نجف شهر » از جمله شهر های اقماری این شهرستان محسوب می شوند. و شامل .1317روستا است که 548 آبادی دارای سکنه و 769 آبادی فاقد سکنه می باشد.
سیرجان بوسیله ی پتانسیل های بی نظیری که دارد ، یکی از 10 شهرستانی بوده که برای نخستین بار در کشور و با تصویب هیات وزیران در سال 86 صاحب فرمانداری ویژه شد. سیرجان بواسطه ی گلیم شیرکی پیچ خود که یادگار هنر گذشتگان این دیار می باشد به شهرت جهانی رسیده است . این گلیم در نیمه ی اول سال 95 پس از بازدید نمایندگان شورای جهانی صنایع دستی به ثبت جهانی رسید تا نام سیرجان را بیش از پیش در سراسر دنیا بلند آوازه کند و به عنوان «شهر جهانی گلیم» شناخته شود.
سیرجان بین کوه‌های مرکزی و کوه‌های شرقی زاگرس قرار گرفته و مهم‌ترین ارتفاعات آن عبارت‌اند از کوه پنج، چهار گنبد و کوه عین البقر. از نواحی پست و هموار این شهرستان می‌توان کفه نمک در غرب و دشت حاصلخیز ابراهیم‌آباد را در شرق این شهر نام برد. آب و هوای سیرجان در تابستان نسبتاً گرم و در زمستان‌ها سرد و در برخی زمان‌ها همراه با برف و باران و در بهار همراه با بارندگی‌های شدید است. منشأ اصلی بارندگی‌های این شهرستان، توده هوای غربی و اثر هوای مرطوب اقیانوس هند است. مهم‌ترین رودخانه‌های سیرجان عبارت‌اند از: تنگوییه (پلنگی) و رودخانه حسین‌آباد که هر دو فصلی هستند. سیرجان دارای معادن غنی مس از جمله مس نوچون و مس دره زار و مس چهار گنبد و معادن غنی آهن از جمله گل گهر و… است.
شهرستان سیرجان را شهر فرهنگ و رسانه می خوانند چراکه در زمینه ی فعالیت های رسانه ای و مطبوعاتی نیز شهری پیشگام در کشور است. بالغ بر 16 هفته نامه سه ماهنامه یک روزنامه و چندین سایت خبری در این شهرستان بصورت حرفه ای به کار مطبوعاتی مشغول می باشند و همین امر سیرجان را به شهر رسانه ای استان بدل کرده است.
جاذبه های سیرجان
بادگیر چپقی: این بنای قديمی در واقع باقی‌مانده يک خانه قديمی به نام خانه آقاسيدعلی اصغر رضوی است. اين بادگير از آثار دوران پهلوی است. بادگير مشهور با شبکه‌های هندسی منظم آن که در زير بادگير قرار دارد بر روی فضاهای مستطيل شکل شمالی – شرقی قرار گرفته است. اين بادگير از آثار منحصربه‌فرد معماری است و گفته شده که ملهم از دودکش کشتی‌های قديمی بوده است.
قلعه سنگی سیرجان : این قلعه ی تاریخی به مرور زمان آسیب های فراونی دیده اما هنوز جذاب و دیدنی است. قلعه سنگ یکی از جاهای دیدنی سیرجان است که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و ارزش بسیاری دارد. این بنا که محوطه ای گسترده داشته از سه بخش مختلف تشکیل شده؛ صخره سنگی میانی و دو حصار پیرامون، این بخش ها هستند. تمامی این سازه ی تاریخی از خشت خام است. در حوالی این بنای تاریخی آثار بسیاری کشف شد که نشان از تاریخ این منطقه است. در نزدیکی همین اثر بقایای مسجد سنگی را می توانید ببینید. و بر اساس کتیبه موجود، از آثار دوره مظفری (۷۸۹ قمری) است. این کتیبه بر بدنه منبری سنگی در فاصله ۵ متری شمال قلعه سنگ، درون محوطه مسجدی به طول و عرض ۱۰ در ۱۵ متر واقع شده است.
