jahanonline.net
آنفولانزا یک بیماری واگیردار است که میتواند بسیار خطرناک و حتی کشنده شود. آنفولانزا در پرندگان و پستانداران شایع است که نوعی از این بیماری به آنفولانزای انسانی معروف است. در حالت معمولی و عادی دوره بیماری آنفولانزا سه تا چهار روز به طول می انجامد.
علائم و روش های پیشگیری از آنفولانزا
آنفولانزا بیماری حاد ویروسی دستگاه تنفسی است که با یک دوره کمون 1 تا 3 روزه به صورت ناگهانی شروع می شود. اهمیت آنفولانزا در سرعت انتشار همه گیری ها، وسعت و تعداد مبتلایان و شدت عوارض آن به خصوص پنومونی ویرال و باکتریال می باشد. در همه گیری های بزرگ، شکل شدید یا کشنده بیماری آنفولانزا بیشتر در سالمندان و افرادی که به دلیل عوارض مزمن قلبی، ریوی، کلیوی، بیماری های متابولیک، کم خونی و یا نارسایی ایمنی ناتوان شده اند مشاهده می شود.
آنفولانزا چگونه پدید می آید؟
همه گیری آنفولانزا در مناطق معتدل بیشتر در زمستان و در نواحی گرمسیری بیشتر در ماه های بارانی سال اتفاق می افتد. این روند فصلی بروز همه گیری، ثابت نبوده و ممکن است موارد تک گیر و یا همه گیری بیماری در هر مکانی بدون ارتباط با فصل اتفاق افتد.
همه گیری جهانی آنفولانزا یک تهدید است. تعداد انسان های روی کره ی زمین و تراکم جمعیتی در حال افزایش است. همه ساله تعداد مسافرین پروازها رو به تزاید هستند و مسافرت در فواصل زیاد با یک زمان کوتاه میسر است و لذا انتشار گسترده عفونت به راحتی امکان پذیر است.
عوامل بروز آنفولانزا از نوع انسانی:
سه نوع ویروس، عامل بروز بیماری آنفولانزا انسانی می باشند که در ادامه در خصوص هر یک توضیحات بیشتری داده می شود.
ویروس نوع A:
بیماری زایی این نوع ویروس در حد شدید یا متوسط می باشد. در همه ی گروههای سنی اتفاق می افتد. این نوع ویروس هم در انسان و هم در حیواناتی نظیر پرندگان، ببر، گربه، خوک و اسب می تواند بیماری ایجاد کند. اپیدمی ویروس نوع A با زیرگونه های H1 N1 ,H2N2 ,H3N2 رخ می دهد. شایع ترین عامل بیماری آنفولانزا، همین نوع ویروس می باشد.
ویروس نوع B:
از نظر بیماری زایی خفیف تر از نوع قبلی می باشد. این ویروس عمدتا” در کودکان دیده می شود و تنها انسان را درگیر می کند.
ویروس نوع C:
این آنفولانزا بسیار خفیف است که معمولا” همه گیری ایجاد نمی کند و تنها در انسان دیده خواهد شد.
علایم بیماری آنفولانزا:
جدول زیر مربوط به تشخیص افتراقی بیماری آنفولانزا از بیماری سرماخوردگی می شود.
علایم بالینی آنفولانزا سرماخوردگی
سرفه معمولا” وجود داشته و از نوع خشک می باشد. سرفه ها در حد متوسط و منقطع است.
تب 38.3 تا 39 درجه در بالغین تب وجود ندارد و به صورت نادر است.
خستگی مفرط در حد معمولی هرگز
ناراحتی گلو شایع گاهی رخ می دهد.
عطسه گاهی وجود دارد. معمولا” وجود خواهد داشت.
درد عضلانی معمول است و اغلب به صورت شدید متوسط
التهاب بینی گهگاهی وجود دارد. معمولا” وجود خواهد داشت.
سردرد ممکن است به صورت شدید باشد. نادر است.
شروع علایم به صورت ناگهانی به صورت تدریجی
علام پیش درآمد ندارد 1 تا چند روز قبل علایمی نشان می دهد.
خستگی یا ضعف ممکن است بیش از 2 هفته طول بکشد بصورت متوسط وجود دارد
انواع آنفولانزا:
1-علایم آنفولانزا بدون عارضه
تب، لرز، سردرد، خستگی، درد عضلانی، آب ریزش بینی و چشم، بی حالی و بی اشتهایی.
این علایم غالبا” پس از حدود 3 روز فروکش می کنند، هر چند که ادامه علایم تا بیش از دو هفته نیز امکان پذیر است.
معمولا” سردرد یا درد عضلانی بیشترین علامت مشکل ساز است و شدت آن مرتبط با اوج تب است.
تب در بیماری آنفولانزا معمولا” بین 37.8 تا 40 درجه سانتی گراد بالا می رود و اغلب در شروع بیماری به 41 درجه هم می رسد. دوره ی تب سه روزه است ولی گاهی 4 تا 8 روز بعد قطع می شود.
