اختصاصی طرفداری - جام ملت های آسیا به نوعی مهم ترین و معتبرترین رقابت‌های فوتبالی قاره کهن در رده ملی محسوب می شود که در طول شانزده دوره برگزاری آن (تا پیش از مسابقات امارات 2019) دارای فراز و نشیب های بسیاری بوده است.
ژاپنی ها با چهار قهرمانی پرافتخارترین کشور در این تورنمنت قاره ای به حساب می آیند و پس از آن ها، کشورهای ایران و عربستان سعودی با سه قهرمانی در جایگاه های بعدی پرافتخارترین کشورهای جام ملت های آسیا قرار گرفته اند. این مسابقات (به غیر از دوره چهاردهم) هر چهار سال یکبار زیر نظر کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) برگزار می شود و کشورهای زیادی به دلیل اهمیت بالای اقتصادی و اجتماعی این بازی ها، خواهان میزبانی از این تورنمنت مهم هستند. در سایت طرفداری و در شش بخش قصد داریم تا شما را با تاریخچه کلی این رقابت ها، کشورهای میزبان، گلزنان، قهرمانان این مسابقات و اتفاقات تاریخی، عجیب و جالب توجه این رویداد مهم فوتبالی در قاره آسیا، آشنا سازیم.
پانزدهمین دوره جام ملت های آسیا در اوایل سال میلادی 2011 و به خاطر شرایط اقلیمی کشور قطر، میزبان مسابقات، در فصل زمستان برگزار شد. این رقابت ها از 7 ژانویه (17 دی) شروع و پس از 22 روز در 29 ژانویه (9 بهمن) خاتمه یافت. پس از جام ملت های دوره قبل که قلعه نویی هدایت تیم ملی را برعهده داشت، به علت شکست در مرحله یک چهارم پایانی این مسابقات، از کار برکنار و جای خود را به علی دایی داد. علی دایی که به کار کردن با بازیکنان جوان مشهور بوده و هست، برخلاف قلعه نویی بازیکنان جوانی هم چون احسان حاج صفی و کریم انصاری فرد را به تیم ملی دعوت نمود. دایی با تیم جوان خود در رقابت های مقدماتی جام جهانی 2010 ناکام ماند و تیم ملی از رسیدن به این تورنمنت مهم بازماند. نتایج ضعیف در بازی های مقدماتی جام جهانی منجر به برکناری علی دایی شد؛ محمد مایلی کهن مدت کمی سرمربی تیم ملی شد و پس از آن، او جای خود را به افشین قطبی داد. قطبی در سه بازی پایانی ایران در مقدماتی جام جهانی سرمربی ایران شد و هرچند توانست نتایج خوبی با تیم ملی کسب کند، اما با این وجود ایران با او هم نتوانست به جام جهانی صعود کند.
تیم ملی فوتبال ایران در جام ملت های آسیا 2011
قطبی که در زمینه باشگاهی توانسته بود با تیم پرسپولیس به مقام قهرمانی لیگ برتر ایران دست پیدا کند، در نزد هواداران سرخپوش پایتخت از مقبولیت بالایی برخوردار بود. فدراسیون فوتبال تصمیم گرفت که با افشین قطبی همکاری خود را ادامه داده و این مربی ایرانی، سکان هدایت تیم ملی را در بازی های پیش رو و به خصوص مقدماتی جام ملت های آسیا برعهده گیرد. قطبی در مسابقات مقدماتی جام ملت ها توانست ایران را به دور نهایی این مسابقات در قطر برساند. پانزدهمین دوره جام ملت های آسیا در دو شهر دوحه و الریان و در پنج ورزشگاه بین‌المللی خلیفه، احمد بن علی، الغرافه، القطر و جاسم بن حمد دوحه برگزار میشد. برای میزبانی این دوره از مسابقات جام ملت ها، سه کشور ایران، قطر و هند نامزد شده بودند که قطر با کسب دو برابر آراء نسبت به ایران، برگزیده شد. تیم ایران در گروه چهارم این رقابت ها و در کنار کره شمالی، عراق و امارات قرار گرفت.
