اختصاصی طرفداری - از برزیل به عنوان مهد فوتبال جهان یاد می شود و این کشور آمریکای جنوبی را در همه جای این گیتی پهناور با فوتبالش به خاطر می آورند. برزیل از سال 1923 به عضویت فیفا درآمده و از سال 1916 نیز عضوی از کونمبول (کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی) شناخته می شود. سلسائو که برزیلی ها را به این نام می شناسند، با پنج قهرمانی در جام های جهانی (1958، 1962، 1970، 1994 و 2002) پرافتخارترین تیم در این تورنمنت معتبر شناخته می شود. برزیل همچنین موفق ترین تیم در جام کنفدراسیون ها با چهار قهرمانی است. این تیم صاحب نامِ دنیای فوتبال، موفق به فتح نه جام کوپا آمریکا و یک قهرمانی در المپیک (2016) نیز شده است. برزیل تنها کشوری است که در تمامی جام های جهانی بدون هیچ غیبتی حضور داشته است.
به این بهانه و در چندین یادداشتِ سریالی در طرفداری، قصد داریم تا شما عزیزان را با ستارگان و اسطوره های به یادماندنی کشورهای صاحب نام دنیای فوتبال بیشتر آشنا سازیم. در اولین گام به سراغ پرافتخارترین تیم فوتبال جهان، برزیل رفته ایم.
"به دلیل حجم بالای مطالبِ قسمت پایانی اسطوره های کشور برزیل، این بخش در دو قسمت تقدیم شما عزیزان خواهد شد."
10. ریوالدو
زاده شده از فقر؛ کمتر کسی فکرش را می کرد کودکی که در شمالی ترین و بهتر بگوییم فقیرترین ناحیۀ پائولیستا دست فروشی می کرد و حتی به زحمت می توانست یک وعدۀ کامل غذایی در روز بخورد، روزی مبدل به بهترین فوتبالیست جهان شود. اما "ریوالدو ویتور بوربا فریرا" به این رویای شیرین و دست نیافتنی رنگ واقعیت بخشید تا او تبدیل به یکی از اسطوره های فوتبال کشورش برزیل و دنیای توپِ گرد گردد. یکی از مهم ترین سکانس هایی که از ریوالدو در مستطیل سبز در اذهان فوتبال دوستان نقش بسته به بازی دو تیم بارسلونا و والنسیا باز میگردد، جایی که ستاره برزیلی بارسا با یک قیچی برگردان زیبا سرنوشت آن بازی و تیمش را در پایان فصل 2001 تغییر داد. در آن فصل، کار آبی اناری ها برای صعود به لیگ قهرمانان اروپا گره خورده بود و راهیابی بارسا به این تورنمنت مهم به هفتۀ پایانی و بازی برابر والنسیایی کشیده شد که شانه به شانۀ این تیم برای صعود به چمپیونز لیگ می جنگید. هر نتیجه ای به غیر از برد بارسا حکم به عدم صعود این تیم به لیگ قهرمانان اروپا می داد و این چیزی نبود که هواداران متعصب بارسا در نیوکمپ انتظار آن را داشته باشند. در حالی که بازی تا دقایق پایانی با حساب 2-2 دنبال می شد این ریوالدو بود که با قیچی برگردان معجزه آسای خود نیوکمپ را به آتش کشید تا بارسا بتواند باز هم طعم حضور در مهم ترین تورنمنت باشگاهی جهان را تجربه نماید.
ریوالدو در کنار کاکا و رونالدینیو تنها فوتبالیست هایی از کشور برزیل به حساب می آیند که توانسته اند هم فاتح لیگ قهرمانان اروپا، هم جام جهانی فوتبال و هم توپ طلای دنیا شوند. او یکی از سه ضلع خط حملۀ قدرتمند سلسائو در جام جهانی 2002 بود که موفق شد، پنجمین قهرمانی جهان را برای برزیلی ها به ارمغان آورد. ریوالدو، رونالدو و رونالدینیو در کره و ژاپن آنقدر برای طلایی پوشان گل زدند تا برزیل پس از هشت سال مجددا فاتح جام جهانی گردد. اما در آن جام شرایط عجیبی نیز برای ریوالدو و بازی برابر ترکیه رقم خورد. برزیل در اولین دیدارش در این تورنمنت مقابل ترکیه قرار گرفت و در حالی که در دقایق پایانی و با حساب 2-1 از این تیم پیش بود، ریوالدو آماده می شد تا ضربه کرنر را به سمت دروازه حریف بنوازد. در همین حین بازیکن عصبی ترکیه به نشانۀ اعتراض به اتلاف وقتِ ریوالدو، توپ را به سمت او شوت کرد. ریوالدو با نمایشی مضحک صورت خود را گرفت و به زمین افتاد آن هم در حالی که توپ به پایش برخورد کرده بود! رفتار وی باعث فریب داور شد تا بدین ترتیب آلپای ترک اخراج گردد.
