لسوتو با نام رسمی پادشاهی لسوتو (به انگلیسی: Kingdom of Lesotho) کشوری است واقع در جنوب آفریقا. لسوتو کشوری محصور در خشکی است که هیچ مرز آبی ندارد. همچنین لسوتو کشوری محیطی است که غیر از آفریقای جنوبی با هیچ کشور دیگری مرز مشترک ندارد. پایتخت آن شهر ماسرو است. زبان رسمی کشور، سسوتو و زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم، به‌طور گسترده‌ای در بازرگانی و مراکز آموزشی-تحصیلی کاربرد دارد.
ساکان اصلی منطقه‌ای که اکنون لسوتو نامیده میشوند، از اقوام کهن شکارچی-گردآورنده معروف به بوشمن (سان) بودند. نمونه‌هایی از هنر سنگ آنها را می‌توان در کوه‌های سراسر منطقه پیدا کرد. لسوتو که پیش از این باسوتولند نامیده می‌شد بر اساس معاهده سال ۱۸۴۳ بریتانیا و رئیس بومیان محلی یا موشوئشوئه تحت‌الحمایهٔ بریتانیا شد. لسوتو در سال ۱۸۷۱ به صورت مستعمرهٔ دماغهٔ آفریقایی بریتانیا شناخته شد. در سال ۱۸۸۴ مستقیماً تحت کنترل پادشاهی بریتانیا درآمد و در ۴ اکتبر ۱۹۶۶ میلادی باسوتولند با نام «لسوتو» رسماً از بریتانیا اعلام استقلال کرد و موشوئشوئه دوم به عنوان پادشاه لسوتو معرفی شد.
در انتخابات سال ۱۹۷۰ در لسوتو، انتسو موخله، رئیس حزب کنگرهٔ لسوتو پیروزی خود را اعلام کرد، اما نخست‌وزیر لبوآ جاناتان نتایج انتخابات را باطل اعلام، قانون اساسی را به حالت تعلیق و موخله را بازداشت کرد، پادشاه موشوئشوئهٔ دوم نیز به دلیل حمایت از موخله تبعید شد، ولی چندی بعد با مصالحه با جاناتان به وطن بازگشت، قانون اساسی جدید که پادشاه را از مداخله در امر سیاست بازمی‌داشت و دست نخست‌وزیر را هرچه بیشتر می‌گشود تصویب شد. در فوریه ۱۹۹۰ پادشاه با خلع وی از قدرت و جایگزینی اش مخالفت کرد، سپس نخست‌وزیر همان اختیار ناچیز پادشاه را نیز معلق اعلام و دستور هجوم به کاخ پادشاهی در ماسرو را صادر کرد، پس از آن پادشاه نگون‌بخت دستگیر و بار دیگر روانهٔ تبعید شد، پس از خلع پادشاه، پسرش، لتسی سوم پادشاه لسوتو شد.
در آوریل ۱۹۹۰ جوستین متسینو لخانیا رئیس شورای نظامی لسوتو شد. در همین هنگام لخانیا، پادشاه را مجبور به استعفا و سرهنگ رامائنا در مه ۱۹۹۰ به‌طور موقت صاحب اختیارات پادشاهی شد. در ژانویه ۱۹۹۵، موشوئشوئهٔ دوم که در تبعید بود بار دیگر پادشاه شد و پسرش (لستی سوم) نیز شاهزاده باقی‌ماند. در سال ۱۹۹۶، موشوئشوئه دوم بر اثر سانحهٔ رانندگی مشکوک که گمان می‌رفت توطئه‌ای از جانب پسر بوده باشد، کشته شد. از آن پس به بعد پسرش لتسی سوم بار دیگر پادشاه شد. در پاییز ۱۹۹۸ تعدادی از مردم با برپایی تظاهرات در برابر کاخ سلطنتی خواستار انتخاب پاکالیتا موسیسیلی به عنوان نخست‌وزیر شدند. در سال ۲۰۰۲ موسیسیلی به عنوان نخست‌وزیر انتخاب شد، او ضمن اعمال پاره‌ای اصلاحات، آزادی‌هایی نیز به احزاب مخالف در پارلمان داد.