مسجد سید سیرجان : اين بنا در كوچه انصاری در جوار حمامی به همين نام در شهرستان بم واقع شده است و احتمالا در زمان حاجی سيد علی خان كه در سال اول حكومت محمد اسماعيل خان وكيل‌الملک، رياست شهر بم و نرماشير را به عهده داشته و در سال ۱۲۶۳ قمری فوت كرده، ساخته شده است.
مسجد جامع عضدی : بقايای اين بنا در ۲۰ کيلومتری جنوب شرقی سيرجان، در منطقه سيرجان قديم واقع شده و به نظر می‌رسد که همان مسجد معروف عضدالدوله (عضدی) باشد. خرابه‌های بنايی آجری برجای مانده که در آن، علاوه بر پايه ستون‌های سنگی، بقايای قطعات سنگ مرمر و سنگ آهک منقور به کتيبه‌هايی مشهود است. مردم محلی، در گوشه‌ای از بنا شمع روشن می‌کنند و بنا را مسجد صاحب‌الزمان می‌خوانند. اين مسجد در سال ۷۹۸ قمری توسط لشکريان تيموری تخريب شد.
مسجد قلعه سنگی : بقايای اين مسجد در ۱۲ كيلومتری جنوب شرقی شهرستان سيرجان، مجاور صخره‌ای سنگی و بقايای قلعه‌ای قديمی واقع شده و بر اساس كتيبه موجود، از آثار دوره مظفری (۷۸۹ قمری) است. اين كتيبه بر بدنه منبری سنگی در فاصله ۵ متری شمال قلعه سنگ، درون محوطه مسجدی به طول و عرض ۱۰ در ۱۵ متر واقع شده است.
آرامگاه شاه فیروز : این بنا در فاصله ۱۴ کیلومتری جنوب شرقی سیرجان بر فراز صخره‌ای از سنگ سبز تیره به ارتفاع ۳۰ متر واقع شده و در محل به شاه فیروز معروف است. بنای این آرامگاه عبارت است از یک بنای هشت ضلعی که بقایای قبری در کف آن به جا مانده است. با توجه به شیوه معماری به نظر می‌رسد این بنا متعلق به دوره ایلخانی (قرن هشتم و نهم) باشد.
آرامگاه میر زبیر : این بنا در شرق روستای شریف آباد از توابع دهستان سعادت آباد سیر جان در کنار قبرستان روستا قرار دارد. آرامگاه به صورت مربعی به ابعاد خارجی ۹ و داخلی ۷ متر با قلوه سنگ و ملاط گچ ساخته شده است. عکس‌هایی که در سال‌های گذشته از محراب بنا گرفته شده نشان می‌دهد در دو طرف محراب، تاریخ ساخت و نام سازنده به صورت گچبری مشخص بوده که امروزه از بین رفته است. گرچه گچبری محراب تاریخ ربیع الاول سال ۷۵۱ قمری را نشان می‌داده است، اما عده‌ای بر این عقیده‌اند که بنای میر زبیر معبدی مربوط به قبل یا اوایل اسلام بوده که در زمان سلطنت محمد مبارز (اولین امیر از خاندان آل مظغر) مرمت و به مسجد تبدیل شده است. با توجه به شباهت آن با بنای پیر جار سوز و همچنین وجود بنای دیگری به نام طلحه که اکنون ویران شده به نظر می‌رسد بنای مزبور آرامگاهی بوده است.
