طرفداری- رقابت لیورپول و منچستریونایتد، بزرگترین رقابت در فوتبال انگلستان محسوب می‌شود. همه می‌دانند هواداران این دو تیم تا چه حد از هم متنفر هستند، اما تاریخچه دیدارهای دو تیم، یکی از بدترین رسوایی های شرط بندی ورزش انگلیس را هم به خود دیده است که در جریان آن، بازیکنان دو تیم به شکلی کاملا هماهنگ با هم همکاری کردند. رقابتی که به ندرت می‌توان عنصری جنجالی را تصور کرد که در آن مشاهده نشده باشد. حتی عنصر تبانی و شرط بندی توسط بازیکنان که حتی بین دیگر تیم های دشمن هم بی نظیر باشد. داستانی که امروزه زیاد به آن پرداخته نمی‌شود، شاید جشن گرفتن هر ساله آتش بس 1914 توسط اتحادیه فوتبال انگلستان باعث شده باشد که رسوایی بزرگ فوتبال انگلیس در آن دوران به دست فراموشی سپرده شود.
رسوایی شرط بندی فوتبال انگلیس در سال 1915 هنگامی اتفاق افتاد كه منچستریونایتد به طرز عجیبی لیورپول را شکست داد. بازی در روز جمعه (روز عید پاک)، 2 آوریل 1915 در اولدترافورد برگزار شد. در همان سال ها دیدار دو تیم لیورپول و منچستر یونایتد به عنوان یکی از بحث بر انگیز ترین مسابقات تاریخ که در روز عید پاک ( 25 مارس؛ روزی که در آن مراسمی را به یاد به صلیب کشیده شدن مسیح در نقاط مختلف جهان برگزار می‌کنند) انجام شد. بازیکنان قبل از بازی دور هم جمع شدند و روی برد 2-0 منچستریونایتد شرط بندی کردند. در آن فصل اورتون قهرمان شد و لیورپول هم تیمی میانه جدولی بود که خیالش از بابت ماندن در لیگ راحت بود. آن ها در شرایطی میهمان یونایتد بودند که حریف برای رهایی از سقوط، به برد نیاز داشت. به نوشته گراهام شارپ، نویسنده ورزشی، سه تیم چلسی و منچستریونایتد و تاتنهام رقابت سختی برای بقا در لیگ برتر داشتند و در این سه تیم شرایط یونایتد بدتر بود. شارپ می‌نویسد:
این کار تحت تاثیر جنگ جهانی اول بود. بازیکنان با خود فکر می‌کردند وقتی این فصل به پایان برسد، ممکن است کسی دنبال آن ها نرود.
منچستریونایتد با هدایت ارنست منگنال، در فصل 1907/08 برای اولین بار در تاریخ خود، قهرمان لیگ دسته اول انگلیس شد، یونایتد فصل بعد قهرمان جام حذفی شد و در سال 1911 هم برای دومین بار قهرمان لیگ شدند اما در سال 1912، منگنال، مربی کاربلد یونایتد با یک فصل نتیجه نگرفتن از تیم کنار گذاشته شد و با دلخوری این تیم را ترک کرد و به رقیب همشهری، منچسترسیتی رفت و سقوط شیاطین سرخ آغاز شد. سال 1914، یونایتد با هدایت جان بنتلی چهاردهم شد و سال بعد هم در انتهای جدول برای بقا تلاش می‌کرد. با تشدید جنگ، خیلی زود مشخص شد که فوتبال حرفه‌ای در انگلیس در پایان فصل 1914/15 متوقف خواهد شد و بازیکنان باید فکری برای امرار معاش خود کنند. با وجود اینکه آینده ای نامشخص در پیش روی آن ها بود، میل به منافع مالی در آن شرایط جنگی، کاری نابخشودنی محسوب می‌شد. با این حال بازهم باید در نظر داشت که در آن شرایط نیاز به این پول چقدر مهم بود و خانواده های بازیکنان تا چه اندازه به آن نیاز داشتند.
