قبرس شمالی (به ترکی استانبولی: Kuzey Kıbrıs Türk یا KKT) با نام رسمی جمهوری ترک قبرس شمالی (به ترکی استانبولی: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti یا KKTC) ناحیه تحت تسلط ترکها در شمال قبرس است. پایتخت این ناحیه نیز به مانند کشور قبرس میان ترکها و یونانیها تقسیم شده و شمال شهر نیکوزیا به نام نیکوزیای شمالی با جمعیتی ۵۰٬۰۰۰ نفر مرکز قبرس شمالی میباشد. پس از اشغال نظامی بخش شمالی قبرس توسط ارتش ترکیه، سی هزار نیروی ارتش ترکیه در این بخش از قبرس مستقر هستند.
قبرس در سال ۱۹۶۰ استقلال خود را از بریتانیا کسب کرد و حکومت مستقل قبرس براساس مشارکت جوامع ترک و یونانی در اداره امور این جزیره اعلام موجودیت کرد و بریتانیا، یونان و ترکیه حق حاکمیت دولت قبرس را تضمین کردند.در سال ۱۹۶۳، نمایندگان اقلیت ترک در پی اختلاف بر سر نحوه اجرای این توافق از دولت قبرس خارج شدند و در پی بروز درگیری بین دو طرف، سازمان ملل متحد در سال ۱۹۶۴ یک نیروی پاسدار صلح را به این جزیره اعزام داشت که مأموریت آن تا کنون تمدید شدهاست.در سال ۱۹۷۴ دولت سراسقف ماکاریوس، رئیسجمهور وقت قبرس، در کودتایی به تحریک حکومت نظامیان یونان سرنگون شد و ترکیه با استناد به موقعیت خود به عنوان یکی از تضمین کنندگان حق حاکمیت قبرس، واحدهای ارتش خود را در شمال این سرزمین مستقر کرد که عملاً باعث تقسیم این جزیره شد.بخش ترکنشین قبرس در سال ۱۹۸۳ اعلام استقلال کرد و نام خود را جمهوری (خود خوانده) قبرس شمالی گذاشت که توسط سازمان ملل متحد و کشورهای جهان رسمیت نیافتهاست.بخش ترکنشین قبرس را غیر از ترکیه، کشور دیگری به رسمیت نشناختهاست و این بخش به عنوان «ناظر» در همایشهای سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی حضور مییابد. رای مثبت (۶۵٪) مردم بخش ترکنشین قبرس به طرح صلح کوفی عنان دبیرکل سابق سازمان ملل در همهپرسی سال ۲۰۰۴و رأی منفی (۷۶٪) مردم بخش یونانینشین به همین طرح، در تحریم جهانی علیه بخش ترکنشین قبرس شکاف ایجاد کرد و موقعیت این بخش ترکنشین را در عرصه بینالمللی بهبود بخشید.در همین حال اتحادیه اروپا با پذیرش بخش یونانینشین قبرس در آن اتحادیه، از دولت ترکیه خواهان شناسایی بخش یونانینشین قبرس و تلاش برای ایجاد زمینه وحدت قبرس در راستای همگرایی ترکیه با اتحادیه اروپا است.
جمهوری ترک قبرس شمالی توسط هیچ کشوری به جز ترکیه به رسمیت شناخته نشدهاست. از دید جامعه جهانی این بخش از قبرس بخش اشغال نظامی شدهای از جمهوری قبرس است. این کشور علاوه بر سفارت رسمی خود در پایتخت ترکیه، شهر آنکارا، در سه شهر استانبول، ازمیر و مرسین نیز دارای کنسولگری میباشد. روابط جمهوری ترک قبرس شمالی با ۱۳ کشور دیگر به جزء ترکیه از قاره اروپا، آسیا و آمریکا در زمینه امور تجاری و خدماتی با دفاتر نمایندگی فعال بوده، حق ارائه ویزا و امور دیپلماتیک را ندارند.
