از شگفتیهای جوامع بشری اینست که برای قضاوت در مورد انجام دادن یا انجام ندادن یک فعل توسط انسانی دیگر، دادگاه و محکمه و قاضی و وکیل و دادستان دارند و همهی آن تشکیلات را نیازمند دلیل و مدرک (و نیز قابل تجدید نظر خواهی) ، قرار دادهاند.
ولی برای قضاوت در مورد شخصیت انسانها و تشخیص خوب و بد بودنشان، نه دادگاهی وجود دارد و نه کسی نیاز به بررسی و سند و مدرک دارد! (و نه به اشخاص فرصت تجدید نظر خواهی میدهیم) هر کسی از هرکسی خوشش بیاید، او را خوب میداند و از هرکسی که بدش بیاید، او را بد میپندارد.
البته و صد البته که قضاوت در مورد شخصیت انسانها و خوب یا بد بودنشان، مختص ذات اقدس الهی است. و این خداوند است که به هر یک از انسانها فرصت و اجازه داده است که تا وقتی زنده هستند، فقط در مورد خوب بودن یا بد بودن شخصیّت خود دست به قضاوت و انتخاب زده و در میان گزینههای قابل انتخابش، رضای خداوند را برگزیده و رستگار شود.
بله بر اساس آموزههای اسلامی، همان خداوند تبارک و تعالی، مؤمنان را به داشتن حُسن ظن و حُسن خُلق در برابر یکدیگر توصیه نموده است.
پس لطفاً قبل از آنکه در مورد اشخاص قضاوت کرده و احکام قاطعانه صادر کنیم که فلانی چنین است و چنان است. بد نیست که نسبت به دیگران حُسن ظن داشته و برایشان آنقدر ارزش قائل باشیم که لااقل به اندازهی زمانی که صرف بدگویی از دیگران میکنیم، زمانی را نیز صرف تحقیق و بررسی و شنیدن حرفهایش نمائید.