چگونه می توانیم بهترین رمان ها را انتخاب کنیم؟
رمان یا داستان بلند یکی از مهم ترین اشکال ادبی زمان ماست که بیشترین طرفداران را دارد. رمان خواندن برای عده ای، مانند مورفین عمل می کند! شاید شما هم تجربه کرده باشید که در اوج ناراحتی، عصبانیت یا ناامیدی تلفن همراهتان را از جیبتان بیرون بیاورید و رمانی که دانلود کرده بودید را باز کنید! بعد از خواندن چند سطر بروید به یک دنیای دیگر و اصلا یک آدم جدید شوید در یک زندگی جدید! به قول آر مارتین که می گوید: آن ها که کتاب نمی خوانند عمر کوتاه تری دارند، و آن ها که می خوانند، هر بار با قهرمان قصه وارد ماجرایی جدید می شوند و هزاران بار عمر می کنند!
اگر قرار باشد هر رمان ما را به دنیای جدیدی ببرد، پس انتخاب این که چه تجربه هایی را پشت سر بگذاریم اهمیت زیادی دارد. در این مقاله سعی داریم نکات و مهارت های انتخاب بهترین رمان های ایرانی و خارجی را بیان کنیم. البته این نکات می توانند برای گزینش انواع کتاب ها نیز به کار برده شوند.

چرا باید رمان ها را گزینش کنیم؟
به نظر شما ما چند سال زنده ایم؟ در این چند سال چند رمان می توانیم بخوانیم؟ در دنیا چند رمان چاپ شده وجود دارد؟ در سال های باقیمانده عمرمان چند رمان چاپ و منتشر خواهد شد؟! با یک حساب سرانگشتی می توان فهمید که با عمر محدودمان نمی توانیم همه یا بخش زیادی از رمان های موجود ایرانی و خارجی را بخوانیم. در واقع وقت ما با ارزش تر از آن است که آزمون و خطا کنیم!
پس بهترین راه این است که مهارت های لازم برای انتخاب رمان و کتاب را بیاموزیم. مسلما فرق است بین کسی که شاهکارهای ادبی ایرانی و خارجی را گلچین می کند و کسی که قصه های آبکی را از نویسنده های بی نام و نشان می خواند!
10 مهارت برای اینکه بهترین رمان ها را انتخاب کنید!
1-از بهترین رمان ها لیست تهیه کنید!
شاید برایتان اتفاق افتاده باشد وارد یک کتابفروشی شوید و در اولین دوری که میزنید با یک بغل رمان که نمی شناسید به صندوق برسید! یا بر روی لینک یک کتابفروشی اینترنتی کلیک کرده و طی چند دقیقه آنقدر رمان دانلود کنید که صدای مموری موبایلتان دربیاید! این همان حکایت "یک دل و هزار دلبر" است که معمولا برای کتابخوان های تازه کار اتفاق می افتد! برای اینکه وقت و سرمایه تان را هدر ندهید و گول ظواهر رمان ها را نخورید بهتر است قبل از خرید یا دانلود کتاب، لیست تهیه کنید! یک رمانخوان حرفه ای همیشه فهرستی از بهترین رمان های ایرانی و خارجی را در چنته دارد!
2-از تجربه دیگران استفاده کنید!
از قدیم گفته اند: بی پیر مرو تو در خرابات، هرچند سکندر زمانی! سعی کنید قبل از اقدام به خرید رمان، دیدگاه های صاحب نظران را در مورد رمان انتخابی مطالعه کنید. کمک گرفتن از دوستان و آشنایان مجرب که با سلیقه شما آشنا باشند، یا مطالعه نظرات کاربران، که در سایت های اینترنتیِ فروش کتاب ثبت می کنند هم می تواند مفید باشد. البته می توانید نظر فروشنده یا کتابدار را هم جویا شوید، به شرطی که مطمئن باشید کتاب را خوانده اند و برای بازارگرمی اظهار نظر نمی کنند!
3-از گودریدز کمک بگیرید!
شبکه اجتماعی goodreads (www.goodreads.com) که حاوی راهنمایی های تخصصی تر از جانب خوانندگان حرفه ای است نیز میتواند کمک شایانی برایتان باشد.
4-تعداد دفعات چاپ را بررسی کنید!
