ایتالیا (به ایتالیایی: Italia) با نام رسمی جمهوری ایتالیا (به ایتالیایی: Repubblica Italiana) کشوری است که در اروپای جنوبی قرار گرفته و پایتخت آن شهر تاریخی رم است. این کشور یکی از قدرتهای اصلی اقتصادیِ جهان و هشتمین اقتصاد بزرگ جهان از نظر تولید ناخالص داخلی است. کشور از شبهجزیره ایتالیا و دو جزیرهٔ سیسیل و ساردِنی در دریای مدیترانه تشکیل شدهاست. امروزه ایتالیا کشوری توسعهیافته است و جزو گروه هشت بهشمار میآید. گروه هشت یا جی هشت قدرتهای صنعتی گفته میشوند. کشور ایتالیا به دلیل شکل ظاهری قلمرو آن به کشور چکمه معروف است.

واحد پول این کشور یورو و زبان رسمی آن ایتالیایی است. جمعیت ایتالیا حدود ۶۰٫۴ میلیون نفر است و ۹۳/۹ درصد مردم آن مسیحی هستند. ایتالیا پنجمین کشور پرجمعیت اروپا و بیست و سومین کشور پرجمعیت دنیا است. ایتالیا آبوهوای معتدل فصلی دارد و آبوهوای مناطق ساحلی آن با شرایط هوایی کوهستانهای داخلی تفاوت زیادی دارد. دو کشور مستقل بسیار کوچک به نامهای واتیکان و سان مارینو در درون خاک ایتالیا قرار دارند و یک تکه از خاک ایتالیا نیز بیرون از خاک اصلی این کشور و در سوئیس قرار دارد که کامپیونه دیتالیا نامیده میشود. رم، پایتخت ایتالیا، به عنوان پایتخت امپراتوری روم و اقامتگاه پاپ، برای سدههای پیاپی از مراکز سیاسی و مذهبی تمدن غرب بود. پس از فروپاشی امپراتوری روم، منطقهٔ ایتالیا به مناطق و شهرهای خودگردان بسیاری تقسیم شدهبود (ازجمله جمهوری ونیز و دولت کلیسا) ولی واحدهای مختلف سیاسی در منطقه ایتالیا در سال ۱۸۶۱ متحد شده و کشور کنونی ایتالیا را بهوجود آوردند. میانگین سنی مردم ایتالیا ۴۷/۳ سال است. امید به زندگی در مردان ۸۱/۹ و در زنان ۸۶ سال میباشد.
امپراتوری روم که از شهر رم شروع به گسترش کرده بود نه تنها ایتالیا بلکه کل حوزه مدیترانه و حتی بریتانیای دور دست را هم تحت کنترل خود درآورده بود. در اواخر قرن سوم میلادی و اوایل قرن ۴ میلادی امپراتوری روم غربی که با مشکلات کم شدن جمعیت و در نتیجه درآمد مالیاتی کمتر برای تجهیز سپاه مواجه شده بود، نتوانست در مقابل امواج سهمگین قبایل ژرمن مقاومت نماید و در نتیجه دوبار، مرتبه اول در سال ۴۱۰ توسط گوتها و بار دوم در سال ۴۵۵ توسط وندالها شهر رم غارت شد. در سال ۴۷۶ آدوآکر فرمانده سپاهیان مزدوری که در ایتالیا در خدمت امپراتوری روم غربی بودند، رمولوس آگوستوس آخرین امپراتور روم غربی که کودکی بود را خلع کرده و به صورت اسمی و نه عملی ایتالیا را تحت کنترل روم شرقی اداره میکرد. این واقعه یعنی سقوط روم غربی را مبدأیی برای شروع قرون وسطا محسوب میشود.
بعد از آدوآکر ابتدا استروگوتها و پادشاهشان تئودوریک با حمایت روم شرقی بر ایتالیا مسلط شدند. در اوایل قرن ۶ میلادی روم شرقی با حمله به ایتالیا کنترل کامل ایتالیا را به دست آورد. بعد از آنها نوبت به لومباردها میرسد که در همین ایام دستگاه حکومت پاپی در شهر رم حکومت مستقلی برای خود تشکیل میدهد که مهمترین حامی آن پادشاهان فرانسه هستند که بر قسمتهایی از ایتالیا تسلط پیدا میکنند. در جنوب ایتالیا هم شاهد حکومتهایی که از جانب مسلمانان و نورمنهای مهاجم تشکیل شده بود هستیم. رنسانس در سالهای ۱۳۰۰ از ایتالیا آغاز شد و در عرض سه قرن در سراسر اروپا انتشار یافت. به ندرت در دورهای چنین کوتاه از نظر تاریخی، رخدادهای متعددی به وقوع میپیوندد. حال آنکه این قرنها سرشار از تغییرات اساسی و فعالیتهای بزرگ است. جهان امروزی نتیجه همین فعالیت هاست، زیرا رنسانس پایههای اقتصادی، سیاسی، هنری و علمی تمدنهای کنونی غرب را بنا نهاد. دانش و هنر پیشرفتهای عظیمی در ایتالیای سدهٔ پانزدهم و شانزدهم به وجود آوردند. این احیای فرهنگی به رُنِسانس (یعنی نوزایش) مشهور شدهاست. دانشمندان، سرایندگان و فیلسوفانی ظهور کردند که با الهام از میراث اصیل روم و یونان با دیدگانی تازهتر به جهان مینگریستند. نقاشها به مطالعهٔ کالبد انسان پرداختند و اعضای بدن انسان را به شیوهٔ واقعگرایانهای نقاشی میکردند. فرمانروایان ساختمانها و کارهای بزرگ هنری را سفارش دادند. این عقاید تازه بزودی در سراسر اروپا گسترش یافت.

