سنگال با نام رسمی جمهوری سنگال کشوری است در غرب آفریقا. پایتخت آن داکار است. اگرچه سنگال نه کشور پهناوری است و نه موقعیتی راهبردی دارد، با این حال نقش برجستهای در سیاست قاره آفریقا بازی میکند. فرانسویها نخستین بار در سال ۱۶۵۹ در سنگال بندرگاهی ساختند و نام آن را سن لوئی گذاشتند. این کشور در سال ۱۹۶۰ از زیر سلطه فرانسه خارج شد. سنگال به عنوان کشور ملت آفریقایی که بیش از ۹۰ درصد جمعیت آن را مسلمانان تشکیل میدهند به نوعی یک پل فرهنگی بین مسلمانان و دنیای سیاهان مسیحی آفریقایی بهشمار میآید و شاید اهمیت سیاسی و استراتژیک خود را از این طریق بدست آوردهاست.
این کشور در سال ۱۹۶۰ از زیر سلطه فرانسه خارج شد و از آن زمان تاکنون به صورت جمهوری دمکراتیک اداره میشود. با این حال اغلب سیستمهای اداری این کشور هنوز هم به شیوه فرانسوی اداره میشوند. در سنگال رئیسجمهور قدرت زیادی دارد. رئیسجمهور بر اساس تغییری که در قانون اساسی سنگال در سال ۲۰۰۱ ایجاد شد، هر شش سال یک بار انتخاب میشود. پیش از آن دوره ریاست جمهوری نامحدود بود. برای انتخاب رئیسجمهور انتخابات عمومی برگزار میشود و رای مردم رئیسجمهور را تعیین میکند. نخستوزیر در سنگال رئیس کابینه است و وزیران را تعیین میکند. خود نخستوزیر را رئیسجمهور تعیین میکند. سنگال بیش از ۸۰ حزب دارد. مجلس این کشور ۱۵۰ کرسی دارد که نمایندگان ۹۰ کرسی آن با رای مستقیم مردم تعیین میشوند. سنگال علاوه بر سازمان ملل متحد (UN)، در سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO)، گروه ۷۷ (G-۷۷)، سازمان بینالمللی کار (ILO)، صندوق بینالمللی پول (IMF)، سازمان بینالمللی دریانوردی (IMO)، سازمان بینالمللی پلیس جنایی (INTERPOL)، کمیسیون بین دولتی اقیانوسشناسی (IOC)، سازمان بینالمللی مهاجرت (IOM)، جنبش عدم تعهد (NAM)، سازمان وحدت آفریقا (OAU)، سازمان کنفرانس اسلامی (OIC)، سازمان منع سلاحهای شیمیایی (OPCW)، کمیسیون سازمان ملل برای تجارت و توسعه (UNCTAD)، سازمان اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ملل متحد (UNESCO)، سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (UNIDO)، کنفدراسیون جهانی کارگران (WCL)، فدراسیون جهانی اتحادیه کارگری (WFTU)، سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سازمان جهانی مالکیت معنوی (WIPO)، سازمان تجارت جهانی (WTO) و بانک جهانی (WB) عضویت دارد.
جمهوری سنگال با ۱۹۶٬۷۱۲کیلومتر مربع مساحت در آفریقای غربی و در حاشیه اقیانوس اطلس، میان گینه بیسائو و موریتانی واقع شدهاست. 192هزار کیلومتر مربع از این سرزمین را خشکی و ۴ هزار و ۷۱۲ کیلومتر مربع از آن را آب فراگرفتهاست. این کشور از سمت شمال ۸۱۳ کیلومتر با موریتانی، از سمت شرق ۴۱۹ کیلومتر بامالی و از سمت جنوب ۳۳۰ کیلومتر با گینه و ۳۳۸ کیلومتر با گینه بیسائو مرز مشترک دارد. از سوی دیگر کشور گامبیا با محیط ۷۴۰ کیلومتر چون زبانهای در داخل سنگال قرار دارد. سنگال سرزمین کم ارتفاعی است که بخش اعظم آن را علفزارهای ساوان و استپ میپوشاند. آب و هوای این سرزمین در سواحل و نواحی مرتفع معتدل ولی در استپها گرم و خشک است. بلندترین نقطه سنگال در منطقه «نپن دیاخا» حدود ۵۸۱ متر ارتفاع دارد. شمال و شمال شرق این کشور به خاطر نزدیکی با صحرای بزرگ آفریقا نیمه بیابانی است و آب و هوایی گرم و خشک دارد. جنوب غرب سنگال نیز نواحی جنگلی دارد و آب و هوایش گرم و مرطوب است.
