نژادپرستی و فوتبال ایران! چرا برخی ها آن را انکار می کنند؟!
فوتبال از جمله ورزش های است که هیجان آن علاوه بر بازیکنان، تماشاگران آن را نیز تحت تاثیر خود قرار می دهد. هیجان بالای این رشته ورزشی باتوجه به پرطرفدار بودن آن نسبت به ورزش های دیگر باعث شده که در برخی اوقات این هیجانات به تنش، درگیری و یا ایجاد حواشی غیرفوتبالی ختم شود. در سالهای گذشته اتفاقات مختلفی در دنیای فوتبال رخ داده اما شاید زشت ترین آنها رفتارهای نژادپرستی باشد که گاهاً توسط برخی بازیکنان در مواجه با بازیکنان دیگر یا سر دادن شعارهایی از سوی تماشاگران در ورزشگاه ها است.
وقتی بحث نژاد پرستی در فوتبال مطرح می شود اکثرا، ذهن فوتبالی ها سراغ برخی نژادپرستی های مربوط به بازیکنان سیاه پوست می رود! به گونه ای که همین اتفاق باعث می شود تا برخی رفتارهای نژادپرستانه توسط بازیکنان و هواداران فوتبال ایران نادیده گرفته شود. حتی در بسیاری از موارد دیده شده است که برخی شعارها را که هیچ نشانی از نژادپرستی در آن نیست را به عنوان شعار نژادپرستانه قلمداد می کنند و در مقابل به راحتی از شعارهای زننده و کاملا نژادپرستانه چشم پوشی می کنند. متاسفانه دلیل این اتفاق به علایق خاص نویسندگان و گردانندگان سایت های فوتبالی کشور باز می گردد. همچنین در بسیاری از موارد همین رفتارهای رسانه های جمعی در تصمیمات کمیته های انضباطی فوتبال نیز تاثیر بسزایی می گذارد و همین بی عدالتی صورت گرفته باعث تشدید فضای ملتهب بین هواداران در فوتبال کشورمان می شود! ناگفته نماند در این بین متاسفانه رفتار برخی افراد مغرض و غیرفوتبالی در برخی ورزشگاه ها ، به همه هواداران آن تیم تعمیم داده می شود و همین امر باعث بالاگرفتن بحث های نژادپرستانه می گردد.
رفتار نژادپرستانه قبیح است ؛ چه از طرف تیم مورد علاقه ما یا تیم حریف!
همانطور که مستحضرید بحث رفتارنژادپرستانه در فوتبال ایران از خیلی وقت پیش وجود داشته و همچنان نیز به شدت وجود دارد. در چند سال اخیر نیز فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به شدتِ این رفتارها دامن زده است. از طرفی نیز همان مشکلی که در بالا ذکر شد ، رسانه ها تمام کاسه و کوزه ها را دوست دارند سر هواداران برخی تیم ها بشکنند! اگر جستجویی در اینترنت داشته باشید متوجه خواهید شد که رسانه های پایتختی چگونه علیه هواداران دیگر تیمها حمله کرده اند و همه اتفاقات ورزشگاه ها را سر آنها خالی کرده اند! اما اگر کمی از علایق خود دور شویم و با انصاف و منطق مسائل را بررسی کنیم به نتایج دیگری دست خواهیم یافت و همین نتایج و قضاوت عادلانه باعث خواهد شد تا همه رفتارها و شعارهای نژادپرستانه را تقبیح کنیم. فارغ از اینکه این رفتار از سوی هواداران تیم مورد علاقه ما رخ داده یا تیم حریف.
در مورد اینکه چه کسانی باعث تشدید شعارهای نژادپرستانه در ورزشگاه های کشور شده اند بحث بسیار هست و طرفداران هر تیمی طرف مقابل را متهم می کنند. اما رسانه ها همانطور که گفته شد کاسه و کوزه را سر تیم های شهرستانی می شکنند و مثلا می گویند از وقتی تراکتوری ها به لیگ برتر برگشتند تنش در ورزشگاه ها بیشتر شده است! جناب آقایان مثلا خبرنگار و نویسنده ، به نظر شما چه کسانی شعارهای نژاد پرستانه را وارد فضای ورزشگاه ها کردند؟! آن زمانی که تراکتور به لیگ برتر برنگشته بود آیا شعار نژادپرستانه ای در ورزشگاه ها داده نمی شد؟! توهین های قومیتی نسبت به اعراب عزیز وجود نداشت؟! حتی در بازی های ملی نیز به اعراب شعار نژادپرستانه داده می شد! در دو سال اول حضور دوباره تراکتور آذربایجان در لیگ برتر همه کسانی که فضای ورزشگاه سهند تبریز را تجربه می کردند، چه صحبت هایی در مورد فضا داشتند؟! آرشیو صحبت ها و اظهار نظرهای بازیکنان و مربیان را که خوشبختانه دارید ! بهتر نیست به آنها رجوع کنید و ببینید چه تمجید هایی از تراکتوری ها شده است؟! به راستی چرا به یکباره تراکتوری ها آدمِ بدِ قصه شدند و پایتخت نشینان آدم مظلوم و پاک روزگار؟! دلیل اولین درگیری شدید بین تراکتوری ها و تیم های پایتخت در ورزشگاه آزادی چه بود؟! چرا تا همین دو سال پیش که آن فیلم شعار قومیتی ۶۰ هزارنفره قرمزپوشان پایتخت به صورت گسترده پخش نشده