باغ بمید: این باغ در شمال شهر سیرجان واقع است. شهر قدیم سیرجان در محل قلعه سنگ (در فاصله ۹ کیلومتری شهر فعلی سیرجان قرار دارد) و تا سال ۷۹۶ هجری قمری آباد بوده است و در آن تاریخ به وسیله «ایدکو» سردار تیمور، که دو سال شهر را در محاصره داشت نابود می‌شود. ساکنان باقی‌مانده آن به محلی در همان نزدیکی به نام باغ بمید منتقل می‌شوند و شهر جدید در آن موقعیت به‌وجود می‌آید. اما باز در هجوم محمود افغان به کرمان، سیرجان هم مورد حمله و غارت قرار می‌گیرد. سال‌ها بعد در حدود سال ۱۲۰۰ هجری قمری، میرزا سعید کلانتر در جنوب باغ بمید دهی را آباد نمود که سعید آباد نامیده شد، و این سعید آباد، همین شهر فعلی سیرجان و در واقع سومین موقعیت این شهر است. از جمله آثار موجود در این باغ می‌توان به یخچال‌های سیرجان که در غرب این باغ واقع شده اشاره کرد. قدمت این یخدان‌ها مربوط به دوره قاجار است. این اثر در تاریخ ۱۸ خرداد ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۱۸۷۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
باغ سنگی : باغ سنگی در سیرجان که به دست درویش خان ساخته شده است، باغی پر از تنه خشکیده درختان است که از این تنه خشکیده، سنگ‌هایی در اندازه‌های مختلف، به جای میوه، آویزان شده است. آویزان کردن هر سنگ و احداث هر یک از درختان که طی سال‌های طولانی انجام شده است، برای شخص درویش خان از معنای خاصی برخوردار بود، به طوری که هرگاه در زندگی درویش خان اتفاقی روی می‌داد یک سنگ و درخت جدید بنا می‌کرد. مثل سنگی که شبیه به سر تراشیده انسان بود و به مناسبت سربازی رفتن پسرش آن را بر درخت آویخت. یا سنگ‌هایی که به مناسبت مرگ دوستان و عزیزانش در درختان آویزان شده بودند و او به جای سنگ مزار، هر روز به آن‌ها سر می‌زد.
درویش خان اسفندیار پور شخصی ناشنوا و لال بود که در اطراف این منطقه زمین هایی برای کشاورزی داشت. روایات زیادی در مورد او در میان مردم شنیده می شود. افرادی می گویند از آنجایی که نام خان بعد از درویش به چشم می خورد، او به احتمال زیاد جزو خانواده های مهمی بود که در نزدیکی شهرستان سیرجان زندگی می کردند. اما به هر حال چیزی که واضح است، این می باشد که او زمین دار بوده و در این منطقه کشاورزی می کرده است. برخی اعتقاد دارند که او علاوه بر کشاورزی، از راه چوپانی نیز امرار معاش می کرده است. در آخرین عکس هایی که از درویش خان وجود دارد، او فرد مسنی است که با ریش های سفید و بلند در این منطقه زندگی می کرده است. در سال ۱۳۴۰، به خاطر اصلاحات ارضی، درویش خان اسفندیار تمام زمین هایش را از دست داد و این مسئله او را بسیار ناراحت و نا امید کرد. پس از گذشت چند سال، او که هنوز به خاطر از دست دادن زمین هایش ناراحت بود تصمیم گرفت که اقدامی کند که نشانه این ناراحتی باشد. او یک روز صبح این ایده به ذهنش رسید که از درختان خشک شده اش سنگ آویزان کند. درویش خان اسفندیار شروع به حفر کردن چاله هایی در زمین خشک کرد. او درختان خشکیده را در این چاله ها به وسعت زیادی کاشت و این کار را ادامه داد. زمانی که کاشت این درختان خشکیده تمام شد، شروع به آویزان کردن سنگ هایی از شاخه های درختان کرد. در نهایت وسعت این باغ سنگی به ۱۰۰۰ متر رسید و ۱۸۰ درختی که در آن کاشته شده بودند و سنگ هایی که مانند میوه از آن آویزان بود، حس غریب و گاهی هولناکی را به این باغ داده بود.
می گویند که درویش خان، از این کار بسیار راضی و خشنود شده بود و حس می کرد که نشانه ناراحتی و اعتراضش، به باغی منجر شده است که هرگز از بین نمی رود. خانواده او می گویند که شاید به دلیل آن که نمی توانسته صحبت کنید، این نوع اعتراض به ذهنش رسیده است. البته به جز سنگ، او چیزهای دیگری مانند لاستیک های پنچر شده، آینه های شکسته، فنر و هر چیزی که به نظرش می رسیده را به درخت آویزان می کرده است، اما خب بخش بیشتر باغ سنگی سیرجان را همان میوه های سنگی تشکیل داده اند. برخی می گویند که درویش خان اسفندیار پور از یک زمان به بعد برای هر اتفاقی که در زندگی اش می افتاد سنگی از یک درخت آویزان می کرد. مثلا زمانی که یکی از نزدیکانش فوت می کرد، او یک سنگ جدید آویزان می کرد. برخی از مردم می گویند که داستان آویزان کردن سنگ ها از یک شب شروع شد. گویا یکی از شب هایی که درویش خان خواب بوده است، خواب می بیند که در باغی سنگی است. او پس از بیدار شدن تصمیم می گیرد که باغی به همان صورت که در خواب دیده بود بنا کند.