سنگال در زمان قدیم زیستگاه قوم توکولئور بود. با نفوذ اعراب مسلمان در آفریقا، سنگالیها در سده ۱۱ میلادی، به اسلام گرویدند. فرانسویها نخستین بار در سال ۱۶۵۹ در سنگال بندرگاهی ساختند و نام آن را سن لوئی گذاشتند. برای مدتی بریتانیا در سنگال دخالت میکرد، ولی فرانسویها گوی سبقت را از بریتانیاییها ربودند و توانستند در سال ۱۸۹۵ مالکیت سنگال را به عنوان یکی از مستعمرات غرب آفریقا از آن خود کنند. سنگال در سال ۱۹۴۶ به عنوان یکی از مستعمرات فرانسه درآمد. در ۴ آوریل ۱۹۶۰ از فرانسه اعلام استقلال کرد و در ۲۰ ژوئن ۱۹۶۰ به عنوان یک جمهوری مستقل با مالی فدراسیونی تشکیل داد که به عنوان «فدراسیون سنگال و مالی» شناخته شد. این فدراسیون چندان دوام نیاورد و چند ماه بعد در ۲۰ اوت ۱۹۶۰ منحل شد. سنگال در سال ۱۹۸۲ با پیوستن به گامبیا، «کنفدراسیون سنگامبیا» را تشکیل داد. این اتحادیه نیز هفت سال بعد در سال ۱۹۸۹ منحل شد.
پایتخت سنگال شهر داکار نام دارد و از شهرهای مهم آن میتوان به توبا، تیئس، امبور، دیوربل، فاتیک و کائولاک اشاره کرد. شهر داکار با حومه دارای جمعیت بیش از سه میلیون نفر است و طی سالهای اخیر به منطقه آزاد تجاری و صنعتی تبدیل شدهاست. طبق سرشماری سال ۲۰۱۶، سنگال حدود ۱۴/۶ میلیون نفر جمعیت دارد که ۴۵ درصد از آنها زیر ۱۴ سال و ۵۲ درصد بین ۱۵ تا ۶۵ سال سن دارند. نرخ رشد جمعیت سنگال به ۲/۹ درصد میرسد. همچنین نرخ زاد و ولد این کشور به ازای هر یک هزار نفر حدود ۳۷/۹ نفر و نرخ مرگ و میر آن ۸/۵ نفر در هزار است. تراکم نسبی جمعیت سنگال به ۷۴ نفر در هر کیلومتر مربع میرسد.
اکثریت مردم سنگال از قوم «ولوف» هستند ولی گروههای نژادی فولانی، سرر، پولار و ماندینکا نیز در سنگال زندگی میکنند. زبان رسمی این کشور فرانسه و خط آن نیز فرانسوی است اما لهجه بومی ولوف و پولار در سنگال رواج دارد. امید به زندگی در میان مردان سنگال ۶/۶۰ سال و در میان زنان این کشور ۸۲/۶۳ سال است. نرخ باسوادی درمیان مردان این کشور حدود ۴۳ درصد و در بین زنان ۲/۲۳ درصد است.
92درصد مردم این سرزمین مسلمان و اهل تسنن هستند. حدود ۲ درصد از آنها نیز مسیحی هستند. شیعیان از جمله گروههای موجود در این کشورند که دارای مدارس و مساجدی از آن خود هستند و ارتباط آنان با سایر مسلمانان و فرق اسلامی بسیار خوب است. آمار شیعیان سنگال بیش از دویست هزار نفر است که بیشتر آنان را شیعیان بومی تشکیل میدهند، تعداد شیعیان مهاجر لبنانی نیز بیش از چهل هزار نفر است. سنگال به محل تازهای برای منازعات مذهبی و تقابل میان ایران و عربستان سعودی که به عنوان دو رقیب عمده در منطقه شناخته میشوند، تبدیل شدهاست. در این کشور مؤسسههای ایرانی به منظور ارائه آموزشهای شیعی و مدرسههای دینی زیر نظر عربستان سعودی برای تبلیغ سنی در سنگال فعال شدهاند. در یک منطقه مرفه در حومه داکار، پایتخت سنگال در کنار دریا، دانشگاه ایرانی المصطفی علاوه بر درسهایی که برای دانشجویان سنگالی در نظر گرفتهاست، آموزههای شیعی را به عنوان مذهب رسمی در ایران آموزش میدهد. در فاصلهای نه جندان دور مؤسسهای به نام «انجمن موعظه اسلامی برای جوانان» (APIJ) به فعالیت مشغول است که از سوی عربستان سعودی در سنگال راهاندازی شدهاست. این مؤسسه را با بودجهای که از کشورهای عربستان، قطر، امارات متحده عربی و کویت در اختیار مساجد سنی گذاشته میشود، اداره میکنند.
