بعد از دو دهه به واکاوی فصل فوق العاده منچستریونایتد با آلکس فرگوسن میپردازیم
۲۰ سال پیش، منچستریونایتد بهترین فصل فوتبالی خود را در تاریخ با شکوه و طولانی خود ایجاد کرد. یک درام ویژه، نمایشهای با شکوه و بازگشتهای باورنکردنی، منچستریونایتد به افتخار بزرگی دست یافت. هیچ تیم انگلیسی نتوانسته بود تا آن موقع به چنین افتخاری دست یابد و بعد از آن هم هیچ تیمی حتی به نزدیکی تکرار آن هم نرسید. ۳۳ بازی بدون شکست از دسامبر تا می باعث شد این تیم به قهرمانی بزرگ دست یابد.
این سه گانه تاریخی و فصل فوق العاده یونایتد اتفاقی به دست نیامد. استراتژیهای کوتاه و بلندمدت باعث شد تا این تیم به موفقیت دست یابد. خیلی عوامل دست به دست هم داد تا منچستریونایتد با هدایت آلکس فرگوسن به سه قهرمانی بزرگ برسد.
✅ قهرمانی در جام حذفی
✅ قهرمانی در لیگ برتر
✅ قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا
🔴 جانشینی اریک کانتونا 🔻
هواداران جهان فوتبال در ۱۸ می ۱۹۹۷ وقتی فهمیدند اریک کانتونا (بعد از کسب قهرمانی که چهارمین قهرمانی در ۵ فصل اخیر انگلیس بود) از فوتبال خداحافظی کرد، شوکه شدند. تازه شش روز مانده بود که کانتونا ۳۱ ساله شود. سنی که همه فوتبالیستهای بزرگ معمولا به دنبال تمدید و گرفتن چک حقوقی خود از باشگاه هستند.
همیشه حاشیه با کانتونا همراه بود ولی این بازیکن توانست لحظات نابی را برای هواداران تیمش رقم بزند تا به واقع پادشاه تکرارنشدنی اولدترافورد لقب گیرد. پیدا کردن جانشین برای چنین کسی کار آسانی نبود و فرگوسن نیز به خوبی از این موضوع اطلاع داشت.
هر چند کانتونا در فصل آخر خود تنها ۱۵ گل به ثمر رساند، ولی واضع بود که دوران افول او شروع شده بود. در جریان شکست یونایتد از دورتموند و حذف از لیگ قهرمانان، او فرصتهای لزنی را از دست داد. بهتر بود برای پیشرفت تیم، کانتونا کنار گذاشته شود. اتفاقی که شاید هواداران را ناراحت میکرد ولی باعث میشد که تیم در مسیر پیشرفت قرار گیرد و متکی نباشد. فرگوسن تدی شرینگهام را با ۳.۵ میلیون پوند از تاتنهام خرید تا جانشین او شود. هر چند تدی ۱۴ گل برای تیمش در یک فصل به ثمر رساند ولی برای پر کردن جای خالی کانتونا کافی نبود. اندی کول زوج او نیز با افت روبرو شده بود.
نیاز بود که برای فصل بعد شیوه جدیدی جایگزین شود. یونایتد در آستانه خرید پاتریک کلایورت بود ولی مهاجم هلندی در دقیقه آخر نظر خود را تغییر داد. توجهها به سمت مهاجم استون ویلا یعنی دوایت یورک رفت. آنها میخواستند اندی کول را از یونایتد به جای یورک بخرند ولی وقتی با پیشنهاد رکوردشکسن ۱۲.۵ میلیون پوند روبرو شدند، تسلیم شده و یورک را در اختیار شیاطین سرخ قرار دادند. نه تنها یورک با زدن ۲۹ گل در فصل سه گانه نشان داد که خرید موثری بوده است، بلکه زوج رویایی با اندی کول در منچستریونایتد تشکیل داد.
🔴 نجات دوران فوتبالی دیوید بکام 🔻
اخراج دیوید بکام در جریان دیدار با آرژانتین و خطای معروف روی دیگو سیمئونه میتوانست دوران فوتبالی بکام را تغییر دهد. چهره پسرانه و زندگی جنجالی میتوانست باعث شود تا همه اخراج احمقانه او را در آن دیدار عامل حذف انگلیس از جام جهانی بدانند. روزنامهها برخورد بدی با بکام داشتند. تیتر روزنامه دیلی میرر این بود "۱۰ شیر شجاع و یک پسربچه احمق." دیلی استار هم نوشت: "Beck Off" که به معنای تمام شدن و پایان این بازیکن و همچنین اشاره به اخراج او داشت. یک شبکه رادیویی نظرسنجی گذاشت و ۶۱ درصد از افراد آن عقیده داشتند که بکام دیگر نباید برای انگلیس بازی کند.