ناپلئون به سرپرستی سپاهی برای جنگیدن با اتریشی هادر ایتالیا فرستاده میشود. او سربازان روحیه باخته را سازماندهی میکند و با پیروزی وارد شهر میلان میشود. فرانسه بر شمال کشور ایتالیا تسلط مییابد. ناپلئون پادشاهی ایتالیا را ایجاد میکند که خود پادشاه آن و پسرخوانده اش بوهارنه (پسر ژوزفین همسرش) نایب السلطنه و حاکم اصلی است. همچنین ناپلئون پادشاهی ناپل و جمهوری ونیز را هم نابود میکند و حکومت نواحی مختلف ایتالیا را به سردارن و خواهران و برادرانش میدهد. پاپ هم دستگیر و در فرانسه تحت نظر گرفته میشود و شهر رم به صورت رسمی به فرانسه الحاق میشود. بعد از شکست و نابودی ناپلئون حکومتهای قدیمی ایتالیا احیا میشوند و اتریش هم مجدداً بر شمال ایتالیا تسلط پیدا میکند. از میان مشکلات عدیدهای که یگانگی ایتالیا (۱۸۷۰–۱۸۴۸) بهدنبال داشت، آنچه بیش از همه اضطراری مینمود، همانا یکدست ساختن سرزمینی بود که از لحاظ سیاسی و اقتصادی بسیار متفاوت بود.
به کارگیری ساختارهای اداری دوره رژیم سلطنتی ساوویا در طول زمان باعث وخیم تر شدن اختلافات قبلی میان مناطق مختلف ایتالیا گردید و بدنیال آن موج مهاجرت طبقه روستایی به سوی آمریکای شمالی و جنوبی آغاز شد. میان سالهای پایانی قرن نوزدهم و سالهای آغازین قرن بیستم، چند میلیون ایتالیایی به خارج از کشور مهاجرت نمودند. از دیدگاه اقتصادی و اجتماعی، دوره قبل از اتحاد تا زمان آغاز جنگ اول جهانی با پدیده رشد کلی کشور همراه بود که با تکیه به موقعیت بینالمللی مثبت، این امکان را یافت تا سر و سامانی به وضعیت مالی و ساختارهای دولتی داده و بخشهای اصلی برای کمک به پیشرفت و توسعه صنعتی را گسترش دهد و در این راستا البته از کمک سخاوتمندانه سرمایههای خارجی نیز بهره برد. شرایط اجتماعی کشور، که همراه با اختلافات پیش گفته میان مناطق روستایی و شهری بود، سالهای اولیه ”صنعتیسازی کشور” و اولین قدمها بسوی یک ساختار مدرن اجتماعی را با شکلگیری احزاب سیاسی رقم زد. ظهور این احزاب سیاسی و تنشهای اجتماعی ناشی از آن تأثیر گستردهای بر جریانهای بعدی تاریخی ایتالیا به جای گذاشت. در نتیجه انقلابی با کنترل امپراتوری ساردنی اتفاق افتاد که موجب اتحاد و وحدت ایتالیا گردید.
به دنبال بر خورداری شهروندان ایتالیایی از حق رأی در سال ۱۹۱۳، روند یکپارچهسازی سیاسی کشور تکمیل شد و این در حالی بود که چهرهٔ بینالمللی ایتالیا که بهدنبال اصلاحات آغاز شده از فردای روز اتحاد، هماهنگتر و مدرنتر شده بود، وجهه بیشتری یافته و تقویت میشد. در آستانهٔ جنگ اول جهانی، ایتالیا چشمانداز ترسیم شده تا آن زمان را دگرگون ساخته و در کنار قدرتهای متحد فرانسه، انگلیس و ایالات متحده وارد جنگ شد. بهدنبال کنفرانس صلح پاریس در سال ۱۹۱۹ مناطق شمالی ترنتینو، التوادیجه و ونتریا جولیا را که برای کامل ساختن روند اتحاد ملی مورد نیاز بود، بدست آورد.
ایتالیا هر چند که از مبارزه پیروز خارج شده بود، اما از دیدگاه اقتصادی زیر بار فشارهای وارده، دچار چنان آشفتگیهایی شده بود که دولتهای وقت آن زمان توان هدایت آن را بهسوی دست آوردههای مثبت نداشتند. در این برهه برخی از تشکیلات سیاسی که بعدها بهمدت دهها سال بر آینده کشور تأثیرات عمیقی گذاشت، پا به عرصه وجود گذاردند، از جمله حزب ملت (۱۹۱۹) که بعدها به حزب دموکرات مسیحی تغییر شکل داد، حزب سوسیالیست، حزب کمونیست که توسط گرامشی پایهگذاری شد (۱۹۲۱) و طبقات مبارز که توسط موسولینی شکل گرفت (۱۹۱۹) و بعداً در سال ۱۹۲۱ به حزب فاشیست ملی تغییر شکل داد و عامل به قدرت رسیدن موسولینی شد.
در سال ۱۹۲۵ (میلادی) با ممنوع شدن فعالیت تمامی دیگر احزاب، دوره رژیم فاشیست آغاز میشود که با سیاست استبدادی و در پوشش ملیگرایی، باعث دگرگونیهای ریشهای در زندگی کشور گردید و آزادیهای سیاسی را محدود نمود. این رژیم برای ممانعت از دشمنی کلیسای کاتولیک، به توافقی با واتیکان (۱۹۲۹) دست یافت. در آن سالها اقدامات جدی برای تقویت و توسعه فعالیتهای صنعتی و کشاورزی صورت گرفت. در زمینه سیاست خارجی، موسولینی سعی کرد با اتکا به سیاست توسعه طلبانه و قدرتهای متحد، پرستیژ خود را تثبیت نماید که نقطهٔ اوج آن اتحاد با آلمان و ورود به جنگ دوم جهانی (۱۹۴۵–۱۹۴۰) علیه متفقین و متعاقباً سقوط رژیم فاشیست بهدنبال ناکامیهای نظامی بود. بازسازی دموکراسی و اداره وضعیت سخت کشور پس از پایان جنگ و کوشش در از بین بردن هر آنچه از رژیم فاشیست به ارث مانده بود، باعث شد تا مجمع قانون اساسی شکل بگیرد. در دوم ژوئیه سال ۱۹۴۶، و بهدنبال انجام همهپرسی «جمهوری ایتالیا» متولد شد و این تاریخ تبدیل به جشن ملی شد. قانون اساسی جدید از تاریخ اول ژانویه ۱۹۴۸ رسمیت یافته و به مرحله اجرا درآمد.