برنامه اصلاحات اقتصادی سنگال منجر به آن شده که تولید ناخالص داخلی این کشور با رشدی معادل ۵ درصد در سال ۲۰۱۸ به ۲۴ میلیارد دلار برسد. 9.17 درصد از تولید ناخالص داخلی سنگال مربوط به بخش کشاورزی، ۳/۲۵ درصد مربوط به بخش صنعت و ۸/۵۶ درصد مربوط به بخش خدمات است. درآمد سرانه ملی آن در سال ۲۰۱۸ به ۱۴۸۵ دلار رسید. بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول در انتهای سال ۲۰۰۰ میلادی با پرداخت بخشی از یک کمک ۳۴ میلیارد دلاری به سنگال برای کاهش بدهیهای خارجی این کشور موافقت کردند. با این حال سنگال بیش از ۳ میلیارد دلار بدهی خارجی دارد. سنگال سالانه نزدیک به ۲/۱ میلیارد کیلووات ساعت توان تولید انرژی الکتریکی دارد که تماماً توسط نیروگاههای حرارتی تأمین میشود. تولید فراوردههای غذایی، محصولات نفتی، مصالح ساختمانی و منسوجات جزو مهمترین فعالیتهای صنعتی سنگال است. همچنین از بین محصولات کشاورزی این سرزمین میتوان به بادام زمینی، ارزن، ذرت، برنج، پنبه، گوجه فرنگی و سبزیجات اشاره کرد. سنگال ۴ میلیون نفر نیروی کار دارد و نرخ بیکاری در این کشور به ۴۰ درصد میرسد. فسفات و سنگ آهن حجم زیادی از ذخایر معدنی سنگال را تشکیل میدهد و بخش قابل توجهی از صادرات سنگال به این کالاها اختصاص دارد. ارزش صادرات سنگال در سال ۱۹۹۸ به ۹۲۵ میلیون دلار رسید که عمدتاً شامل ماهی، فراوردههای نفتی، پنبه و فسفات بود. در این سال فرانسه، ایتالیا، هند، ساحل عاج و مالی خریداران عمده کالاهای سنگال بودند. این کشور همچنین در سال ۱۹۹۸ بالغ بر ۲/۱ میلیارد دلار کالا خرید که عمدتاً شامل مواد غذایی، کالاهای مصرفی، کالاهای سرمایهای و فراوردههای نفتی بود. فرانسه و دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپایی، نیجریه، کامرون، ساحل عاج، الجزایر، آمریکا، چین و ژاپن عمده شرکای وارداتی سنگال هستند. سنگال هم مثل بسیاری از کشورهای غرب آفریقا از فرانک آفریقایی به عنوان واحد رسمی پول استفاده میکند. هر دلار آمریکا با ۲۵/۶۴۷ فرانک آفریقایی برابراست (نرخ برابری ژانویه ۲۰۰۰).
سیستمها و امکانات مخابراتی تنها در مناطق شهری سنگال وجود دارند و اغلب مناطق روستایی از این امکانات بیبهرهاند. در آستانه سال ۲۰۰۰ میلادی بالغ بر یکصد هزار شماره تلفن ثابت و یک هزار شماره تلفن همراه در این جمهوری فعال بود. مردم سنگال امواج ۱۰ ایستگاه رادیویی (AM) و ۱۴ ایستگاه (FM) را دریافت میکنند. ضمن آنکه برنامههای تلویزیونی این کشور از طریق تنها شبکه دولتی سنگال در بخشی از کشور پخش میشود. در این جمهوری بالغ بر یک هزار کیلومتر خط آهن، ۱۵ هزار کیلومتر جاده اصلی و فرعی، ۸۹۷ کیلومتر راه آبی، ۶ بندر صیادی و تجاری و ۲۰ فرودگاه بزرگ و کوچک وجود دارد که تنها یک فرودگاه این کشور قابلیت نشست و برخاست هواپیماهای پهن پیکر را داراست.