تصویر بکام روی مرکز صفحه دارت و البته نمایش مجسمه اعدام شده او در اطراف لندن به خوبی نشان می داد که هواداران تیم ملی انگلیس تا چه اندازه از این بازیکن ناراحت هستند. در اولین بازی خارج از خانه او برابر وستهام هواداران با بطری از بکام استقبال کردند و به شدت او را هو کردند. فرگوسن در کتاب زندگینامه خود نوشت: من بعد از بازی با آرژانتین به سرعت به او زنگ زدم چون میدانستم در رختکن خیلی گریه کرده و ناراحت است. به او دلداری دادم و گفتم ما میدانیم او بازیکن فوقالعادهای است و از او حمایت میکنیم. بکام نیز به دوران اوج بازگشت و با زدن ۹ گل و ثبت ۹ پاس گل در آن فصل نشان داد که پاسخ اعتماد فرگی را داده است.
🔴 هلندی قلدر 🔻
یونایتد در فصل ۸-۱۹۹۷ که بعد از آرسنال در رده دوم قرار گرفت، تنها ۲۶ دریافت کرد. با این حال حس میشد که خط دفاع یونایتد نیاز به تقویت دارد. خصوصا وقتی تیم برای قهرمانی در لیگ و اروپا تلاش کند. آن گل معروفی که مارک اورمارس با عبور از دفاع یونایتد برای آرسنال به ثمر رساند تا قهرمان توپچیهای لندن شود باعث ناراحتی فرگوسن شده بود.
علاوه بر آن گری پالیستر دفاع ثابت آن روزهای یونایتد ۳۳ ساله شده بود و از دوران اوج فاصله داشت و به همین خاطر یونایتد به سراغ یاپ استام دفاع آیندهوون رفت و با ۱۰.۶ میلیون پوند این بازیکن را خریداری کرد تا او تبدیل به گرانترین مدافع جهان تبدیل شود. استام همانی بود که یونایتد به دنبال آن بود. یک دفاع سختکوش و جنگنده که اجازه نفوذ را به بازیکنان حریف نمیداد.
🔴 انتقام از آرسنال 🔻
فرگوسن میخواست با حضور در یونایتد لیورپول را از صندلی قدرت پایین بکشد ولی بلک برن و نیوکاسل اولین رقیبان این تیم در اوایل دهه ۹۰ بود. حضور مربی گمنامی چون آرسن ونگر در آرسنال در سال ۱۹۹۶ باعث یک رقابت جدی بین دو تیم یونایتد و آرسنال و یک رقابت شخصی بین فرگوسن و ونگر شد. ونگر ایدههای جدیدی را به فوتبال انگلیس اضافه و قهرمانی سال ۱۹۹۸ این تیم خیلی برای یونایتدیها گران تمام شد. هر چند یونایتد ۱۲ امتیاز از آرسنال در ماه مارس پیش بود، ولی در نهایت آرسنال توانست از یونایتد پیشی بگیرد و در پایان فصل عنوان قهرمانی را نیز به دست بیاورد. شیاطین سرخ با قدرت در این فصل ظاهر شدند و توانستند با انگیزه و عطش مثال زدنی عنوان قهرمانی را به دست بیاورند.
🔴 عقده قهرمانی در اروپا 🔻
یونایتد در سال ۱۹۶۸ با سر مت باسبی قهرمان اروپا شد و هوادارانش فکر نمیکردند ۳۱ سال باید منتظر تکرار آن باشند. در این سالها لیورپول چهار بار قهرمان اروپا شد و هضم این موضوع برای هواداران یونایتد سخت بود. یونایتد در چند سال اخیر برابر تیمهایی چون گالاتاسرای، بارسلونا و یوونتوس باخته و از لیگ قهرمانان حذف شد. در سال قهرمانی، یونایتد در گروه دشواری قرار داشت. همگروهی با بایرن مونیخ و بارسلونا کار یونایتد را سخت کرد ولی این تیم هر چهار دیدار خود را با تساوی به پایان برد. برتری برابر اینتر در یک چهارم نهایی و یوونتوس در نیمه نهایی این تیم را به فینال رساند.