مرحله گروهی
در گروه اول پانزدهمین دوره جام ملت های آسیا، تیم های قطر (میزبان)، چین، کویت و ازبکستان قرار داشتند که بازی افتتاحیه نیز در روز 17 دی ماه 1389 بین قطر و ازبکستان انجام گردید که در پایان، میزبان با دو گل از ازبکستان شکست خورد. گل دوم این دیدار را برای ازبک ها، سرور جپاروف در دقیقه 77 به ثمر رساند. با برگزاری پنج دیدار دیگر، سرنوشت این گروه نیز مشخص گردید و ازبکستان با 7 امتیاز و قطر با 6 امتیاز توانستند به دور یک چهارم پایانی این مسابقات، صعود نمایند.
شادی بازیکنان ازبکستان در بازی با قطر؛ افتتاحیه مسابقات جام ملت های آسیا 2011
| نتایج بازی ها |
تاریخ بازی ها |
| قطر 0-2 ازبکستان |
17 دی 1389 |
| کویت 0-2 چین |
18 دی 1389 |
| ازبکستان 2-1 کویت |
22 دی 1389 |
| چین 0-2 قطر |
22 دی 1389 |
| قطر 3-0 کویت |
26 دی 1389 |
| چین 2-2 ازبکستان |
26 دی 1389 |
گروه A
| تیم |
بازی |
برد |
مساوی |
باخت |
گل زده |
گل خورده |
تفاضل |
امتیاز |
| ازبکستان |
3 |
2 |
1 |
0 |
6 |
3 |
3+ |
7 |
| قطر |
3 |
2 |
0 |
1 |
5 |
2 |
3+ |
6 |
| چین |
3 |
1 |
1 |
1 |
4 |
4 |
0 |
4 |
| کویت |
3 |
0 |
0 |
3 |
1 |
7 |
6- |
0 |
درگروه دوم این رقابت ها، تیم های ژاپن، سوریه، اردن و عربستان سعودی حضور داشتند که یکی از بزرگترین شگفتی های این جام، حذف زودهنگام عربستان سعودی و چهارم شدن این تیم در گروهش به مانند رقابت های سال 2004 در کشور چین بود. عربستان بدترین دوره حضورش را در تاریخ جام ملت ها، در قطر تجربه کرد و با سه شکست متوالی و بدون کسب حتی یک امتیاز، خیلی زود با این مسابقات وداع کرد تا به نوعی بزرگترین شگفتی این دوره نیز رقم بخورد. از حذف عربستان که بگذریم، ژاپن و اردن رقابت تنگاتنگی برای صعود داشتند و در نهایت ژاپن با 7 امتیاز و به لطف تفاضل گل بهترش توانست به عنوان تیم اول صعود کرده و اردن نیز به عنوان تیم دوم، ژاپنی ها را در مرحله یک چهارم نهایی، همراهی کند. جدول رده بندی گروه دوم و نتایج بازی های این گروه.
بازی ژاپن و اردن؛ مرحله گروهی جام ملت های آسیا 2011
| نتایج بازی ها |
تاریخ بازی ها |
| ژاپن 1-1 اردن |
19 دی 1389 |
| عربستان 1-2 سوریه |
19 دی 1389 |
| اردن 1-0 عربستان |
23 دی 1389 |
| سوریه 1-2 ژاپن |
23 دی 1389 |
| عربستان 0-5 ژاپن |
27 دی 1389 |
| اردن 2-1 سوریه |
27 دی 1389 |
گروه B
| تیم |
بازی |
برد |
مساوی |
باخت |
گل زده |
گل خورده |
تفاضل |
امتیاز |
| ژاپن |
3 |
2 |
1 |
0 |
8 |
2 |
6+ |
7 |
| اردن |
3 |
2 |
1 |
0 |
4 |
2 |
2+ |
7 |
| سوریه |
3 |
1 |
0 |
2 |
4 |
5 |
1- |
3 |
| عربستان سعودی |
3 |
0 |
0 |
3 |
1 |
8 |
7- |
0 |
به گروه سوم جام ملت های آسیا می رسیم؛ جایی که تیم های بحرین، استرالیا، کره جنوبی و هند قرار داشتند. استرالیا دومین حضور خود در این جام را تجربه می کرد و توانست با 7 امتیاز به عنوان تیم اول از گروهش صعود کند. کره جنوبی، هم امتیاز با استرالیا ولی با تفاضل گل کمتر در جایگاه دوم ایستاد تا به همراه کانگوروها جواز حضور در مرحله حذفی این مسابقات را کسب نماید. استرالیا برخلاف مسابقات چهار سال قبل توانست دور گروهی را با نتایج خوب پشت سر گذاشته تا خود را در قواره یک تیم مدعی در این رقابت ها نشان دهد. در ادامه می توانید جدول رده بندی گروه سوم و نتایج بازی ها را مشاهده نمایید.