تصویری از مسابقه از جایگاه تماشاگران
بازی شروع شد. در بازی تنها چیز هایی که قابل ملاحظه بود، پنالتی های از دست رفته، درگیری هم تیمی ها باهم و البته فریاد 18 هزار نفر تماشاگر بود. بازی به طرز احمقانه ای پیش می‌رفت. لیورپول به وضوح بازی را شل گرفته بود. در واقع سه بازیکن از یونایتد و چهار بازیکن از لیورپول بودند که در حال مهندسی بازی و نتیجه بودند. شاید در حالت عادی باخت 2-0 لیورپول چیز عجیبی نبود اما روند بازی هر احمقی را متقاعد می‌کرد که یک فوتبال عادی را تماشا نمی‌کند. تماشاگران از همان ابتدا متوجه سطح عجیب بازی، پاس های اشتباه و بی برنامه گی شدند و شروع به اعتراض کردند. این وضعیت در شرایطی بود که لیورپول دیدار رفت را با نتیجه 3-2 برده بود. یونایتد در آن فصل تا چشم کار می‌کرد متحمل شکست شده بود، از باخت 5-0 مقابل بردفورد سیتی تا باخت های 4-2 به ناتس کانتی و اورتون و بردفورد اونیو پارک، دو باخت 3-0 برابر بولتون و برنلی و در حالت کمرنگ تر باخت 3-1 به شفیلد یونایتد و اولدهام. آن ها از 38 بازی فصل، 17 بازی را باختند. پاتریک اوکانل کاپیتان یونایتد در آن بازی، عجیب بود. در شرایطی که بازی یک بر صفر بود، یونایتد به یک ضربه پنالتی رسید. اوکانل به زدن ضربات پنالتی مشهور نبود اما درخواست داد که ضربه به او واگذار شود. او ضربه را به عمد به جایی نزدیک به پرچم کرنر زد و پس از آن داور بازی را متوقف کرد. او چند دقیقه با همکاران خود صحبت کرد که اگر می شود ضربه تکرار شود یا این دیدار که به طرز مسخره ای دنبال می شد، متوقف شود. برخی اینطور استدلال کردند که آن ضربه نشان داد که اوکانل به آن جمع تعلق ندارد و از عمد ضربه را از دست داد تا خود را از این قائله برهاند که اگر داشت چرا باید فرصت اینکه بازی را به 2-0 تبدیل کند و دریافت وجه غیر قانونی را تضمین کند را از دست بدهد؟ او می‌دانست که به هر حال هم تیمی هایش به گلی دیگر می رسند و کار خود را انجام می‌دهند. شارپ درباره کار اوکانل نوشت:
او با خنده به زمین تیم خودش برگشت و می‌گفت، خوب مهم نیست، می توانیم هر وقت خواستیم یک گل دیگر بزنیم. بعد تعدادی از هم تیمی هایش با عصبانیت به سمت او رفتند.
جورج اندرسون دو گل به ثمر رساند (در هر نیمه یک گل) و باعث شد تاتنهام و چلسی به جای آن ها سقوط کنند. پس از گل دوم یونایتد، داور یک پنالتی برای لیورپول گرفت اما فرد پاگنام مهاجم گلزن قرمزها، به طرز عجیبی پنالتی را گل نکرد. جان شارپ، داور مسابقه، این بازی را فوق العاده ترین مسابقه ای که تاکنون در آن حضور داشته است توصیف کرد. روزنامه منچستر دیلی دیسپچ درباره این بازی این طور تیتر زد، “لیورپول مغلوب شد، فوتبال مرده در نیمه دوم“. جک رابسون، سرمربی وقت منچستریونایتد که از روند بازی منزجر شده بود، قبل از سوت پایان مسابقه، از ورزشگاه خارج شد و بعد از اعلام حکم محرومیت بازیکنان، آن را رسوایی بزرگ دانست. Sporting Chronicle نوشت:
لیورپول در نیمه دوم، ضعیف ترین نمایش را در طول فصل نشان داد.
یونایتد با این دو امتیاز سقوط نکرد اما دو هفته بعد اما مدارک و اسنادی منتشر شد که این یک شرط بندی بوده است. رسانه ها و حتی داوران مسابقه لیورپولی ها را به عدم تعهد و مسئولیت پذیری متهم کردند. اتحادیه شروع به تحقیق کرد. انوچ وست ابتدا تنها مظنون ماجرا بود و اولین نفری بود که به اوش مشکوک شدند. در ادامه مشخص شد که سه بازیکن از یونایتد و چهار بازیکن از لیورپول در این قضیه دست داشته اند. بعد از بازی گزارش شد که رقمی درشت به عنوان رشوه پرداخت شده و تبانی صورت گرفته بود. در شرایطی که یونایتد در تمام 37 هفته قبلی مسابقات تنها هشت برد داشت، شانس زیادی برای برد به آن ها داده نمی شد و شانس 2-0 بردن مسابقه توسط تیم منچستر، در شرط بندی ها یک به هفت بود.
