بندر دیلم یکی از شهرهای استان بوشهر است. این شهر مرکز شهرستان دیلم می‌باشد. بندر دیلم در حدود ۲۰۰ کیلومتری بندر بوشهر و شمال غربی استان بوشهر نزدیک مرز مشترک استان‌های خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد. در ماه‌های آذر، دی و بهمن آب و هوای این بندرمعتدل و بقیه سال هوائی گرم و شرجی دارد. شهرستان دیلم دارای دو بخش مرکزی و امام حسن است. امام حسن دیلم از مراکز عمده فلات قاره و بهرگان محسوب می‌شود. همچنین تأسیسات مهم گازی در روستای سیاهمکان دیلم نقش مهمی در صنعت نفت و گاز دارد. از فرودگاه امام حسن در شهرستان دیلم به شهرهای تهران و شیراز پرواز وجود دارد.
بندر دیلم در طول جغرافیایی ۵۰ درجه و ۹ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۰ درجه و ۳ دقیقه و ارتفاع ۱۰ متری از سطح دریا قرار دارد. این بندر در ۲۳۲ کیلومتری شمال غربی بندر بوشهر و در ۷۲ کیلومتری جنوب بهبهان (در استان خوزستان) در ساحل خلیج فارس قرار دارد. آب و هوای دیلم گرم و شرجی است. مردم بندر دیلم به زبان لری سخن می‌گویند و دارای مذهب شیعه دوازده‌امامی هستند. مردم بندر دیلم اصلیت لر دارندبر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۲۵٬۷۳۰ نفر (۷٬۳۵۹ خانوار) می‌باشد و در سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۱۹٬۸۲۹نفری (آمار رسمی ۱۳۸۵) بوده‌است.
منطقه گردشگری و تفریحی جریزه بندرحماد از جاذبه‌های توریستی بندر دیلم می‌باشد. این منطقه با ۶۰ هکتار اراضی جنگلی بکر و فوق‌العاده زیبا و مشرف به دریای خلیج فارس می‌باشد.دانشگاه آزاد اسلامی مرکز دیلم در سال ۱۳۸۲ در این شهر تأسیس شد مرکز آموزش عالی این شهر است. این دانشگاه هم‌اکنون نزدیک به ۸۰۰ دانشجو در مقطع کاردانی و کارشناسی در رشته‌های حسابداری و رایانه و عمران و روانشناسی و الکتروتکنیک و مدیریت بازرگانی دارد. دانشگاه پیام نور و کاربردی نیز در مرکز این شهرستان شعبه دارند
پیشه اکثر مردم این شهر بازرگانی و صیادی است. اجناس خارجی در این شهر با قیمت مناسب و ارزانتر از دیگر شهرهای ایران به فروش می‌رسد به طوری که از استان‌های همجوار و حتی دیگر استان‌ها برای خرید به این شهر می‌آیند. به همین دلیل در ایام تعطیل (نوروز، پنج شبنه وجمعه‌ها هرهفته) از شهرهای شلوغ استان بوشهر است.
بندردیلم یكی از قدیمی ترین بنادرجنوبی ایران است كه دارای آب و هوای گرم ومرطوب است كه در تابستان بادهای گرم نیز به شدت گرما می افزاید. این شهرستان شامل دوبخش مركزی وبهرگان وچهاردهستان به نام های لیراوی جنوبی لیراوی میانی لیراوی شمالی وحومه با٤٣روستامی باشد . حوزه سیاسی دیلم وجلگه لیراوی دربیست ودوم مهرماه ٧٤باتصویب هیئت دولت به دوبخش مركزی وبهرگان تقسیم شد.
این شهر به‌دلیل قرار گرفتن در کنار خلیج‌فارس، از دیرباز محلی برای داد و ستد و پهلو گرفتن کشتی‌های بازرگانان سراسر دنیا بوده و بناهای تاریخی مهمی همچون بندر تاریخی حماد، یادگار دوران صفویه و قلعه آقاخان یا قلعه حصار که بازمانده از دوران پادشاهی قاجار است، گواهی بر قدمت و اصالت دیلم است. به‌علاوه، از آنجا که شغل بیشتر ساکنان این شهر ماهیگیری، تجارت و دریانوردی است، یکی از تماشایی‌ترین قاب‌ها از زندگی روزمره مردم ایران هنگام غروب و در ساحل دیلم رقم می‌خورد؛ جایی که در کنار ساحل ماسه‌ای و اسکله‌ها و سکوهای نفتی این بندر، قایق‌های ماهیگیری و کشتی‌های تجاری بر خلیج‌فارس ردیف شده‌اند. سوغات اصلی دیلم مثل سایر شهرهای ساحلی کشور ماهی و میگو است و علاوه بر آن، گلیم و گبه و لباس‌های محلی و زری‌دوزی و پارچه‌های رنگارنگ از جمله صنایع‌دستی دیلم محسوب می‌شود که در بازارهای آن دادوستد می‌شود و طرفداران بسیاری دارد. همچنین پیشنهاد می‌کنیم در سفر به این دیار، حتما غذاهای محلی لذیذ آن مثل دوقوس ماهی، زبیدی، قلیه ماهی، دمپخت ماهی و دمپخت میگو را امتحان کنید.
جاذبه های دیلم
بازارچه دستفروشان: برپایی بازارچه فصلی دستفروشان در ایام نوروز در کنار ساحل دیلم از دیگر جاذبه‌های این شهر توریستی است که عرضه انواع اجناس ایرانی و خارجی در غرفه‌های کوچک و بزرگ به قیمت مناسب و هیاهوی بازارچه و شلوغی آن علاوه بر مسافرین نورزی، دیلمی‌ها را هم در ایام نوروز به این بازارچه می‌کشاند.
