انتخاب یک تیم منتخب یازده نفره از باشگاه فوتبالی با قدمت بیشتر از هفت دهه بسی مشکل است؛ آن هم باشگاهی که همواره در میان برترین تیم های ایران قرار داشته و دوران چندان پرفراز و نشیبی را سپری نکرده است. درباره تیمی صحبت می کنیم که حتی در بدترین و ننگین ترین سال ها و دهه هایش نیز حداقل ۳ جام صید کرده و در بسیاری از سال هایی که دست کاپیتانش از جام کوتاه مانده، روی سکوی سه تیم برتر قرار گرفته است.
شاید روا نباشد که دو دهه ابتدایی تاریخ تاج را برای برگزیدن یاران حاضر در تیم منتخب در نظر نگیریم، اما با توجه به کمبود منابع اطلاعاتی و عدم فراگیری فوتبال در ایران آن زمان به ناچار دست به این کار زده و بازیکنان سال ۱۳۴۴ به بعد را در میان کاندیداهای حاضر در تیم منتخب قرار داده ایم؛ هرچند هیچ پاک کننده ای نمی تواند بزرگانی چون کامبیز جمالی، محمود بیاتی و بیوک جدیکار را از حافظه تاریخ تاج و ایران پاک نماید.
در اعلام اسامی تیم منتخب متر و ملاک های دیگری را نیز در نظر گرفته ایم:
حضور حداقل۵ ساله
انجام حداقل۱۰۰ بازی
کسب حداقل یک جام
و
پیروزی در حداقل یک دربی با پیراهن آبی
دروازه بان: ناصر حجازی
هنگامی که بحث درباره بهترین دروازه بان تاریخ استقلال می شود، نامی جز ناصر حجازی از دروازه ذهن ها عبور نمی کند؛ دروازه بان افسانه ای تاج و استقلال که در دو مقطع(۴۸تا۵۵ و ۵۹تا ۶۵) برای این باشگاه به میدان رفت و ۱۵۲ بار پیراهن تاج و استقلال را بر تن کرد و میانگین گل خورده او عدد بی نظیر ۰.۶ در هر مسابقه است.
به عقیده خیلی ها حجازی برترین اسطوره و شناسنامه اصلی آبی پوشان تهرانی است. او با کسب ۱ جام باشگاه های آسیا، ۱ لیگ تخت جمشید و ۴ جام باشگاه های تهران از نظر تعداد جام نیز بهترین دروازه بان تاریخ استقلال است.
مدافعان میانی: اکبر کارگر جم و پژمان منتظری
کارگر جم بهترین مدافع میانی ایران پیش از انقلاب بود. مدافعی کامل در دفاع و موثر در حملات. جالب است بدانید او در سال ۱۳۵۲ در میان انبوهی از ستارگان وقت فوتبال پرستاره ایران در آخرین دهه پیش از انقلاب به توپ طلای ایران دست یابد.
پژمان منتظری هم مدافعی کامل، کم اشتباه، سریع و مطمئن بود که با ۳۱۸ بازی دومین بازیکن برتر تاریخ استقلال از حیث تعداد مسابقه است. او بهترین و پرافتخارترین مدافع میانی استقلال در ۲۰ سال گذشته بوده است. پژمان علاوه بر کارهای دفاعی در هجوم و طراحی حملات نیز مشارکت داشت. او سابقه بازی در پست دفاع راست را هم داراست و در دو جام جهانی اخیر با تیم ملی مسافر جام جهانی بوده است.
مدافع راست: جواد زرینچه
پاسور گل قرن ایران در جام جهانی ۱۹۹۸ در نظرسنجی برنامه نود به عنوان بهترین مدافع راست بعد از انقلاب ایران شناخته شد. آقاجواد آبی ها در مجموع ۱۲ سال پیراهن تیم استقلال را به تن کرده و ۵ جام نیز با پیراهن آبی بدست آورده است. بزرگترین حسرت فوتبالی او در سطح باشگاه جدایی از استقلال کمی پیش از دومین قهرمانی جام باشگاه های آسیا در سال ۱۳۷۰ بود. زرینچه اولین بازیکن تاریخ استقلال است که به ۳۰۰ بازی با پیراهن این تیم دست یافته؛ هر چند بعدها ۴ بازیکن دیگر نیز به این فهرست اضافه شدند.
از مهارات فنی جواد زرینچه می توان به قدرت تدافعی بالا و سانترهای فوق العاده اشاره کرد.
مدافع چپ: اصغر حاجیلو
حاجیلو نماد وفاداری آبی پوشان به حساب می آید؛ او تنها بازیکن با بیشتر از صد بازی در تاریخ استقلال است که پیراهنی جز پیراهن استقلال را به تن نکرده است. حاجیلو از نظر فنی نیز در دهه اول پس از انقلاب بهترین در ایران بود. در دفاع بسیار عالی و مستحکم و در حملات نیز مدافع چپی رونده و پرتلاش بود. در وصف او همین بس که در سال ۵۶ ولادمیر جکیچ سرمربی وقت آبی ها با انتخاب او به عنوان مدافع چپ اصلی، آندرانیک اسکندریان را به پست مدافع میانی رهسپار کرد. برخلاف تصور عمومی آندرانیک اسکندریان در دوسال منتهی به انقلاب اسلامی بیشتر اوقات مدافع میانی بود، نه مدافع چپ.