پایتخت کشور سنگال، داکار است. همچنین این شهر بزرگترین شهر سنگال هم می باشد. دیگر شهرهای مهم جمهوری سنگال عبارتند از: دیوربل، فاتیک، کاولاک، کولدا، لوگا، سن لوئیس و تیس از دیگر شهرهای مهم آن هستند.
جاذبه های سنگال
جزیره نگور داکار (Ngor Island) : جزیره ی کوچکی در شهر داکار سنگال وجود دارد، که نام آن نگور است. این جزیره زیبا، محلی مناسب برای کمپ زدن گردشگران وجود دارد و گردشگران می توانند در آب دریا به شنا، موج سواری و تفریحات دیگر می پردازند.
دریاچه رتبا در سنگال : دریاچه رتبا (Retba) نام دارد و دلیل مشهور شدن آن دقیقا رنگ بسیار خاصی است که دارد، در واقع هیچ دریاچه ای در دنیا نمی توانید پیدا کنید که رنگی مشابه رنگ دریاچه رتبا در سنگال داشته باشد و جالب اینکه رتبا دریاچه ای طبیعی است و همین موضوع باعث شده تا به یکی از برترین جاذبه های گردشگری سنگال تبدیل شود. دریاچه رتبا در سنگال با شهر داکار پایتخت این کشور حدود ۱ ساعت فاصله دارد و حدود ۳ کیلومتر مربع وسعت دارد. این دریاچه با عمق ۳ متری اش در نزدیکی اقیانوس اطلس قرار دارد به وسیله ی چند تپه از این اقیانوس جداشده است. این موضوع باعث می شود تا غلظت نمک بسیار بالایی داشته باشد، غلظت بالای نمک باعث می شود تا نوع خاصی از جلبک به نام دونالیا سالینا جذب آن شود و این جلبک ها هستند که به طور طبیعی باعث تولید رنگ صورتی می شوند.
موزه ایفان (موزه هنر آفریقایی) داکار (IFAN Museum (African Arts Museum : یکی از قدیمی ترین موزه های هنر در غرب آفریقا موزه هنری است که در سنگال قرار دارد. این موزه توسط اولین رییس جمهور سنگال لئوپولد سنقور تاسیس شد. اینجا درواقع بخش مرکزی محل تحقیقات فرهنگی بر روی کولونی بخش فرانسوی غرب آفریقا به شمار می آید. در این محل، نمایشگاه هایی نیز شامل هنرهای آفریقایی به نمایش در می آید.
عمارت برده های داکار (La Maison des Esclaves) : این عمارت معروف به در بدون بازگشت نام دارد، علت این نام این است که در آن دوران سیاه پوستان را در این عمارت به اسارت و بردگی می گرفتند. سال ساخت این موزه ۱۹۶۲ بوده و گویا به افتخار و گرامی داشت خروج آخرین برده از این عمارت، ساخته شده است. عمارت برده ها در سال ۱۹۷۸ در فهرست میراث فرهنگی یونسکو جای گرفت.
فکت های سنگال
1- سنگال دارای جزیره ای پر از صدف های دریایی می باشد.
2- سنگال یکی از الهام بخش ترین کشورها برای مسابقات رالی و اتومبیل رانی است
3- کشتی سنگالی نوعی کشتی محلی است که توسط نژاد سیریر در سنگال ابداع شدهاست و امروزه در نیمی از کشورهای غرب آفریقا رواج دارد. برنده این بازی با زمین زدن شانههای حریف خود به زمین یا هل دادن او به قصد بیرون کردن حریف از منطقه بازی مشخص میشود.
4- در سنگال اکثرا بادام زمینی ، ارزن ، سورگوم و ذرت پرورش داده می شود
5- رالی داکار (به فرانسوی: Rallye Dakar)، معتبرترین و بزرگترین رالی رقابتهای جهانی ورزش اتومبیلرانی و موتورسواری حرفهای است که در کشور سنگال برگزار می گردد. این مسابقات سالانه توسط سازمان ورزش آماتوری برگزار میشود.
................................................................
آشنایی با کشورها (17) : سنت کیتس و نویس
آشنایی با کشورها (16) : اندونزی
آشنایی با کشورها (15) : لیبریا
آشنایی با مناطق فرادریایی و برون بوم جهان