صحبت های ریوالدو اما پس از آن بازی گویی به مشابه ریختن بنزین روی آتش بود و هجمه ها علیه او بیشتر گشت:
از دیدن کارت قرمز خوشحال بودم. بازیکنان باهوش باید همیشه آماده حرکتی از خود باشند. در فوتبال خشونت و خطای بسیاری وجود دارد. اینکه توپ به کدام قسمت من برخورد کرد اهمیتی نداشت. قصد، زدن ضربه بود که اهمیت داشت!
در ردۀ باشگاهی ریوالدو سابقۀ حضور در باشگاه های پرتعدادی را داشته است که از میان آن ها می توان به تیم هایی چون سانتاکروز، کورینتیانس، پالمیراس، دپورتیوو لاکرونیا، بارسلونا، میلان، المپیاکوس، آک آتن و بنیادکار ازبکستان اشاره کرد. او حتی با بنیادکار و تقابل با پرسپولیس نیز به تهران آمد و در رقابت های لیگ قهرمانان آسیا برابر سرخپوشان تهرانی موفق به گلزنی هم شد. اما مهم ترین دوران باشگاهی و موفقیت های ریوالدو به حضور در بارسلونا باز میگردد جایی که او پنج فصل موفق را در کاتالان گذراند و در 235 بازی برای این تیم موفق به زدن 130 گل شد. او همچنین در میلان نیز توانست در فصل 03-2002 به مقام قهرمانی رقابت های لیگ قهرمانان اروپا برسد. ریوالدو در 41 سالگی و به علت آسیب دیدگی مزمن غضروف مفصلی زانوی پای راستش و صلاحدید پزشکان با پیراهن تیم دسته دومی موگی میریمِ برزیل از دنیای فوتبال خداحافظی نمود. در عرصۀ ملی ریوالدو سابقۀ ده سال (1993 تا 2003) حضور در تیم ملی برزیل را داشته که ماحصل حضور یک دهۀ او در جمع طلایی پوشان، 74 بازی و 37 گل زده بوده است.
افتخارات فردی، باشگاهی و ملی ریوالدو
قهرمانی سری آ برزیل در سال 1994 به همراه تیم پالمیراس
قهرمان لیگ منطقه پائولیستا در سال های 1994 و 1996 به همراه تیم پالمیراس
دو قهرمانی لالیگا در فصل های 98-1997 و 99-1998 به همراه تیم بارسلونا
قهرمان رقابت های سوپرکاپ اروپا در سال 1997 به همراه تیم بارسلونا
قهرمان رقابت های کوپا دل ری در فصل 98-1997 به همراه تیم بارسلونا
قهرمان رقابت های لیگ قهرمانان اروپا در فصل 03-2002 به همراه تیم میلان
قهرمان رقابت های سوپرکاپ اروپا در سال 2003 به همراه تیم میلان
قهرمان رقابت های جام حذفی ایتالیا در فصل 98-1997 به همراه تیم میلان
قهرمان لیگ منطقۀ مینیرو در سال 2004 به همراه تیم کروزیرو
سه قهرمانی سوپرلیگ یونان در سال های 2005، 2006 و 2007 به همراه تیم المپیاکوس
دو قهرمانی جام حذفی یونان در سال های 2005 و 2006 به همراه تیم المپیاکوس
سه قهرمانی لیگ کشور ازبکستان در سال های 2008، 2009 و 2010 به همراه تیم بنیادکار
قهرمان جام جهانی 2002 کره و ژاپن به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
نایب قهرمان جام جهانی 1998 فرانسه به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
قهرمان جام کنفدراسیون ها در سال 1997 به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
کسب مدال برنز المپیک 1996 آتلانتا به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
کسب عنوان بهترین بازیکن سال فوتبال جهان در سال 1999
کسب توپ طلای فیفا در سال 1999
بهترین فوتبالیست خارجی لالیگا در فصل 98-1997
حضور در تیم منتخب (آل استار) جام های جهانی 1998 و 2002
آقای گل رقابت های کوپا آمریکا در سال 1997
