برای پاسخ به این پرسش باید سری به دل تاریخ بزنیم و از چند منظر به این پرسش نگاه کنیم.
تاریخ تاسیس :
منچستر سیتی از قدیمی ترین تیم های تاریخ فوتبال است که در سال 1880 تاسیس شد و چندی پیش 140 امین سالگرد تاسیس خود را جشن گرفت. از لحاظ تاریخ تاسیس باشگاه های کمی هستند که از سیتی قدمت بیشتری داشته باشند. از میان باشگاه های بزرگ و پر افتخار امروزی تنها باشگاه همشهری سیتیزن ها یعنی منچستر یونایتد است که قدیمی تر است و تنها دو سال قبل از منچستر سیتی و در سال 1878 تأسیس شده است.
اولین قهرمانی :
معمولا بعضی افراد برای این که ریشه و قدمت یک تیم مشخص شود به قهرمانی سال های دور آن تیم اشاره میکنند.
منچسترسیتی نخستین قهرمانی خود را در سطح حرفه ای در سال 1903 و در جام حذفی انگلستان به دست آورد و در میان تمامی باشگاه های بزرگ و قدرتمند امروزی تنها 3 باشگاه تاتنهام 1901 (جام حذفی)، لیورپول 1901 (لیگ انگلستان) و میلان 1901 ( لیگ ایتالیا) توانستد زودتر از سیتی نخستین جام خود را کسب کنند و بسیاری از باشگاه هایی به مانند اینتر، رم، چلسی، فیورنتینا، دورتموند، لایپزیش، پاریسن ژرمن، لیون، موناکو، آتلتیکو مادرید، والنسیا و بسیاری دیگر از باشگاه ها حتی در زمان کسب اولین جام سیتی تأسیس نشده بودند!
تماشاگران :
بسیاری از فوتبال دوستان بر این عقیده هستند که منچسترسیتی پس از دوران مالکیت جدید طرفداران زیادی پیدا کرده است. در بحث بین المللی هم درست می‌گویند آن هم به این دلیل که فوتبال در جهان تازه بعد از دهه های 60 و 70 میلادی و بعد از فراگیری رسانه ها به ملل دیگر راه یافت و تیم های بزرگ در سرتاسر جهان از این تاریخ به بعد طرفدار پیدا کردند که این دوران پس از اوج گیری منچستر سیتی بود و درست آغاز فراگیری فوتبال در سایر ملل آغاز افت سیتی هم بود که باعث میشد سیتی در جهان تا قبل از سال 2008 تماشاگران زیادی نداشته باشد.
اما در بحث تماشاگر های محلی و کشوری اوضاع کاملا فرق میکرد.
رکورد تعداد تماشاگر به ثبت رسیده خانگی در تاریخ انگلستان را منچستر سیتی در سال 1934 در یک چهارم نهایی جام حذفی و در جریان پیروزی یک بر صفر مقابل استوک سیتی در ورزشگاه خانگی خود یعنی ماین رود با 84569 نفر ( که تا 88000 نفر هم روایت شده) به ثبت رساند آن هم در حالی که ظرفیت ورزشگاه ماین رود 35000 نفر به صورت نشسته بود و تماشاگران به صورت فوق فشرده و با استفاده از فضاهای خالی استادیوم و سقف و دکل ورزشگاه این رکورد را به ثبت رساندند.
این رکورد تا سال ها همچنان در اختیار سیتی بود تا اینکه پس از 81 سال تاتنهام در سال 2016 و در بازی مقابل بایرلورکوزن در لیگ قهرمانان اروپا و آن هم نه در ورزشگاه خانگی بلکه در ومبلی لندن این رکورد را به نام خود ثبت کرد و اکنون پس از گذشت سال ها همچنان منچستر سیتی دومین رکورددار تماشاگر به ثبت رسیده در تاریخ انگلستان است.
در شهر منچستر نیز منچستر سیتی همواره محبوب مردم فقیر نشین و کارگر نشین بوده و در این شهر بر خلاف همشهری خود منچستریونایتد که تیم اشراف زادگان و پولداران شهر به حساب میامد تماشاگر بیشتری داشته است.
جالب است بدانید که طولانی ترین حضور در استادیوم هم متعلق به منچستر سیتی است. این دو خواهر 103 و 99 ساله سیتیزن، 87 سال پیش اولین بلیط بازی های منچستر سیتی را خریداری کردند و پس از آن و تا به امروز به صورت 87 سال مداوم بلیط بازی های خانگی فصل سیتی را تهیه کرده و در استادیوم حضور میابند و رکورد طولانی ترین حضور در استادیوم را با 87 سال در اختیار سیتیزن ها قرار دادند.