مجلس شورای قبرس شمالی، از قوای قانونگذار در بخش قبرس شمالی متشکل از ۵۰ عضو که برای دوره پنج ساله با رأی مستقیم مردم داخل و خارج کشور انتخاب میشوند. آرای مردم این بخش از پنج منطقه شامل: ناحیه لفکوشا، ناحیه غازی ماغوسا، ناحیه گیرنه، ناحیه گوزلیارت، ناحیه اسکله تشکیل شدهاست. مردم قبرس شمالی را ترکها، هم ریشه ترکهای استانبولی تشکیل میدهند که به زبان ترکی قبرسی از لهجههای زبان ترکی استانبولی صحبت میکنند. قبرس شمالی براساس سرشماری سال ۲۰۰۹، ۲۸۵٬۳۵۶ نفر جمعیت داشتهاست. مطابق با آخرین سرشماری سال ۲۰۱۱، جمعیت این کشور ۲۹۴٬۹۰۶ نفر شمارش شدهاست.
ترکهای قبرس گروه قومیتی از شاخهٔ ترکهای آغوز با منشأ قبرسی که پس از تسلط امپراتوری عثمانی در جزیره قبرس به سال ۱۵۷۱، حدود ۳۰٬۰۰۰ سرباز ترک در این کشور سکونت گزیدند با ورود ترکها بسیاری از ساکنان جزیره توسط عثمانیها به دین اسلام گرویدند. با این حال؛ ورود مسلمان ترک به قبرس تا پایان دوران سلطه امپراتوری عثمانی ادامه داشت. گویش به زبان ترکی از جمله شاخصهای مهم ترکها بهشمار میرفت، که اکثریت آنان ترکزبان بودند یا پسزمینه ترکی داشتند. که ترکهای امروزی در قبرس میراث آنان میباشند.
در ۱۶ اوت سال ۱۹۶۰ کشور جزیره قبرس مستقل شد و اعلام استقلال کرد، جمهوری قبرس، با تقسیم قدرت میان این دو جامعه یونانی و ترک تحت موافقت نامههای زوریخ در سال ۱۹۶۰، با نظارت بریتانیا، یونان و ترکیه تضمین و قرار بر این شد که رئیسجمهور از میان یونانیها و معاون رئیسجمهور از میان ترکها انتخاب شود. به دنبال این توافقنامه اسقف ماکاریوس سوم به عنوان رئیسجمهور توسط قبرسیهای یونانی و دکتر فاضل کوچوک نیز به عنوان معاون رئیسجمهور از جانب قبرسیهای ترک انتخاب شد.[۱۸] در دسامبر ۱۹۶۳ رویدادهایی که از آن به عنوان کریسمس خونین (به ترکی:kanli noel) یاد میشود اتفاق افتاد. با آغاز عملیات نظامی یونانیهای این جزیره، ترکهای قبرس کشور را ترک کردند و این سرآغاز درگیریهای قومی میان ترکها و یونانیها در این جزیره بود که برای ۱۱ سال ادامه پیدا کرد. در این درگیریها طرف ترک تلفات سنگینتری را متحمل شد و حدود ۲۵ هزار نفر که یک پنجم جمعیت ترکها را شامل میشد آواره شدند. این افراد در حدود ۱۰ سال تا پیش از حمله سال ۱۹۷۴ ترکیه به جزیره قبرس به صورت پناهنده زندگی میکردند. تا اواخر سال ۱۹۶۰ تنش ادامه پیدا کرد و در طی این مدت حدود ۶۰ هزار نفر از ترکهای قبرسی مجبور به ترک خانههای خود و مهاجرت به کشورهای دیگر شدند. این منجر به خروج ترکهای قبرس و مهاجرت بیشتر آنان به بریتانیا و بقیه به ترکیه، آمریکای شمالی و استرالیا شد. به دلیل کشتار و اخراج ترکها، ارتش ترکیه با تجاوز نظامی به قبرس در سال ۱۹۷۴، بخش شمالی جزیره قبرس را در اختیار گرفتند و در سال ۱۹۸۳ میلادی با تشکیل دولت جمهوری ترک قبرس شمالی اعلام استقلال کردند؛ که هیچ کشوری جزء ترکیه قبرس شمالی را به رسمیت نشناختهاست. اما رأی مثبت (۶۵٪) مردم بخش ترکنشین قبرس به طرح صلح کوفی عنان دبیرکل سابق سازمان ملل در همه پرسی سال ۲۰۰۴و رأی منفی (۷۶٪) مردم بخش یونانینشین به همین طرح، در تحریم جهانی علیه بخش ترکنشین قبرس شکاف ایجاد کرد و موقعیت این بخش ترکنشین را در عرصه بینالمللی بهبود بخشید. پس از آن دفاتر نمایندگی جمهوری ترک قبرس شمالی در ۱۳ کشور دیگر به جزء ترکیه از قاره اروپا، آسیا و آمریکا در زمینه امور تجاری و خدماتی با دفاتر نمایندگی فعال شد.