4 بازیکن لیورپول که در سال 1915 با بازیکنان منچستریونایتد تبانی کرده بودند؛ از چپ به راست، فیرفول، پارسل، تام میلر و جکی شلدون
با تحقیقات انجام شده مشخص شد که بازیکنان دو تیم در میخانه پارتریج قرار می‌گذاشتند و درباره برنامه تبانی صحبت می‌کردند. از بازیکنانی مثل سندی ترنبال، آرتور ولی و انوچ وست و جکی شلدون از یونایتد و تام میلر، باب پارسل و توماس فیرفول از لیورپول بازجویی شد. سایر بازیکنان هم یکی پس از دیگری بازجویی شدند. در نهایت جکی شلدون بازیکن سابق یونایتد که به لیورپول پیوسته بود به عنوان سردسته معرفی شد. دیگرانی نیز در این قضیه دست داشتند اما جرم خود را نفی می کردند. از آن دسته می توان به فرد پاگنام کاپیتان لیورپول اشاره کرد که مدارکی علیه هم بازیان خود در طی بازپرسی ارائه داد و حتی در جلسه دادگاه علیه آن ها شهادت داد. پاگنام مدعی شده بود که شلدون در تاکسی به او پیشنهاد مالی داده بود. یا اندرسون دروازه بان یونایتد از بازی عجیب بازیکنان همدسته گلایه داشت و بیلی مردیث ستاره آن ها که گفت هم تیمی هایش آن روز به او پاس نمی دادند و خود را از هرگونه اتهام مبرا می‌دانست و تاکید داشت که نقشی در این ماجرا نداشته. شلدون در دادگاه اعتراف کرد که نقشه یک گل در هر نیمه را ترنبال و والی طراحی کرده بودند. اپراهیم لانگورث و دونالد مک کینلی، دو بازیکن لیورپول، هر دو شهادت دادند که از این نقشه آگاه بوده اند اما مانند پاگنام از شرکت کردن امتناع ورزیدند.
در 23 دسامبر 1915، در نهایت هفت بازیکن مادام العمر محروم شدند. میلر، شلدون، فیرفول و پارسل از لیورپول و ترنبال و وست و آرتور والی از منچستریونایتد. البته بعدها به این هفت نفر اعلام شد که اگر برای انگلستان در جنگ جهانی بجنگند، از محرومیتشان کم خواهد شد. در واقع با شروع جنگ و از رسمیت افتادن مسابقات، بازیکنان درآمد خاصی به دست نمی آوردند و می خواستند به این طریق بر مشکلات مالی خود غلبه کنند. لیگ انگلستان قرار بود به خاطر جنگ جهانی اول برگزار نشود. بازیکنان در آن زمان دستمزد زیادی دریافت نمی کردند و این خبر به معنای سخت شدن زندگی در سال بعد بود. سندی ترنبال یکی از هفت بازیکنی بود که برای کل دوران زندگیش از فوتبال محروم شد و پس از آن به جنگ رفت و در 3 می 1917 ترنبال در منطقۀ آراس فرانسه در جنگ برای یک دسته موسوم به "گردان فوتبالیستها" کشته شد. فیرفول هیچوقت به فوتبال بازنشگت و وست هم که علاقه ای به شرکت در جنگ نداشت، پس از اعتراض های متعدد، تا سال 1945 منتظر رفع محرومیتش ماند که دیگر فایده ای برایش نداشت و 59 ساله شده بود. در دسامبر 1915 این بیانیه توسط مسئولین لیگ منتشر شد:
ثابت شده است که مبلغ قابل توجهی پول از طریق شرط بندی در مسابقه رد و بدل شده است و مدارک متعددی در اختیار داریم که نشان می‌دهد برخی از بازیکنان از این طریق سود بردند. به آن ها فرصت داده شد تا حقیقت را بگویند اما از انجام این کار امتناع کردند. آن ها با اقدام خود سعی در بی اعتبار ساختن صداقت و انصاف داشتند. صداقت و صادق بودن بازی باید به هر قیمتی حفظ شود. اگرچه ما با باشگاه هایی که مجبورند متضرر شوند بسیار همدردی می کنیم اما احساس می کنیم که هیچ گزینه دیگری نداریم. اتهامات بازیکنان زیر اثبات شده است: فیرفول، شلدون، میلر و پارسل از لیورپول و ترنبال، وست و والی از منچستریونایتد. به همین دلیل آن ها به طور دائم از شرکت در مسابقات فوتبال و یا مربیگری فوتبال محروم می‌شوند و حق ورود به ورزشگاه ها را ندارند. به نفرات دیگری هم شک داشتیم اما حکم خود را به کسانی که تخلفشان قطعی بود محدود کردیم.