پایتخت لسوتو، شهر ماسرو با ۲۲۷٬۸۸۰ نفر جمعیت می‌باشد. مساحت لسوتو ۳۰٬۳۵۵ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱٬۷۹۵٬۰۰۰ نفر است. از مهمترین شهرهای لسوتو می‌توان به تیاتیاننگ ۷۵٬۱۱۵ نفر، ماپوتسوئه ۳۶٬۲۰۰ نفر، هلوتسه ۲۳۰۰۰ نفر و مافتنگ ۳۶٬۰۰۰ هزار نفر اشاره کرد. لسوتو سرزمینی مسطح و هموار با ۳۰۵۸۸ کیلومتر مربع مساحت است که در احاطه کامل جمهوری آفریقای جنوبی قرار دارد. ارتفاع آن از سطح دریا بیش از ۱۰۰ متر است. این کشور به لحاظ توپوگرافی یا مکان نگاری، به چهار منطقه: زمین‌های پست، کوهپایه، کوهستانی و دره رودخانه سنکو تقسیم می‌گردد. سرزمین‌های پست، شامل یک کمربند باریک در کنار مرزهای غربی است که کمتر از ۱۸۰۰ متر ارتفاع دارند و وجه مشخصه آن، خاک‌های حاصلخیز ناشی از آتشفشان است؛ درحالی‌که بخش جنوبی دارای خاک‌های غیر حاصلخیز، شنزار و خاک رس است. منطقه کوهپایه‌ای، شامل مناطقی است که بین ۱۸۰۰ تا ۲۰۰۰ متر از سطح دریا، ارتفاع دارند. خاک این مناطق بسیار حاصلخیز است و بهره‌وری کشاورزی آن بالاست.
منطقه کوهستانی، دارای صخره‌های ناهموار و دره‌های عمیق است که زندگی انسان‌ها در آن را بسیار دشوار نموده‌است. این منطقه، اصلی‌ترین منطقه برای تأمین علوفه و چرای دام‌ها می‌باشد. آخرین منطقه، یعنی دره رودخانه سنکو، باریکه‌ای است در ساحل رودخانه سنکو که در عمق کوه‌های مالوتی رخنه کرده‌است. خاک این منطقه از بسیار غنی تا بسیار فقیر، متغیر است. منطقه شرق کشور را صخره‌های ناهموار و رشته کوه‌های مالوتی پوشانده‌است؛ از این‌رو داری جمعیت کم و پراکنده می‌باشد و به دلیل شباهت زیاد طبیعت کوهستانی با کشور سوئیس، آن را «سوئیس آفریقای جنوبی» نیز نامیده‌اند.
نژاد ۹۹٫۷ ٪ لسوتویی‌ها، سوتو و کمتر از سه دهم درصد نیز اروپایی و آسیایی هستند. دین ۸۰ ٪ مردم لسوتو، مسیحی و۲۰ ٪ نیز پیرو عقاید بومی و سنتی هستند. زبان‌هایی سسوتو و انگلیسی هر دو زبان رسمی لسوتو هستند. جمعیت لسوتو براساس سرشماری سال ۱۹۹۹، بیش از دو میلیون نفر برآورد می‌گردد و میانگین نرخ رشد آن معادل ۱٫۸ درصد می‌باشد. اعضای قبیله باسوتو، بیش از ۹۰ درصد جمعیت را تشکیل داده‌اند و بقیه جمعیت شامل نژادهای هندی و اروپایی و نژادهای مختلط هستند. در سفر به لسوتو خواهید دید که اعتقادات و آموزه‌های باسوتو در مورد مرگ و زندگی تحت تأثیر گسترش انجیل مسیحی قرار گرفته است. مردمی که به مذهب سنتی باسوتو باور دارند، معتقدند كه انسان "motos" از دو عنصر بدن و روح تشکیل شده است.