قبرسیهای ترک، خود را به عنوان مسلمانان سکولار در نظر گرفتهاند و خود را مفتخر به میراث امپراطوری عثمانی میدانند. و ارتباط فرهنگی عمیقی با کشور ترکیه دارند. و بر بر هویت زبانی و قومی خود با ترکیه تأکید میکنند. اما همچنین با قبرسیهای یونانی نیز تشابهاتی دارند. فرهنگ آنها به شدت بر روی روابط خانوادگی مربوط به پدر و مادر، خواهر و برادر، و اقوام و نیز بر کمک به افراد نیازمند تأکید دارد. بنابراین، بسیاری زندگی خود را حول محور فعالیتهای اجتماعی، و خوردن غذا که یکی از ویژگیهای اصلی گردهمایی است. رقص ترکی قبرس، فولکلور، موسیقی، و هنر نیز بخش جدایی ناپذیر از فرهنگ قبرسیهای ترک بهشمار میرود در کتابخانه ملی قبرس شمالی نیز بیش از ۲۲۹٫۶۲۶ کتاب موجود میباشد. تمامی ترکهای قبرس را مسلمانان سنی مذهب تشکیل میدهند که این ترکیب در موطن خود قبرس شمالی با ترکیب دینی ۹۸٫۷۱٪-۹۹٪ را شامل میشود.
در طول قرن نوزدهم و بیستم به جهت اخراج ترکها از قبرس، مسائل سیاسی و اقتصادی ترکها، جمعیت قابل توجهای از ترکهای قبرس از این جزیره بهطور عمده به بریتانیا، استرالیا، و ترکیه مهاجرت کردند. وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۰۱ میلادی، مهاجران ترک قبرسی را در ترکیه ۵۰۰٬۰۰۰ نفر، بریتانیا ۲۰۰٬۰۰۰ نفر، استرالیا ۴۰٬۰۰۰ نفر، آمریکای شمالی حدود ۱۰٬۰۰۰ نفر و ۵٬۰۰۰ نفر در سایر کشورها عمدتاً آلمان زندگی میکردند، اعلام کردهاست.
براساس آخرین برآرود دولت بریتانیا، در حال حاضر ۳۰۰٬۰۰۰ قبرسیهای ترک در انگلستان سکونت دارند. در حالی که به قبرسیهای ترک خود ادعا میکنند که جامعه ترکهای بریتانیا به ۴۰۰٬۰۰۰ رسیده است. علاوه بر این، برآوردهای اخیر نشان میدهد که بین ۶۰٬۰۰۰–۱۲۰٬۰۰۰ قبرسی ترک در استرالیا ۵٬۰۰۰، ایالات متحده، ۲٬۰۰۰ در آلمان، ۱٬۸۰۰ در کانادا، ۱٬۶۰۰ نیوزیلند، و یک جامعه کوچک در آفریقای جنوبی زندگی میکنند.
