جزایر جورجیای جنوبی و ساندویچ جنوبی (به انگلیسی: South Georgia and the South Sandwich Islands) جزء سرزمین های فرادریایی بریتانیا در اقیانوس اطلس جنوبی. جیمز کوک این جزایر را در سال ۱۷۷۵ کشف کرد و به افتخار جرج سوم پادشاه انگلستان و جان مونتاگو (کسی که در خرج سفرها بسیار به کوک کمک کرد)، چهارمین ارل منطقه ساندویچ، نامگذاری کرد. جزایری در بین دریا که دارای ۲۰نفر جمعیت درمقیاس ۲کیلومترمربع هست و پوشیده از برف ویخ می باشد. پایتخت این جزایر کینگ ادوارد پوینت نام دارد و مساحت ۳٬۹۰۳کیلومتری دارد و درباره مالکیت این جزایر هنوز بین آرژانتین و بریتانیا اختلاف نظر وجود دارد. بزرگترین جزیره این مجمع الجزایر مونتاگ نام دارد که جزیره آتش فشانی است و آخرین فوران آن به سال 2008 برمیگردد.
هیچ جمعیت بومی خاصی در این جزیره به صورت دائمی زندگی نمی کنند. فقط تعدادی به صورت ییلاقی در جنوب جورجیا ساکن می شوند. پرواز هواپیما یا کشتی های مسافربری از این سرزمین داخل یا خارج نمی شود. تنها کشتی های تفریحی برای بازدید از جورجیای جنوبی گردشگرانی را هرازچندگاهی وارد می کند. انگلستان در سال 1985 قلمرو جورجیا و ساندویچ جنوبی را به خود ضمیمه دانست و آن را جزئی از قلمرو خود در جزایر فالکلند قرار داده بود و همین باعث اختلافاتی با آرژانتین که همچون جزایر فالکلند بر جورجیا و ساندویچ جنوبی نیز ادعای مالکیت داشت ، شد. آرژانتین همچنان دو ایستگاه دریایی در این سرزمین دارد. ادعای آرژانتین مبنی بر مالکیت جورجیای جنوبی سبب ساز جنگ فالکلند شد. دندان ماهی Toothfish برای اقتصاد این جزایر بسیار مهم است و همین سبب شده است تا روز دندان ماهی در 4 سپتامبر در این جزیره جشن گرفته شود.
جزیره جورجیای جنوبی برای اولین بار در سال 1675 توسط آنتونی دلاروش Anthony de la Roché تاجر انگلیسی (با وجود نام فرانسوی) مشاهده شد. به همین دلیل در نقشه های اولیه این ناحیه به این جزیره ، جزیره روش Roche Island می گفتند. در سال 1756 نیز کشتی تجاری اسپانیایی به نام لئون نیز از این جزیره بازدید کرد. جیمز کوک در سال 1775 اولین فردی بود که در این جزیره لنگر انداخت و آن را از آن پادشاهی بریتانیای کبیر دانست و نام پادشاه جورج سوم را بر آن گذاشت.
در قرن بیستم میلادی، جورجیای جنوبی تبدیل به پایگاهی برای شکار نهنگ ها شده بود که تا 1960 ادامه داشت و در این سال تب شکار نهنگ کاهش پیدا کرد. یک نروژی به نام کار آنتون لارسن Carl Anton Larsen در سال 1904 کارگاهی برای شکار نهنگ دریایی در این جزیره تاسیس کرده بود. گفته می شود این کارگاه مکانی ناخوشایند و خطرناکی برای کارگران بوده است. یکی از بازدید کنندگان این کارگاه ها را به قبرستانی که در حال جوشاندن وازلین است تشبیه کرده بود. با پایان صید نهنگ تمامی کارگاه ها به پایان کار خود رسیدند و به جز خرابه ای از آنها چیزی نماند.
بعد از ادعای انگلستان بر مالکیت چند جزیره از اقیانوس اطلس جنوبی که این جزایر نیز شامل آن می شدند و ادعاهای آرژانتینی ها بر مالکیت این سرزمین و اختلافات بعدی، جنگ فالکلند رخ داد که در نهایت بعد از اشغال جورجیای جنوبی توسط آرژانتین، این جزیره در 25 آوریل در عملیات پاراکت Operation Paraquet توسط نیروهای انگلیس پس گرفته شد. در سال 1985 این جزایر که جزئی از جزایر فالکلند محسوب می شدند ، به یک بخش جدا تبدیل شده و دارای پرچم و نشان مختص خود شدند.
اما درباره ساندویچ جنوبی گفته می شود کاپیتان جیمز کوک، در سال 1775 هشت جزیره جنوبی گروه جزایر ساندویچ را کشف کرد. سه جزیره شمالی گروه جزایر ساندویچ توسط فابیت گوتلیب فان بلینگشاوزن Fabian Gottlieb von Bellingshausen کشف شد. کوک نام این جزایر کشف شده را سرزمین ساندویچ به افتخار جان مونتاگو ، ارل شهر ساندویچ گذاشت. بعدها به منظور شباهت نداشتن به نام سابق جزایر هاوایی یعنی جزایر ساندویچ، کلمه جنوبی هم به نام جزیره اضافه گردید.