واحد پول لسوتو نیز، لوتی با واحد جزء (لیسنته) نام دارد. از مهمترین صادارت لسوتو می‌توان به پوشاک، کفش و محصولات زراعی اشاره کرد. بسیاری از مردم لسوتو برای کار به آفریقای جنوبی می‌روند. لسوتو از اعضای کشورهای مشترک‌المنافع و اتحادیهٔ آفریقاست. مهمترین واحدهای صنعتی لسوتو محدود به چند کارخانه تولید مواد غذایی، نساجی و صنایع‌دستی است. لسوتو در سال‌های اخیر، بر روی توسعه صنعت گردشگری سرمایه‌گذاری کرده که با توجه به جلوه‌های طبیعی این کشور، فعالیتی سودآور و توجیه‌پذیر است.
لسوتو آب و هوای معتدل دارد، و تابستان‌های آن گرم است. دمای ماسرو و دشتهای اطراف آن اغلب در تابستان به 30 درجه سانتیگراد میرسد. زمستانها با سرد شدن هوا در مناطق کم ارتفاع تر، دمای هوا به منفی 7 درجه سانتیگراد میرسد و ارتفاعات مرتفع تا منفی 20 درجه سانتیگراد سرد میشوند.
در طول ماه‌هاي زمستان تنها پوشش چوپان‌هاي لسوتويي چكمه و پتوهايي است كه به دور خود مي‌پيچند و اين پتوها بايد بتوانند در برابر برف دوام بياورند. در حالي كه ژرف دره‌هاي تماشايي و انبوهي از كلبه‌هاي ني پوش اين كشور كوچك را در بر گرفته و اين امر مانع از رسيدن اتومبيل‌هاي مدرن به مناطق روستايي شده است اما با اين حال شركت‌هاي توسعه و عمران براي دسترسي به منابع معدني و ذخاير آب در اين مناطق اقدام به جاده سازي كرده‌اند. يكي از مهمترين اقدامات ساختاري كه در سال‌هاي اخير در دست اجرا بوده است، استفاده از كوهستان‌هاي لسوتو در يك پروژه‌ي آبي براي تامين آب تازه براي آفريقاي جنوبي است. اين كشور به دليل اين شرايط جوي و كوهستاني خاص و فضاي بسيار محدود براي كشاورزي در دشت‌ها به شدت به كشوري كه در آن محصور شده، يعني كشور آفريقاي جنوبي وابسته است. طي چندين دهه، هزاران كارگر لسوتويي مجبور شده‌اند كه به دليل فقدان فرصت‌هاي شغلي در اين كشور در معادن كشور آفريقاي جنوبي مشغول به كار شوند. لسوتو هم‌چنين از جمله كشورهايي است كه بيشترين تعداد مبتلايان به بيماري ايدز را در جهان دارد.
سفر به لسوتو به دلیل داشتن مناظر خیره کننده که شامل رشته کوه‌های پوشیده از برف در طول زمستان است، به خوبی شناخته شده است. لسوتو دارای سه رودخانه به اسامی رودخانه کالدون، رودخانه نارنجی و رودخانه توگلا است. تمام این رودخانه‌ها از کوه‌های لسوتو سرچشمه میگیرند. گذرگاه سانی Sani در لسوتو به عنوان یکی از خطرناک‌ترین گذرگاه‌های کوهستانی جهان شناخته شده است. این گذرگاه باریک، آفریقای جنوبی را به لسوتو متصل میکند. پارک ملی Ts'ehlanyane یک پارک فرعی کوهپایه‌ای در دامنه گذرگاه هولومو است. این پارک یکی از معدود جنگل‌های باقی مانده ناحیه چهچه است که برای پیاده‌روی در سفر به لسوتو مناسب بوده و دارای استخرهای سنگی بکر و رودخانه‌های زیادی است.