بازی استرالیا و کره جنوبی؛ مرحله گروهی جام ملت های آسیا 2011
| نتایج بازی ها |
تاریخ بازی ها |
| هند 0-4 استرالیا |
20 دی 1389 |
| کره جنوبی 2-1 بحرین |
20 دی 1389 |
| استرالیا 1-1 کره جنوبی |
24 دی 1389 |
| بحرین 5-2 هند |
24 دی 1389 |
| کره جنوبی 4-1 هند |
28 دی 1389 |
| استرالیا 1-0 بحرین |
28 دی 1389 |
گروه C
| تیم |
بازی |
برد |
مساوی |
باخت |
گل زده |
گل خورده |
تفاضل |
امتیاز |
| استرالیا |
3 |
2 |
1 |
0 |
6 |
1 |
5+ |
7 |
| کره جنوبی |
3 |
2 |
1 |
0 |
7 |
3 |
4+ |
7 |
| بحرین |
3 |
1 |
0 |
2 |
6 |
5 |
1+ |
3 |
| هند |
3 |
0 |
0 |
3 |
3 |
13 |
10- |
0 |
در نهایت به گروه چهارم این مسابقات، جایی که تیم ملی فوتبال کشورمان به همراه عراق (قهرمان دوره قبل)، امارات و کره شمالی قرار داشت، می رسیم. ایران در مهم ترین بازی این گروه در روز اولِ این گروه، به مصاف قهرمان دوره قبل رفت و توانست با نتیجه 2-1 عراق را شکست دهد. ایران باز هم سنت شکنی نکرد و توانست در بازی اول خود با گل های غلامرضا رضایی در دقیقه 42 و ایمان مبعلی دقیقه 84 این تیم را شکست داده تا در اولین بازی خود در جام ملت ها به مانند دوره های پیشین با دست پر از زمین بازی خارج گردد. بازی دوم ایران برابر کره شمالی بود که تیم ملی کشورمان با تک گل کریم انصاری فرد در دقیقه 63 موفق به شکست این تیم شد تا صعود خود را به دور حذفی مسجل نماید. در بازی سوم و مقابل امارات، در حالی که صعودمان قطعی شده بود، افشین قطبی بیشتر از بازیکنان ذخیره خود استفاده نمود و توانست با حساب 0-3 و با گل های آرش افشین (دقیقه 70)، محمد نوری (دقیقه 83) و گل به خودی ولید عباس (دقیقه 93) این تیم را شکست داده و تیم افشین قطبی، تنها تیمی در دور گروهی لقب بپگیرد که تمامی امتیازات و با 9 امتیاز به عنوان تیم اول به مرحله یک چهارم پایانی صعود کرده باشد. پس از ایران 9 امتیازی، عراق با 6 امتیاز به عنوان تیم دوم به مرحله یک چهارم پایانی این مسابقات صعود کرد. در ادامه می توانید نتایج گروه چهارم و جدول رده بندی این گروه را ملاحظه نمایید.
