توجه: قبل از خواندن ادامه ی متن، قسمت قبل را حتما مطالعه کنید!
چه چیزهایی از خواندن 21 کتاب امور مالی شخصی در 6 ماه آموختم؟ قسمت اول
3. سرمایه گذاری
چهار قدم قبلی تنها مقدمه ای برای دسته ی سوم، یعنی سرمایه گذاری بودند. اینجا نقطه ای است که نقش رئیس و کارگر تعویض می شود؛ یعنی پول، کارگر و تو رئیس اش می شوی. از این قدم به بعد است که سفرت به سمت آزادی مالی آغاز می شود. حال که بدهی ات را با استفاده از حساب آتش نشانی (برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد حساب آتش نشانی، به اینجا مراجعه کنید.) تسویه و %20 از درآمدت را آزاد کردی، می توانی با استفاده از این %20 درآمدی ات، پول های بسیار درشتی به حسابت روانه کنی. آیا می دانی چطور پولدارها، پولدارتر و فقیرها، فقیرتر می شوند؟
در تصویر بالا کلیت کسب ثروت در نظام سرمایه داری مشخص شده است. ثروتمندها ثروتمند تر می شوند، چون به چیزهایی مثل پوشاک مارک و خودروی گران قیمت اهمیتی نمی دهند. اما فقیر ها تنها به خاطر «خوب به نظر رسیدن» پول زیادی خرج این چیزهای مصرفی می کنند.
نکته ی حائر اهمیت در این قسمت، سیستم تورمی در کشور ماست. تقریبا چیز سالمی وجود ندارد که پس از مدتی از قیمتش کاسته شود. اما باید توجه کرد که قیمت چیزهایی مانند خودرو، ساعت گران قیمت و یا کنسول های بازی، با گذر زمان، به اندازه ی نرخ تورم بالا نمی روند. مثلا میانگین افزایش قیمت سالیانه خودروی پراید در 20 سال گذشته بسیار کمتر از نرخ واقعی تورم در کشور بوده است. به عبارتی دیگر، کسی که در خودروی داخلی سرمایه گذاری می کند، تنها توهم پولدارشدن و کسب سود را تجربه می کند، نه نه معنای واقعی آن. فرض کن در اواخر خرداد 98، خودروی پرایدی از بازار آزاد با قیمت 45 میلیون تومان (3461 دلار) خریدی و در پارکینگ گذاشتی. حال می خواهی آن را همین الان در بازار آزاد با قیمت 69 میلیون تومان (3854 دلار) به فروش برسانی. با این حساب در یک سال توانستی 393 دلار سود کسب کنی. یعنی %15 در سود در یک سال، در حالی که تورم در همین مدت %35 بوده. در واقع تو نه تنها سودی نکرده ای، بلکه %20 نیز از ارزش دارایی ات کاسته شده است!
امیدوارم پس از خواندن این مطلب، دیگر بر روی «بدهی» هایی مانند خودرو، گوشی تلفن همراه و کنسول بازی، عنوان سرمایه گذاری نگذاری. در واقع، سرمایه سوزی نام مناسب تری برای این دست از کالاهاست.
پس بر روی چه چیزهایی سرمایه گذاری کنم؟ تو می پرسی. اول بازار سرمایه و دوم بازار سکه، من پاسخ می دهم.
بازار سرمایه یا همان بورس و سکه (در کنار ملک) از پربازده ترین بازارهای ایران در دهه های گذشته بوده اند و به نظر نمی رسد این رویه در آینده نیز تغییری کند. در تصویر زیر بازدهی بروس علی و سکه را از سال 88 تا 98 مشاهده می کنی.
مزیتی که بازار سرمایه نسبت به بقیه بازارها دارد این است که تو می توانی بدون هیچ دانشی به کسب سود مشغول شوی. چطور؟ تو می پرسی. با انتخاب یک صندوق سرمایه گذاری سهام و دید بلند مدت. تنها کاری که باید بکنی این است که با کمی تحقیق و پرس و جو، صندوق سرمایه گذاری با سابقه و پربازده ای را انتخاب کنی و با خیال راحت به دیگر امور زندگی مشغول شوی. البته این کار ریسک هایی نیز به همراه دارد، اما نسبت به پاداش مورد انتظار، سرمایه گذاری کم ریسکی محسوب می شود.