درد عضلات در اندام ها یا عضلات ناحیه ی پشت دیده می شود. در کودکان درد عضلات ساق پا ممکن است بطور برجسته ای غالب باشد.
علایم چشمی شامل درد چشم (به دنبال حرکات چشمی) اشک ریزش و سوزش چشم است.
علایم تنفسی شامل سرفه خشک، درد گلو، انسداد و ترشح بینی است.
خشونت صدا و خشکی یا ناراحتی گلو ممکن است وجود داشته باشد و معمولا” با فروکش کردن علایم عمومی ظاهر می شود و 3 تا 4 روز بعد از کم شدن تب باقی می ماند.
سرفه شدیدترین و شایع ترین علامت بیماری است.
2-آنفولانزا با عارضه
عوارض آنفولانزا به 2 دسته تقسیم می شوند:
1-عوارض ریوی:
تظاهرات ریوی همراه با آنفولانزا شامل پنومونی ویروسی اولیه، پنومونی باکتریال ثانویه، پنومونی باکتریال و ویرال، کروپ، تشدید بیماری ریوی مزمن، تکرر درگیری ریوی می باشد.
2-عوارض غیر ریوی:
میوزیت و میوگلوبینوری با حساسیت عضلات پا و افزایش CPK سرم، عوارض قلبی ( میوکاردیت، پری کاردیت، انفارکتوس میوکارد) سندرم شوک توکسیک، عوارض سیستم عصبی مرکزی ( سندرم گیلن باره، میلیت ترانسورس آنسفالیت)، سندرم ری.
تشخیص بیماری آنفولانزا:
جداسازی ویروس (ویروس به وسیله ی نمونه های تهیه شده از سواپ بینی، سواپ گلو، شستشوی بینی و گلو بطور اولیه جدا می شود. جهت غرغره ی گلو به 2 تا 3 سی سی محیط ترانسپورت نیاز داریم.)
تست سرولوژی:
افزایش 4 برابر تیتر آنتی بادی بین نمونه ی اول و نمونه ی دوم و سوم (نمونه ی اول در مرحله ی حاد بیماری و نمونه ی دوم در مرحله ی نقاهت 10 تا 20 رور بعد از نمونه ی اول تهیه می شود) به میزان 5 سی سی خون گرفته شده و پس از جدا کردن سرم، نمونه به آزمایشگاه ارسال می شود.
گروههای در معرض خطر بیماری آنفولانزا:
بیماران ضعیف و ناتوان
افراد مسن بالای 60 سال
افراد مقیم در آسایشگاه ها و اماکن نگهداری بیماران مزمن و کارکنان آن
بیماران مبتلا به بیماری های مزمن مثل بیماران قلبی و عروقی، ریوی، کلیوی، متابولیک
کودکان 6 ماهه تا 18 ساله ای که تحت درمان طولانی مدت با آسپرین هستند.
ضعف سیستم ایمنی از قبیل ایدز و مصرف داروهای ایمونوساپرس کننده
زنان باردار در سه ماهه دوم و سوم بارداری
کودکان 6 ماهه تا 23 ماهه
مراقبین و سایر اعضای خانواده ی بیماران
درمان آنفولانزا:
درمان عفونت با داروهای ضد ویروس آنفولانزا نظیر آمانتادین و ریمانتادین در ویروس نوع A و…
درمان عفونت های باکتریال همزمان با آنتی بیوتیک های مناسب
جداسازی بیماران در منزل یا بیمارستان و خودداری از تماس های غیر ضروری با آنها
استراحت و نوشیدن مایعات
می توان از واکسن آنفولانزا در افراد در معرض خطر استفاده نمود.
درمان پروفیلاکسی با داروهای ضد ویروس به مدت 7 تا 10 روز، جهت پیشگیری از بیماری آنفلوانزا در افراد مستعد این بیماری بسیار مؤثر خواهد بود.
راههای پیشگیری از آنفولانزا:
رعایت توصیه های پزشک معالج
استراحت و نوشیدن مایعات کافی
اقامت در منزل و اجتناب از تماس با دیگران، در صورت ابتلا به بیماری
رعایت بهداشت فردی و عمومی
کاهش مسافرت های غیر ضروری
شستشوی دست ها بعد از سرفه و عطسه، دست زدن به دهان و بینی، قبل و بعد از تماس با بیماران
پوشاندن دهان و بینی و دست در زمان سرفه و عطسه، استفاده از ماسک یا دستمال کاغذی و معدوم ساختن صحیح آنها بعد از استفاده
واکسیناسیون کارکنان بیمارستان به منظور جلوگیری از بروز بیماری در آنها
ارتقاء آگاهی مردم در زمینه راههای انتقال ویروس (همانگونه که در چند سطر گذشته توضیح داده شده است)
