طرفداری- چرا پیراهن اصلی رئال مادرید سفید و پیراهن اصلی بارسلونا آبی و اناری (آبی و قرمز) است؟ در این یادداشت، قصد داریم نگاهی داشته باشیم به ریشههای تاریخی انتخاب رنگ پیراهنهای اصلی باشگاههای مطرح اسپانیا. از داستانهای سورئال و حتی طنز در مورد ریشه رنگ پیراهن تیمها تا آنهایی که به واقعیت نزدیکتر هستند.
برای سالها صحبتهای زیادی در مورد رنگ پیراهنهای اصلی بارسلونا وجود داشته است. اینکه چرا نام این باشگاه بارسلونا انتخاب شده است، کاملاً مشخص است، اما اینکه چرا آنها آبی و اناری یا همان آبی و قرمز میپوشند، جای سوال دارد. قدمت آبی و اناری پوشیدن تیمی که خود را - به حق - افتخار کاتالونیا میداند، به تقریباً 120 سال پیش میرسد، جایی که باشگاه در تاریخ 13 دسامبر 1899 (برای آنکه عمق تاریخ را بهتر درک کنید، برابر با 22 آذر 1278 شمسی) تصمیم گرفت پیراهنهای قرمز و آبی با شورتهای سفید بپوشد. تئوریهای زیادی برای چرایی این انخاب وجود دارد. در یکی از بامزهترین تئوریها، گفته میشود این موضوع پیشنهاد مادر یکی از بازیکنان به نام کومامالا بوده است، اما این بازیکن اولین بازی خود برای تیم را در سال 1903 انجام داد، بنابراین کمی دور از ذهن به نظر میرسد که این تئوری واقعیت داشته باشد، هرچند که تئوریهای جالبتری هم در اینباره مطرح میشود. مثل اینکه در آن زمان خودکارهایی که توسط حسابداران استفاده میشده است، دو رنگ قرمز و آبی داشته است و به همین دلیل هم، این رنگها برای باشگاه انتخاب شدهاند.
اما دیگر فرضیهای که به نظر قویتر است، به خوان گمپر، مؤسس باشگاه باز میگردد، کسی که اهل سوئیس است و گفته میشود رنگهای پیراهن باشگاه، با الهام از پرچم کانتون (استان) محل تولد او در سوئیس انتخاب شده است. زمانی که بارسلونا در سال 2008 در لیگ قهرمانان اروپا به مصاف بازل رفت، اما گمپر، از نوادگان خوان گمپر در قالب یک کتاب، اطلاعاتی در مورد او و بارسلونا داده بود و گفته شد که رنگهای پیراهن بارسلونا از تیم بازل سوئیس که تیم شهر زوریخ با پرچم آبی و سفید است، برداشته شده است. موضوعی که نسبت به سایر فرضیهها، منطقیتر به نظر میرسد. در حقیقت در سال 1924، دنیل کارابو در سالگرد 25 سالگی باشگاه نوشت: «در این تیم توافق شد که تیم قرمز و آبی بپوشد.» و هیچ توضیح دیگری نداد. آلبرت مالوگر در سال 1949 گفت که خوان گمپررنگ پیراهن تیم را از رنگ پیراهنهای یک تیم سوئیسی برداشته است، اما اشاره نکرد کدام تیم، هرچند که بسیاری آن تیم را بازل سوئیس میدانند.
نکتهای که اما نباید فراموش شود، این است که خوان گمپرتنها مؤسس بارسلونا نبوده است، هرچند که همه معمولاً نام او را شنیدهاند. در جلسه مذکور در سال 1899 که رنگ پیراهن باشگاه انتخاب شد، برادران ویتی، فردیک آرتور و ارنست هم حضور داشتند. میکائیل ویتی، نوه فردیک آرتور ویتی با پدرش در مورد بارسلونا بحثهای زیادی کرده است و پدر او، از پدرش یعنی فردیک آرتور خاطراتی را نقل کرده است. در مورد انتخاب رنگ پیراهن، او به این نتیجه رسیده است که این رنگها از مدرسهای که پدربزرگش به آن میرفته، الهام گرفته شده است. در مدرسه مرکانت تیلرز، به رسم اواخر قرن 19، تیمهای راگبی پیراهنهای راه راه میپوشیدند و او بر این باور است که پدربزرگش بنابر این موضوع، رنگ پیراهنهای باشگاه را تعیین کرده است.