یکی از مهم ترین جاذبه های طبیعی این کشور که در طول سال افراد زیادی از آن دیدن می کنند، آبشار مالتسونیان نام دارد. شما می توانید با این آبشار زیبا در جنوب این کشور آشنا شوید. در اطراف آبشار مالتسونیان مناطق سرسبز و طبیعت بکر وجود دارد و از همین رو شما می توانید به راحتی در آن کمپ بزنید. ارتفاع این آبشار را 192 متر تخمین زده اند. این بدان معنی است که آبشار مالتسونیان به عنوان یکی از 10 آبشار بلند در قاره آفریقا شناخته می شود. یکی دیگر از مکان های دیدنی این کشور که بهتر است بازدید از آن را در لیست خود قرار دهید، تابانا نتلنیانا نام دارد. تابانا نتلنیانا اسم کوهی است که در زبان محلی معنی کوه زیبای کوچک را می دهد. تابانا نتلنیانا با ارتفاعی 3 هزار 482 متری به عنوان بلندترین نقطه در لسوتو و همچنین کل جنوب آفریقا شناخته می شود. این کوه که در شرق کشور قرار دارد، دارای طبیعت زیبا و بکری می باشد. تمام دامنه های کوه تابانا نتلنیانا به وسیله جنگل پوشیده شده است و شما می توانید در آن با تعداد زیادی از حیوانات کمیاب آشنا شوید. شاید باورش سخت باشد اما در قاره آفریقا نیز قسمت های وجود دارد که در آن برف ببارد. یکی از این قسمت ها در کشور لسوتو واقع شده و آفریسکی نام دارد. این پست اسکی یکی از معدود پیست های اسکی در کل قاره آفریقا به شمار می رود. شما می توانید با این پیست در رشته کوه مالوتی آشنا شوید. افراد زیادی وجود دارند که ترجیح می دهند تجربه اسکی را در یک کشور آفریقایی به دست بیاورند و به همین دلیل است که آفریسکی به عنوان یکی از برجسته ترین جاذبه های گردشگری کشور محسوب می شود. در این کشور موزه های زیادی وجود ندارد اما بدون شک بهترین، در میان معدود موزه های آن مربوط به موزه ملی می شود که در پایتخت این کشور یعنی ماسرو واقع شده است. در این موزه شما می توانید با صورت کامل با تاریخ این کشور از ابتدای شکل گیری و حتی جنگ های قبیله ای آشنا شوید. علاوه بر این در این موزه قسمت مردم شناسی وجود دارد که در آن تمام آداب و رسوم و سنت های مردم بومی این کشور توضیح داده شده است.
صنعت استخراج معدن در لسوتو، ده درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را به خود اختصاص داده، اما برخلاف بسیاری از کشورها که وجود ثروت های معدنی در آنها منجر به بروز بحران می شود، لسوتو توانسته از این درآمد در جهت توسعه ی اقتصادی-اجتماعی استفاده کند. این کشور در حال حاضر از لحاظ شاخص توسعه ی انسانی ملل متحد، در رتبه ی 160 از بین 188 کشور جهان قرار دارد. الماس و آب، مهم ترین منابع طبیعی لسوتو را تشکیل می دهند. در سال 2014 پیش بینی شده بود که از معادن لچنگ، موتاهه (Mothae)، لیکهوبونگ (Liqhobong) و کائو (Kao)، روی هم رفته 240 هزار قیراط الماس به ارزش تقریبی 300 میلیون دلار استخراج شود. معدن لچنگ با میانگین ارزش 2171 دلار برای هر قیراط الماس، غنی ترین معدن جهان بر اساس قیمت میانگین در هر قیراط است.