بهترین بازیکن تورنمنت کوپا آمریکا در سال 1999
کسب جایزۀ کفش نقره ای جام جهانی 2002 کره و ژاپن
حضور در جمع 100 فوتبالیست برتر تاریخ از نگاه پله
حضور در تالار مشاهیر و بزرگان فوتبال برزیل
9. روبرتو ریولینو
مرد سیبیلویِ دوست داشتنی برزیلی ها از قضا یکی از بهترین دریبل کنندگان تاریخ فوتبال نیز به شمار می آید. ریولینو که به دلیل سیبیل هایش در دنیای فوتبال مشهور است، از ضربات آزاد و شوت هایی فوق العاده، پاس های بلند دقیق، دیدی باز، کنترل توپ های عالی و قدرت دریبل زنی بالایی برخوردار بود. او بهترین بازیکن برزیل در تیم خارق العادۀ آن ها در جام جهانی 1970 قلمداد می گشت و اولین کسی بود که دریبل الاستیکو یا فلیپ فلاپ را به وجود آورد که در آن توپ را به یک سمت حرکت می داد و سپس به صورت برق آسایی آن را به سوی دیگر به حرکت در می آورد. دریبلی که در سال های اخیر توسط رونالدو، رونالدینیو و کریستیانو رونالدو هم مورد استفاده قرار گرفته است. در فینال جام جهانی 1970 که با برد 4-1 برزیل برابر ایتالیا و در نهایت به سومین قهرمانی جهان سلسائو منجر گردید، ماریو برتینی مدافع لاجوردی پوشان حتی نمی توانست ببیند که چه اتفاقی در پیش رویش در حال رخ دادن است و به هیچ وجه نمی توانست ریولینویِ سرحال را در آن بازی خاطره ساز متوقف نماید. خالق دریبل های خاص در دنیای فوتبال، متولد اول ژانویه 1946 در سائو پائولویِ برزیل است. در ردۀ باشگاهی روبرتو ریولینو سابقۀ بازی در سه تیم کورینتیانس، فلومیننزه و الهلال عربستان را داشته است. مهم ترین سال های باشگاهی این هافبک بی نظیر برزیلی به مدت 9 سال در کورینتیانس دنبال گشت تا او پس از به ثمر رساندن 70 گل در 236 بازی به تیم فلومیننزه بپیوندد.
در سال 1981 و هنگامی که ریولینو 35 ساله بود با پیراهن الهلال از دنیای فوتبال خداحافظی نمود. اما آن چیزی که از ریولینو یک ستاره در سطح جهان ساخت، گل ها و دریبل های خاص او در تورنمنتی به نام جام جهانی بود. او در سه جام جهانی 1970، 1974 و 1978 حاضر بود و طی 15 مسابقه در این رقابت ها، 10 برد، 3 تساوی و 2 شکست کسب نمود و 6 بار نیز دروازه حریفان را گشود. ریولینو عضوی تاثیرگذار و کلیدی از تیم ملی برزیل در جام جهانی 1970 بود و در سمت چپ خط میانی این تیم به عنوان یکی از سه هافبک طلایی پوشان به کار گرفته شد. وی در شش دیدار برزیل در این مسابقات به میدان رفت و تاثیر زیادی در نتایج فوق العاده این تیم رویایی داشت، به نحوی که آن تیم برزیل به عقیده بسیاری بهترین تیم تاریخ جام جهانی لقب می گیرد. ضربه آزاد زیبای وی در مقابل چکسلواکی در همان اولین حضورش در جام جهانی به گل تبدیل شد و این ضربه آزاد از سوی هواداران مکزیکی به "ضربه آزاد اتمی" معروف گشت. او چهار سال بعد و در جام جهانی 1974 آلمان غربی نیز با سه گلی که وارد دروازۀ حریفان نمود، بهترین گلزن سلسائو در آن تورنمنت لقب گرفت. هر چند برزیل فروغ چهار سال قبل را نداشت و سرانجام به مقام چهارم این رقابت ها بسنده کرد. او خود درباره فوتبال امروزی می گوید:
فوتبال امروزی خیلی تاکتیکی و فیزیکی است. بازی زیبا دیگر وجود ندارد؛ اما فوتبال بازی مردم است و فرصتی است تا آن ها بتوانند شادی کنند.