تو با سرمایه گذاری بر روی سکه، هم بر افزایش قیمت دلار و هم بر افزایش قیمت اونس جهانی سرمایه گذاری می کنی. یعنی شرط بندی کم ریسک و ایمن.
اما انتخاب اول من همیشه بازار سرمایه ست. نه به خاطربازدهی بیشتری نسبت به سکه یا مزیت صندوق های سرمایه گذاری؛ بلکه، به خاطر موضوعی به نام سود مرکب. این موضوع چیزی بود که وارن بافت در 12 سالگی به آن پی برد.
اما سود مرکب چیست؟ سود مرکب ترفندی است که سرمایه های کوچک به سرمایه های هنگفتی تبدیل می شوند. در واقع، سود مرکب یعنی «محاسبه ی سودی که به سود اصل سرمایه تعلق می گیرد.» بله می دانم که تعریف گیج کننده ای بود. بگذار با مثالی این موضوع بسیار مهم را تشریح کنم:
فرض کن من به تو دو پیشنهاد زیر را بدهم. کدام یک انتخاب خواهی کرد؟
اول این که مبلغ 50 میلیون تومان را یک ماه دیگر نقدی به تو بدهم، و یا اینکه از امروز مبلغ ۱۰۰۰ تومان برایت پس‌انداز کرده، هر روز اندوخته ات را دو برابر کنم و در پایان سی روز تمام پس‌انداز انباشته شده را به تو تحویل دهم؟
شاید در نگاه اول خیلی سریع 50 میلیون تومان را قبول کنی، اما قطعا بعد از کمی حساب و کتاب به اشتباه خود پی خواهی برد.
اگر پیشنهاد دوم را انتخاب می کردی، در آخر ماه چیزی حدود 537 میلیون تومان پول داشتی، که در مقابل پنجاه میلیون تومان اولیه بسیار ناچیز است.
به مثال دوم در عکس زیر دقت کن. تو با سرمایه اولیه 10 میلیون تومانی و با بازدهی سالیانه %50، بعد از 4 سال چه مقدار سود خواهی کرد؟ %200 درصد یا 3 برابر؟ اشتباه می کنی:
با محاسبه ی «سود ساده» تنها 30 میلیون تومان پول داری اما با محاسبه ی «سود مرکب» این عدد به بیش از 50 میلیون تومان می رسد.
تنها راز سود مرکب صبر است. برای مثال اگر به جای چهار سال، ده سال سرمایه گذاری کنی، 10 میلیون تومان به اولیه به 576 میلیون تومان تبدیل می شود!
اگر سرمایه گذاری به صورت مداوم، مثلا ماهیانه یا روزانه باشد اثر سود مرکب به طرز خارق العاده ای افزایش میابد. فرض کنیم تو 10 میلیون تومان سرمایه اولیه داری، و قرار است روزانه 10 هزار تومان در بازار بورس سرمایه گذاری کنی. با فرضیات بالا بعد از 10 سال، 10 میلیارد و 847 میلیون تومان سرمایه خواهی داشت. حال اگر سرمایه گذاری روزانه 10 هزار تومانی را به 50 هزار تومان افزایش دهی، پس از ده سال حداقل 29 میلیارد و 714 میلیون تومان پول نقد در حسابت جا خشک می کند!
در انتها بیایید خلاصه ی این دو قسمت را با هم مرور کنیم:
چهار حساب بانکی افتتاح کن.
هزینه هایت را در این چهار حساب اتوماسیون کن.
%50 درصد درآمد یک ماهت را پس انداز کن.
قرض هایت را تسویه کن.
در بازار های مالی سرمایه گذاری کن.
و لب جوی بشین و جاری شدن ثروت به سمت حساب ات را تماشا کن!