کوهستانی‌بودن این کشور بر روی ساختمان‌سازی آن تاثیر به‌سزایی گذاشته‌است. در سال‌های اخیر، خانه‌سازی سنتی این کشور تبدیل به خانه‌سازی مدرن شده و بناها و مصالح ساختمانی بهتری در ساخت آنها استفاده شده‌است. شاید بتوان گفت که این کشور از نظر معماری، حرف خاصی برای گفتن ندارد. خانه، در این کشور به سه صورت است:
خانه‌های سنتی یا رونداول(Rondavel) که معمولاً دایره‌ای هستند و برای ساخت آنها از مصالح محلی استفاده می‌شود. قطر این خانه‌ها 5تا6متر است و سقفی چوبی(یا سنگی) آن را می‌پوشاند. تعداد پنجره‌های این ساختمان بسیار محدود است و معمولاً تنها یک در دارد.گروهی از خانه‌ها روستا را تشکیل می‌دهند و اغلب در سمت شمال‌شرقی کوه ساخته میشوند.
مسکن‌های اقتصادی جدیدکه خانه‌های آجری یک‌طبقه، سه یا دو اتاق هستند و در فضای حدود 20تا30مترمربعی ساخته میشوند. این سبک خانه‌ها در حومه‌های شهرها ساخته میشوند.
خانه‌هایی نیز به سبک غربی و ساختمان‌های عمومی وجود دارد که تنها در شهرها دیده میشوند و مستحکم‌اند و با استفاده از مصالح مدرن ساخته میشوند.
موسیقی در زندگی مردم این کشور جایگاه خاصی دارد. از ابزارهای موسیقی سنتی این کشور می‌توان لکولولو(Lekolulo) را نام برد که نوعی فلوت است و پسران چوپان آن را می‌نوازند. ستولوتولو(Setolo-Tolo) نوع دیگری از ابزار موسیقی است که مردان با دهانشان می‌نوازند. تومو(Thomo) نیز ابزاری سیمی است که زنان می‌نوازند. موسیقی کر هم در کلیساها، شهرها و روستاها به گوش میرسد و از موسیقی‌های پرطرفدار است. فامو(Famo) یک نوع ساز مخصوص این کشور است که با آکاردئون، درام و باس(Bass) و صدای مرد یا زن همراه است و اکنون به موسیقی محبوب لسوتو تبدیل شده‌است.
رقص سنتی مردم لسوتو تابع جنسیت است. رقص موهیبو(Mohibo) و لیتولوبونیا(Litolobonya) ویژه زنان و رقص نتلیمو(Natlamo) و موهوبیلو(Mohobelo) مخصوص مردان است. در رقص موهیبو، زنان، دامن‌هایی سفید می‌پوشند که از ذرت ساخته شده‌است. در این رقص، آنها روی زمین می‌نشینند و سر و شانه‌هایشان را شبیه یک جوجه حرکت می‌دهند! در لیتولوبونیا هم زنان لباس‌های سفید بر تن میکنند، با این تفاوت که ایستاده می‌رقصند.
هنر در لسوتو، با زندگی روزمره آمیخته است؛ محصولاتی که با علف‌ها بافته میشوند؛ مانند: سبدها، کلاه‌ها و زیراندازها در تمام خانه‌های این کشور یافت میشوند. کلاه در فرهنگ لسوتو جایگاهی خاص دارد و با استفاده از مواد ساده و به شکل‌های متنوعی بافته می‌شود. مهره‌بافی نیز یکی از صنایع‌دستی است که زنان این کشور انجام می‌دهند. امروزه بیشتر وسایل دستی که در لسوتو به گردشگران فروخته می‌شود، هنر دستی خود لسوتو نیست.
حمل‌ونقل در این کشور به‌علت کوهستانی‌بودن آن، بسیار محدود است و جاده‌های این کشور از سال 1970 توسعه یافتند. در سال 1999، شبکه جاده‌ای این کشور 5،940کیلومتر طول داشت. تنها قطار این کشور خطی است که پایتخت این کشور را به بلومفونتین متصل میکند. این شبکه در سال 1905 بازگشایی شده‌است. این کشور یک فرودگاه بین‌المللی دارد. فرودگاه بین‌المللی موشویشوی (Moshoeshoe International Airport)در پایتخت این کشور قرار دارد. اسب‌ها در این کشور از اهمیت خاصی برخوردارند؛ چراکه تنها حیواناتی هستند که می‌توانند در کوهستان‌های این کشور به حرکت خود ادامه دهند. استفاده از حیوانات برای حمل‌ونقل بسیار رایج است.