ریولینو که هم اکنون هفتاد و چهار سالگی خود را پشت سر می گذارد در عرصۀ ملی هم سابقۀ سیزده سال (1965 تا 1978) حضور و پوشیدن پیراهن برزیل را در میادین مختلف داشته که از این بین او در 92 بازی موفق به زدن 26 گل شده است.
افتخارات فردی، باشگاهی و ملی روبرتو ریولینو
یک قهرمانی در سال 1966 به همراه تیم کورینتیانس
دو قهرمانی در سال های 1975 و 1976 به همراه تیم فلومیننزه
قهرمانی در جام پادشاهی عربستان در سال 1980 به همراه تیم الهلال
قهرمانی در جام جهانی 1970 مکزیک به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
حضور در تیم منتخب (آل استار) جام جهانی 1970 مکزیک
حضور در تیم منتخب (آل استار) بهترین بازیکنان آمریکای جنوبی در سال 1973
کسب توپ نقره ای مسابقات آمریکای جنوبی در سال 1977
حضور در جمع 100 فوتبالیست زندۀ حال حاضر فوتبال جهان
کسب جایزۀ Golden Foot در سال 2005 به عنوان یکی از اساطیر فوتبال جهان
سی و هشتمین فوتبالیست برتر دنیا در قرن بیستم میلادی از سوی مجلۀ معتبر ورلد ساکر
دوازدهمین بازیکن برتر تاریخ فوتبال برزیل در قرن بیستم میلادی از سوی فدراسیون بینالمللی تاریخ و آمار فوتبال جهان
حضور در تالار مشاهیر و بزرگان فوتبال برزیل
8. زیزینیو
پله او را الگو و قهرمان دوران کودکی فوتبالش می داند و هیچگاه نیز این موضوع را کتمان نکرده است. پله خود دربارۀ الگوی فوتبالی اش این چنین می گوید:
در دوران کودکی همیشه می خواستم از دو فوتبالیست تقلید کنم. یکی پدرم و دیگری زیزینیو بود. او فوتبالیستی بود که بیشتر از همه تحسینش می کردم. همه چیز درباره بازی او زیبا بود. او یک بازیکن کامل بود که میتوانست همه جای زمین بازی کند. زیزینیو اولین پادشاه فوتبال جهان بود.
مهارت و استعداد زیزینیو در زمین فوتبال به حدی بالا بود که روزنامه گاتزتا دلو اسپورت ایتالیا، به این بازیکن برجسته برزیلی لقب "لئوناردو داوینچی" فوتبال را داده بود. زیزینیو هافبک هجومی تیم ملی برزیل در جام جهانی 1950 بود و طی چهار حضور در این رقابت ها سه برد و یک شکست کسب نمود و دو بار نیز موفق به گلزنی شد. از او به عنوان یکی از کامل ترین بازیکنان تاریخ فوتبال نام برده می شود که دارای مجموعه ای کامل از توانایی های هجومی مختلف شامل تکنیک فوق العاده، توانایی شوتزنی با هر دو پا، قدرت دید بالا، قدرت سرزنی و ارسال و همچنین حداکثر استفاده از توپ های مُرده بود. توماس سوارز دا سیلوا معروف به "زیزینیو" متولد چهاردهم سپتامبر 1921 در سائو کونسالویِ برزیل است. او فوتبالش را در هجده سالگی از باشگاه فلامینگو شروع کرد و پس از یازده سال باری برای این تیم، فلامینگو را به مقصد اتلتیکو بانگو ترک نمود.
