دروازه بان در درون دروازه با دو مسئله روبروست :
• مواظبت از مواجه شدن با فوروارد (مهاجم) با تکنیک ، پر مهارت و سریع.
• خسته شدن از ایستادن بیهوده در درون دروازه هنگامی که بر حمله بر روی دروازه اش بسیار کم است .
بنابراین دروازه بان باید همیشه در درون دروازه آماده باشد و از هر نقطه ای از زمین انتظار شلیک های سنگین را داشته باشد .
مسئولیت دروازه بان در سه موقعیت (از درون دروازه بیرون آمدن ، ضربات کرنر و پنالتی) بسیار خطیر و در موقعیت توپ پخش کردن برای کمک به خط حمله تیم خودی بسیار یاری بخش است .
توپ پخش کردن
دروازه بان را می توان یکی از ارکان خط حمله به شمار آورد . زیرا او با ضربات بلند خود می تواند خط حمله تیمش را به خوبی تغذیه نماید . همینطور با پرتاب های زمینی و هوایی خود . منتهی دروازه بان باید در لحظه های شلیک ضربات بلند و پرتاب ها (زمین و هوایی) تاکتیک و الگوی تیم خود را در نظر داشته باشد.
ضربه کرنر :برای دروازه بان یکی از موقعیت های خطرناک ضربات کرنر است . کرنر پس از عبور توپ از خط دروازه توسط بازیکنان تیم خودی ساخته و پرداخته می شود .
دروازه بان هنگام شلیک ضربه کرنر باید در مقابل تیرکی (تیر دوم) که نسبت به مکان شلیک ضربه کرنر دورتر است قرار بگیرد . او باید قاعدتا کرنر هایی که بر روی منطقه دروازه فرستاده می شود مشت یا مهار نماید .
ضربه پنالتی
ضربه پنالتی یکی از موقعیت های بد و مایوس کننده برای دروازه بان است . در ضربات پنالتی هیچ انتظاری از دروازه بان برای مهار کردن توپ نمی توان داشت .
مهار پنالتی ، صرفا به شانس و اقبال دروازه بان بستگی دارد . تنها تکنیکی را که دروازه بان های بزرگ برای مهار ضربه پنالتی بکار می برند این است که قبل از شلیک ضربه پنالتی ، دروازه بان حدس می زند که توپ به کدام سمت امکان دارد برود . سپس بعد از شلیک به همان سمت شیرجه برود . دروازه بان اگر خوش شانس باشد ، توپ به همان جهت خواهد آمد در غیر این صورت توپ به درون دروازه یا خارج خواهد رفت .
بیرون آمدن دروازه بان از دروازه
در حقیقت تنها کابوس دروازه بانی ضربه پنالتی نیست . بلکه هنگامی است که مهاجم (فوروارد) تیم مخالف تمام بازیکنان خودی را پشت سر نهاده و به سرعت به سمت دروازه پیش می آید . در ضربه پنالتی هیچکس کوچک ترین انتظاری از دروازه بان برای مهار کردن توپ را ندارد . اما در مورد بیرون آمدن از دروازه بان از دروازه روی دروازه بان حساب می کنند . حال در این موقعیت دروازه بان باید در درون دروازه بایستد؟ یا باید زاویه را برای مهاجم تیم مخالف تنگ نماید؟ کدامیک؟
برای مهار کردن حمله مهاجم تنگ نمودن زاویه حمله بهترین راه ممکن است . اگر مهاجم تیم مخالف حالت شوت زدن را در فاصله 14 متری (یا بیشتر) دروازه به خود گرفت دروازه بان باید 1 تا 5/1 متر از دروازه بیرون بیاید تا زاویه شوت مهاجم را تنگ نماید. ولی اگر مهاجم به طرف دروازه پیشروی (کمتر از 14متر) کرد ، دروازه بان بلافاصله باید دروازه را ترک نماید و همراه با تنگ نمودن زاویه شوت به طرف مهاجم حرکت کند . برای گرفتن توپ از پاهای مهاجم ابتدا سر و سپس سایر قسمت های بدن بکار گرفته می شود .
دروازه بانی در فوتبال
در بین یازده بازیکن تیم فوتبال ، یک بازیکن استثنایی به نام دروازه بان وجود دارد . او باید از مهارت خاصی هنگام بازی برخوردار باشد . این مهارت به 3 قسمت تقسیم می شود :
• انعطاف پذیری و نرمش عضلات (خاصیت ارتجاعی)
• دست های محکم و استوار
• پاهای قدرتمند و قوی برای رساندن هرچه بهتر توپ به منطقه دفاعی تیم مقابل
مهمترین مسئولیت دروازه بان ، جلوگیری از ورود توپ به دروازه می باشد . همچنین یک دروازه بان باید باهوش و آگاه باشد زیرا توپ از جهت های مختلف (چپ ، راست ، جلو ، عقب و ...) ممکن است او را وادار به واکنش (عکس العمل) نماید . لذا دروازه بان باید از خاصیت انعطاف پذیری اندام استفاده نموده و گاهی اوقات با شیرجه های (دایو) بلند ، توپ را دفع نماید .