افراد دیگری اعتقاد دارند که درویش خان پس از مدتی به جنون رسیده بود و این کار را تنها از روی اینکه دیگر فکر درستی نداشت انجام می داد. البته در بین همه روایات و شایعاتی که موجود است، داستان غم از دست دادن زمین ها واقعی تر به نظر می رسند. گویا خانواده درویش خان هم این موضوع را قبول دارند که بعدِ از دست دادن زمین ها بود که او شروع به درست کردن باغ سنگی سیرجان کرد. اما به دلایل زیادی به طور حتم نمی شود گفت که اصلی ترین ریشه ایجاد این باغ چه بوده است و از آن جایی که این فرد از نعمت کلام نیز محروم بوده، نمی توانسته به جز زبان اشاره حرف های دیگری را بزند و یا اعتراضش را بیان کند. یکی از عجایب باغ سنگی سیرجان این است که بیشتر سنگ های این باغ، دارای سوراخی هستند که شاخه ها از آن رد شده اند. وجود این همه سنگ یکسان با این ویژگی خاص مسئله ایست که ذهن افراد زیادی را به خود مشغول کرده است. اینکه این سنگ ها از کدام منطقه بوده اند؟ آیا در همین اطراف وجود داشته اند و یا سنگ ها را درویش خان از مناطق دورتری به باغ می آورده است. شایعات متفاوتی در این مورد نیز وجود دارند. برخی معتقدند که این سنگ ها در یک مکان مشخص بوده اند که درویش خان آن را پیدا کرده بوده و به اینجا می آورده و برخی نیز می گویند که خود او سنگ ها را به این شکل در می آورده است. اما به هر حال کسی تا به حال پیدا نشده که بگوید او را در هنگام سوراخ کردن سنگ ها دیده است.
کاروانسرای آقا ابراهیم: کاروانسرای آقا ابراهیم که با نام کاروانسرای ابراهیم نیز شناخته می‌شود، از کاروانسراهای شاه عباسی و مکان های دیدنی سیرجان به شمار می‌رود و در دوره‌های بعدی یک مرحله مرمت شده است. این کاروانسرا در انتهای بازار آقا ابراهیم قرار دارد. با بنایی یک طبقه، کاروانسرا دارای دو ورودی دو طبقه است و با حجره‌هایی در اطراف، یک حیاط در مرکز دارد. ورودی‌های این کاروانسرا یکی به کوچه پشت کاروانسرا و دیگری به بازار متصل می‌شود.
منطقه کوهستانی چهارگنبد: منطقه کوهستانی چهارگنبد در ضلع شرقی سیرجان و در محدوده بین شهرهای سیرجان، بافت و بردسیر قرار دارد. این منطقه دارای آب و هوای کوهستانی با زمستان‌های پربرف و تابستان‌های خنک است و یکی از مناطق ییلاقی خوش آب و هوا و جاذبه های گردشگری سیرجان به شمار می‌رود. همچنین وجود برخی گونه‌های درختی مانند پسته کوهی (بنه)، بادام کوهی (الوک) و زرشک وحشی (زارچ) در کنار بوته‌های آویشن، کاکوتی، آلاله، کنگر و... سبب شده است تا چهارگنبد به لحاظ پوشش گیاهی از مهم‌ترین مناطق استان کرمان باشد. بیشتر مردم منطقه به کشاورزی و دامداری اشتغال دارند.
منطقه گدار: منطقه گدار نام سرزمینی کوهستانی در ۶۰ کیلومتری سیرجان، در مسیر سیرجان به کرمان است و از دیدنی های طبیعی و جاذبه های گردشگری سیرجان به شمار می‌رود. بارش باران‌های فراوان و هوای خنک از ویژگی‌های این منطقه کوهستانی هستند و کوچ‌نشینان بهار و تابستان را در این ناحیه می‌گذرانند.
...................................
آرشیو