زیزینیو هفت سال از عمر فوتبالی خود را در بانگو سپری کرد و طی این مدت او در 147 بازی برای این تیم موفق به زدن 65 گل شد. سائو پائولو آخرین تیم سرشناسی بود که زیزینیو به مدت سه سال در آن مشغول به بازی بود تا در نهایت با پیراهن تیمی گمنامی در لیگ شیلی به نام اسپورتیو ایتالیانو به کارش در مستطیل سبز خاتمه داد. زیزینیو یکی از بازیکنان برزیل در فینال جام جهانی 1950 برابر اروگوئه بود. شکست برابر اروگوئه و از دست دادن جام در ماراکانا همانند خنجری تا ابد در قلب برزیلی ها فرو رفته است. هر چند در پایان آن تورنمنت، زیزینیو به عنوان بهترین بازیکن جام انتخاب شد و توپ طلای این بازی ها را به دست آورد. زیزینیو درباره خاطرات تلخ آن روز می گوید:
هر سال روز شانزدهم جولای گوشی تلفنم را خاموش می کنم. زیرا اگر این کار را نکنم، تا شب به طور منظم زنگ می خورد.
از منظر بسیاری زیزینیو بهترین بازیکن دهۀ چهل میلادی فوتبال برزیل به حساب می آید. در ردۀ ملی و در پانزده سالی (1942 تا 1957) که زیزینیو پیراهن برزیل را در میادین مختلف بر تن می کرد، وی در 53 بازی ملی موفق به زدن 30 گل شده است.زیزینیو یکی از برترین بازیکنان تاریخ فوتبال برزیل در مسابقات کوپا آمریکا نیز به حساب می آید. او با 34 بازی به همراه سرجیو لیوینگستون شیلیایی رکورددار حضور در رقابت های کوپا آمریکا و با 17 گل زده هم مشترکا با نوربرتو مندز آرژانتینی آقای گل این بازی ها قلمداد می شود. هر چند او یکی از نوابغ و بهترین های تاریخ فوتبال برزیل به شمار می آید، اما متاسفانه هیچ وقت نتوانست به قهرمانی در رقابت های جام جهانی دست یابد. زیزینیو در سال 2002 و در سن 80 سالگی درگذشت.
افتخارات فردی، باشگاهی و ملی زیزینیو
سه قهرمانی در سال های 1942، 1943 و 1944 به همراه تیم فلامینگو
قهرمان لیگ منطقه پائولیستا در سال 1957 به همراه تیم اتلتیکو بانگو
نایب قهرمان مسابقات جام جهانی 1950 به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
قهرمانی رقابت های آمریکای جنوبی در سال 1949 به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
قهرمانی مسابقات Roca Cup در سال 1950 به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
کسب توپ طلای مسابقات جام جهانی 1950 برزیل
حضور در تیم منتخب (آل استار) جام جهانی 1950 برزیل
رکورددار حضور در مسابقات کوپا آمریکا با 34 بازی (مشترکا با سرجیو لیوینگستون شیلیایی)
آقای گل تاریخ مسابقات کوپا آمریکا با 17 گل زده (مشترکا با نوربرتو مندز آرژانتینی)
چهارمین بازیکن برتر تاریخ فوتبال برزیل در قرن بیستم میلادی از سوی فدراسیون بینالمللی تاریخ و آمار فوتبال جهان
دهمین بازیکن برتر تاریخ فوتبال آمریکای جنوبی در قرن بیستم میلادی از سوی فدراسیون بینالمللی تاریخ و آمار فوتبال جهان
حضور در تالار مشاهیر و بزرگان فوتبال برزیل
7. روماریو
روماریو با 772 گل رسمی در 994 بازی، یک ماشین گلزنی بالفطره در فوتبال برزیل و جهان به حساب می آید. او فوتبالیستی بود که هر گاه در داخل و بیرون از محوطۀ جریمۀ حریفان صاحب توپ می شد، بوی گل می داد. آمار فوق العادۀ روماریو گواه بر بزرگی این بازیکن می دهد. او که قطعا یکی از بهترین تمام کننده های تاریخ فوتبال است، دومین رکورددار گلزنی رسمی در دنیای فوتبال (بالاتر از بازیکنانی چون پله، مسی و کریستیانو و پایین تر از یوزف بیتسان) بوده و در محوطه جریمه هم یک نابغه بود. روماریو ده سوزا فاریا متولد 29 ژانویه 1966 در ریودوژانیروی برزیل است و هم اکنون 54 سالگی خود را پشت سر می گذارد. روماریو نقش بسیار تاثیرگذاری در چهارمین قهرمانی جهان سلسائو در ایالات متحدۀ آمریکا داشت تا جایی که در پایان جام جهانی 1994 او به عنوان بهترین بازیکن این تورنمنت شناخته شد. روماریو فعالیت حرفه ای خود را در سال 1985 و با باشگاه واسکو دوگاما شروع کرد و پس از سه فصل بازی در این تیم او راهی فوتبال اروپا و باشگاه پی اس وی آیندهوون هلند شد. این مهاجم اسطوره ای فوتبال برزیل در پنج فصل حضورش در آیندهوون خوش درخشید و توانست در 148 دیدار برای این تیم 128 گل به ثمر برساند. درخشش در آیندهوون سبب شد تا روماریو در سال 1993 به بارسلونا ملحق شود. تیمی که هدایت آن را یوهان کرایوف فقید برعهده داشت و روماریو در دو فصل حضورش در جمع آبی اناری ها موفق به قهرمانی در رقابت های لالیگایِ 94-1993 گردید. کرایوف بارها از سبک و سیاق بازی روماریو تعریف کرده بود و او را نابغه محوطه جریمۀ حریفان می دانست. فلامینگو، والنسیا، فلومیننزه، میامی افسی و آمِریکا دیگر تیم های باشگاهی بودند که روماریو سابقۀ بازی در آن ها را داشته است.