بود ، شعار های نژادپرستانه و قومیتی طرفداران تیم های پایتختی علیه مردم آذربایجان سانسور می شد؟! آیا هیچ شعاری قبل از پخش گسترده آن فیلم در ورزشگاه آزادی علیه مردم تورک آذربایجان داده نمی شد؟! آیا آن شعارهای رکیک و زننده علیه تورک ها به زعم شما شعار نژادپرستانه تلقی نمی شد؟! اما همین که عکس العملی از سوی تراکتوری ها اتفاق می افتاد کل رسانه ها و روزنامه ها و برنامه های تلویزیونی و رادیویی بسیج می شدند و فریاد تظلم خواهی سر می دادند و به رفتارهای هواداران تراکتوری حمله می کردند! در این مقاله هدف توجیح یا دفاع از رفتارهای هواداران تراکتوری نیست. هدف از این مقاله این است که در اکثر اوقات به جای ریشه یابی مسائل پیش آمده، متاسفانه رسانه ها و مسئولین و ... به صورت هدفمند سعی در متهم کردن هواداران تیم های شهرستانی کرده اند و همین متهم کردن و رفتارهای تبعیض آمیز باعث تشدید فضای ملتهب در ورزشگاه ها شده است! اگر از همان روز اولی که هواداران پایتختی به اعراب ، توهین های قومیتی کردند، از همان روز اولی که در ورزشگاه آزادی به هواداران تراکتوری توهین قومیتی صورت گرفت ، از طرف فدراسیون فوتبال عکس العمل لازم صورت می پذیرفت، رسانه ها بدون جانبداری و علایقشان به تیم های پایتختی، این عمل قبیح را سرزنش می کردند، رسانه ملی به جای بستن صدای هواداران ، به آسیب شناسی این رفتارها می پرداخت و برایش راه حل پیدا می کرد و طی برنامه های آموزشی به فرهنگ سازی می پرداخت و بدتر از همه سردادن شعارهای قومیتی از طرف فدراسیون فوتبال و ... کاملا انکار نمی شد؛ اکنون نیازی نبود بعد از ۱۸ دوره برگزاری لیگ مثلا حرفه ای ، این بحث صورت گیرد و دنبال راه حلی برای کاهش این رفتارها باشیم.
فیفا به توهین های قومیتی علیه یک قوم خاص ورود پیدا کرد!
دوستانی که ادعا می کنید این مسائل نژادپرستانه در ورزشگاه های ایران وجود ندارد و آن چیزهایی که وجود دارد اکثرا از طرف آذربایجانی ها و بعضاَ خوزستانی هاست! آیا گزارش دو سال گذشته فیفا در مورد رفتارهای نژادپرستانه علیه قومیتی خاص را خوانده اید؟!
دو سال پیش فیفا در گزارشي که «FARE» نوشته در بخش مربوط به اتفاقات رخ داده در ورزشگاه هاي آسيا ابتدا به موضوع تبعيض اشاره شده و در آنجا عنوان شده که «در ايران زنان از حضور در ورزشگاه هاي فوتبال منع شده اند و امکان ديدن مسابقات را ندارند». در قسمتي ديگر هم اشاره شده که «در دو کشور ايران و عربستان زنان از ورود به ورزشگاه منع شده اند و حتي چند مورد بازداشتي از زناني که مي خواستند وارد ورزشگاه شوند، ديده شده است». در همين قسمت به تنش سياسي بين ايران و عربستان هم اشاره شده که پايه گذار بخشي از توهين ها در ورزشگاه ها شده است؛ اما بخش مهم اين گزارش مربوط به جايي است که «توهين هاي قوميتي» ذکر شده و حتي اين توهين ها به صورت «فارسي» جلوي معادل انگليسي شان نوشته شده است. در پاسخ بايد عنوان کرد که متخصصان همين موسسه مبارزه با توهين هاي نژادي، اقدام به شناسايي رفتارهاي نژادپرستانه در ورزشگاه هاي فوتبال مي کنند و آنها را در اختيار فدراسيون بين المللي و اروپايي فوتبال قرار مي دهند. پس اگر تا همين چند وقت پيش پرتاپ کردن بطري، انداختن ليزر و سيگارکشيدن در ورزشگاه ها معضل جديد فوتبال ايران بود، حالا بحث توهين هاي نژادي هم به آن اضافه شده است. فراز شهلايي مي گويد: «اين شعارها که بيشتر قوميت خاصي در کشور را هدف قرار مي دهند، رفتارهاي نژادپرستانه تلقي مي شوند و با توجه به اصل مسئوليت مطلق باشگاه ها و فدراسيون هاي فوتبال در صورت برخورد، مستقيما بر اين نهادها تاثيرگذار خواهد بود. شناسايي اين رفتارها از سوي FARE که در گزارش اين سازمان حتي معادل فارسي شعارها نيز درج شده است، نشان دهنده تلاش سازمان يافته براي برخورد با همه ظواهر نژادپرستي در استاديوم هاي فوتبال در سراسر جهان است که در صورت عدم فرهنگ سازي از سوي نهادهاي مسئول فوتبال و فرهنگ در جامعه ما مي تواند به خطري گسترده تر تبديل شود. اين گزارش هشداري به جامعه و متوليان فرهنگ و فوتبال در کشور است تا براي حذف اين گونه الگوهاي رفتاري ناپسند در ميان برخي از تماشاگران فوتبال اقدامات لازم را هرچه سريع تر انجام دهد».