ورزشگاه اختصاصی قدیمی منچستر سیتی، ورزشگاه ماین رود هم تا سال ها جزو بهترین و مجهز ترین ورزشگاه های اروپا و انگلستان به شمار میرفت. این ورزشگاه در سال 1935 تأسیس شد و در سال 2003 نیز تخریب شد. باشگاه منچستر یونایتد نیز به علت تخریب بخشی از ورزشگاه اولدترافورد در جنگ جهانی با پیشنهاد منچسترسیتی چند سالی مهمان این ورزشگاه بود.
نتایج رو در رو مقابل بزرگان :
منچستر سیتی تا قبل از دهه ی 80 میلادی که دوران اوج آن ها به حساب می آید تمامی تیم های تاپ سیکس به جز آرسنال را بارها با برد 5 گل یا بیشتر بدرقه کرده و نتایج خوبی مقابل آن ها گرفته است.
برد های سیتی با 6 گل زده مقابل تاپ سیکس تا قبل از دهه 80 :
منچسترسیتی 6 - چلسی 2 سال 1977
منجستر سیتی 6 - منچستر یونایتد 1 سال 1926
منچسترسیتی 6 - لیورپول 1 سال 1929
منچسترر سیتی 6 لیورپول 0 سال 1935
منجستر سیتی 6 - تاتنهام 2 سال 1962
افتخارات :
منچستر سیتی تا سال 1970 میلادی جزو قدرت های فوتبال انگلستان به شمار میرفت و تا این سال جزو مدعی های لیگ، حذفی، اتحادیه و خیریه به شمار میرفت.
از اوایل دهه ی 70 و به علت بدهی و مشکلات مالی منچستر سیتی به تدریج بازیکنان و قدرت خود را از دست داد و وارد افت شد.
تا قبل از سال 70 میلادی و آغاز دوران افت سیتی این تیم از بسیاری از باشگاه های قدرتمند و بزرگ امروزه فوتبال جام و افتخار بیشتری کسب کرده بود. از باشگاه های بزرگ امروز تنها باشگاه های رئال مادرید، بارسلونا، آرسنال یوونتوس، منچستر یونایتد، اینتر میلان، تاتنهام، آتلتیکو مادرید و آث میلان افتخارات بیشتری تا آن زمان از سیتی کسب کرده بودند و باشگاه هایی نظیر لیورپول، چلسی، رم، لاتزیو، ناپولی فیورنتینا، بایرن مونیخ، بورسیا دورتموند، لایپزیش، پاریسن ژرمن، موناکو، مارسی، لیون سویا و والنسیا جام های کمتر یا هم اندازه ی منچستر سیتی کسب کرده بودند.
| رده |
نام تیم |
تعداد جام های کسب شده تا دهه 70 |
| 1 |
رئال مادرید |
36 |
| 2 |
بارسلونا |
31 |
| 3 |
آرسنال |
19 |
| 4 |
یوونتوس |
17 |
| 5 |
منچستر یونایتد |
16 |
| 6 |
اینتر میلان |
14 |
| 7 |
آث میلان |
13 |
| 7 |
تاتنهام |
13 |
| 7 |
آتلتیکو مادرید |
13 |
| 10 |
منچسترسیتی |
11 |
| 10 |
لیورپول |
11 |
| 10 |
المپیک مارسی |
11 |
| 13 |
والنسیا |
10 |
| 14 |
بایرن مونیخ |
7 |
| 14 |
فیورنتینا |
7 |
| 16 |
چلسی |
5 |
| 16 |
بوروسیا دورتموند |
5 |
| 16 |
سویا |
5 |
| 16 |
موناکو |
5 |
| 20 |
رم |
4 |
| 21 |
لیون |
2 |
| 22 |
لاتزیو |
1 |
| 22 |
ناپولی |
1 |
| 24 |
پاریسن ژرمن |
- |
| 24 |
لایپزیش |
- |
حتی باشگاه های لیدز یونایتد و ناتینگهام فارست که باشگاه های بسیار ریشه داری بودند و متأسفانه در حال حاظر در سطح اول فوتبال حضور ندارند، بسیاری تصور این را دارند که چندین برابر منچستر سیتی جام و افتخار داشته اند. اما تا قبل از دهه ی 70 میلادی لیدز یونایتد 4 جام و ناتینگهام فارست 2 جام کسب کرده بود در حالی که منچسترسیتی 11 جام به دست آورده بود. حتی پس از دوران اوج سیتی نیز جام های این دو تیم از سیتی کمتر بود و همچنان نیز هست.
اوج دوران افتخارات و قدرت منچستر سیتی به سال های 1930 تا 1970 مربوط می شود. منچستر سیتی نخستین قهرمانی خود در سطح اول انگلستان را در سال 1937 جشن گرفت. یکی از بد شانسی های منچستر سیتی تقابل آن نسل از اولین قهرمانان سیتی با جنگ جهانی دوم بود که به دلیل آغاز جنگ جهانی و توقف چندین ساله لیگ آن نسل از بازیکنان سیتی فرصت کسب افتخارات بیشتر را از دست دادند.