به هرحال اگرچه اینکه چه کسی و برچه اساس رنگ پیراهنهای باشگاه را انتخاب کرده است، همچنان موضوعی نامشخص باقی مانده است. اما دو فرضیه قوی وجود دارد. خانواده گمپرادعا میکنند رنگ پیراهن بارسلونا قطعاً از بازل الگوبرداری شده است، چراکه خوان گمپر برای مدتی هم بازیکن این باشگاه بوده است، اما در سوی دیگر، خانواده ویتی معتقدند که رنگ پیراهن باشگاه توسط جد آنها و براساس رنگ تیم راگبی مدرسه تیلرز لیورپول انتخاب شده است. آنچه که موجود است، تاریخ شفاهی است و شاید هیچگاه نتوان سندی قطعی برای فلسفه رنگ پیراهن باشگاه بارسلونا ارائه کرد، اما آنچه مسلم است، فراز و فرودهای آبی و اناری پوشان کاتالونیاست که آنها را به فراتر از یک باشگاه تبدیل کرده است. باشگاهی که فلسفه وجودیاش فراتر از رنگ پیراهنها است و فراتر از یک باشگاه، افتخار و غرور کاتالونیا به حساب میآید.
سرود حماسی هواداران بارسلونا پیش از آغاز ال کلاسیکو در ورزشگاه نیوکمپ
رئال مادرید هم داستان جالب خود را دارد. آنها در سال 1902 با نام تیم فوتبال شهر مادرید تشکیل تیم دادند، اما در سال 1920 شاه آلفونسوی سیزدهم اسپانیا دستور داد که واژه رئال به معنای پادشاهی به تیم اضافه شود و همین موضوع باعث شد تغییراتی در لوگوی تیم به وجود بیاید که مهمترین آن، اضافه شدن تاج پادشاهی به لوگوی باشگاه است. در مورد اینکه چرا رئال مادرید سفید میپوشد، داستانهای زیادی وجود دارد، اما یکی از مشهورترین داستانها به این موضوع باز میگردد که در آن زمان، پسران شهر مادرید معمولاً با پیراهن و زیرپیراهنیهای سفید فوتبال بازی میکردند و هیات مؤسس باشگاه نیز تصمیم گرفت تیم با پیراهنهای سفید به میدان برود. اما سیر تحول پیراهن لوس بلانکوس یا سفیدها داستان جالبتری دارد.
چند سال پس از تغییر لوگوی باشگاه، رئال مادرید تحت تاثیر باشگاه باشگاه کورینتیان لندن قرار گرفت. باشگاهی که در سال 1882 تأسیس شده بود و متضاد با ارزشهای امروزی فوتبال، فوتبال را برای فوتبال بازی میکردند. نه خبری از تجارت در شرق دور بود نه بازاریابی در ایالات متحده. به همین دلیل، اگرچه آنها چند سال بعد منحل شدند، اما نام خود را با تحت تاثیر قراردادن رئال مادرید در تاریخ جاودانه کردند. کورینتیان در سال 1925 باعث شد رئال مادرید رنگ شورتهای خود را از سفید به مشکی تغییر دهد، اما یک سال بعد، حذف از جام حذفی به دست بارسلونا باعث شد که باشگاه این رنگ را بد یمن بداند و ریاست باشگاه، دوباره تیم را یک دست سفید کند.