فدراسیون تعطیل است! از خودمان شروع کنیم ...
فیفا خود قوانین سفت و سختی در مورد مسائل نژادپرستی در ورزشگاه ها دارد. به طبع آن فدراسیون های فوتبال نیز باید علیه این موضوع قوانینی وضع و اجرا کنند. متاسفانه در سالهای گذشته توسط فدراسیون فوتبال ایران هیچ عملی صورت نگرفته است و هرساله این رفتارها در ورزشگاه ها شدت پیدا کرده است! در حال حاضر نیز انداختن تقصیر گردن همدیگر چاره کار نیست. تجربه سالهای گذشته نیز نشان داده است هر عملی عکس العملی دارد . این عکس العمل ها متاسفانه دارد به جاهای باریکی کشیده می شود که در برخی موارد جان انسان ها را به خطر انداخته است. لاجرم برای اینکه بتوانیم جلوی اتفاقات ناگوارتری را بگیریم باید از خودمان شروع کنیم. در حال حاضر که چند هفته ای به شروع لیگ برتر کشورمان باقی مانده است ، بیایید قول و قراری باهم بگذاریم و هر گونه رفتار نژادپرستانه و شعار قومیتی در ورزشگاه ها را تقبیح کنیم. چه در فضای مجازی چه در فضای واقعی. مثلا بیایید آن رفتار عده ای از هواداران پرسپولیس سر تمرین این تیم را علیه تراکتوری ها تقبیح کنیم. هر چند آن شعار از طرف هواداران تیم مورد علاقه خود ما باشد! اینکه هواداران یک تیمی تحت تاثیر فضای مجازی و مسائل گوناگون اجتماعی و ... یک شعار قومیتی خاص را به مردم آذربایجان می دهند ، یا اینکه چند نفر مغرض مثلا پرچم کشورهای دیگر مثل آذربایجان و ترکیه را به ورزشگاه می آورند و شعار خلیج ع.ر.ب.ی سر می دهند و در مقابل عده ای پرچم کشور ارمنستان را به ورزشگاه می آورند و شعارهایی علیه مردم شیعه منطقه قره باغ آذربایجان می دهند و عده ای دیگر پرچم روسیه را به ورزشگاه می آورند ، بهانه ای نباشد تا به قومیتهای بزرگ کشور عزیزمان توهین کنیم. یا خواستار مرگ برای قوم دیگری داشته باشیم. ایران با تمام اقوامش زیباست. با تمام زبان ها و لهجه هایش زیباست. درست است که مشکلات فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی و سیاسی زیادی وجود دارد و تبعیض و بی عدالتی در همه جا و علیه بسیاری از شهرهای کشورمان وجود دارد! اما فوتبال و ورزشگاه ها نباید بستری برای توهین به اقوام باشد! نباید مشکلات و تبیعض ها و بی عدالتی ها منجر به توهین های نژادپرستانه و سیاسی در ورزشگاه ها باشد!
البته ناگفته نماند که به علت بسیاری از مشکلات و عدم رسیدگی مسئولین رده بالای مملکت در برخی اوقات و حتی در کشورهایی اروپایی مثل اسپانیا و انگلیس و آلمان و ... درخواست برخی حقوق قانونی می تواند راه گشا باشد و از فضای فوتبال به عنوان یک حرکت مدنی خوب استفاده شود و همین استفاده از فضای فوتبالی باعث می شود تا اعتراض مسالمت آمیزتری نسبت به آن موضوع صورت بگیرد و به نظر می رسد مسئولین مملکت باید از این گونه اقدامات اجتماعی و فرهنگی استقبال کنند . مثل درخواست ورود بانوان به ورزشگاه ها که توسط هواداران تراکتور آذربایجان صورت پذیرفت. یا بحث اصل ۱۵ قانون اساسی که بعد از مطرح شدن کاملا مسالمت آمیز و مدنی چند ساله این موضوع توسط هواداران تراکتور آذربایجان،نمایندگان مجلس و حتی دولت را وادار به اقداماتی در این خصوص کردند. حتی برخی همدردی های هواداران فوتبال در مورد اتفاقاتی که در سطح جامعه افتاده است از قبیل سیل و زلزله و قضیه آتش نشان ها و .... از جمله مسائلی است که باید از پرداختن به آنها در ورزشگاه ها استقبال کرد.
