در صبح یک روز آفتابی، انیشتین همراه با همسرش در حال خوردن صبحانه در باغ خانه خود بودند. آن دو با آرامش روزنامه هایی را که روی میز صبحانه بود، ورق می زنند تا از آخرین اخبار دنیا مطلع شوند، در این هنگام صدای وز وز پرواز یک زنبور که در میان موهای سفید انیشتین پرواز می کرد توجه آن دو را به خود جلب کرد.
انیشتین در حالی که با دقت به زنبور كوچک سرگردان نگاه می کرد، گفت: «اگر زنبورها بمیرند، زندگی روی زمین بیش از چهار سال طول نخواهد کشید».
«اگر زنبورها از سطح زمین ناپدید شوند، انسانها چهار سال بیشتر زنده نخواهند بود.» این فرضیه آلبرت انیشتین است. فرضیهای که حالا با اولین نشانهها از کاهش تعداد زنبورهای عسل در انگلستان و آمریکا نگرانیها از پایان حیات بشر روی کره زمین قوت گرفته است. شاید با خواندن این جمله اولین سوالی که ذهن شما را درگیر خود کرده باشد این است که چرا باید مرگ و انقراض
زنبورهای عسل زندگی انسانها را تهدید کند؟ یا چرا حیات بشری با چنین توانمندیهایی در گرو حشراتی کوچک باشد؟
وقتی زنبورها نباشند، گرده افشانی نیست، گیاهان نیستند، حیواناتی نخواهند بود. وقتی نه گیاهی باشد و نه حیوانی انسانها نیز باید رخت خود را ببندند و از زمین بروند. این تعبیری ساده ازجمله
آلبرت انیشتین است.
در سال ۱۹۰۱ موریس مترلینک، نویسنده برجسته بلژیکی، کتاب «زنبور عسل، مورچگان و موریانه» را منتشر کرد و به کمک کردن این ایده که زنبور عنصری حیاتی محسوب میشود، پرداخت. شهرت
مترلینک هنگامی رشد کرد که جایزه نوبل ادبیات را در سال ۱۹۱۱ کسب کرد. او در کتاب خود جملهای داشت که میگفت «تمدن ما به زنبورها بدهکار است» انقراض زنبور عسل باعث سقوط تمدن
انسانها میشود.
نکته جالب اینجاست که حیات صد هزار گونه گیاهی وابسته به عملکرد زنبورهای عسل هستند و این کار هر صدسال به طور مرتب تکرار میشود.
امسال نیز از کاهش یک سومی زنبورهای عسل طی سال گذشته در دو کشور آمریکا و انگلستان خبر داده اند. دیگر کشورهای اروپایی نیز با فقدان تعداد زیادی از زنبورها مواجه شده اند. برای مثال
ایتالیا اعلام کرده است که در سال گذشته نیمی از جمعیت زنبورهای این کشور نابود شده اند و بر اساس گزارشهای به دست آمده از هند این مرگ و میر راه خود را به آسیا نیز باز کرده است. تعداد
انبوهی از زنبورهای عسل در سراسر جهان در حال نابودی هستند و همین امر باعث گردهمایی دانشمندان به منظور کشف دلیل این نابودی شده است .
برای بسیاری زنبور در وهله اول مترادف با عسل است. برای تولید یک شیشه عسل، زنبورها باید بین کندو و بطور متوسط بین ۴۵۰ هزار تا سه میلیون گل پرواز کنند. گرچه در طبیعت حشرات گرده
افشان دیگری هم وجود دارند که درختان را بارور میکنند اما یک سوم تمامی میوهها مثل سیب، گلابی، توتفرنگی و حتی صیفیهایی مانند خیار نیز حاصل گردهافشانی
زنبورها هستند.
عسل تنها بخش کوچکی از مواد غذایی مورد علاقه انسان را تشکیل میدهد که توسط زنبورها تولید میشود. یک سوپرمارکت آلمانی در روزهای اخیر برای نشان دادن اهمیت زنبورها همه اجناسی را از
قفسهها برداشت که به نوعی زنبورها در تولید آن دخیل هستند. زنبورها در تولید ۱۶۰۰ نوع کالا از ۲۵۰۰ کالای این فروشگاه دخیل بودهاند.
اگر زنبورها نباشند در کنار عسل و میوهها جای بخش مهم دیگری از مواد غذایی که حاوی "۹۰۱E" هستند نیز در قفسهها خالی است. "۹۰۱E" در اتحادیه اروپا عنوان اختصاری برای ماده "موم" است.
بدون موم یا "۹۰۱E" بسیاری از محصولات و تولیدات صنعتی مانند پاستیلها آنچنان به هم میچسبند که قابل استفاده نخواهند بود.
بدون زنبورها نه تنها درخت کاکائو بارور نمیشود بلکه بخشی زیادی از زیبایی شکلات مرهون استفاده از موم یا "۹۰۱E" در آن است.
بسیاری از مردم جهان صبح را با نوشیدن قهوه آغاز میکنند. زنبورها هم مانند انسانها علاقه زیادی به کافئین دارند. این علاقه ضمانتی برای گردهافشانی و تولید دائمی قهوه در طبیعت است.
اگر گرده افشانی زنبورها نباشد، پنبهای در کار نخواهد بود. بدون پنبه نیز صنایع نساجی و پوشاکی وجود نخواهد داشت.
زنبور عسل تنها بخشی از خانواده زنبورها را تشکیل میدهد. در طبیعت ۲۰ هزار نوع زنبور وحشی زندگی میکنند که بخاطر گسترش شهرسازی، استفاده از سموم شیمیایی و کاهش مواد غذایی مورد
نیاز آنها، نسلشان در معرض انقراض قرار گرفته است. این زنبورها برخلاف زنبورهای عسل زندگی اجتماعی ندارند و تنها زندگی میکنند.