روماریو در دو جام جهانی 1990 و 1994 حاضر بود و طی 8 بازی در این رقابت ها 6 برد و 2 تساوی را تجربه کرد و 5 بار نیز دروازه حریفان را گشود. در جام جهانی 1990 فقط یک بار به میدان رفت و در نهایت به همراه برزیل در مرحله یک هشتم نهایی توسط آرژانتین حذف شد. اما در جام جهانی 1994 خوش درخشید و سلسائو را پس از 24 سال به اولین قهرمانی اش در جام جهانی رساند. زوج روماریو و به به تو قطعا یکی از بهترین زوج های تاریخ جام جهانی بوده، زوجی که بارها دفاع حریفان را باز می کردند. روماریو در هر سه دیدار مرحله گروهی برزیل مقابل روسیه، کامرون و سوئد گلزنی کرد تا برزیل به عنوان تیم اول راهی مرحله حذفی شود. پس از غلبه بر آمریکای میزبان در مرحله یک چهارم نهایی و طی یک بازی نفس گیر برزیل به مصاف هلند رفت و در پایان موفق شد با نتیجه 3-2 به پیروزی دست یابد. روماریو زننده گل اول بازی بود و سپس تک گل تیمش را مقابل سوئد در مرحله نیمه نهایی به ثمر رساند، تا برزیل به فینال مسابقات راه یابد. در بازی نهایی و پس از 120 دقیقه تلاش مقابل ایتالیا، بازی با تساوی بدون گل به ضیافت پنالتی ها رسید و روماریو پنالتی دوم تیمش را به گل تبدیل کرد و در نهایت تیمش را به عنوان قهرمانی رساند. وی بالاتر از روبرتو باجو برنده توپ طلای بهترین بازیکن جام شد و در تیم منتخب مسابقات نیز قرار گرفت. روماریو با به ثمر رساندن پنج گل به صورت مشترک برنده کفش برنز بهترین گلزن مسابقات شد تا نامش تا ابد در تاریخ این مسابقات ماندگار گردید. او که آماده حضور در جام جهانی 1998 نیز بود به دلایلی همچون مصدومیت و همچنین اختلاف نظر با زاگالو، سرمربی برزیل در آن سال ها، این مسابقات را از دست داد.
روماریو جملۀ جالبی در وصف خود دارد، او در این باره می گوید:
زمانی که به دنیا آمدم خدا به من اشاره کرد و گفت این همان مرد منتخب است.
روماریو با 55 گل زده در رقابت های ملی پس از پله، رونالدو و نیمار چهارمین گلزن برتر تاریخ سلسائو نیز به حساب می آید. این مهاجم برزیلی در دوران ورزشی اش با بسیاری از بازیکنان و مربیان اختلاف نظر داشت که شاید مهم ترین آن زوج او در واسکو دوگاما بود. هر اندازه زوج او و به به تو در تیم ملی درخشش خاصی داشت و با موفقیت همراه بود اما زوج او در واسکو دوگاما یعنی ادموندو یک فاجعۀ کامل بود. روماریو بعد از پایان دوران فوتبالش راه سیاست را در پیش گرفت و به مجلس برزیل رسید. او فعالیت های سیاسی زیادی در کشورش انجام داده و ترجیح داده است فعالیت فوتبالی نداشته باشد. او اخیرا به منتقد جدی فدراسیون فوتبال برزیل تبدیل شده و انتقادهای زیادی از فساد در فوتبال این کشور به زبان آورده و بارها خواستار این شده است تا تغییراتی در تیم ملی برزیل صورت بگیرد. در آخر بد نیست بدانید که روماریو اولین بازیکن تاریخ فوتبال است که توانسته در ده دقیقه، پنج گل آن هم مقابل رم ایتالیا در ورزشگاه المپیک رم به ثمر برساند. این رکورد بعدها توسط روبرت لواندوفسکی مهاجم لهستانی بایرن مونیخ در بازی برابر وولفسبورگ شکسته شد. لواندوفسکی در هشت دقیقه توانست پنج گل به ثمر رساند.