ایتالیا بعد از جنگ، تلاش زیادی برای نزدیکی به کشورهای غرب انجام داد و در این راستا به ”اتحاد آتلانتیک” ملحق شد که سازمانی نظامی دفاعی است که به ابتکار آمریکا شکل گرفت و اکثر کشورهای اروپایی غربی نیز به آن پیوستند. در سطح اروپا، ایتالیا در آن دوره از جمله کشورهایی بود با حداکثر توان در راستای یکپارچگی اروپا در طی مراحل مختلف آن، چه از نظر اقتصادی و چه سیاسی کوشش کرد. از اول ژانویه ۱۹۹۹ (میلادی)، ایتالیا از جمله ۱۱ کشوری است که واحد پولی یورو را به عنوان پول واحد برگزید.
ایتالیا در جنوب اروپا با مختصات جغرافیایی تقریبی ۵۰ ۲۲ شمالی، ۳۰ ۱۲ شرقی قرار دارد.
مساحت کل آن ۳۰۱٬۳۴۰ کیلومتر مربع (تقریباً یک پنجم ایران) است که از آن ۲۹۴٬۰۲۹ کیلومتر مربع خشکی و ۷۲۱۰ کیلومتر مربع آب است. ۷۶۰۰ کیلومتر ساحل دارد.
نکتهٔ جالب در مورد نقشهٔ کشور ایتالیا این است که نقشهٔ این کشور شبیه چکمه است.
جزایر ساردنی و سیسیل در دریای مدیترانه نیز جزو ایتالیا است.
مرزهای این کشور ۲۹۳۲۱ کیلومتر است. با کشورهای زیر مرز مشترک دارد:
اتریش: ۴۳۰ کیلومتر
فرانسه: ۴۸۸ کیلومتر
واتیکان: ۳٫۲ کیلومتر (واتیکان در داخل شهر رم پایتخت ایتالیا قرار دارد)
سان مارینو: ۳۹ کیلومتر (کشور سان مارینو در شمال ایتالیا و در دل ایالت امیلیا رومانیا قرار دارد)
اسلوونی: ۲۳۲ کیلومتر
سوئیس: ۷۴۰ کیلومتر
آب و هوای ایتالیا مدیترانهای است. در شمال به دلیل وجود رشتهکوه آلپ سرد، در جنوب خشک و در کل کشوری تقریباً گرم است.
بلندترین نقطه آن کوه مونته بیانکو با ارتفاع ۴۸۰۸ متر از سطح دریا و کمترین ارتفاع آن همسطح با دریای مدیترانهاست.
ایتالیاییها. گروههای نژادی آلمانی، فرانسوی و ایتالیایی اسلاوتبار در شمال و آلبانیاییتبار و ایتالیایی یونانیتبار نیز در جنوب هستند. در سال ۲۰۰۵ نزدیک به ۵٪ از جمعیت ایتالیا خارجیها بودهاند. ۱۰٪ کودکانی که در سال ۲۰۰۷ در ایتالیا به دنیا آمدهاند دستکم یکی از والدینشان خارجی بودهاند. در سال ۲۰۰۷ بیشترین مهاجرتها به ایتالیا به ترتیب ازاروپای شرقی(۵۲٫۰۲٪) شمال آفریقا (۱۶٫۱۷٪) آسیا (۱۶٫۰۸٪) و آمریکا لاتین (۸٫۵٪) بودهاست.
عمده ایتالیاییها رومیتبار هستند و زبانهای رایج در ایتالیا هم تقریباً همگی شاخههایی از زبان رومی بهشمار میروند. با وجود اینکه زبان رسمی ایتالیا زبان ایتالیایی است اما زبانهای پرگویشور دیگری در این کشور وجود دارند که حالتی نیمه رسمی و گاه محلی دارند. بسیاری از این زبانها در معرض نابودی قرار گرفتهاند که شروع مرگ تدریجی این زبانها به دوره حکومت فاشیسم بر ایتالیا بازمیگردد. ایتالیایی زبان رسمی این کشور است که از سال ۱۸۶۱ تاکنون این مقام را دارد.
آلمانی: آلمانی زبان رسمی ایالت خودمختار تیرول جنوبی در شمال ایتالیا است. همچنین در بخشهایی از ایالت بولتزانو به دلیل هممرز بودن با اتریش مردم به این زبان تکلم میکنند.
فرانسوی: در شمال غربی و در ایالت وال له داوستا به دلیل هممرز بودن با فرانسه مردم با این زبان آشنایی دارند.
لیگوری: در مناطق شمالی ایتالیا به ویژه شهر جنوا رایج است و بیش از یک میلیون گویشور در ایتالیا دارد. گویش جنوایی و بریگاسکی از مهمترین گویشهای این زبان در ایتالیا هستند.
اسلوونیایی: در شهرهای تریسته و گوریتزیا مردم به دلیل همسایگی با اسلوونی با این زبان آشنایی دارند.
لومباردی: در مناطق شمالی ایتالیا به ویژه نقاط هممرز با سوئیس رایج است و بیش از سه میلیون گویشور در ایتالیا دارد.
پیدمونتی: زبان رایج منطقه پیدمونت ایتالیاست که بیش از دومیلیون نفر از مردم ایتالیا بدان تکلم میکنند.
ونیزی: زبان قدیمی منطقه ونیز که از زبانهای رومی بهشمار میرود و در ایتالیا قریب دو میلیون نفر از اهالی منطقه ونیز و مناطق مجاور بدان تکلم میکنند. این زبان در اسلوونی نیز رایج است.
ناپلی: زبان رایج منطقه جنوب ایتالیا به ویژه نواحی پالرمو و ناپولی است که بیش از شش میلیون نفر از سکنه ایتالیا بدان سخن میگویند. گویش ایتالیایی جنوبی در واقع گویشی از همین زبان است و نه ایتالیایی.
توسکانی: زبان رایج در منطقه توسکانی است که گاهی گویشی از زبان ایتالیایی نیز شمرده میشود. حدود سه میلیون تن به این زبان تکلم میکنند.
