اصطلاح دوپینگ امروزه زیاد به گوش می‌خورد. در مسابقات المپیک یا دیگر مسابقات جهانی و بین المللی در رشته‌های مختلف به طور مرتب می‌شنویم که ورزشکارانی بدلیل دوپینگ یا بعبارت دیگر مصرف مواد نیروزای غیرمجاز برای مدتی یا گاهی برای همیشه و همه عمر از ورزش محروم می‌شوند.
برهمین اساس آژانس مبارزه با دوپینگ هر ساله لیست مواد نیروزای غیرمجاز را اعلام می‌کند و از ورزشکاران می‌خواهد به هیچ وجه از آنها استفاده نکنند. مشهورترین این مواد آنابولیک‌ها و آمفتامین‌ها هستند که بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
آنابولیک‌ها مثل نارکوتیک‌ها و آنابول استروئیدها باعث افزایش انرژی شده و تحریک‌کننده هستند و بیشتر مورد توجه ورزشکاران رشته بدنسازی قرار می گیرند.
آمفتامین‌ها نیز موادی هستند که باعث به تعویق افتادن خستگی می‌شوند و مانع احساس درد در افراد می‌شوند. کوکائین و ترامادول از این دسته مواد هستند که اثرات مخرب بسیاری را برای بدن به همراه دارند.
نکته قابل تامل در این بحث استفاده بسیار زیاد این دسته از مواد در ورزش‌های تفریحی است که بیشتر با هدف پر کردن اوقات فراغت و کسب لذت از ورزش صورت می‌گیرد و امروزه به یک معضل بزرگ در کشور ما تبدیل شده است.
اینکه ورزشکاران غیرحرفه‌ای به مصرف این مواد روی می‌آورند دلایل بسیاری دارد و مهم‌ترین آنها این است که ورزشکاران سعی می‌کنند کمبودهای تمرینی و ژنتیکی خود را با استفاده از این مواد جبران کنند.
به طور کلی انگیزه ورزشکاری که در سطح قهرمانی فعالیت می‌کند از استفاده از این گونه مواد، پیروزی در مسابقات، کسب شهرت، عقد قرارداد حرفه‌ای و کسب درآمد بیشتر است، اما انگیزه کسانی که در اوقات فراغت به ورزش می‌پردازند، بویژه جوانان از مصرف این مواد پیدا کردن حس خودباوری، زیباتر شدن اندام و یا حس تعلق به گروهی خاص است.
مصرف ترامادول به عنوان یکی از این مواد نیروزا امروزه در بین ورزشکاران بسیار شایع شده و بیشترین دلیل استفاده از این ماده عدم احساس درد است. ورزشکار با مصرف ترامادول دردی احساس نکرده و با زیاده‌روی در مصرف این ماده بیش از پیش به خود فشار وارد می‌کند.
این اقدام بسیار خطرناک بوده و از آنجایی که درد به عنوان یک عامل هشداردهنده ناشی از فشار بیش از حد به بدن بواسطه مصرف ترامادول از چرخه حذف می‌شود، احتمال آسیب‌دیدگی ناشی از ورود فشار به بدن افزایش یافته و در نهایت آسیب‌های مختلفی را برای ورزشکار به ارمغان می‌آورد.
ترامادول بسیار اعتیادآور است، اما فرد در طول دوره استفاده متوجه اعتیاد خود به این ماده نمی‌شود. اعتیاد به ترامادول پس از قطع استفاده از این ماده نمایان می‌شود.
براین اساس، صبر و حوصله یک نکته بسیار مهم در دستیابی به نتیجه درست در ورزش است کما اینکه استفاده از مواد نیروزا نیز که با هدف نتیجه‌گیری سریع از تمرینات ورزشی صورت می‌گیرد، دستاوردی جز به خطر افتادن سلامتی و آسیب‌دیدگی برای ورزشکار نخواهد داشت.
هرچند به نظر می‌رسد که پیشگیری از مصرف اینگونه مواد نیازمند فرهنگ‌سازی در میان ورزشکاران و خانواده آنها و آگاه کردن این قشر از آثار مخرب این گونه مواد است.
سرد کردن بعد از تمرین، حرکات کششی مناسب، سونا گرفتن، ماساژ و تغذیه مناسب از جمله را‌ه‌هایی است که ورزشکاران بوسیله آن ها می‌توانند تجدید قوا کنند و توانایی های خود را افزایش دهند.
منبع : ایسنا