لسوتو از اعضای کشورهای مشترک‌المنافع و اتحادیه آفریقاست و در سال 1996 به عضویت سازمان ملل متحد در آمد. علاوه‌بر این، در سازمان‌هایی نظیر: اونکتاد، یونیسف، فائو، ایبرد، ایکائو، یونسکو، یونیدو، سازمان تجارت جهانی، سازمان وحدت آفریقا، آکپ، جنبش عدم تعهد نیز عضو است.
فکت های لسوتو
1- نام شهر ماسرو پایتخت لسوتو به معنی "ماسه سنگهای قرمز" است.
2- در سال 2018، یکی از بزرگترین الماس‌های کشف شده در لسوتو یافت شد. وزن آن 910 قیراط است که از توپ بیس بال بزرگتر است. شرکت بریتانیایی جم دایموندز (Gem Diamonds) در خصوص مشخصات پنجمین الماس بزرگ جهان اعلام کرده است که این الماس به رنگ D در معدن لتسنگ Letseng در کشور پادشاهی لسوتو هم مرز آفریقای جنوبی کشف کرده و این کشف 910 قیراطی (معادل 182 گرم) را دارای کیفیتی استثنایی خوانده است.این الماس که بالاترین امتیاز ممکن را از لحاظ درجه بندی کیفی دریافت کرده، به خانواده ای از الماس ها تعلق دارد که کمتر از 1 درصد از الماس های معدنی جهان را تشکیل می دهند.
3- لسوتو یک دایناسور دارد که نام آن کشور را به خود گرفته است. لسوتوساروس در اوایل دوره ژوراسیک، یعنی بیش از 200 میلیون سال پیش، تکامل یافته و فسیل‌های اولیه آن در لسوتو کشف شده است. ردپاهایی در مناطق دیگر نیز وجود دارد که گردشگران در سفر به لسوتو از این ردپاها بازدید میکنند.
4- مردم لسوتو، روز استقلال برابر با 4 اکتبر را جشن میگیرند. این همان روزی است که لسوتو استقلال خود از انگلیس را اعلام کرد.
5- لسوتو یکی از مکانهای معدودی در آفریقا است که امکان اسکی در آن وجود دارد. بسیاری از گردشگران سفر به لسوتو را برای ورزش اسکی انتخاب میکنند.
6- هنوز هم در لسوتو مردمی وجود دارند که ساکنان غار هستند. در سفر به لسوتو، میبینید که خانه‌های غاری Ha Kome که گروهی از خانه‌های غاری ساخته شده از گل در ناحیه بریا را تشکیل می‌دهند، وجود دارند. فرزندان طایفه Basia در حال حاضر در غارهای منطقه سکونت دارند.
7- روابط سیاسی ایران با لسوتو قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، نزدیک بود، ولی بعد از آن و ضمن قطع روابط با آفریقایجنوبی روابط با لسوتو نیز کاهش یافت. از سال 1994 و شروع مجدد روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران با آفریقایجنوبی، روابط با لسوتو از سر گرفته شد و سفیر ایران در پرتوریا، سفیر آکرودیته در امور لسوتو نیز هست.
8- لسوتو یکی از کوچکترین شبکه های جاده ای جهان - فقط 3700 مایل - را دارد.
9- لسوتو تنها کشور مستقل روی کره زمین است که در ارتفاعی کاملاً بالاتر از هزار متر (3،281 فوت) قرار دارد. از این رو نام مستعار آن "پادشاهی آسمان" است.
...............................................
آشنایی با کشورها (100) : جزایر فارو
آشنایی با کشورها (99) : مولداوی
آرشیو مطالب
