اختصاصی طرفداری / محسن اخلاقی - به نظر می رسد فدراسیون والیبال ایران بعد از مذاکراتی شکست خورده با مربیان مطرح خارجی به دنبال زمینه سازی و آماده کردن افکار عمومی برای استخدام یک مربی داخلی برای تیم ملی است، تیم ملی ایران از سال 2010 که با هدایت شادروان حسین معدنی به مدال نقره بازیهای آسیایی گوانگژو رسید توسط مربیان خارجی اداره می شود، حتی پیش از حسین معدنی هم سرمربی تیم ملی ایران معمولا خارجی بوده و در واقع در 20 سال اخیر به جز مقطعی بین 2008 تا 2010 سرمربی تیم ملی ایران همواره خارجی بوده است. اما چرا فدراسیون والیبال حالا به فکر گماردن یک مربی ایرانی در سمت سرمربی تیم ملی افتاده است؟
پیشرفت والیبال ایران در 10 سال اخیر غیر قابل انکار است، سطح والیبال ایران به قدری پیشرفت کرده که مربیان متوسطی مثل پارک کی وون کره ای یا میلوراد کیاتس صرب دیگر جوابگوی نیاز تیم ملی ایران نیستند. ایران برای باقی ماندن در جمع 10 تیم برتر جهان نیاز به مربی تراز اول دارد اما مانعی بزرگ در این مسیر است، مربیان مطرح جهان تمایلی به کار تمام وقت در تیم ملی یک کشور ندارند. از طرفی فدراسیون والیبال هم ایران علاقه ای به استخدام مربی اصطلاحا "پروازی" ندارد. تمامی مربیان خارجی که در سالهای اخیر هدایت تیم ملی ایران را بر عهده گرفتند فقط در تیم ملی ایران فعالیت می کردند و فدراسیون والیبال با پرداخت دستمزد بسیار بالاتر این مشکل را جبران می کرد اتفاقی که دیگر ظاهرا با بالا رفتن نرخ ارز ممکن نیست و فدراسیون والیبال ایران یا باید قید داشتن مربی خارجی سطح اول را بزند یا اینکه با کار کردن همزمان این مربی در یک تیم باشگاهی کنار بیاید که به نظر می رسد فدراسیون والیبال گزینه اول را انتخاب کرده است.
مقایسه با سایر کشورها
جدول زیر سرمربیان برخی از تیم های ملی مطرح جهان را نشان می دهد، البته این لیست مربوط به فصل 2019/2020 والیبال جهان است، برخی از این مربیان در حال حاضر از سمت خود کنار رفته اند. لازم به توضیح است که کشورهایی مثل ژاپن، کوبا و کره جنوبی که به دلایل فرهنگی و اقتصادی همواره از مربیان داخلی در راس تیم ملی استفاده می کنند در این لیست نیامده اند.
| مربی |
تیم ملی |
تیم باشگاهی |
| رنان دال زوتو |
برزیل |
تائوباته (برزیل) |
| ویتال هینن |
لهستان |
پروجا (ایتالیا) |
| جان اسپرا |
امریکا |
دانشگاه UCLA (امریکا) |
| توماس ساملوو |
روسیه |
زنیت سن پترزبورگ (روسیه) |
| مارسلو مندز |
آرژانتین |
سادا کروزیرو (برزیل) |
| لورن تیلی |
فرانسه |
- |
| جانلورنزو بلنجینی |
ایتالیا |
- |
| گلن هاگ |
کانادا |
آرکاس ازمیر (ترکیه) |
| اسلوبودان کواچ |
صربستان |
یاسترزبسکی ونگل (لهستان) |
| آلبرتو جولیانی |
اسلوونی |
- |
| سیلوانو پرندی |
بلغارستان |
شامون (فرانسه) |
| مارک لبدوف |
استرالیا |
وارتا زاویرچه (لهستان) |
| روبرتو پیاتزا |
هلند |
میلانو (ایتالیا) |
| دومنیک باینز |
بلژیک |
- |
| آندره آ جانی |
آلمان |
مودنا (ایتالیا) |
اگر حضور جان اسپرا سرمربی تیم ملی امریکا در دانشگاه UCLA در مسابقات NCAA را هم به عنوان فعالیت باشگاهی در نظر بگیریم، از 15 تیم برتر والیبال جهان در سال گذشته فقط 4 کشور مربی تیم ملی تمام وقت داشته اند که البته در این بین به نظر می رسد کشورهای اسلوونی و بلژیک هم مشکلی با کار همزمان مربی خود در تیم باشگاهی ندارند و دلیل عدم فعالیت این دو مربی در تیمهای باشگاهی نداشتن پیشنهاد مناسب بوده است. کما اینکه آلبرتو جولیانی ایتالیایی در هنگام پذیرش پست مربیگری تیم ملی اسلوونی سرمربی هالکبانک در لیگ ترکیه بود و بعدا از هدایت این تیم کنار رفت.