ساساری: این زبان اگرچه تنها ۱۲۵ هزارتن گویشور دارد اما در منطقه خودمختار ساردینیا زبان رسمی بهشمار میرود.
ساردوکمپیدانی از زبانهای بومی جنوب ایتالیاست که هنوز نزدیک به یک میلیون گویشور دارد اما بیشتر گویشورانش در مناطق کوهستانی شمال ایتالیا بهسر میبرند که این به دلیل سیاستهای فاشیستی ایتالیا در زمان جنگ جهانی دوم بودهاست.
زبان ایتالیایی-یهودی از زبانهای رومی است که در ایتالیا امروزه بیش از دویست تن گویشور ندارد.
حاکمیت و آیین مسیحیت است و اکثریت با مسیحیت کاتولیک است، ولی پروتستانها، یهودیها و مسلمانان (که اکثراً مهاجر هستند) نیز در این کشور زندگی میکنند. ۹۳/۹٪ جمعیت ایتالیا مسیحی و بیشتر کاتولیک هستند که کمی بیشتر از یک سوم آنها (۳۷/۵٪) عضو فعال هستند. امروزه ۷۱۵۰۰۰ نفر مسلمان در ایتالیا زندگی میکنند که (۱٪) جمعیت ایتالیا را تشکیل میدهند که از بین آنها فقط ۳۰۰۰۰ نفر ملیت ایتالیایی دارند.

ایتالیا دارای اقتصادی پیشرفته در نظام سرمایهداری و از اعضای مهم آن نظام است. از جمله مهمترین صنایع کشور میتوان به صنایع فلزکاری، ماشینآلات، شیمیایی، وسائل نقلیه، مواد غذایی و مشروبات، منسوجات و البسه، هواپیماسازی، کشتیسازی، پتروشیمی، الکتریکی، اتمی و جنگافزار و انرژی پاک اشاره نمود. گندم، چغندر قند، ذرت، برنج، گوجهفرنگی، سبزی، میوه (نظیر هلو، گلابی و کیوی)، انگور، ماهی، گاو و خوک نیز مهمترین محصولات کشاورزی و دامپروری کشور را تشکیل میدهند. تا سال ۲۰۱۰ تعداد ۱٫۶ میلیون مزرعهٔ کشاورزی در ایتالیا وجود داشته که این رقم ۳۲٫۴٪ کمتر از آمار سال ۲۰۰۰ است.
سرانه زمین مزروعی برای هر نفر بالغ بر ۳۲٫۰ هکتار است. تولید سالیانه گوشت گاو ۴۰۰٫۱ هزار تن، گوشت خوک ۵۰۰٫۱ هزار تن، گوشت گوسفند ۹۰۰٫۱۵۴ تن و ۸۰۶ هزار تن صید ماهی است. تولید سالیانه نیروی الکتریسیته نیز معادل ۱٫۲۴۱ میلیارد کیلووات ساعت است. جنوب ایتالیا بیشتر کشاورزی و به نسبت فقیرتر و شمال آن صنعتی و ثروتمندتر است.در دورههای اخیر با سرمایهگذاری و سیستم حمل و نقل مدرن و سریع در جنوب این کشور و با داشتن زیر ساختهای مناسب، تنوع غذا، اب و هوای عالی و طبیعت و تاریخ منحصر به فرد ایتالیا، امروزه محل مناسب تعطیلات شخصیتهای شناخته شده و ستارگان سینما و موسیقی جهان شدهاست فستیوال بسیاری از هنرها، مد، طراحی، مطالعات زمین، تاریخ و محل مشاهیر و بزرگان جهان بوده.
ایتالیا در مرکز دریای مدیترانه واقع شدهاست، دریایی که تولد تمدنهای بسیاری را بخود دیدهاست. ایتالیا دارای تاریخی غنی از تماسها و تبادلاتی میباشد که بر مردم، اقتصاد و فرهنگش تأثیر گذاشتهاست. فنیقیها، یونانیها، کارتاژها، اعراب و نورمنها از جمله مللی میباشند که در طول سدهها با تأثیر گذاشتن بر فرهنگ محلی ایتالیا، باعث گردیدهاند تا ایتالیا بهطور فوقالعادهای غنی از آثار معماری و هنری میباشد. بر اساس محاسبهای که یونسکو انجام داده، بیش از نیمی از میراث فرهنگی جهان در کشور ایتالیا واقع شدهاست، کشوری کوچک که مساحتش فقط ۰/۲۵ ٪ از کل خشکیهای جهان است. رفتار مردم ایتالیا با گردشگران خارجی بخصوص افرادی که با رفتار مناسب و حس مسئولیت در محیطهای توریستی حضور دارند بسیار محترمانه و دوستانه هستند. نشانههای باقیمانده از گذشته، آثار هنری و تنوع فوقالعاده طبیعت در شبه جزیره ایتالیا از جمله عوامل جذب توریست به این کشور میباشد که امروزه یکی از توریستیترین کشورهای جهان بهشمار میآید.
رم، فلورانس، ونیز و بسیاری شهرهای دیگر، از جمله مقصدهای هنری هستند که برنامه هر بازدیدکنندهای از شبه جزیره ایتالیا را تشکیل میدهند. در کنار این شهرهای بزرگ و معروف، میراثهای فرهنگی پنهانی هم در شهرهایی با تاریخ هزار ساله وجود دارند که البته در مسیر اصلی بازدیدها قرار ندارند و علیرغم اینکه کمتر شناخته شدهاند، اما به همان اندازه شهرهای هنری ایتالیا دارای جذابیت میباشند. شناخت ایتالیا با بازدید از شهرهای معروف و موزهها و میدانهای آن کافی نیست، بلکه برای نیل به این مهم، باید دنیای رنگارنگ به اصطلاح ایتالیای کوچک را که غنی از زیباییهای طبیعی و هنری بیحساب و صدها مرکز شهری کوچک و متوسط که برخی از آنها پایتختهای باستانی با آثاری اصیل و بینظیر میباشند، نیز درنوردید.