افتخارات فردی، باشگاهی و ملی روماریو
قهرمانی سری آ برزیل در سال 2000 به همراه تیم واسکو دوگاما
سه قهرمانی لیگ هلند در فصل های 89-1988، 91-1990 و 92-1991 به همراه تیم آیندهوون
دو قهرمانی جام حذفی هلند در فصل های 89-1988 و 90-1989 به همراه تیم آیندهوون
قهرمانی لالیگا در فصل 94-1993 به همراه تیم بارسلونا
قهرمانی در جام مرکوسور در سال 1999 به همراه تیم فلامینگو
قهرمان جام جهانی 1994 آمریکا به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
کسب مدال نقرۀ المپیک 1988 سئول به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
دو قهرمانی مسابقات کوپا آمریکا در سال های 1989 و 1997 به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
قهرمان جام کنفدراسیون ها در سال 1997 به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
بهترین بازیکن سال فوتبال جهان در سال 1994 از سوی فیفا
دومین بازیکن برتر فوتبال جهان در سال 1993 از سوی فیفا
برندۀ توپ طلای مسابقات جام جهانی 1994 آمریکا
برندۀ کفش برنزی مسابقات جام جهانی 1994 آمریکا
حضور در تیم رویایی جام جهانی در سال 2002
آقای گل مسابقات منطقه ریودوژانیرو در سال های 1986، 1987، 1996، 1997، 1998، 1999 و 2000
بهترین بازیکن باشگاه واسکو دوگاما در سال های 1987، 1988، 2000 و 2001
آقای گل مسابقات المپیک 1988 سئول
آقای گل لیگ هلند در سه فصل 89-1988، 90-1989 و 91-1990
بهترین بازیکن فوتبال هلند در سال 1989
آقای گل رقابت های لیگ قهرمانان اروپا در دو فصل 90-1989 و 93-1992
آقای گل رقابت های لالیگا در فصل 94-1993
حضور در جمع 100 فوتبالیست برتر تاریخ از نگاه پله
کسب جایزۀ Golden Foot در سال 2007 به عنوان یکی از اساطیر فوتبال جهان
حضور در تالار مشاهیر و بزرگان فوتبال برزیل
6. دی دی
در دهۀ پنجاه میلادی و قبل از آن که پله، پله شود این دی دی بود که چشم ها را مبهوت هنر بازیسازی خود در مستطیل سبز ساخته بود. از منظر بسیاری او بهترین فوتبالیست برزیل در دهۀ پنجاه به حساب می آید و سلسائو با تکیه بر توانایی های او و البته پلۀ جوان توانست دو جام جهانی متوالی 1958 سوئد و 1962 شیلی را به چنگ آورد. دی دی بی هیچ شک و تردیدی بزرگترین فوتبالیست تاریخ برزیل پیش از ظهور پله بود و حتی قدرت بازیسازی اش به مراتب از پله هم بالاتر بوده است. پله خود در مورد دی دی اوج تواضع را به کار برده و می گوید:
من در مقابل دی دی هیچ چیز نیستم. او ستاره و الگوی من بوده است. نخستین کارت های بازی که خریداری کردم، تصاویر دی دی را روی خود داشتند.