رئال مادرید همچون قهرمانیهایش در لالیگا و لیگ قهرمانان، در عرصه نوآوری در پیراهنهای ورزشی نیز پیشگام بود. آنها اولین باشگاه اسپانیایی بودند که در یک بازی رسمی فوتبال، از شماره پشت پیراهنهای خود استفاده کردند. در دربی مادرید برابر اتلتیکو در سال 1947، در سالهای جنگ داخلی تاج رئال مادرید از لوگوی آنها برداشته شده بود. اما برداشته شدن موقتی تاج از لوگو، مهم نبود. آنها در سال 1941 دوباره تاج پادشاهی را بر سر خود گذاشتند و دیری نگذشت که لوس بلانکو با طوفان خود در آغاز رقابتهای قهرمانی باشگاههای اروپا، دین خود را به فوتبال انگلیس ادا کرد. اگر آنها یک سال با الهام از باشگاه لندنی کورینتیان رنگ شورتهای خود را تغییر دادند، پادشاهیشان در اروپا باعث شد لیدز یونایتد رنگ پیراهنهای خود را در دهه 60 میلادی از آبی به سفید تغییر دهد، موضوعی که برخلاف ماجرای کورینتیان، تا امروز هم پابرجا مانده است.
33 قهرمانی لالیگا، 19 قهرمانی جام حذفی اسپانیا، 2 قهرمانی یوفا کاپ، مجموعاً 6 قهرمانی جامهای بین قارهای و جهانی باشگاهها و البته، 13 قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا باعث شده است تا رنگ تماماً سفید کیت رئال مادرید در اروپا بدرخشد. مادرید به واسطه سفیدهای شهر، پایتخت جامهای اروپایی است، تیمی الهامبخش برای بسیاری، آنهایی که نه تنها تاج پادشاهی اسپانیا، بلکه تاج پادشاهی کل اروپا را بر سر دارند.
سرود زیبا و حماسی هالا مادرید که به مناسبت یازدهمین قهرمانی این تیم در لیگ قهرمانان اروپا خوانده شده است. آنها هماکنون با سیزده قهرمانی در این بازیها، با اختلاف 6 جام نسبت به تیم دوم، رکوردار هستند.
و در نهایت، طرف دیگر شهر مادرید، اتلتیکو؛ اتلتیکو مادرید برای سالها در سایه دو غول بزرگ فوتبال اسپانیا بود، اما در سالهای اخیر، با قهرمانی در لالیگا و لیگ اروپا، به یک مدعی جدی در اسپانیا تبدیل شده است. داستان تشکیل اتلتیکو مادرید هم جالب است. در باسک، جوانان معترض در سال 1898، اتلتیک بیلبائو را بنیانگذاری کردند و چند سال بعد، در 1903 بود که دانشجویان باسکی مقیم مادرید، به این فکر افتادند که شعبه تیم در مادرید را تأسیس کنند، بنابراین باید ریشههای اتلتیکو مادرید را در باسک جستوجو کرد.
یک داستان معروف، میگوید که اتلتیک بیلبائو نیز مانند رئال مادرید، تحت تاثیر فوتبال انگلیس بوده است. آنها در ابتدا با پیراهنهای آبی و سفید بازی میکردند که از تیم بلکبرن راورز الگوبرداری شده بود. اما زمانی که خوانیتو الوردوی در سال 1911 برای خرید پیراهنهای بلکبرن برای هر دو تیم به انگلستان سفر میکند، به جای خرید پیراهنهای این تیم، پیراهنهای ساوتهمپتون را میخرد و بدین ترتیب، دو تیم اتلتیکو مادرید و اتلتیک بیلبائو، به جای سفید و آبی پوشیدن، سفید و قرمز میپوشند. اگرچه یک نظریه دیگر میگوید ارزانتر و در دسترستر بودن پیراهنهای قرمز و سفید باعث شده است تا رنگ پیراهن تیمها تغییر کند. تیمهایی که همیشه در مقابله با حکومت مرکزی بودهاند و راه خود را از تیمهای رئال (رویال) جدا کردهاند.