هافبک دفاعی: کارو حق وردیان
هافبک دفاعی بزرگ ارامنه آبی ها افتخارات بزرگی با این باشگاه بدست آورد. اون از سال ۴۷تا۵۵ عضو تاج بود و یار ثابت تیم ملی. کارو موفق شد با تاج به ۲ عنوان قهرمانی باشگاه های ایران، سه عنوان قهرمانی باشگاه های تهران و یک عنوان قهرمانی جام باشگاه های آسیا دست پیدا کند. همچنین اون با پیروزی در ۷ شهراورد، همچنان رکوردار پیروزی در شهراورد تهران در میان همه بازیکنان تاریخ هر دو باشگاه است.
هافبک میانی: مجتبی جباری
زیدان آسیا بهترین و موثرترین بازیکن استقلال در دو دهه اخیر بوده است. بیراه نیست که او را بهترین پاسور تاریخ ایران بنامیم. اگر شروع لیگ حرفه ای را مبدا فوتبال باشگاهی ایران فرض کنیم، از ۷ جامی که استقلال کسب کرده، ۵ تا را با تاثیرگذاری مستقیم و بسیار موثر این بازیکن بدست آورده است. اگر او نبود، استقلال در ۱۹ سال اخیر تنها صاحب دو جام میشد. رکورد خاص و خارق العاده مجتبی جباری حضور در ۱۰ دربی و ۴گل،۴ پاس گل و ۴ پیروزی و عدم شکست در این رقابت است که در میان استقلالی ها بهترین رکورد به حساب می آید.
هافبک متمایل به چپ: علی جباری
سلطان. لقبی که برای اولین بار در دهه ۵۰ به اسطوره بزرگ آبی ها توسط هواداران اعطا گردید و هنوز استقلالی ها او را با عنوان سلطان صدا می زنند. علی جباری با وجود بازی در خط میانی تا سال ۱۳۹۲ رکوردار گلزنی در تاریخ استقلال بود. بسیاری او را بهترین و موثرترین بازیکن تاریخ استقلال می دانند. سلطان آبی ها یک دربی باز تمام عیار بود که با ۶ گل زده هنوز نیز آقای گل استقلالی ها در دربی است. او کاپیتان تاج در نخستین عنوان قهرمانی جام باشگاه های آسیاست. علی جباری در رده ملی نیز دو بار با تیم ملی به قهرمانی جام ملتهای آسیا دست یافته که دومی با هتریک تاریخی او بزرگترین بازگشت تاریخ جام ملتها در سال ۱۹۷۲ در دیدار تایلند- ایران به ثبت رسید. با سه گل او در ده دقیقه پایانی آن مسابقه ایران شکست ۲-۰ را به پیروزی ۳-۲ تبدیل کرد و تنها قهرمانی خارج از خانه خود در تاریخ جام ملتها را تا بدین لحظه به افتخاراتش اضافه کرد.
هافبک متمایل به راست: شاهرخ بیانی
بیانی بزرگ در دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ در میانه میدان استقلال آتش به پا کرده بود. شاهرخ بهترین هافبک دهه ۶۰ فوتبال ایران بود. علی پروین در وصف او گفته:« یازده بازیکن مانند او داشتیم، خیالم راحت بود.» . شاهرخ بیانی در دومین قهرمانی استقلال در آسیا در سال ۱۳۷۰ نقش موثری داشت. او همچنین ۴ جام دیگر با استقلال کسب کرده است. از مهمترین جام های او می توان به لیگ قدس سال ۱۳۶۹ اشاره کرد که به عنوان کاپیتان جام را بالای سر برد. شاهرخ بیانی در دربی ها با پیراهن استقلال ۵ برد و تنها یک باخت بدست آورده است.
مهاجم سایه: حسن روشن
جوان اول فوتبال آسیا در نیمه دوم دهه ۷۰ میلادی یکی از بهترین وینگرهای تاریخ ایران است. بازیکنی که به جز ۴ جامی که با پیراهن تاج بدست آورده، تنها بازیکن تاریخ ایران است که موفق شده در جام ملتهای آسیا، جام جهانی و المپیک با پیراهن تیم ملی ایران دروازه حریفان رو باز کند.
مهاجم مرکزی: غلامحسین مظلومی
مرحوم مظلومی به سرطلایی مشهور بود. غلامحسین مظلومی سه بار در دهه ۵۰ آقای گل ایران شد. او با تاج به افتخارات فراوان و جام های بسیاری دست پیدا کرده و بااختلاف فراوان نسبت به سایرین بهترین مهاجم پیش از انقلاب بود. آقای گل مشترک استقلالی ها در دربی عنوان آقای گلی جام ملتها را نیز در کارنامه دارد.