هرچند این شرط برای رمان های جدید و تازه های بازار صدق نمی کند، اما می تواند سنگ مهک بیشتر رمان های موجود باشد. تکرار چاپ یک رمان نشان می دهد که توانسته انتظارات مخاطب را برآورده نماید. در واقع شما با خرید یا دانلود رمان های پرفروش به خوانندگان اثر اعتماد می کنید!
5-جایزه های ادبی رمان را زیر ذره بین بگذارید!
جایزه های ادبی مثل نوبل، بوکر، پولیترز برای رمان های خارجی و یا جایزه های مهرگان، چهل و... در ایران می تواند رمان های شاخص را معرفی نماید.
6-با رمان نویس های برتر آشنا شوید!
بهترین رمان ها را بهترین نویسنده ها خلق کرده اند! قطعا شناختن نویسنده نصف مشکلات انتخاب رمان را حل می کند. توجه به پیشینه نویسنده و آثار گذشته او می تواند به شما در تصمیم گیری کمک کند.
7-مترجم رمان را بشناسید!
در بعضی مواقع نقش مترجم از نویسنده نیز حساس تر است! سعی کنید در انتخاب رمان های خارجی به اعتبار و مهارت مترجم توجه کنید.
8-از انتشارات خوش سابقه رمان بخرید!
انتشارات فراوانی در ایران اقدام به چاپ و نشر رمان های داخلی و خارجی می کنند. اما بعضی از آن ها توانسته اند با چاپ رمان های مطرح طی سال ها شهرت و اعتبار زیادی به دست آورند. این انتشارات اعتبار خود را به راحتی زیر سوال نمی برند، پس با خیال راحت تری می توانید از آن ها خرید کنید. مانند انتشارات چشمه، ققنوس، هرمس که رمان های پرفروش را در کارنامه خود دارند.
9-رمان را بچشید!
تعجب نکنید! متن پشت کتاب، مقدمه کتاب، سخن نویسنده یا مترجم بخش هایی از کتاب هستند که بهتر است قبل از خرید یا دانلود رمان آن ها را مطالعه کنید.
10-نوع رمان مورد علاقه تان را مشخص کنید.
رمان ها انواع مختلف تخیلی، علمی، تاریخی و... دارند. اگر سبک مورد علاقه تان را بشناسید، هنگام خرید دچار سردرگمی نخواهید شد.
برای مطالعه رمان از چه روش هایی استفاده کنیم؟
معمولا رمان ها از منظر روش مطالعه به سه دسته تقسیم می شوند.
1-رمان کاغذی: رمان های چاپ شده و کاغذی اگرچه قیمت بالاتری دارند اما برای داستان های طولانی مناسب ترند. این رمان ها را می توانید به صورت اینترنتی و یا حضوری در فروشگاه ها و نمایشگاه های کتاب خریداری کنید.
2- رمان الکترونیکی: رمان های الکترونیکی معمولا با قیمت کمتری ارائه شده و گزینه مناسبی هم برای طرفداران محیط زیست محسوب می شوند. اما برای رمان های قطور ممکن است خسته کننده باشند.
رمان های الکترونیکی معمولا در فروشگاه های اینترنتی مانند سایت کتابچین (ketabchin.com) قابل تهیه هستند.
3- رمان صوتی: این نوع رمان ها هم قیمت مقرون به صرفه ای دارند و هم برای استفاده بهینه از زمان مناسب هستند. اما باید گوینده ای را انتخاب کنید که شما را از مطالعه کتاب پشیمان نکند!
رمان های صوتی هم در فروشگاههای کتاب مانند کتابچین قابل دسترسی هستند.
سوال آخر! رمان ایرانی بخوانیم یا خارجی؟!
بهتر است بگوییم این سوال از اساس اشتباه است! هرچند آمارها می گویند رمان عاشقانه خارجی مخاطب بیشتری در میان ایرانیان دارد، اما شاید بهتر بود از میان برترین رمان های ایرانی و خارجی آمارگیری می شد! نه اینکه تمام رمان های ایرانی را با رمان های مطرح خارجی بسنجیم! باید این نکته را در نظر گرفت که از میان رمان های خارجی برترین ها ترجمه می شوند. مسلم است که رمان خوب در هر جای دنیا مخاطبش را پیدا می کند! بنابراین خرید یا دانلود رمان خارجی، فراوانی بیشتری خواهد داشت.
پس در آخر این نکته را بگوییم که خودتان را به خواندن رمان داخلی یا رمان خارجی محدود نکنید! رمان خوب ممکن است در هر جای دنیا نوشته شود.