تا سال ۲۰۰۸، قبرس شمالی ۲۹ فدراسیون ورزشی و ۱۳٬۸۳۸ نفر عضو داشت. ورزشهای رزمی کوراش، آیکیدو، کاراته و تکواندو از ورزشهای محبوب در میان مردم است. ورزشهایی نظیر فوتبال (۲٬۲۴۰ عضو)، تیراندازی (۱٬۱۵۰ عضو شده) و شکار (۱٬۰۱۷ عضو) از سایر ورزشهای پرمتقاضی این کشور محسوب میشود. در حال حاضر تیم ملی فوتبال قبرس شمالی در ردهبندی جهانی در رده ۱۰۹اُم قرار دارد. محل انجام بازیهای ملی قبرس شمالی نیز در ورزشگاه آتاترک نیکوزیا میباشد. برخی از ورزشها نظیر تنیس روی میز، هندبال و بسکتبال این کشور در لیگهای ترکیه انجام میگیرد.
گروههای دانشگاهی در قبرس به ۳ دسته، دانشگاههای مربوط به خارجیها و دانشگاههایی مخصوص قبرسها و کالج تقسیم میشود. تحصیل در دوره کارشناسی، شامل دوره ای ۴ساله که برای اخذ پذیرش در این دوره میباید مدرک ۱۲ ساله دیپلم را اخذ کرده باشید، وهمچنین دارای مدرک زبان آیلتس ۵٫۵ تا ۶ باشید، طول دوره کارشناسی (لیسانس) ۳ تا ۴ سال است که شامل انواع رشتهای پایه و تخصصی میباشد. مدت زمان تحصیل در دوره کارشناسی ارشد (فوق لیسانس) ۱تا۲ ساله است، و منوط به ارائه پایاننامه و دفاع از آن میباشد. داشتن مدرک آیلتس ۶ و پرداخت هزینهای حدود ۳۰۰۰ تا ۱۳۰۰۰ یورو از شرایط گذران طول دوره دکتری (phd) است که این دوره به مدت ۳ تا ۵ ساله است، که البته تحویل پایاننامه و دفاع و قبولی پایاننامه از شرایط اخذ مدرک و قبولی در این مقطع است.
عملیات آتیلا اسم رمز عملیات ارتش ترکیه در حمله به قبرس در سال ۱۹۷۴ بود که به تقسیم این کشور جزیرهای به دو بخش یونانی و ترکنشین (قبرس شمالی) منجر شد. خط آتیلا یا خط سبز به خط مرزی بین دو بخش یونانی و ترکنشین قبرس گفته میشود. با توجه به اینکه آتیلا اسم رمز عملیات ارتش ترکیه در قبرس بود خط مرزی که پس از این عملیات به وجود آمد به خط آتیلا معروف شد.
