تفاوت مهمی – هرچند تنها از نظر لغوی – میان یک هافبک نگهدارنده و یک هافبک دفاعی وجود دارد. اما اینها تنها انواع شماره 6 هستند که میتوان به سه نقش متفاوت تقسیمشان کرد: تخریبگر، بازیساز عقبنشین (رجیستا) و وولانته. تخریبگر اختصاصاً یک هافبک دفاعی است در حالی که رجیستا یک هافبک نگهدارنده است. اما وولانته خصوصیاتی از هر دو نوع را دارد. به خاطر ویژگی آن، وولانته را در پایان بررسی خواهیم کرد. هافبک دفاعی میتواند هم نقش تخریبگر و هم نقش وولانته را ایفا کند. من میان هافبک دفاعی و هافبک نگهدارنده تنها از لحاظ خصوصیات فیزیکی و/یا مقدار استفاده از تواناییهای فیزیکی در بازی خود، تفاوت قائل میشوم. اگر بخواهیم سادهتر بیان کنیم، هافبک دفاعی همان غول 6 فوت و 2 اینچی 190 پوندی در میانه میدان است، مانند گیلبرتو سیلوا. با این وجود، هافبک دفاعی نیازی ندارد که دقیقاً از آن تعریف پیروی کند، او میتواند هافبکی کوچکتر اما کاملاً جنگنده مانند خاویر ماسکرانو یا ادگار داویدز باشد. در کل، عبارات "هافبک دفاعی" و "تخریبگر"، بر اساس این تعریف، کاملاٌ قابل استفاده به جای همدیگر هستند.
تخریبگر یک هافبک دفاعی خالص است، بدون تواناییهای تکنیکی یا پاسدادن قابل ذکری. قابلیتهای اساسی تخریبگر، سرعت، پیشبینی و تکلینگ است. با این وجود، پیشبینی آن چنان مهم نخواهد بود چرا که با قابلیت فیزیکی میتواند بازیخوانی ضعیف خود را جبران کند. کارایی او در زمین، استفاده از آن تواناییها برای قطعکردن حملات حریف است.
بگذارید اکنون هافبک نگهدارنده را مورد بحث قرار دهیم. ما در بالا گفتیم که رجیستا یک هافبک نگهدارنده است. رجیستا یک عبارت فوتبالی ایتالیایی به معنای "بازیساز عقبنشین" است. او، برخلاف تخریبگر، یک هافبک دفاعی بسیار تکنیکی است که تواناییهای اصلی وی تهاجمی هستند؛ یعنی لوکا مودریچ. با این وجود، برخلاف هافبک دفاعی، هافبک نگهدارنده توانایی و علاقه برای رفتن به جلوتر در زمین را داراست. البته این موضوع با وظیفه اصلی این پست؛ یعنی محافظت از دفاع، در تناقض به نظر میرسد. اما رجیستا میتواند این نقش را نیز انجام دهد، هرچند مانند تخریبگر از طریق قابلیتهای فیزیکی این کار را انجام نمیدهد. همانگونه که ممکن است نوع نقش وی مشخص کند، رجیستا اساساً موقعیت خود را در برابر دفاع "نگه میدارد" و فرصتطلبانه، قطع ارتباطهایی کلیدی انجام میدهد تا خطرات حریف را از بین ببرد.
به عبارتی دیگر، هافبک نگهدارنده، برخلاف هافبک دفاعی، یا میتوان به تعمیم گفت رجیستا برخلاف تخریبگر، بسیار بسیار کمتر بر تواناییهای فیزیکی خود تکیه میکند و تأکید بیشتری بر روی قدرت پیشبینی و بازیخوانی خود میگذارد، بدون آن که الزاماً نیازی داشته باشد که تکلزن خوبی باشد.
حال به نوع جذابتر شماره 6 میرسیم: وولانته. "وولانته" یک عبارت فوتبالی برزیلی است برای توصیف بازیکنی که نه تنها از دفاع محافظت میکند، بلکه نقش مترونوم تیم را نیز ایفا میکند (کسی که تیم را به حرکت در میآورد). در حقیقت، کلمه "وولانته" از نظر ادبی به معنای "فرمان ماشین" است، چرا که او تعیین کننده جریان تیم است. وولانته توپ را از دفاع میگیرد و به بازیکنان مقابل خود میرساند تا حملات تیم آغاز شوند. وولانته تلفیق تواناییهای فیزیکی و تکنیکی است، اما الزاماً قابلیتهای فیزیکی را ندارد. این همان دلیلی است که وولانته هم میتواند به عنوان هافبک دفاعی و هم هافبک نگهدارنده دستهبندی شود.
سرجیو بوسکتس بازیکنی است که تواناییهای فیزیکی و تکنیکی را تلفیق میکند و یک مثال بسیار عالی از این نقش است. کلود مکلله نسبت به هافبک بارسلونا کمتر تکنیکی اما در آغاز حملات به همان اندازه ماهر بود. در حالی که مایکل کریک بسیار بسیار کمتر فیزیکی است اما تکنیک و توانایی پاسدادن برای ایفای نقش وولانته را دارد. از میان آنها، مکلله وولانته از نوع هافبک دفاعی و کریک وولانته از نوع هافبک نگهدارنده است، به خاطر تفاوتهایشان از لحاظ تواناییهای فیزیکی و تکنیکی. بوکستس که در ابتدا ذکر کردیم، بیشتر یک نوع هیبرید است، که میتواند در وظایف دفاعی خود محکمتر باشد، اما میتواند هنگامی که فرصت فراهم است اندکی بیشتر به جلو رود.
اکنون ممکن است بپرسیم که تفاوت میان یک وولانته و یک رجیستا چیست؟ تفاوت در توانایی تکنیکی و تمایل به حرکت به جلوست. رجیستا بیشتر به جلو حرکت میکند در حالی که اولویت وولانته همچنان محافظت از دفاع است. رجیستا در اثرگذاری بر روی بازی در یک سوم نهایی زمین بسیار تواناتر است در حالی که وولانته بیشتر خود را محدود به میانه میدان میکند و هنگامی که فضا در برابرش ایجاد میشود، از نفوذهای لحظات آخر استفاده میکند.
بنابراین، با مشخصکردن نوع شماره 6، یک بازیکن میتواند در تعیین نوع چینش یک تیم بسیار مهم باشد. البته به خاطر این که یک بازیکن از یک نوع خاص است یا یک نقش را بسیار خوب ایفا میکند، دلیل نمیشود که وی نتواند وظیفهای دیگر را به خوبی انجام دهد. به عنوان مثال، میکل آرتتا در اورتون نقش رجیستا را داشت درحالی که امروزه آرسن ونگر از او به عنوان یک وولانته استفاده میکند. فرناندو در سالهای اولیهاش در پورتو یک هافبک دفاعی (تخریبگر) بود، اما این آندره ویاش بواش بود که او را بیشتر به شرکت در جریان بازی واداشت و وی را بیشتر به یک هافبک نگهدارنده (وولانته) تبدیل کرد.
موارد ویژهای مانند آندرهآ پیرلو و باستین شوایناشتایگر نیز وجود دارند که میتوانند هر دو نوع و تمام نقشهای شماره 6 را طی یک بازی به عهده بگیرند که این نشاندهنده گستره استعدادشان است. بنابراین میبینیم که شماره 6 بسیار بیشتر از تنها یک سپر برای دفاع است. او میتواند بسیار بیشتر به تیم کمک کند و نیاز به یک مربی دقیق وجود دارد که تشخیص دهد کدام نوع شماره 6 و کدام نقش را بازیکنش میتواند برای منفعت تیم ایفا کند.