از این بین فقط کشورهای فرانسه و ایتالیا تمایلی به کار همزمان سرمربی تیم ملی در یک تیم باشگاهی ندارند. هرچند در ایتالیا هم جانلورنزو بلنجینی در ابتدای حضورش در تیم ملی ایتالیا در مقطعی در تیم لوبه چیویتانووا هم همزمان فعالیت می کرد. در مورد فرانسه هم فدراسیون والیبال این کشور قبول کرده که لورن تیلی فصل آینده همزمان مربی تیم ملی فرانسه و باشگاه پاناسونیک پانترز در ژاپن باشد. تیلی با فرض برگزاری المپیک در سال 2020 و خداحافظی از تیم ملی با تیم ژاپنی قرارداد بسته بود که با تعویق المپیک، قرار شد که در یک سال آینده در هر دو تیم فعالیت کند. از سوی دیگر بر اساس اعلام فدراسیون والیبال برزیل، سرمربی این کشور رنان دال زوتو در سال پیش رو به دلیل اهمیت مسابقات المپیک هدایت تیم تائوباته در لیگ برزیل را رها کرد تا به طور کامل بر روی تیم ملی کشورش تمرکز کند.
مزایا و معایب داشتن مربی نیمه وقت
طبیعتا همراهی یک مربی به شکل تمام وقت در هر تیمی ایده آل است اما کنار آمدن فدراسیون والیبال با کار همزمان در یک تیم باشگاهی هم مزایای خود را دارد، تیم ملی والیبال ایران در سالهای اخیر در بین 10 تیم برتر والیبال جهان بوده و همواره به مسابقات جهانی و المپیک صعود کرده، حضور در این تیم می تواند برای هر یک از مربیان بزرگ جهان وسوسه انگیز باشد اما به شرطی که فدراسیون والیبال در مورد حضور فیزیکی مداوم در ایران سختگیری نکند. از سوی دیگر کار همزمان سرمربی در یک تیم باشگاهی مبلغ قرارداد او را به شکل قابل ملاحظه ای پایین خواهد آورد و این دست فدراسیون را برای استخدام مربی مطرح تر بازتر می کند.
اما از سوی دیگر، فقط جمع اندکی از بازیکنان ملی پوش ایران در اروپا مشغول هستند و سرمربی تیم ملی در صورت فعالیت در تیم های باشگاهی اروپا از دنبال کردن لیگ داخلی ایران غافل خواهد شد. از طرفی لیگ ایران زمان کوتاهتری نسبت به لیگهای اروپایی دارد و معمولا در 6 ماهه دوم سال شمسی برگزار می شود. درحالی که لیگهای اروپایی تا ماه اردیبهشت یا حتی خرداد سال بعد ادامه دارند و در این حالت تیم ملی باید تمریناتش را بدون حضور سرمربی آغاز کند! دلایل موجهی که در کنار علاقه افکار عمومی به حضور فیزیکی سرمربی در استادیوم های لیگ باعث شده تا فدراسیون والیبال تا اینجا به گزینه استخدام مربی نیمه وقت فکر نکند و ترجیح دهد در طول 6 ماه مسابقات لیگ هم به سرمربی تیم ملی دستمزد پرداخت کند. این در حالی است که حتی در گذشته هم سرمربیان سابق تیم ملی در طول مسابقات لیگ در مرخصی بودند و اکثرا در کشور حضور نداشتند!
بیشتر بخوانید:
چنگال آهنی تاماش آیان؛ پای ایران هم وسط است؟
سهراب مرادی و کیانوش رستمی؛ المپیک خیلی دور، خیلی نزدیک