برای تکمیل این شناخت البته باید دسرها و غذاهای ایتالیا را هم تجربه کرد. غذا و تنوع رسوم و لهجهها در هر گوشه از کشور به آسانی قابل تشخیص میباشد. غذاهای ایتالیایی آینده این تنوع است و آشپزی ایتالیا از جذاب و تنوع فوقالعاده در جهان برخوردار میباشد و غذاها و آشپزهای ایتالیایی از مشهورترینها هستند. بخاطر همین تنوع منطقهای میباشد که ایتالیا تبدیل به یکی از اصلیترین قطبهای توریسم بینالمللی شدهاست. از جمله دیگر عواملی که در پیشرفت صنعت توریسم در این کشور زیبا نقش داشتهاند میتوان به نزدیکی ایتالیا به کشورهای صنعتی مرکز و شمال غرب اروپا، وجود وسایل ارتباطی سریع و اقتصادی با دیگر قارهها و سطح عالی امکانات پذیرش توریست که کمتر کشوری از آن برخوردار میباشد، اشاره نمود.
هر ساله بهطور میانگین حدود شصت میلیون گردشگر خارجی از ایتالیا بازدید میکنند و از این نظر پنجمین کشور پربازدید شده در جهان است. این رقم طبیعتاً علاوه بر میلیونها ایتالیایی میباشد که کشورشان را برای گذراندن تعطیلاتشان انتخاب میکنند و البته در این انتخاب، تکیه بر سی و پنج هزار واحد اقامتی موجود در کشور که دارای تقریباً دو میلیون تخت میباشند، دارند.
توریسم در عمل یکی از مهمترین منابع اقتصادی ایتالیا بهشمار میرود که حدود ۵/۵٪ از تولید داخلی کشور را به خود اختصاص دادهاست و این به معنای آنست که از نظر ارزش بالاتر از کل تولید بخش کشاورزی قرار دارد. به همین خاطر گردشگران خارجی در ایتالیا تمام ویژگیهای مورد نظر خود از قبیل محلهای تاریخی، کلاسیک، هنری، مدرن و تمام نیاز آرامش و رضایتمندی را تجربه خواهید کرد. البته باید توجه داشت که ایتالیاییها از ایجاد هزینه برای کشورشان در مدت طولانی توسط خارجیها و مصرفگرایی افراد دیگر سرزمینها در کشورشان که بخاطر منفعت و استفاده از داشتههای ایتالیا نه به عنوان یک گردشگر و توریست حضور دارند رفتار متفاوت نسبت به گردشگران حقیقی دارند و مانند تمام ملتها نسبت به کشور و خانهٔ خود در مقابل سودجویی جدی خواهند بود با کمی چاشنی بیشتر. اگر برای سفر و گذراندن تعطیلات و استراحت بعد از ماهها کار سخت قصد تجربه کردن بهشت را داشته باشید میتوانید در صورت در اختیار داشتن هزینهٔ کافی مدت تعطیلات خود را به ایتالیا سفر کنید به همین خاطر این سرزمین و مردمان ان برای جهانگردان و توریستها یک خاطرهٔ بی نظیر در کل عمرتان میسازند.
سینمای ایتالیا صنعت سینمای ایتالیا از اعتبار خوبی در سراسر جهان برخوردار است. گواه آن جوایزی است که ساختههایش در فستیوالهای متعدد و بینالمللی دریافت میکند. فستیوالهای مهم هنری و سینمایی نیز در ایتالیا برگزار میشود.
ایتالیا دارای نظام جمهوری پارلمانی است. رئیسجمهور برای مدت هفت سال توسط یک مجمع ملی متشکل از پارلمان به علاوه اعضای پارلمانهای محلی به ترتیبی که در قانون اساسی آمده انتخاب شده و عملاً نقشی تشریفاتی برعهده دارد. هماکنون سر جیو ماتارلا رئیسجمهور بوده که سابقاً عضو دیوان قانون اساسی بودهاست.
نخستوزیر توسط رئیسجمهور مأمور تشکیل دولت شده و باید از مجلسین رای اعتماد بگیرد. پارلمان ایتالیا از دو مجلس نمایندگان و سنا تشکیل شده که مجلس نمایندگان با رای مستقیم و مخفی مردم انتخاب میشود و مجلس سنا از نمایندگان منطقه ای که آنها نیز توسط مردم انتخاب میگردند. احزاب در ایتالیا نقش عمده ای در پارلمان ایفا میکنند. حزب چپ میانه دموکراتیک و احزاب راست افراطی و پوپولیست لیگا به رهبری ماتئو سالوینی و جنبش پنج ستاره به رهبری لوئیجی دیماریو و سایر احزاب مانند فورزاایتالیا در صحنه سیاسی این کشور حاضر هستند. در انتخابات که در سال ۲۰۱۸ برگزار شد جنبش پنج ستاره و حزب لیگا بیشترین آرا را به خود اختصاص داده و پس از گفتگوها برای تشکیل دولت سرانجام دولت ائتلافی به ریاست یک حقوق دان و استاد دانشگاه به نام جوزپه کونته تشکیل شده و ماتئو سالوینی به عنوان وزیر کشور و دیماریو به عنوان وزیر اقتصادی معرفی شدند. پس از ۱۴ ماه از پدید آمدن راست افراطی در ایتالیا که حکومتی ضد ساختار و ضد مهاجرت بود و با اتحادیه اروپا به مشکل برخورد چهارده ماه پس از تشکیل دولت ماتئو سالوینی که به خیال خود درنظرسنجیها محبوبیتش افزایش داشته درخواست انتخابات زودهنگام کرده و در نتیجه پس از استعفای نخستوزیر در صحن سنا دولت سقوط کرد. رئیسجمهور به احزاب فرصت داد تا بتوانند بر سر تشکیل یک دولت جدید به نتیجه برسند که پس از گفتگوهای بسیار میان دوحزب پنج ستاره و دموکراتیک بالاخره هر دو بر سر دولت جدید توافق کرده و دوباره کونته نخستوزیر شد. ماتئو سالوینی که حالا باید در جایگاه اپوزسیون بنشیند در پیامی تنها وجه اشتراک این دو حزب را ضدیت با لیگا خواند . انتظار میرود کابینه جدید ایتالیا سیاستهای ملایم تری نسبت به دوره قبل اتخاذ کند.