طی دهه های 30 تا 70 میلادی و با احتساب توقف چندین ساله فوتبال به دلیل جنگ جهانی بازیکنان منچستر سیتی موفق به کسب 2 لیگ انگلستان 3 حذفی 1 اتحادیه 3 جام خیریه و 1 جام در جام اروپا شدند. آن ها چندین نایب قهرمانی هم در لیگ و جام های حذفی به دست آوردند که دربرخی از آن ها جام با بدشانسی و به صورت نزدیکی از چنگ آن ها در آمد.
اما در اروپا سیتی یک جام در جام اروپا که یک درجه از جام قهرمانان اروپا پایین تر بود در فصل 1969 در حضور تیم های مثل رم، رنجرز، شالکه، پی اس وی، دینامو زاگرب و مارسی به دست آورد.
در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 که تازه میرفت رقابت های اروپایی به رقابتی مهم تبدیل شود و تیم ها آن را جدی بگیرند منچستر سیتی وارد بحران مالی شد و مجبور به فروش بازیکنان خوب خود شد. کلید بحران مالی و افت منچستر سیتی پس از سال 1968 و پس از قهرمانی مقتدرانه ی خود در لیگ کلید خورد. در آن سال سیتیزن ها بالاتر از همشهری خود منچستر یونایتد عنوان قهرمانی لیگ انگلستان را کسب کردند آن هم در حالی که همان فصل منچستر یونایتد قهرمان اروپا شد! تضعیف منچستر سیتی و بحران مالی در این تیم باعث شد تا سیتیزن ها که به عنوان قهرمان انگلیس از مدعیان اصلی جام قهرمانان اروپا به شمار می رفتند در سال بعد در پلی آف این رفابت ها در مجموع با نتیجه دو بر یک از فنرباغچه ببازند و در کمال تعجب و به دلیل مشکلات درون تیمی، سیتی که سال گذشته بالاتر از قهرمان اروپا در لیگ قرار گرفته بود به دور گروهی این رقابت ها نرسد در حالی که شاید اگر مشکلات این تیم نبود تیم قهرمان سال قبل انگلستان تا مراحل پایانی این رقابت ها هم پیش میرفت. اما دوران افت سیتی تازه آغاز شده بود. پس از اتمام فصل 70/71 منچستر سیتی تا 5 سال رنگ هیچ جامی را ندید. آن ها در سال 1976 قهرمان جام اتحادیه شدند و آخرین قهرمانی خود قبل از ورود شیخ منصور را به دست آوردند و به دوران افت بلند خود و 35 سال بی جامی که تا آن زمان هرگز برای منچستر سیتی این مدت دوری از جام سابقه نداشت وارد شدند.
با توجه به بررسی های بالا تیم منچستر سیتی از هر نظر تیمی با ریشه به حساب می آید که به دلیل مشکلات مالی پس از دهه ی 70 میلادی و از دست دادن بازیکنان بزرگ خود کم کم به دوران افت وارد شد. همان دوران که کم کم رقابت های اروپایی برای تیم ها در حال اهمیت پیدا کردن بود افت سیتی آغاز شد و این افت باعث حسرت حضور سیتی ای که در لیگ از قهرمان اروپا بالاتر قرار گرفته بود در جام باشگاه‌های اروپا شد. اگر سهمیه بندی آن زمان جام باشگاه های اروپا مثل حالا بود سیتی قبل از افت حضور زیادی در رقابت های اروپایی داشت و حتی شاید مقام و جایگاهی هم در این جام کسب میکرد. افت سیتی درست همان دوران که فوتبال نگاهی اقتصادی به خود گرفت و با ورود گسترده ی مطبوعات به سرعت در جهان محبوب شد آغاز شد و شاید به دلیل اینکه افت سیتی مقارن با دوران فراگیری فوتبال در جهان بود اینچنان کم توجهی به این تیم صورت میگیرد و افرادی که کم تر از نیم قرن قبل از این تیم را تمسخر میکنند یک قرن نسبتا با شکوه قبل از آن نیم قرن را نمیبینند. شاید خیلی ها به ورود مالک ثروتمند اماراتی به منچستر سیتی به چشم خوبی نگاه نکنند اما با توجه به گذشته ی سیتی و مشکلات مالی که روزگاری گریبان این تیم را گرفت و این تیم را از سطح اول انگلستان جدا کرد طرفداران منچسترسیتی بیش از هر تیم دیگر حق داشتن چنین ثروتی را برای تیم خود داشته باشند.
پی نوشت : این متن صرفا پاسخی به این سوال با استفاده از مقایسه با باشگاه های بزرگ امروزی بود و اسامی باشگاه هایی که در متن آمده صرفا به منظور پاسخ به جواب این سوال بوده و به قصد مقایسه ی آن ها نیست و هر کدام از آن تیم ها هم تاریخی با شکوه داشته و احتیاج به مقاله ی جداگانه و مفصلی دارند.