اسکله صیادی و تجاری دیلم و بازار ماهی فروشان: اسکله صیادی و تجاری دیلم و همچنین بازار ماهی فروشان از دیگر جاذبه‌های گردشگری این شهرستان بوده که موجب شده تا گردشگران با حضور در کنار لنجهای صیادی و باری و تماشای خور و لنج‌ها و قایق‌ها و خرید ماهی و میگوی تازه از این بندر زیبای جنوبی لذت ببرند.
کمپینگ ساحلی: وجود سه کمپینگ اقامتی در خیابان ساحلی، کنار بازارچه ساحلی و گلزار شهدای گمنام شهرستان که دارای پارکینگ، آلاچیق، آبخوروی، تانکرهای مخصوص و شستشو، اقامتگاه مناسب و امن، مساجد قلعه و اشرف و نور، رستوارنها و کبابی‌ها و امکان فروش مواد غذایی، سرویس‌های بهداشتی و حمام عمومی فضای مناسب و امنی را برای اقامت و حضور طولانی مدت گردشگران و میهمانان در ایام نوروز و سایر ماه‌های سال فراهم کرده است.
پارک آبی خاکی دیلم: پارک ساحلی و آبی خاکی دیلم در کنار ساحل از دیگر جاذبه‌های این بندر بوده که با دارا بودن آلاچیق‌های زیبا، فضای سبز مناسب، استخر آبی برای قایق سواری، سرویس‌های بهداشتی و حمام عمومی مکان خوبی برای اقامت و چادر زدن مسافران فراهم می‌کند و یکی از شلوغ‌ترین مکان‌های اسکان مسافرین نوروزی است.
پارک جنگلی عامری: پارک جنگلی عامری که در ۱۵ کیلومتری شمال دیلم واقع شده از دیگر جاذبه‌های تفریحی و گردشگری این شهرستان بوده که این روزها پذیرای گردشگرانی از شهرستان دیلم و شهرستانهای همجوار از جمله گچساران، امیدیه،گناوه، هندیجان و ماهشهر است. طبیعت سرسبز و بهاری، وجود درختان فراوان و سایه گستر کهور، امکانات رفاهی و خدماتی متعددی نظیر آلاچیق، نمازخانه، سکوهای متعدد، روشنایی، آبخوری‌ها، پارک بازی کودکان، سرویس بهداشتی، نمازخانه و سوپرمارکت محل مناسبی برای استراحت مهمانان و گردشگران فراهم آورده است
بندر تاریخی حماد: بندرحماد در شمال بندر دیلم از دیگر جاذبه‌های گردشگری این شهرستان است که با طبیعت زیبا و بِکر، سایه سار درختان کهور، آرامش و سکوت جزیره، نرمی ماسه‌های دست نخورده و غروب زیبای خورشید جلوه‌ای وصف ناپذیریی از خلقت خالق یکتا را برای هر دوستدار طبیعت و گردشگری ترسیم کرده است. وجود انواع گَبگاب‌های(خرچنگ)کوچک و بزرگ،گُچ(صدف)، گوش ماهی، حلزون و «شِلَمبو»(نوعی ماهی دوزیست) از دیگر زیبایی‌های این بندر تاریخی و قدیمی است.
جنگل بیدو: جنگل بیدو در ۱۷ کیلومتری شمال شرقی دیلم و در کنار روستای بیدو با وجود درختان سایه گستر کهور، تپه‌های سرسبز ماهوری و آرامش و طبیعت جنگلی دیگر جلوه‌ها و جاذبه‌های گردشگری شهرستان دیلم به شمار می‌رود.
کوه بیکس: کوه بیکس در ۱۰ کیلومتری دیلم و در جنوب شرقی دیلم چون نمادی استوار و پرصلابت یادآور شکوه و عظمت تاریخ بلندآوازه این شهرستان است که درفصل زمستان و بهار با دشت‌های پرازگل و سرسبز و آرامش وصف ناپذیر در کنار دره منتهی به دریا به نام «دره بویرات» واقع شده و یکی دیگراز تفرجگاه‌های این دیار به حساب می‌آید.
جنگل دره امیری: جنگل دره امیری در کنار دره امیری و در نزدیکی روستای مظفری شمالی که پوشیده از درختان کهور و تپه‌های سرسبز ماهوری است از دیگر نقاط دیدینی این شهرستان است.
قلعه حصار دیلم: قلعه حصار قلعه‌ای تاریخی است که با ۴۰۰۰ متر مربع مساحت، در روستای حصار از توابع شهرستان دیلم قرار دارد. حدود ۱۱۰ سال پیش، این قلعه توسط آقا خان لیراوی و حاکم دهقان لیراوی ساخته شد. چهار برج قلعه محل نگهبانی تفنگ‌چیان خارک بوده است. همچنین ۱۵ اتاق و یک حمام هم در این قلعه وجود دارد که حمام آن دارای خزینه با آب گرم بوده است. سقف را با بوریا و چوبی بسیار محکم به نام چندل پوشانده‌اند. در ساخت اتاق‌ها نیز از چوب ساج و ملاتی محلی به نام چاری استفاده شده است. این بنا از قلعه‌های زیبای حاشیه خلیج فارس به‌شمار می‌رود.
.........................
آرشیو