گلزنی آرش افشین در برابر امارات؛ مرحله گروهی جام ملت های آسیا 2011
| نتایج بازی ها |
تاریخ بازی ها |
| کره شمالی 0-0 امارات |
21 دی 1389 |
| عراق 1-2 ایران |
21 دی 1389 |
| ایران 1-0 کره شمالی |
25 دی 1389 |
| امارات 0-1 عراق |
25 دی 1389 |
| عراق 1-0 کره شمالی |
29 دی 1389 |
| امارات 0-3 ایران |
29 دی 1389 |
گروه D
| تیم |
بازی |
برد |
مساوی |
باخت |
گل زده |
گل خورده |
تفاضل |
امتیاز |
| ایران |
3 |
3 |
0 |
0 |
6 |
1 |
5+ |
9 |
| عراق |
3 |
2 |
0 |
1 |
3 |
2 |
1+ |
6 |
| کره شمالی |
3 |
0 |
1 |
2 |
0 |
2 |
2- |
1 |
| امارات |
3 |
0 |
1 |
2 |
0 |
4 |
4- |
1 |
مراحل حذفی و پایانی
در بازی اول مرحله یک چهارم نهایی و در تاریخ اول بهمن ماه، دو تیم قطرِ میزبان و ژاپن برابر هم قرار گرفتند که در پایان، این سامورایی ها بودند که با نتیجه 3-2 توانستند، تیم چند ملیتی قطر را شکست داده و پا به دیدار نیمه نهایی بگذارند. در همان روز، ازبکستان هم با برتری 2-1 مقابل اردن، توانست جواز حضور در مرحله نیمه نهایی را به دست آورد. یک روز بعد از این بازی ها، ابتدا استرالیا به مصاف قهرمان دوره قبل، عراق رفت و با تک گل بازیکن باسابقه خود، هری کیول در واپسین دقایق وقت های اضافه (118)، توانست عراق سخت کوش را شکست داده و برای اولین بار در تاریخ خود، طعم حضور در بین چهار تیم پایانی جام ملت های آسیا را بچشد. بلاخره به آخرین بازی مرحله یک چهارم پایانیِ جام ملت های آسیا در قطر می رسیم. باز هم مرحله یک چهارم پایانی و باز هم جدال تکراری ایران و کره جنوبی برای پنجمین بار متوالی! تیم ملی با هدایت افشین قطبی تا قبل از این بازی، دو بار با کره ای ها روبرو شده بود که ماحصل آن یک برد و یک مساوی بود. ایران در آخرین دیدار این مرحله بار دیگر مقابل کره جنوبی قرار گرفته بود و این بار برخلاف دوره قبل، کره ای ها تیم مقتدر و قدرتمندی را روانه این مسابقات کرده بودند.
کره جنوبی از همان دقایق ابتدایی، فشار زیادی را بر روی دروازه ایران وارد نمود؛ ولی سید مهدی رحمتی و مدافعان ایران همچون هادی عقیلی و سیدجلال حسینی در برابر این حملات، به خوبی ایستادگی می کردند، تا دو تیم در پایان 90 دقیقه، به تساوی بدون گل دست یابند. کره ای ها وقت های اضافه را نیز باصلابت آغاز کردند و حملات زیادی را طرح ریزی کردند تا سرانجام در یکی از این هجوم ها و در واپسین دقایق وقت های اضافه نیمه اول بازی (دقیقه 2+105)، یون بیت گرام با یک حرکت در عرض و ضربه ای دقیق، توانست دروازه رحمتی را باز کند. تلاش ایران برای جبران گل خورده نتیجه ای در بر نداشت تا تیم ملی کشورمان باز هم جدال یک چهارم پایانی را به کره جنوبی ببازد و دست خالی، جام ملت های آسیا را ترک گوید. تیم ملی ایران در این مسابقات، حواشی زیادی را حول خود می دید که مهم ترین آن ها اختلافات برخی از بازیکنان از جمله کاپیتان این تیم، جواد نکونام با افشین قطبی بود. شاید اگر این اختلافات نبود و ایران همان صلابت و قدرت دور گروهی را داشت، می توانست کره را برده و به نیمه نهایی صعود کند. با این شکست، روال برد و باخت های یک در میان ایران برابر کره نیز شکست شد تا کره ای ها برای دومین بار متوالی، تیم ملی کشورمان را شکست داده و راهی مرحله نیمه نهایی شوند.