بزرگترین هنر این هافبک برزیلی هم زدن شوت هایی بود که ناگهان تغییر جهت می داد تا شوت های خاص او به "فولا سکا" یا "برگریزان" مشهور شود. بازی های فوق العاده این هافبک برزیلی در نهایت منجر به آن شد که او به عنوان بهترین بازیکن جام جهانی سوئد شناخته شود. نلسون رودریگز دی دی که به "پادشاه اتیوپیایی" در دنیای فوتبال نیز معروف است، متولد هشتم اکتبر 1928 در ریودوژانیرویِ کشور برزیل است. دی دی علاوه بر اینکه در ترکیب سلسائو در 68 بازی، 20 گل ملی به ثمر رسانده، زمینه ساز بسیاری از گل های هم بازی هایش در تورنمنت های مختلف بوده است. شهرت دی دی به این خاطر بود که او از توپ های به اصطلاح مُرده، موقعیت های گل بسیاری می ساخت. مغز متفکر برزیلی ها در چهار سال بعد و در سال 1962 نیز موفق شد برای دومین بار پیاپی با برزیل به قهرمانی جهان برسد. اولین حضور حرفه ای دی دی در فوتبال به 19 سالگی و حضور در باشگاه مادوریرا باز میگردد.
پیش از حضور در اروپا و باشگاه رئال مادرید، این هافبک توانمند در تیم هایی چون فلومیننزه و بوتافوگو مشغول به بازی بود تا اینکه در سال 1959 او به جمع سپیدپوشان مادریدی ملحق شد. جالب است بدانید که دی دی در سال 1950 و با پیراهن تیم فلومیننزه، اولین گل زده شده در این استادیوم پرخاطره برای برزیلی ها را به نام خود ثبت کرده است. دی دی با رئال مادرید و در سال 1960 موفق به فتح جام باشگاه های اروپا شد، هر چند دوران حضور او در لوس بلانکوس، بیشتر از یک فصل به طول نینجامید. دلیل برگشت زودهنگام دی دی از رئال مادرید را بسیاری در چیدمان ترکیب این تیم در آن زمان می دانستند. این که به دی دی به آن شکل اجازه نمی دادند که همزمان با آلفردو دی استفانو در ترکیب رئال مادرید قرار بگیرد. پس از رئال او مجددا به بوتافوگو بازگشت و پس از آن بازی در تیم هایی چون اسپورتینگ کریستال و وِراکروز را تجربه کرد تا سرانجام در 38 سالگی و با پیراهن تیم سائو پائولو از دنیای فوتبال خداحافظی کند. دی دی در زمینۀ مربیگری نیز دستی بر آتش داشت و به مدت نزدیک به سی سال هدایت تیم هایی چون اسپورتینگ کریستال، تیم ملی پرو، ریورپلاته، فنرباحچه، فلومیننزه، کروزیرو، الهلال عربستان، بوتافوگو، سائو پائولو و بانگو را برعهده داشته است. این اسطورۀ فوتبال برزیل و جهان سرانجام در سال 2001 و در حالی که از مدت ها پیش با بیماری سرطان روده دست و پنجه نرم می کرد در 72 سالگی دار فانی را وداع گفت.
افتخارات فردی، باشگاهی و ملی دی دی
دو قهرمانی در سال های 1951 و 1952 به همراه تیم فلومیننزه
سه قهرمانی در سال های 1957، 1961 و 1962 به همراه تیم بوتافوگو
قهرمانی جام باشگاه های اروپا در سال 1960 به همراه تیم رئال مادرید
قهرمان جام رامون د کارانزا در سال 1959 به همراه تیم رئال مادرید
دو قهرمانی جام های جهانی 1958 سوئد و 1962 شیلی به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
قهرمان مسابقات پانآمریکن در سال 1952 به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
قهرمان مسابقات آتلانتیک کاپ در سال 1956 به همراه تیم ملی فوتبال برزیل
کسب توپ طلای مسابقات جام جهانی 1958 سوئد
حضور در تیم منتخب (آل استار) جام جهانی 1958 سوئد
هفتمین بازیکن برتر تاریخ فوتبال برزیل در قرن بیستم میلادی از سوی فدراسیون بینالمللی تاریخ و آمار فوتبال جهان
نوزدهمین بازیکن برتر تاریخ فوتبال جهان در قرن بیستم میلادی از سوی فدراسیون بینالمللی تاریخ و آمار فوتبال جهان
حضور در تالار مشاهیر و بزرگان فوتبال برزیل
ویدیویی از نفرات ششم تا دهم لیست بهترین های برزیل
بیشتر بخوانید:
بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال برزیل (بخش اول)
بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال برزیل (بخش دوم)
بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال برزیل (بخش سوم)