جورجیا و ساندویچ جنوبی دارای سرزمینی کوهستانی ناهموار هستند که ارتفاعات آن پوشیده از برف و یخ می باشد. جزایر موجود در جورجیای جنوبی شامل این اسامی می باشند: جزیره آنکوف Annenkov Island ، جزیره پرنده Bird Island، جزیره کوپر Cooper Island، جزیره گراس Grass Island، جزیره جومفروئن Jomfruene، جزیره پیرزگیل Pickersgill Islands، جزیره ترینیتی Trinity Island، جزایر ولکام Welcome Islands و جزایر ویلیس Willis Islands. همچنین سه جزیره سنگی به نامهای شگ، بلک و کلرگ نیز جزو گروه جزایر جورجیای جنوبی شناخته می شوند. در جورجیای جنوبی یازده قله به ارتفاع بیشتر از 2000 متر وجود دارد که دامنه های آن با یخچال های طبیعی پر می شود. بزرگترین یخچال آن فورتونا Fortuna نام دارد. بلندترین قله جورجیای جنوبی نیز کوه پجت Mount Paget نام دارد با ارتفاع 2934 متر.
شمالی ترین جزایر گروه جزایر ساندویچ جنوبی ، جزایر تراورسای Traversay Islands و جزایر کاندلمس Candlemas Islands نام دارند. همچنین جزایر تول جنوبی Southern Thule ، در جنوبی ترین نقطه این مجمع الجزایر جای گرفته اند. سه جزیره ساندرز، مونتاگو و بریستول نیز میان آنها قرار دارند. بلندترین نقطه ساندویچ جنوبی کوه بلیندا Mount Belinda با 1370 متر ارتفاع در جزیره مونتاگو می باشد. جزایر ساندویچ جنوبی خالی از سکنه هستند اما چندین ایستگاه هواشناسی و تحقیقاتی در آن قرار دارند.
آب و هوای این جزایر آب و هوای قطبی است و هوا بسیار متغیر است. حداکثر دمای روزانه در جورجیای جنوبی 0 درجه سانتی گراد در زمستان و 8 درجه در تابستان است. میزان بارش سالانه در جورجیای جنوبی حدود 1500 میلی متر است که اکثر آن به صورت بارش برف است. جزایر ساندویچ جنوبی بسیار سردتر از جورجیای جنوبی است و به دلیل نزدیکی بیشتر با قطب جنوب اکثر دریاهای اطراف آن یخ زده است.
اختیارات اجرایی این جزایر به پادشاهی بریتانیا تعلق می گیرد و توسط یک فرماندار اجرا می شود. یک مدیر اجرایی با امور سیاست های این جزیره سرو کار دارد و یک مدیر شیلات نیز برای اداره امور ماهیگیری و دریایی منصوب می شود. یک افسر اجرایی نیز برای امور اداری ، یک افسر محیط زیست و یک افسر دریایی نیز برای این جزایر منصوب می گردند. از آنجایی که این سرزمین هیچ جمعیت دائمی در خود ندارد فاقد شورای قاون گذاریست و سیاست و روابط بین المللی این سرزمین نیز توسط دولت انگلستان تبیین می شوند. از سال 1982 ، این سرزمین روز آزادی را در 14 ژوئن جشن می گیرد.
فعالیت اقتصادی در این جزایر محدود است و اکثر درآمد آن از مجوزهای ماهیگیری به افراد مختلف تامین می شود. از دیگر فعالیت های اقتصادی آن می توان به فروش تمبرهای پستی ، گردشگری و عوارض ورود به جزیره و گمرکات نام برد. مجوزهای ماهیگیری برای شکار حیوانات دریایی ای چون دندان ماهی پاتاگونیایی، یخ‌ماهیان روغنی و نوعی سخت پوست به نام کریل تعلق می گیرد. گردشگری این جزیره نیز از ورود قایق ها و کشتی های تفریحی و بازدید گردشگران تشکیل می شود. این جزایر دارای دامنه اینترنتی مخصوص خود نیز می باشند و آن .gs نام دارد.
در بخش هایی از این جزیره که پوشیده از برف و یخ نیست زندگی گیاهی جریان دارد که 26 گیاه بومی این جزایر هستند. 126 گونه خزه ، 85 گیاه از شاخه جگرواشان، 150 گلسنگ و 50 نمونه قارچ میکروسکوپی در این جزایر موجود هستند. بزرگترین گیاه این جزایر علف توساک tussock grass نام دارد که بیشتر در سواحل مرتفع و شیب های تند نزدیک ساحل رشد می کند . از دیگر علف های بومی این جزایر می توان به دم‌گربه‌ای کوهسری Phleum alpinum، علف بره کاکل دار Festuca contracta، چمن موی قطب جنوب Deschampsia antarctica و توت روباهی Acaena magellanica می توان نام برد. دانشمندان اعتفاد دارند تعدادی از گیاهان این جزایر توسط انسان ها و حضورشان در این جزایر به صورت تصادفی وارد شده اند. پرندگان زیادی نیز در جورجیای جنوبی ساکن هستند که از خاص ترینشان می توان به باکلان جورجیای جنوبی South Georgia shag، پی‌پت جورجیای جنوبی South Georgia pipit و اردک جورجیای جنوبی South Georgia pintail نام برد. این جزایر توسط سازمان پرنده شناسی به عنوان مکان مهم زندگی پرندگان انتخاب شده است. از خسارات ورود انسان ها به این جزایر می توان به حضور موش ها به واسطه کشتی هایی که وارد این جزایر شدند نام برد که باعث خسارات زیادی به اکوسیستم این ناحیه شدند و برنامه های زیادی برای کشتن آنها تدارک دیده شده بود.
.............................................
آرشیو