کریسمس خونین (به ترکی استانبولی: Kanlı Noel) به مجموعه حملات نظامی و مسلحانه یونانیها به ترکهای قبرس که در سال ۱۹۶۳ در جزیره قبرس برای بیرونراندن ترکها رخ داد، گفته میشود. در ۱۶ اوت سال ۱۹۶۰ جزیره قبرس مستقل شد و اعلام استقلال کرد، جمهوری قبرس، با تقسیم قدرت میان این دو جامعه یونانی و ترک تحت موافقت نامههای زوریخ در سال ۱۹۶۰، با نظارت بریتانیا، یونان و ترکیه تضمین و قرار بر این شد که رئیسجمهور از میان یونانیها و معاون رئیسجمهور از میان ترکها انتخاب شود. به دنبال این توافقنامه اسقف ماکاریوس سوم به عنوان رئیسجمهور توسط قبرسیهای یونانی و دکتر فاضل کوچوک نیز به عنوان معاون رئیسجمهور از جانب قبرسیهای ترک انتخاب شد. در دسامبر ۱۹۶۳ رویدادهایی که از آن به عنوان کریسمس خونین یاد میشود اتفاق افتاد. با آغاز عملیات نظامی یونانیهای این جزیره، ترکهای قبرس کشور را ترک کردند و این سرآغاز درگیریهای قومی میان ترکها و یونانیها در این جزیره بود که برای ۱۱ سال ادامه پیدا کرد. در این درگیریها طرف ترک تلفات سنگینتری را متحمل شد و حدود ۲۵ هزار نفر که یک پنجم جمعیت ترکها را شامل میشد آواره شدند. این افراد در حدود ۱۰ سال تا پیش از حمله سال ۱۹۷۴ ترکیه به جزیره قبرس به صورت پناهنده زندگی میکردند. تا اواخر دهه ۱۹۶۰ تنش ادامه پیدا کرد و در طی این مدت حدود ۶۰ هزار نفر از ترکهای قبرسی مجبور به ترک خانههای خود و مهاجرت به کشورهای دیگر شدند. در طول درگیریها برای بیرون کردن ترکها از قبرس، ۳۶۴ نفر از ترکها و ۱۷۴ نفر از یونانیها کشته شدند.
قبرس شمالی جزیره ای که سراسر تاریخ است. جزیره قبرس یکی از جادویی ترین مکان های دنیاست و قبرس شمالی بخشی از این جزیره پر رمز و راز است که عطر و بوی مدیترانه در آن موج می زند. با سفر به بهشتی ترین بخش مدیترانه بناهای تاریخی با بیش از ۱۰ هزار سال پیشینه، میراث فرهنگی برجسته و گنجینه های باشکوه انتظارتان را می کشد.
اینجا قبرس شمالی است جایی پر از بناهای عصر حجری که تمدن در آن متولد شده است. جزیره قبرس، سومین جزیره بزرگ مدیترانه در شرق دریای مدیترانه در فاصله ۶۴ کیلومتری سواحل ترکیه قرار دارد و پادشاهان باستانی اش تداعی گر شکوه دوره رومی بودند. به خاطر موقعیت خاصش که در محل رفت و آمد سه کشور مهم قرار دارد در طول قرن ها تمدن های زیادی را به خود دیده است. قبرس شمالی پر از نشانه هایی از میراث فرهنگی و تاریخی است که به ۱۰ هزار سال قبل برمی گردند. فکر می کنید انسان ها از چه زمانی به این جزیره آمدند؟ نشانه هایی پیدا شده که نشان می دهد حدود ۸ هزار سال قبل از میلاد اولین انسان ها پا به خاک این جزیره گذاشتند.
قبرس شمالی یکی از سالم ترین آب و هواها را دارد. در این منطقه تقریبا خبری از بادهای سرد، برف و یخبندان نیست. بارش، معمولا به شکل بارندگی است اما گاهگاهی هم که در رشته کوه های گیرنه برف می آید هنوز به زمین نرسیده آب می شوند! سردترین ماه سال ژانویه (دی) است و متوسط دمای هوا در این ماه به ۱۰ درجه ساتی گراد می رسد. گرم ترین ماه سال جولای (تیر) است و متوسط دمای سال در این ماه هم حدود ۴۰ درجه سانتی گراد است. متوسط دمای سالانه قبرس حدود ۱۵ درجه سانتی گراد است.
زیبایی های طبیعی قبرس شمالی بیشتر از همه در سواحل آن خلاصه شده است. همین که پا به این سواحل می گذارید دریای زلال و شن و ماسه های طلایی حسابی ذوق زده تان می کنند. مدتی از زندگی خسته کننده و روزمره فاصله بگیرید و آرام ترین خلیج های دنیا را در قبرس کشف کنید. در حالی که خورشید سوزان به قبرس شمالی لبخند می زند تن به آب بزنید و با آب های زلال مدیترانه خنک شوید. حتی اگر ویتامین دی بدنتان کم است می توانید روی آفتاب این جزیره برای بالا بردن ذخایر ویتامین دی بدنتان حساب کنید! همین که صبح می شود فعالیت های اکوتوریستی درهای خودشان را به روی شما باز می کنند تا وارد دنیای جدیدی شوید. در هنگام ظهر با خوب نیمروز انرژی دوباره ای بگیرید و خودتان را برای شبی طولانی و لذت بخش آماده کنید. در هنگام شب همراه با نسیم خنک و ملایم دریا شام اصیل قبرسی به همراه یک لیوان لیموناد بخورید.