ژاپن، کره جنوبی، استرالیا و ازبکستان چهار تیم مرحله نیمه نهایی را شکل داده بودند و در اولین روز این دور، دو تیم ژاپن و کره جنوبی به مصاف هم رفتند. دو تیم در یک بازی جذاب و تماشایی در پایان وقت های قانونی به تساوی 1-1 رسیدند تا کار به وقت های اضافه کشیده شود. در دقیقه 98 بازی، این ژاپن بود که با گل هاجیمه هوسوگای از کره پیش افتاد. در حالی که همگان منتظر نواخته شدن سوت پایان بازی بودند، کره جنوبی در دقیقه 120 صاحب یک ضربه پنالتی شد که هوانگ جائه وون آن را تبدیل به گل نمود تا اولین تیم فینالیست این جام، با ضربات پنالتی مشخص شود. در ضربات پنالتی، ژاپن با درخشش گلرش، ایجی کاواشیما با حساب 3-0 کره را شکست داد تا برای چهارمین بار به فینال جام ملت های آسیا صعود کند. فینالی که هر وقت ژاپن به آن راه یافته بود، در آخر برنده و قهرمان جام ملت ها شده بود. در دیگر بازی مرحله نیمه نهایی نیز دو تیم استرالیا و ازبکستان به مصاف یکدیگر رفتند که استرالیا در یک بازی کاملا یک طرفه، با 6 گل ازبکستان را در هم کوبید تا برای ژاپنی ها در دیدار فینال، خط و نشان جدی بکشد.
تیم ملی فوتبال استرالیا در دیدار نیمه نهایی برابر ازبکستان
این یک طرفه ترین بازی تاریخ مراحل حذفی جام ملت های آسیا تا به امروز بوده است. دیدار رده بندی در روز هشتم بهمن ماه بین کره جنوبی و ازبکستان برگزار شد که در پایان، کره جنوبی با برتری 3-2 توانست به مقام سوم جام ملت های آسیا دست یابد. بازی فینال هم یک روز بعد در ورزشگاه جاسم بن حمدِ دوحه و بین تیم های ژاپن و استرالیا، دو قدرت شرق آسیا برگزار شد. دو تیم در پایان 90 دقیقه به تساوی بدون گل رسیدند تا اینکه، تاداناری لی، مهاجم تیم ملی ژاپن در دقیقه 109 با یک ضربه والی دیدنی، دروازه استرالیا را باز نمود تا ژاپن از حریف قدرتمند خود، پیش بیفتد. این نتیجه تا پایان بازی نیز ادامه یافت و در نهایت ژاپن در چهارمین فینال خود، موفق به چهارمین قهرمانی اش در آسیا گشت تا بدین ترتیب بتواند رکورد ایران و عربستان را شکسته و پرافتخارترین تیم تاریخ این رقابت ها لقب بگیرد.
تاداناری لی، زننده گل قهرمانی ژاپن در فینال جام ملت های آسیا
رده بندی کلی
| ردیف |
تیم |
مقام |
| 1 |
ژاپن |
قهرمان |
| 2 |
استرالیا |
نایب قهرمان |
| 3 |
کره جنوبی |
سوم |
| 4 |
ازبکستان |
چهارم |
با پایان پانزدهمین دوره این مسابقات در کشور قطر، در 32 بازی برگزار شده، 90 گل به ثمر رسید و «کو جا چئول» از کره جنوبی با 5 گل، به مقام آقای گلی این رقابت ها دست یافت. «کیسوکه هوندا» وینگر سرشناس ژاپنی بهترین بازیکن جام شناخته شد و کاپ اخلاق نیز به تیم کره جنوبی رسید.
ژاپن قهرمان پانزدهمین دوره جام ملت های آسیا در سال 2011
بخش اول مروری بر تاریخچه جام ملت های آسیا
بخش دوم مروری بر تاریخچه جام ملت های آسیا
بخش سوم مروری بر تاریخچه جام ملت های آسیا
بخش چهارم مروری بر تاریخچه جام ملت های آسیا