در نیمه نهایی یونایتد در عرض ۱۱ دقیقه شکست ۲ بر صفر را با برد ۳ بر ۲ عوض کرد تا حتی هواداران یوونتوس در دل آلپی نیز به تشویق یونایتد بپردازند. آن بازی یکی از بهترین نمایشهای تیمهای انگلیسی در اروپا بود. حالا دیدار نهایی و تقابل با بایرن مونیخ. یک جنگ انگلیسی - آلمانی آن هم در سالروز ۹۰ سالگی مت بازبی.
🔴 شکوفا شدن کلاس ۹۲ 🔻
یکی از جذابترین اتفاقات برای هواداران یونایتد در قهرمانی اروپا این بود که هسته تیم قهرمان از آکادمی یونایتد بودند. دیوید بکام در فصل ۹۶-۱۹۹۵ بعد از این که بازیکنانی چون مارک هیوز، آندره کانچلسکیس و پل اینس از یونایتد رفتند، به تیم اصلی رسید. رایان گیگز، برادران نویل و نیکی بات هم چهرههای دیگری بودند که از این آکادمی به تیم اصلی رسیدند. پل اسکولز هم چهره شناخته شدهای بود که به تیم اصلی رسید و سالها در میانه میدان درخشید.
🔴 سیستم چرخشی هوشمندانه 🔻
منچستریونایتد در فصل سه گانه ۶۳ بازی انجام داد که شامل ۳۸ بازی در لیگ برتر، ۸ بازی در جام حذفی، یک بازی در جام خیریه، ۳ بازی در جام خیریه و ۱۳ بازی در لیگ قهرمانان شامل دو بازی در انتخابی. با توجه به این که تیم ۲۲ بازیکن اصلی و مهم در اختیار داشت نیاز بود که فرگوسن دست به سیستم چرخشی بزند. برای مثال پیتر اشمایکل را در ماه ژانویه برای تعطیلات به باربادوس فرستاد و برای گری نویل و دیوید بکام و اسکولز نیز تعطیلاتی در نظر گرفت. فرگوسن همچنین باهوش بود که بداند در بازیهایی که احتمال باخت تیم کم است، به ستارههایش استراحت بدهد.
یونایتد در کورس قهرمانی بود که در بازی برابر شفیلدونزدی چهار روز زودتر از بازی برابر یوونتوس در لیگ قهرمانان، فرگوسن به ستارههایی چون پیتر اشمایکل، روی کین، دیوید بکام، رایان گیگز، اندی کول و دوایت یورک استراحت داد. یونایتد آن بازی را با ۳ گل سولسشیر، شرینگهام و اسکولز برنده از زمین بیرون آمد تا تیم ذخیرههای یونایتد هم کیفیت بالای خود را نشان دهد. فرگوسن به خوبی از داشتههایش استفاده میکرد.
🔴 قدرت ذهنی بالا 🔻
در هیچ فصلی به اندازه آن فصل قدرت ذهنی منچستریونایتد مورد آزمون قرار نگرفت. در ژانویه و دور چهارم جام حذفی منچستریونایتد تا دقیقه ۸۸ با یک گل در خانه از لیورپول عقب بود ولی در دو دقیقه این تیم دو گل به ثمر رساند و برنده شد. در نیمه نهایی جام حذفی، یونایتد ۳۰ دقیقه وقت اضافه و ۱۶ دقیقه وقت عادی را با یک بازیکن کمتر بازی کرد ولی کم نیاورد. اشمایکل هم یک پنالتی مهار کرد تا زمینه ساز آن گل رویایی رایان گیگز و صعود یونایتد به دیدار نهایی شود.
این بازگشت فوق العاده در بازی برابر یوونتوس هم رقم خورد تا قدرت ذهنی بالای فرگوسن و تیمش در اروپا نیز نشان داده شود و گل فیلیپو اینزاگی خنثی شود و گلهای روی کین دوایت یورک و اندی کول باعث برتری یونایتد در این دیدار شود و در نهایت بزرگترین بازگشت تاریخ تا آن روز برابر بایرن مونیخ بود. وقتی در وقتهای اضافی دو گل از سولسشیر و تدی شرینگهام برتری و قهرمانی یونایتد را ثبت کرد، چه کسی میتواند این بازگشت بزرگ را آن هم در فینال لیگ قهرمانان فراموش کند؟
🔴 رئیس❤️🔻
و در نهایت چه کسی میتواند نقش تعیین کننده آلکس فرگوسن را در این همه موفقیت نادیده بگیرد. فرگوسن چند ماه قبل از این اتفاقات بعد از قهرمانی آرسنال در آستانه اخراج از منچستریونایتد بود. با این حال او توانست برگردد و نشان دهد یک مربی بزرگ برای رسیدن به موفقیت چه کارها و اصولی را باید پیش بگیرد.