غذای ایتالیایی سراسر طعم و مزههای جذاب و از منطقهای به منطقهی دیگر در ایتالیا متفاوت است. در شمال ایتالیا بیشتر غذاهایی ساده و محلی خواهید یافت، درحالی که در جنوب آن غذاها سبک و تازهتر هستند. در ایتالیا هم غذاهای دریایی خوبی خواهید یافت، هم غذاهایی گوشتی و صد البته انواع پاستاهای لذیذ. اگر به ایتالیا سفر کنید، علاوه بر جاذبههای تاریخی فراوان، غذاهای مختلفی هم هستند که باید آنها را کشف کنید.
پیتزا مارگاریتا (Pizza Margherita) : وقتی حرف از غذای ایتالیایی میشود، همهی ما به یاد پیتزا میافتیم. پس اولین گزینه شاید بسیار بدیهی باشد: پیتزا مارگاریتا معروف ایتالیا. این پیتزا برای اولین بار توسط پینزا پز معروف، رافائل اسپوزینو، و برای ملکه مارگاریتا تهیه شد. پیتزا مارگاریتا سه عنصر اصلی دارد. ریحان، گوجه و پنیر ماتسرلا. همانند خیلی از غذاهای ایتالیایی دیگر، سادگی این پیتزا باعث لذیذ شدن آن میشود.
چیتی (اسنکهای کوچک ونیزی) (Cichetti) : شاید از میان انواع نامهای غذای ایتالیایی که میشناسید، نام اسنکهای ونیزی تاحالا به گوشتان نخورده باشد. طعم اصلی این اسنکهای کوچک به سبزیهای فصلی تازه و غذاهای دریایی تازه است و میتواند هم ظاهری ساده و هم رنگارنگ و زیبا داشته باشد. این غذا را میتوانید در کافههای کوچک شهر ونیز تهیه کنید که « Bàcari» نام دارند و طعم اصیلی از ونیز ایتالیا را بچشید.
ریزیتو اسکامپی و لیمو (Risotto Scampi e Limone) : این غذای ایتالیایی شاید چندان مشهور نباشد، اما هنگام سفر به سواحل آمالفی ایتالیا حتماً باید آن را تجربه کنید. این محله بهخاطر لیموهای بزرگ و آبدارش مشهور است و سرآشپزهای آمالفی از این لیموها در غذاهای محلی خود استفاده میکنند. طعم لیموی و میگو تازه باعث میشود که ریزیتو اسکامپی غذایی عالی برای روزهای گرم تابستان باشد.
بیستکا الا فیورنتینا (Bistecca alla Fiorentina) : اگر به یک غذای ایتالیایی گوشتی علاقه بیشتری دارید، پس حتماً باید Bistecca alla Fiorentina را تجربه کنید. این صبحانه سنتی فلورنسی را تقریباً در منوی تمامی رستورانهای فلورنس میتوانید پیدا کنید. طعم اصیل و اصلی این غذا وقتی است که گوشت کمی را روی زغال سنگ داغ بپزند ولی همچنان کمی خام باشد.
پارمیگینا ملانزین (Parmigiana Melanzane) : این غذا در واقع بادمجان پخته شده با گوجه و پنیر است، پس انتخابی عالی برای گیاهخواران خواهد بود. پارمیگینا ملانزین در اصل برای مناطق جنوبی ایتالیا است، ولی امروزه آن را در تمامی نقاط این کشور میتوانید تهیه کنید. اگر بادمجان دوست ندارید، جالب است بدانید که این غذای پنیری با کدو سبز هم تهیه میشود و شاید بیشتر باب میل شما باشد.
اورکتیتی با کلم بروکلی (Orecchiette con Broccoli di Rape) : اورکتیتی نوعی پاستا قدیمی از منطقهی پولیا ایتالیا است. تهیه این نوع پاستا شاید در سایر بخشهای این کشور چندان آسان نباشد. همانند سایر غذاهای ایتالیایی، طعم اصلی این غذا به تازگی مواد تشکیل دهندهی آن است. بنابراین، از آنجایی که فصل بروکلی پاییز است، خوردن این غذا را در ماههای سرد سال بیشتر توصیه میکنیم.
قارچ پورچینی و پاستا تروفل مشکی (Funghi Porcini con Pasta al Tartufo Nero) : تروفلها در ماههای اکتبر و نوامبر در منطقهی توسکانی ایتالیا به وفور یافت میشوند و در اکثر رستورانها هم میتوانید آنها را سفارش دهید. بنابراین اگر قصد تجربه این غذا را دارید، حتماً آن را با قارچهای پورچینی و پارستا تروفل مشکی امتحان کنید!
اسپاگتی با عصاره کالتفیش (Spaghetti al Nero di Seppia) : این غذای ایتالیایی شاید برای شما عجیب باشد، اما اگر قصد امتحان کردن نوعی پاستا متفاوت را دارید، گزینهی خوبی برای شما خواهد بود. این جوهر سیاه توسط موجودی نرمتن بهنام مولوسک آزاد میشود و سپس آن را به دورن پاستا شما تزریق میکنند! این غذا اصالتاً برای منطقهی سیلسی ایتالیا است و مصرف آن اعتیادآور است!
یگانگی ایتالیا (به ایتالیایی: il Risorgimento) جنبشی سیاسی اجتماعی بود که طی آن دولتهای مختلف شبهجزیره ایتالیا با نام دولت ایتالیا در سده نوزدهم گرد هم آمدند و یکی شدند. در مورد زمان دقیق آغاز این فرایند توافقی وجود ندارد اما بسیاری پژوهشگران بر این باورند که یگانگی ایتالیا با کنگره وین در ۱۸۱۵ شروع و با تأسیس پادشاهی ایتالیا در ۱۸۶۱ و سپس تغییر پایتخت به رُم در ۱۸۷۱ خاتمه یافت. سرزمینهای ایتالیایی در پی سقوط امپراتوری روم غربی به حکومتهای فئودالی تجزیه شد که در راس هر یک از آنان یک شهریار قرار داشت.