گراهام شارپ در سال 2003، در کتاب خود به نام "Free the Manchester United"، به دفاع از وست پرداخت و او را در این ماجرا بی گناه دانست و تلاش کرد تا از ادعای بی گناهی وی حمایت کند و یک عفو پس از مرگ برایش بگیرد. علیرغم تلاش های او و نوه انوچ وست، راجر، اتحادیه با این کار موافقت نکرد.
علاوه بر آن هفت بازیکن، دو بازیکن دیگر به نام های لارنس کوک از چستر و فرد هاوارد از منچسترسیتی به دلیل کلاهبرداری ممنوع الخروج شدند. جان مک کنا رئیس وقت لیورپول این وضعیت حیرت انگیز دانست. اندرسون دروازه بان یونایتد که هرگونه ارتباط در این پرونده را نفی نکرده بود، در سال 1918 به دلیل تبانی در بازی مقابل برنلی به زندان افتاد و مشخص شد که حجم تخلفات او بسیار گسترده تر از چیزی بود که تصور می‌شد. جورج اندرسون، که در طول مسابقه هر دو گل را به ثمر رسانده بود، هرچند در سال 1915 از محرومیت گریخت اما در مارس 1918 توسط پلیس به "توطئه با افراد ناشناس که در نتایج مسابقات مختلف شرط بندی کرده بودند" متهم شد. البته این محرومیت های ذکر شده در عمل هیچ تاثیری بر روی اسکاتلندی های ماجرا نگذاشت چرا که بازیکنان اسکاتلندی با توجه به اینکه محرومیت فقط شامل بازی در انگلیس می‌شد، در کشور خودشان می‌توانستند بازی کنند. قسمت مهم دیگر حکم داده شده بی گناه دانستن تمام مسئولین دو باشگاه بود و رسوایی پیش آمده را صرفا تقصیر بازیکنان دانستند و خود باشگاه ها و مسئولینشان مشمول مجازات نشدند. حتی منچستر دیلی تیتر زد که: "پس از ممنوعیت این هفت بازیکن، بی گناهی فوتبال از بین می رود، شاید برای همیشه ". در نهایت یونایتد به هدفش رسید و بالاتر از چلسی و تاتنهام در جدول رده بندی قرار گرفت و در لیگ ماندنی شد.
با شروع جنگ، فوتبال در انگلستان حداقل برای یک سال به حالت نیمه تعطیل درآمد. باشگاه های زیادی موقتا انصراف دادند، زمین های زیادی به مزرعه گوجه و غلات تبدیل شدند و بازیکنان زیادی لباس فوتبال را کنار گذاشته لباس جنگ پوشیدند. اما از جمع بازیکنانی که راهی جنگ نشدند، برخی تیم ها بازیکنانی به عنوان میهمان انتخاب کردند و بازی های خود را ادامه دادند. مسابقات در رکورد های بازیکنان و باشگاه ها به حساب نمی آمد، اما شور فوتبال در انگلستان توپ و تانک نمی شناخت. بازنده اصلی رسوایی سال 1915 هم در واقع تاتنهام بود که پس از شروع مجدد مسابقات در سال 1919، مجبور شد فصل 1919/20 را در دسته پایین تر سپری کند.
منابع:
فورفورتو
دیلی میل
اکسپرس
thesefootballtimes
BBC