مهار نمودن کامل توپ
اصولا توپ خیلی سریع به طرف دروازه بان می آید و او همیشه باید سعی کند به جای دفع توپ آنرا مال خود سازد و کاملا مهار نماید. برای مهار نمودن صحیح اولا : بدن کاملا باید پشت توپ قرار گیرد . ثانیا : توپ را به وسیله پنجه های دست که از هم باز شده ، باید مهار نمود . زیرا کف دست برای مهار کامل توپ لغزنده و نامطمئن تشخیص داده شده .
بعد از گرفتن توپ آنرا به طرف سینه ببرید و کاملا توپ را مال خود سازید .
برای توپ های زمین سعی کنید پشت توپ قرار بگیرید و قبل از در اختیار گرفتن توپ یکی از زانو ها را روی سطح زمین قرار دهید تا توپ از میان پاهای شما به درون دروازه نرود .
سپس توپ را بر روی سینه بیاورید و یا روی آن بیفتید . زیرا مهاجمین از این فرصت ها ، استفاده شایانی می نمایند .
دفع نمودن و مشت کردن توپ
در موقعیت هایی ، دروازه بان با توپ های بسیار سریع (سرکش) یا توپ های بلند (قوسی) مواجه می شود که مهار نمودن این توپ ها ، نامطمئن به نظر می آید و دروازه بان مجبور است توپ را مشت یا دفع نماید .
مبتدیان عزیز سعی کنند ، مشت کردن توپ را ابتدا با دو دست و سپس با یک دست بیاموزند تا در مواقع ضروری بتوانید از دو راه ممکن ، یکی را انتخاب نمایید .
بدن را کاملا پشت توپ قرار داده و توپ را به همان جهتی که آمده ، مشت کنید . به خاطر بسپارید که اگر بخواهید توپ را به طرفین مسیر پروازش ، مشت کنید . امکان اینکه توپ به دست شما برخورد نکند زیاد است و نتیجتا خطرناک خواهد بود .
دروازه بان در دو موقعیت ، مجبور به دفع نمودن توپ است :
• توپ های زمینی سریع ، به طرف گوشه های دروازه .
• توپ های هوایی در طرفین دروازه بان و هم سطح با تیرک افقی دروازه .
شیرجه های دروازه بان به طرفین خودش در یک حالت کشش بدنی کامل انجام می گیرد که در این شیرجه ها ، باید از کف دست برای منحرف نمودن توپ استفاده شود . به کار بردن پنجه ها صحیح نمی باشد . زیرا هنگام شیرجه رفتن بدن پشت توپ قرار ندارد .
تنها عمل غلط و اشتباه ، دفع نمودن توپ به طرف بازی در حال جریان است .
در شیرجه های هوایی هم از تکنیک شیرجه زمینی استفاده می شود. با توجه به اینکه هنگام فرود ، اول دست ها به سطح زمین فرود می آید و بعد به ترتیب شانه ، کمر و پاها.
یک دروازه بان فقط در سایه تمرینات مرتب و منظم بدنی می تواند خود را در سطوح بالا تر و بهتر مطرح نماید .
وظیفه دروازه بان تنها دفاع کردن گل نخوردن نیست بلکه او باید خط دفاع و حمله تیم خویش را با توپ هایی که می فرستد تغذیه نماید .
ضربه های بلند دروازه بان
وقتی دروازه بان تیمی سخت تحت فشار خط حمله تیم مقابل قرار می گیرد بهتر است توپ را با ضربه های بلند از منطقه خطر دور نماید. البته ضربه های بلند فقط برای رفع خطر نیست بلکه برای توپ پخش کردن به خطوط میانی و حمله خودی استفاده می شود .
ضربه زدن از نوع شوت زدن به وسیله قسمت روی پا است. برای شلیک ضربه های بلند و پر مسافت پاهای دروازه بان باید از قدرت خوبی برخوردار باشند. هر ضربه بلند دروازه بان ، برای خط حمله تیم خویش می تواند آغازی برای زدن گل به تیم مقابل باشد .
پرتاب توپ (هوایی)
دروازه بان تنها بازیکنی است که می تواند از دست برای پرتاب توپ استفاده نماید . در مواقعی که دروازه بان و مدافعین تیم خودی تحت فشار زیادی قرار ندارند دروازه بان می تواند توپ را با دست برای مدافعین پرتاب نماید. این خود فرصت خوبی برای جا گیری بازیکنان میانی و خط حمله است .
پرتاب توپ (زمینی)
از پرتاب های زمینی برای فواصل بسیار نزدیک استفاده می شود که البته این نوع پرتاب از امتیاز پرتاب های هوایی برای جای گیری بازیکنان خودی برخوردار است .