گرچه زمینه اجتماعی و فکری ملیگرایی در این نواحی به قرن هجدهم بازمیگردد ولی بیداری ملی و برانگیخته شدن احساسات ضد خارجی در این نواحی با فتوحات ناپلئون آغاز میشود. ناپلئون در ۱۸ می ۱۸۰۴ خود را امپراتور فرانسه خواند و یک سال بعد در ۱۷ مارس ۱۸۰۵ عنوان پادشاهی ایتالیا را به آن افزود. با سقوط ناپلئون در ۱۸۱۵ و بنابر تصمیمات کنگره وین، سرزمینهای ایتالیایی بین قدرتهای اروپایی به ویژه شهریاران اتریشی تقسیم شد.
پادشاهی ساردنی که قانون اساسی ایتالیا را پذیرفته و با پرچم سه رنگ ایتالیا به کانون احساسات ملی و زمینهساز اتحاد ایتالیا تبدیل شد. پادشاه ساردنی، ویکتور امانوئل دوم به همراه وزیرش کاوور وحدت ایتالیا را در برنامه خود قرار دادند. کاوور در ۱۸۵۷ با تأسیس جمعیت وحدت ملی میان طرفداران وحدت ایتالیا در تبعید و داخل ارتباط برقرار کرد و توانست سرنوشت ایتالیا را به سرنوشت اروپا گره بزند. از این تاریخ نهضت اتحاد ایتالیا که تا آن زمان تحت آرمانگرایی ماتزینی قرار داشت تحت هدایت واقعبینانه کاوور قرار گرفت. شرکت ساردنی در جنگ کریمه به همراه فرانسه و بریتانیا با آنکه برای ساردنی فایده عملی نداشت موجب شرکت این کشور در کنگره پاریس و قرارگرفتن در صف کشورهای لیبرال شد. کاوور برای عملیکردن وحدت ایتالیا به پشتیبانی بریتانیا و فرانسه امیدوار بود. با دانستن اینکه پشتیبانی بریتانیا از شکل سیاسی فراتر نخواهد رفت، کاوور به کمک نظامی فرانسه چشم دوخت و ناپلئون سوم را مناسبترین پشتیبان یافت.
در ۱۸۵۸ در ملاقات کاوور با ناپلئون سوم قرار شد فرانسه لمباردی و جمهوری ونتو را از اتریش گرفته و در ازای آن ساوُی و نیس به فرانسه واگذار شوند. در نتیجه وقتی در ۱۸۵۹ اتریش به ساردنی اعلام جنگ داد ناپلئون طرف ساردنی را گرفت. نیروهای فرانسه و ساردنی در ۴ ژوئن ۱۸۵۹ در نبرد مگنتا پیروزی چشمگیری به دست آوردند و اتریش را مجبور به تخلیه لمباردی کردند؛ ولی در ۲۲ ژوئن ۱۸۵۹ در نبرد سولفورینو، پس از کشته شدن چهل هزار فرانسوی لوئی ناپلئون مجبور به پذیرش آتشبس شد. طبق معاهده نهایی بین ناپلئون سوم و امپراتور اتریش فرانسیس جوزف در نوامبر ۱۸۵۹ در ویلافرانکا اتریش لمباردی را به ساردنی واگذار کرد. این نخستین گام در اتحاد ایتالیا بود. کاوور که از شدت علاقه لوئی ناپلئون به ساوُی و نیس اطلاع داشت پیشنهاد کرد که به جای جمهوری ونتو فرانسه شاهزاده نشینهای جنوبی را در ازای ساوی و نیس به ساردنی واگذار کند. در ژانویه ۱۸۶۰ شاهزادهنشینهای توسکانی، پارما، مودِنا، و رمانا و در پایان همین سال ناپل، مارش و امبری به ساردنی ملحق شدند. پادشاهی ایتالیا در ۱۷ مارس ۱۸۶۱ اعلام موجودیت کرد.
جنگ اتریش و پروس در ۱۸۶۶ فرصت دیگری برای پادشاهی ایتالیا (ساردنی سابق) بود که علیه اتریش وارد جنگ شوند. اتریش در این جنگ شکست خود و از یک قدرت بزرگ به سطح یک قدرت متوسط سقوط کرد. اتریش از ناپلئون سوم تقاضای وساطت کرد تا از حمله بیشتر پروس در امان بماند. لوئی ناپلئون با این شرط که اتریش جمهوری ونتو را به ایتالیا واگذار کند وساطت را پذیرفت. به این ترتیب در ۱۸۶۶ جمهوری ونتو به مرکزیت ونیز با آرای عمومی مردم به پادشاهی ایتالیا ملحق شد.
ناپلئون سوم که خود یکی از بانیان وحدت ایتالیا بود ازین پس به سدی در برابر وحدت کامل تبدیل شد. وی که از حمایت کاتولیکهای فرانسه برخوردار بود برای راضی کردن آنها از قدرت سیاسی پاپ حمایت میکرد و مانع پیروزی گاریبالدی در حمله ۱۸۶۷ به رم شد. تا اینکه در حمله پروس به فرانسه در ۱۸۷۰، ناپلئون مجبور شد نیروهایی که از ۱۸۴۹ در رم باقی مانده بود برای مقابله با پروس فراخواند. بلافاصله پس از شکست فرانسه در سدان و اسارت لوئی ناپلئون، ایتالیاییها به رم حمله کرده و این شهر را بدون مقاومت اشغال کردند. با تصویب الحاق سرزمینهای موسوم به سرزمینهای پاپی به ایتالیا از طریق مراجعه به آرای عمومی مردم این شهرها، رم در اول اوت ۱۸۷۱ به عنوان پایتخت جدید ایتالیای متحد شناخته شد.
فکت های ایتالیا
۱. ایتالیا با ۵۰ اثر تاریخی ثبت شده در میراث جهانی یونسکو، بیشترین تعداد آثار ثبت شده در جهان را دارد.
۲. ایتالیا با ۶۱ میلیون نفر جمعیت، پنجمین کشور پرجمعیت اروپا است.
۳. ایتالیا هشتمین اقتصاد بزرگ دنیا را دارد.