غذاهای قبرس شمالی تمامی ندارد! در اینجا سر میز شام مزه ها و شیرینی هایی را می بینید که فقط مخصوص قبرس هستند. پا به هررستورانی که بگذارید با غذاهای لذیذ به همراه شیرینی های خوشمزه محلی از شما پذیرایی می کنند البته که در آن ها غذاهای بین المللی هم پیدا می شود. یکی از غذاهای خوشمزه و منحصربفرد قبرس «پفتالی کباب» است که در آن گوشت به شکل توپ های گرد در می آید. این جزیره پنیر معروف و خوشمزه ای دارد که پیشنهاد می کنیم حتما آن را امتحان کنید.
قبرس شمالی از مکان های خوب دنیا برای غواصی است چون این جزیره یکی از طولانی ترین فصل های غواصی دنیا را دارد. در این غواصی، هیجانی منحصربفرد را تجربه می کنید و چشمتان به جاذبه ای تاریخی در کف دریا روشن می شود: یکی از قدیمی ترین کشتی شکسته های دنیا! دریای عمیق و آبی قبرس جان می دهد برای کسانی که دوست دارند دنیای زیر آب را تماشا کنند. فکر می کنید غواصی تنها تفریح این جزیره است؟ سخت در اشتباهید! کوهنوردی، پاراگلایدینگ، کارتینگ، پینت بال و گلف از دیگر تفریحات پرطرفدار اینجاست. گلف از ورزش هایی است که روز به روز طرفداران بیشتری پیدا می کند و همه این ها به خاطر آب و هوای عالی قبرس است! چون می توانید در قبرس در تمام مدت سال گلف بازی کنید و از تماشای دریای مدیترانه و کوه ها لذت ببرید.
طبیعت نسبتا دست نخورده و بکر قبرس شمالی، تنوع زیستی قابل توجهی را در خود جای داده است. حدود ۱۹۰۰ گونه گیاهی در جزیره وجود دارد که ۱۹ تای آن ها بومی و مخصوص قبرس شمالی هستند. فکر می کنید این تنوع فقط برای نواحی خارج شهر است؟ نه! حتی در مناطق شهری هم تنوع زیادی وجود دارد. مطالعاتی که روی کرانه رودخانه Pedieos در حوالی شهر نیکوزیا، پایتخت قبرس انجام شده خبر از ۷۵۰ گونه گیاهی مختلف می دهند که ۳۰ تای آن ها ارکیده هایی هستند که فقط بومی قبرس اند. یکی از گونه های ارزشمند، لاله medoþ است که فقط در روستای Tepebaþý پیدا می شود و حتی در سال جشنواره هایی هم برای این گل برگزار می شود.
در شبه جزیره «کارپاس» پارک ملی ای هست که در آن حدود ۱۰۰۰ الاغ وحشی قبرسی وجود دارند. این الاغ ها که تحت حمایت دولت قبرس هستند آزادانه در این پارک ۳۰۰ کیلومتر مربعی زندگی می کنند. این شبه جزیره، حیات وحش متنوع و جنگل های نسبتا بزرگی دارد و این الاغ ها از معروف ترین حیوانات آن هستند. در سواحل قبرس شمالی صدها لاک پشت دریایی و لاک پشت های سبز رنگ تخم گذاری می کنند و همه این تخم ها در اواخر تابستان سر از تخم بیرون می آورند.
..........................................
شناخت کشورها
شناخت سایر مناطق