۴. کاوشها و حفاریها در سراسر ایتالیا نشان میدهد که انسانهای غارنشین از ۲۰۰ هزار سال قبل در این کشور حضور داشتند. این در حالی است که انسانهای مدرن ۴۰ هزار سال قبل به ایتالیا آمدهاند.
۵. مافیای ایتالیا ۷ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را تامین میکند.
۶. بیش از یک سوم مردهای مجرد ایتالیایی که سن آنها بین ۳۰ سال تا ۳۵ سال است، با پدر و مادر خود زندگی میکنند.
۷. ۵۱ درصد ایتالیاییها نمیتوانند به تعطیلات بروند.
۸. پلیس راهنمایی و رانندگی ایتالیا ۲ خودروی لامبورگینی گالاردو در اختیار دارد.
۹. هر ساله ۵۰۰ هزار ایتالیایی پیش جنگیر میروند!
۱۰. در نیمی از طلاقها در ایتالیا، «واتساپ» نقش تاثیرگذاری دارد!
۱۱. در ایتالیا مجسمهای از جنس برنز از مسیح در اعماق دریا وجود دارد که ارتفاع آن به ۲/۵ متر میرسد.
۱۲. انگشت وسط گالیله در موزهای در فلورانس ایتالیا به معرض نمایش گذاشته شده است.
۱۳. «موسولینی» در سن ۱۰ سالگی بهعلت آزار و اذیت یکی از همکلاسیهایش از مدرسهی شبانهروزی مذهبی در ایتالیا اخراج شد.
۱۴. در شهر ونیز ایتالیا تمام گندولاها (قایق ونیزی که با یک پاروی دسته بلند هدایت می شود و جلو و عقب آن بالا آمده است) طبق قانون باید به رنگ سیاه باشند.
۱۵. «پووگلیا» جزیرهای در ایتالیا است که بهطرز خطرناکی خالی از سکنه است و دسترسی به آن برای عموم مجاز نیست.
۱۶. در میلان ایتالیا لبخند زدن در هر زمانی، بهجز مراسم تشییع جنازه و یا ملاقات در بیمارستان، یک الزام قانونی است!
۱۷. «فراری» بهعنوان یک نام خانودگی، معادل ایتالیایی کلمهی «اسمیت» در انگلیسی است.
۱۸. در سال ۲۰۱۳ یک مرد ایتالیایی که در بازداشت خانگی بهسر میبرد، برای فرار از دست همسرش درخواست داد تا او را به زندان منتقل کنند!
۱۹. گربهای در ایتالیا ۱۳ میلیون دلار از صاحب خود ارث برد!
۲۰. یک قاتل زنجیرهای در ایتالیا از قربانیان خود کیک چای درست کرده و با آن از مهمانان خود پذیرایی میکرد!
۲۱. «بنیتو موسولینی» نخست وزیر سابق ایتالیا دشمنان خود را با خوراندن مقدار زیادی روغن کرچک شکنجه میداد!
۲۲. در یکی از شهرهای ایتالیا با نام «فاسیانو دل ماسیکو» مردن غیر قانونی است، چون گورستان این شهر پر شده است!
۲۳. در سال ۲۰۱۳ دادگاه ایتالیا گفتن «تو شجاع نیستی» به کسی جرم شناخته شد و مجازات آن پرداخت جریمه است!
۲۴. در ایتالیا «پپرونی» به فلفل گفته میشود و در این کشور هیچ کالباسی با این نام وجود ندارد.
۲۵. گوجهفرنگی محصول آمریکا است و تا سال ۱۵۴۰ میلادی در ایتالیا شناخته شده نبود!
۲۶. قدیمیترین دانشگاه جهان که هنوز هم مورد استفاده قرار میگیرد، دانشگاه «بولونیا»ی ایتالیا است که در سال ۱۰۸۸ تاسیس شده است.
۲۷. در ایتالیا اعضای فرقهی «راستافار» با توجه به داشتن رسوم دینی خاص، مجاز به داشتن ماری جونا هستند!
۲۸. در ایتالیا اگر مردی در انظار عمومی دامن بپوشد، پلیس میتواند او را دستگیر کند.
۲۹. در ایتالیا یک برج قرون وسطایی که متعلق به قرن ۱۴ میلادی است، از آب دریاچهی «رچنسی» بیرون میآید. این تنها ساختمان قابل مشاهده در این روستای زیر آب رفته است.
۳۰. در ایتالیا درون غاری یک رستوران ساخته شده است.
۳۱. طرفداران فوتبال در ایتالیا «tifosi» نامیده میشوند که به معنی «حامل تیفوس» است، چون تعصب و علاقهی آنها به فوتبال مانند تب است!
۳۲. در سال ۱۹۶۸ مردی در سواحل ایتالیا سکویی ساخت و خودش را رییس جمهور این ریز کشور اعلام کرد! دولت ایتالیا کنترل اوضاع را بهدست گرفت و سکو را با مواد منفجره منفجر کرد.
۳۳. در ایتالیا یک دوبلور، به جای بازیگری آمریکایی در تمامی فیلمها و حرفهها سخن خواهد گفت.
۳۴. در بالای تپهای در ایتالیا خرگوش صورتی به طول ۵۵ متر قرار دارد.
۳۵. چنگال قبل از دیگر کشورهای اروپایی، بهدلیل خوردن پاستا وارد ایتالیا شد.
۳۶. در ایتالیا هر روز حدود ۳۰۰۰ یورو به چشمهی «تروی» انداخته میشود.
۳۷. حدود ۳۷ درصد از جمعیت آرژانتین (یعنی ۱۲/۸ میلیون نفر) از تبار ایتالیایی هستند!
۳۸. جمعیت ایتالیا در قرن بیستم تقریبا دو برابر شد!
۳۹. یک سوم مردم ایتالیا تاکنون اصلا از اینترنت استفاده نکردهاند.
۴۰. طولانیترین تونل دنیا ۵۷ کیلومتر است و از زیر کوههای آلپ، از سوئیس تا ایتالیا کشده شده است. ساخت این تونل ۱۷ سال طول کشیده است.
....................................................
آشنایی با کشورها (194) : آلمان
آشنایی با کشورها (193) : سودان جنوبی
آرشیو مطالب